Vanaf 46 word je gelukkiger

The Economist, kerstnummer: The U-bend of Life; The joy of growing old (or why life begins at 46)
Traditioneel geeft men de levenscyclus aan met de levenstrap, waar je het hoogtepunt bereikt voordat de ouderdom en daarmee het verval intreedt.
The economist heeft een uitgebreid verhaal dat mensen van hun kindertijd af steeds ongelukkiger worden, waarbij het dieptepunt pas bij de midlife crisis wordt bereikt. Daarna worden de mensen steeds gelukkiger, tot ten minste zeventig.
De stress neemt af, men hoeft zich minder in de schulden te steken, de kinderen worden minder veeleisend/vervelend en men wordt rijker. Men hoeft niet zo hoog nodig allerlei onmogelijke doelen te bereiken en heeft daar steeds meer vrede mee. Men bereikt steeds gemakkelijker wel haalbare doelen.
Men heeft onderzoek gedaan naar hoe gelukkig mensen zijn per leeftijd en men kwam zo op de middelste grafiek. Vier factoren waren van belang:
de sexe (vrouwen zijn gemiddeld gelukkiger dan mannen, ondanks dat vrouwen vaker een depressie hebben),
persoonlijkheid (ben je introvert of extrovert (mensen die graag werken in teams en graag op stap gaan, (extrovert maakt gelukkiger), vooral neurotici zijn ongelukkig),
externe omstandigheden (ben je werkloos (telt het zwaarste in ongelukkigheid) of getrouwd (dat helpt geluk) en in mindere mate ben je rijk etc)
leeftijd (ben je duidelijk ouder of jonger dan 46).

The economist laat in een ander artikel zien dat geluk redelijk afhangt van inkomen. Dat verklaart lang niet alles, maar is wel significant. Er zijn uitzonderingen genoeg: in Hong Kong is men veel minder gelukkig dan in Denemarken zo vindt men en in Bulgarije is men buitengewoon ongelukkig vergeleken met hun niet al te grote armoede.

De mensen die reageerden op de artikelen putten er meestal moed uit, maar sommigen van bijvoorbeeld 23 waren geschokt dat terwijl ze nu al niet zo gelukkig waren nog eens 23 jaar moesten wachten voor het beter zou gaan. Er waren vooral ook heel wat reacties van mensen die bevestigden dat ze op hun 60ste of 70ste inderdaad duidelijk gelukkiger waren dan op hun 46ste.
Ook het voorbeeld van Woody Allen werd erbij gehaald die al zijn rijkdom en roem zou willen opgeven om weer 35 te kunnen zijn. Dat lijkt me qua geluk niet zo'n best idee voor Woody Allen: ook op zijn 35ste was hij oerlelijk en zou hij weinig vrouwelijk schoon aan de haak kunnen slaan zonder zijn roem, terwijl hij dat op hogere leeftijd wel heel gemakkelijk kon ondanks zijn lelijkheid. Maar Woody Allen is dan ook een uitzonderlijk moeilijk mens, daar moet hij het zelfs van hebben.

Een en ander wijst er wel op dat de Phillipscurve, waar het ongeluk van werkloosheid wordt afgeruild voor de ellende van hogere inflatie vervangen moet worden door een andere vergelijking: hoger inkomen wordt afgeruild tegen meer stress. Dat idee hadden we (ter Veer en ik) overigens al geopperd in de uitgebreide versies van ons boek (wat gepubliceerd is, is nog niet de helft van wat we bij elkaar geschreven en gedacht hebben). Ik denk niet dat de Vermeulen/Ter Veercurve populair wordt, maar het legt wel uit hoe je in westerse landen meer moet verdienen: met veel stress: je moet hard werken (zie ook de post van de bla bla woorden van linked in een paar dagen geleden), zoals het protestantisme al aangeeft. Maar gelukkig word je pas als je dat zonder stress kunt.