De cartoon van dan Wasserman geeft de angsten van de Amerikaanse middenklasse goed weer.
Wereldwijd is de economische groei hoog, maar de Amerikaanse middenklasse en grote delen van de Europese middenklasse profiteren niet mee. Uit ellende stemmen ze dan op teaparty kandidaten of zoals bij ons op Wilders.
Het klassieke voorspoedscenario zoals ter Veer en ik dat beschrijven in ons boek (zie plaatje hierboven) met een sterk bedrijfsleven en sterk staande werknemers tegen een zwakke overheid treedt in deze landen niet op. In deze landen staan werknemers zwak en alleen individuen staan sterk, zo hebben we uitgelegd. dat betekent dat er wel een behoorlijke groei van de economie mogelijk is, als de overheid zich voldoende en verstandig (dus wel met infrastructuurinvesteringen, beter onderwijs, betere veiligheid (sociaal en qua politie), maar dat die groei terechtkomt bij het bedrijfsleven en de kenniswerkers. Dat voelt niet aan als voorspoed.
De overheid faalt om de positie van E(employees) (de lagere middenklasse en lager) te verbeteren. Dat leidt tot grote ontevredenheid bij stemmers. Die geven de schuld aan de buitenlandse immigranten en straks misschien aan de gepensioneerde babyboomer.
De kloof qua inkomen en vooruitzichten tussen I (individuen), de kenniswerker, en E , de verkeerd geschoolde administratieve medewerker e.d. wordt steeds groter. Dat is niet stabiel. De beste oplossing is een lage werkloosheid waardoor E van zelf weer sterker komt te staan. Hoe dat moet met de gepensioneerde met karig pensioen weet ik ook niet (weer werken?)
In de landen waar individuen minder sterk staan en er niet te veel schulden gemaakt zijn, zoals Duitsland, China en veel Aziatische landen is wel een klassiek voorspoedscenario op aan het treden. Daar gaat het wel goed met de middenklasse en stijgen de lonen overal. In China probeert men nu zelfs de grote inkomensverschillen tussen de kust en het binnenland te verminderen door extra te investeren in het binnenland.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten