Jeremy Grantham, de eminence grise van GMO, trok ongewoon fel van leer tegen de FED in zijn kwartaalbericht. Altijd leerzame kost, al ben ik het vaak oneens op heel wat punten. Deze keer zat het hem erg hoog en liet hij de voorkant maken zoals afgebeeld voor zijn verhaal: Night of the living Fed: something unbelievably terrifying.
Hij ziet het kwantitatief verruimen van de FED als standaard destructief in de presidentscyclus, zoals maestro Greenspan het doorgegegeven heeft aan zijn tovenaarsleerling helikopter Ben.
Grantham zegt dat schulden er eigenlijk helemaal niet toe doen. De economie gaat er niet harder door groeien [omgekeerde dan ook geen probleem? Nu ziet bijna iedereen de lage kredietgroei, de te lage schuldvorming als een geweldig probleem dat de groei 5 tot 20 jaar dicht bij 0 gaat houden]
Sinds Nixon manipuleren de presidenten van de VS via de FED (kennelijk niet erg onafhankelijk, te bang voor hun baan) een grote asset inflatie in het jaar voor de verkiezingen.
Dat manipuleren van de waarde van bezittingen is gevaarlijk. Bij aandelen valt het nog enigszins mee, maar als je huizenprijzen onverantwoord opdrijft, dan ben je vrij misdadig bezig. De Amerikaan was gewend dat de waarde van een huis nooit daalde, dus een flink aantal greep de waardestijging van het huis aan om de hypotheekschuld flink op te schroeven en via het geld dat hij daardoor binnenkreeg ging hij voor een groot deel consumeren. Nu heeft hij de rekening gepresenteerd gekregen.
De hogere huizenprijzen leidden tot het bouwen van ongeveer 1 miljoen huizen te veel per jaar en een groei van de werkgelegenheid die goed was (inclusief bankbanen) voor 2% minder werkloosheid.
De huizencrisis die daardoor veroorzaakt werd veroorzaakte het omgekeerde (2% te veel werkloosheid, ofwel een stijging van de werkloosheid met 4%; de uiteindelijke werkloosheid steeg met 5,7% in de kredietcrisis, dus je kunt wel stellen dat het leeuwendeel veroorzaakt werd door verkeerd afgelopen speculatie in huizen dankzij Maestro Greenspan, toegejuicht door de regering Bush. Arbeidsmobiliteit stortte in samen met de huizenprijzen waardoor verhuizen problematisch werd. Staten kregen een crisis te verwerken via lagere belastingopbrengsten uit onroerend goed.
Dus het wealth effect in het derde jaar zorgt voor de extra 0,6% groei en daardoor 0,3% daling van de werkloosheid waarop de president moet worden herkozen.
We hebben deze politiek (enorm opdrijven prijzen van beleggingen) de afgelopen tien jaar twee keer gezien met desastreuze gevolgen. Die derde keer zou ons beter bespaard kunnen blijven, maar hierop is erg weinig kans.
De crisis bij de aandelen kwam door het klakkeloos voor permanent aannemen van de hoge winstmarges na 1995. Terugkeer naar normale winstmarges zorgt voor ellende op de beurzen. Men heeft zich te rijk gerekend en dat dreigt weer.
Je hebt nu gesubsidieerde schulden en dat leidt tot ellende, verkeerde investeringen [net als na 2000: men kocht een huis in plaats van investeringen door bedrijven]
Die QE2 van de FED is verschrikkelijk en leidt aanvankelijk tot stijgende waarde van assets als aandelen en huizen en in de jaren erna moet dat weer recht gezet worden met dalingen die doorwerken in de economische groei en veel extra volatiliteit.
Pensioenfondsen gaan door al die door de FED gegenereerde bubbels verkeerde verwachte opbrengsten hanteren. De rente wordt door alle FED manipulatie onnatuurlijk laag [overigens ook een stokpaardje van van Duijn: de crisis in Japan duurde extra lang door de te lage rente].Dat leidt dus tot verkeerde investeringen, maar ook tot te lage consumptie.
Dat is het gunstige scenario. Een en ander kan totaal uit de hand lopen en QE2 kan leiden tot allerlei nu niet geziene ellende zoals hyperinflatie.
Grantham blijft bij zijn advies om kwaliteitsaandelen te kopen (daar zit wel wat in) en geeft de goud beleggers een veeg uit de pan (zie nieuwe post).
Hij waarschuwt tegen het kopen van aandelen met als motivatie dat ze zo goedkoo zijn vergeleken met obligaties. Die obligaties zijn te duur vanwege te laag geworden rentes. Beide zijn eigenlijk verkoopwardig. Gezien QE2 en wat gebruikelijk is in het derde jaar van de verkieizingscyclus is het onvesterstandig om nu al aandlen te verkopen, maar opgeppassen kan geen kwaad zo stelt hij.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten