toenemende hoop op slechts lichte recessie in de VS of zelfs helemaal geen

 De S&P500 is op gebotst tegen de neergaande zware trendlijn en het veertig weeks gemiddelde. Het afgelopen jaar zijn we dan een beetje gewend geraakt dat de beurzen weer terug moeten. Het is overbought, al zijn de meeste mensen erg voorzichtig. 

De laatste tijd valt het economische nieuws eigenlijk best wel mee. de inflatie begint eindelijk duidelijk te dalen, met de olieprijs voorop en het consumentenvertrouwen lijkt te bodemen. De FED gaat de rente in kleinere stappen verhogen. Goldman Sachs ziet weer kansen dat er geen recessie komt. En dan komt er minder druk op de winsten en winstmarges dan nu gedacht.

Een recessie in met name de VS is echter nog steeds ongebruikelijk waarschijnlijk. De rentecurve geeft aan dat er rond mei een recessie moet beginnen in de VS, nieuwe orders signaleren een recessie vanaf maart en de vastgoedmarkt ook.  

Deze keer hoor je niet dat het deze keer anders is en dat de omgekeerde rentecurve geen recessie zou voorspellen. Ongebruikelijk veel mensen voorspellen nu een recessie. Een omgekeerde rentecurve geeft aan dat beleggers vinden dat e FED de korte rente veel aan het verhogen is. Kredietgroei wordt ernstig afgeremd door een omgekeerde rentecurve, al lijkt dat deze keer erg mee te vallen. Banken hebben nog steeds erg veel reserves en het aantal faillissementen gaat weliswaar flink stijgen, maar verwachting slechts naar de voor corona normale niveaus.  De omgekeerde rentecurve geeft daarom deze keer een minder betrouwbaar signaal. e sterke bedrijven kunnen gewoon doorgaan met investeren (en aandelen terugkopen).

De huizenmarkt zit in vele landen in ernstige problemen, niet allen in de VS. De vastgoedmarkt in de VS is echter minder belangrijk als deel van het BNP dan vroeger. De problemen op de huizenmarkt lijken de groei niet zo veel meer dan 1-2% af te remmen. De plotseling gestegen hypotheekrente zorgt wel voor minder verhuizingen en natuurlijk ook voor een enorme deuk in de consumptie uit overwaarde huis (MEW, mortgage equity withdrawal).

De arbeidsmarkt is ongebruikelijk sterk voor een periode met lage groei. Bedrijven zijn daarom al een tijdje bezig met het zuiniger omspringen met van alles en nog wat en dat zorgt voor minder dan verwachte daling van de winstmarges (althans, nu nog minder dan verwacht). Het is de vraag of de werkloosheid met meer dan 0,5% van de beroepsbevolking gaat stijgen (en dat houdt men als belangrijkste norm aan voor het indelen van tijden als recessietijden)

geldgroei gemeten via M2 is voor het eerst na de Tweede Wereldoorlog negatief voor een kalenderjaar. Dat zet een rem op de inflatie en de FED weet dat, houdt de geldgroei nauwgezet bij. De inflatie liep uit de hand door de enorme geldgroei vanwege monetaire en fiscale stimulering. In eerste instantie gebeurde er niets met de inflatie, omdat iedereen door corona heel veel geld uit voorzorg wilde aanhouden. Maar toen de zorgen over corona afnamen was er ineens veel te veel geld. Dat geld kon nog steeds moeilijk aan bepaalde diensten worden uitgegeven en daarom kocht men spulletjes, goederen. Het bedrijfsleven had door corona juist de voorraden enorm terug gebracht door zorgen over corona en die plotselinge vraag kon men niet aan, met als gevolg een aanbodschok. En uit de hand lopende inflatie. Onverwachts voor bijna iedereen, ook al kunnen we het nu goed verklaren. Die aanbodschok is nu voorbij, de enorme stimuleringen ook en daarom is de inflatie nu in een vrije val gekomen. De methode van meten huurstijging houdt de val nu nog wat tegen, maar zal daardoor ook in 2024 zorgen voor lagere inflatie. Dit zal zorgen voor een meevallend koopkrachtherstel.

Op het ogenblik is er misschien iets te veel optimisme over minder kans op een recessie in 2023 en kansen op snel lagere rente , maar de verwachtingen van de markten zijn niet erg overspannen. Er wordt een uitzonderlijk zwak herstel verwacht uit de recessie van 2023 en dat zou raar zijn in een president verkiezingsjaar war de Amerikaanse overheid altijd met geld strooit. De sterk dalende inflatie kan tot meer rentedaling leiden dan verwacht wordt in 2024 en ook tot tot minder renteverhogingen in 2023.. 

Op korte termijn is er wel het risico dat er onvoldoende rekening gehouden wordt met winstdalingen. Markten zijn heel erg slecht in het verdisconteren van winstdalingen (en grote winststijgingen). Alles is gebaseerd op 2 tot 10% winstgroei. Als het minder is, dan valt het tegen. 

tevreden met herstel beurs sinds oktober

 Beurzen hebben een mooie draai gemaakt sinds de dieptepunten van oktober. 20% vaak, iets om tevreden te zijn. De inflatiecijfers bevestigden dat de inflatie gepiekt heeft in de VS (en diverse andere landen). Het weer wat oplopen van de inflatieverwachtingen boog weer om in een nieuwe, bescheiden, daling van de inflatieverwachtingen. Het economisch nieuws was best redelijk, meevallend zelfs. Maar de leading indicators en de yield curve geven aan dat niet alleen in Europa, maar ook in de VS vrijwel zeker een recessie in aantocht is. Bear markten stoppen zelden voordat de recessie begint, vaak ongeveer voordat de recessie binnen vier maanden is afgelopen. Maar we hebben nog minstens zes maanden recessie voor de boeg. In 2022 brak het koersherstel steeds af als 61,8% van de vorige daling hersteld was. Dat is nu ook het geval. Even afgezien van een beperkte kerstrally ziet het er naar uit dat precies als rond 1948, de cyclus die het meest lijkt op de huidige, we nog een maand of zes tot negen door ploeteren moeten meemaken voordat de echte stijging komt. Er lijkt geen vreselijke bear markt te komen, maar veel opwaartse kansen zie ik voorlopig nog niet. De huidige rally wordt onvoorstelbaar weinig vertrouwd, er is nog oeverloos pessimisme onder de goeroes, maar beurzen bewegen lang niet altijd contrair aan wat goeroes aan onzin weten uit te kramen. 

Ik hoor vaak dat de echte daling pas komt als de FED draait (na de pivot). Maar deze keer zitten we al een jaar in een bear markt, bij de vorige pivots moest de bear markt nog beginnen. Dat argument van zoek dekking na de pivot vind ik niet zo sterk. Inflatie is nu het probleem en dat wordt ingeruild voor problemen met de groei, ongeveer rond januari. Dat is niet goed voor beurzen totdat duidelijk begint te worden dat de recessie over enige tijd (zeg vier maanden) voorbij zal zijn. Idem voor de inverse yield curve: normaal is dat de koersen dan nog enige tijd doorstijgen, maar nu zitten we al een jaar in een dalende markt. Overigens is het sinds maart meer een zijwaartse markt. We bewegen in een rane die langzaam iets lager wordt, maar niet veel. We lijken nu aan de bovenkant van de range te zitten. Als beurzen aan de bovenkant uitbreken, dan moet ik goed gaan nadenken of ik het niet fout heb en dat beurzen kunnen stijgen onder een verpletterende daling van de inflatie terwijl de economie haast geen krimp geeft. Maar hoogstwaarschijnlijk krijgen we wel krimp. In de VS vermoedelijk geen grote. d.w.z. nog wat maanden doormodderen met de huidge aandelenmarkten denk ik (geen garantie uiteraard)

Powell super havik, maar moet toch gaan draaien, pivot komt in januari

Powell schrikte de beleggers op met zijn super havikachtige commentaren na de laatste vergadering van de FED. Daarin werd de basis gelegd voor minder verhogen in de toekomst en in eerste instantie was de markt daar blij mee. Tot Powell hoorde van die positieve reactie van de markt. Hij moest de markt eens even mores leren. Nee, niks te pivot komende weken. Nee, eerst flink lagere inflatie zien en dan nog even wachten met verlagen. De eindrente van de FED voor de verhogingen zou wel eens hoger kunnen liggen dan vorige maand verwacht door hem. Nee, de werkloosheid is te laag en financiële stabiliteit, daar is nog niets mis mee. 
En dat klopte ook volgens het laatste stabiliteitsrapport van de FED. Het bedrijfsleven leent gemiddeld nog steeds tegen een lage rente en kan die rentelasten nog steeds uitzonderlijk gemakkelijk betalen. Banken kunnen royaal doorgaan met het verstrekken van leningen aan het bedrijfsleven en doen dat ook. Banken zijn zeer goed gekapitaliseerd. Aandelen zijn niet te duur, vastgoed is wel overgewaardeerd. Daar zit pijn, maar nog niet genoeg om de FED tot een pivot nu te krijgen. De situatie is veel beter dan in 2006-2009).

Powell was zo ontzettend havikachtig, dat hij een pivot, een draai, nu waarschijnlijker maakt. Dit is gewoon te erg havikachtig en dat moet recht gezet worden. Dat gaat de markt als het begin van een pivot zien. De laatste inflatiecijfers waren zeer meevallend en bevestigden de dalende trend in de VS. Exclusief huren was er zelfs een daling (dankzij dalende prijzen voor goederen zoals tweedehands auto's. maar ook diensten voor gezondheidszorg). Dit veroorzaakte toch een inprijzen van meer rentedaling in vooral 2024 in de obligatiekoersen.  

Met de Amerikaanse economie lijkt minder mis dan al tijden wordt rond gebazuid. De groei van de werkgelegenheid is nog steeds goed, al zwakt deze wel gestaag af. En in het household survey, het kleine survey waarmee de werkloosheid geschat wordt, die laat al tijden een daling van de werkgelegenheid zien (groei werkgelegenheid vooral in tweede banen etc.). Het consumentenvertrouwen lijkt gebodemd te hebben. De kiezer is toch niet zo boos op de democraten dat ze een ferme afstraffing verdienden en dat laat een niet al te slecht vertrouwen zien in de huidige regering. 

In China is de pivot het versoepelen van het coronabeleid. Nee, geen sprake van riep men, maar toch wordt het quarantaine beleid minder vreselijk. Ook in China dreigt een pivot. Richting minder oppassen voor COVId, een soepeler monetair beleid en niet zo streng tegen het bedrijfsleven (even).