Angsten over Europa vieren hoogtij. In de VS begint men op de pessimistsiche blogs zelfs nog paniekeriger te doen dan mevrouw Merkel. De FED deed zijn plicht en liet vorige week M2 met $ 25 miljard groeien. De Fed heeft gesteld niet zo bang te zijn voor nadelige invloeden uit Europa, het zal bijvoorbeeld de winsten in de VS nauwelijks raken zo lang de crisis beperkt blijft tot Zuid Europa.
Belangrijk is of China het onderhand zat is. Men wil daar rustige valuatamarkten. Men is met Amerika een systeem aan het uitdenken hoe het verder moet met de yuan, zo heeft men laten uitlekken. Dat betekent dat men iets ingewikkelders van plan is dan een geleidelijke appreciatie van de yuan. Ondanks de dalende euro wil men toch een appreciërende yuan. Dat zal men alleen willen als de euro niet in een glijvlucht zit. Dat is met de omvangrijke Chinese valutareserves eenvoudig te stabiliseren en de Chinesen zullen waarschijnlijk binnenkort gaan zeggen hoe ze het graag zouden willen hebben (misschien mag de yen ook nog geleidelijk omlaag).
Een invloedrijk artikel over de perikelen was dat van Paul de Grauwe uit Leuven. (http://www.voxeu.org/index.php?q=node/5062):
Fighting the wrong enemy
De euro is een zwak monetair systeem, omdat er geen fiscale unie is. Men kan zich er niet uit devalueren en tekorten worden niet door een solidaire groep aangezuiverd.
Men heeft in de EU geen solidaire unie afgesproken om moral hazard te voorkomen (men wilde zonden voorkomen onder het motto andere landen passen tekorten wel bij; het voorkomen van moral hazard leidt de latste tijd tot ernstige ongelukken (moral hazard fundamentalisme behandelde ik al in een vorige post)).
Men heeft niet op tijd gezien dat daardoor een onstabiel systeem ontstond.
Je houden aan de regels van Maastricht lost een ander niet op. Ierland en Spanje hadden (gelukkig) zeer lage staatsschulden en tekorten voordat het fout ging.
Het probleem ontstond door overmatige niet rendabele investeringen in de particuliere sector bij gezinnen (dit had ook bij bedrijven kunnen zijn, nu gelukkig alleen bij vastgoedbedrijven).
Men heeft de problemen onderschat die ontstaan als lenen plotseling veel goedkoper wordt en prijzen in bepaalde delen van Europa relatief laag zijn. Dan schieten leningen en economische groei omhoog. Fiscale prudentie is dan kennelijk niet genoeg om problemen te voorkomen. Dan nog ben je immers niet veilig: als plotseling het financiële stelsel valt, dan moet je als overheid toch bijspringen. Het op tijd in toom houden van de kredietverstrekking [zoals China nu probeert] is kennelijk zeer noodzakelijk.
Opmerking. Ook de totale schuld (inclusief particuliere schuld) versus BNP zegt niet alles. In Nederland is nog geen crisis ondanks de hoge hypotheekschulden en dreigende teloorgang van de hypotheekrenteaftrek. Een overschot op de lopende rekening en een conservatief imago doen nog steeds wonderen om het vertrouwen te behouden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten