Het sprookje van de erwt en prinses euro

Woody Brock vergeleek de eurocrisis met het sprookje van de prinses en de erwt.
Ik denk dat je de eurocrisis eerder aan de hand van het Hongaarse sprookje van de boerenjongen en de erwt kunt vertellen.

Niet zo heel erg lang geleden, eind jaren negentig had de koning moeite met het vinden van de juiste prinsen voor zijn prinses euro. Iedereen wilde wel trouwen met prinses euro, want dan lagen de rijkdommen voor het oprapen. Zij had immers toegang tot de onmetelijke rijkdommen van de obligatiemarkt.
Er dienden zich dan ook vele prinsen aan. Om te controleren of het echte prinsen waren moesten ze eerst naar de heksen van Maastricht gaan. Die hadden hun eisen: Hun staatsschuld moest kleiner dan 60% van hun inkomen zijn en het gat in hun hand niet meer dan 3%.
Die saaie prinsen uit het Noorden, die voldeden moeiteloos aan die eisen, maar de prinses walgde van die onromantische typjes. Die prins Mark met zijn 800 pond was toch veel te zwaar. Ze vroeg aan de koning of ze ook om mocht gaan met een zuidelijke prins, die waren er toch genoeg.
Ja zei, de koning, maar dan moeten ze toch echt eerst naar Maastricht. Geen van de zuidelijke prinsen kon aan de eisen van de heksen in Maastricht voldoen.

Totdat op zekere dag een boerenjongen uit het Zuiden bij de koning aanklopte. Hij had de dag ervoor een erwt gevonden en had berekend dat als je die zaait en alle zaden die daaruit voortkomen ook weer zaait en maar door blijft telen, dat je dan toch wel heel erg veel erwten zou krijgen. Daar had je toch wel minstens vijftig zakken voor nodig. Dus hij vroeg aan de koning of hij vijftig zakken had voor de oogst in volgende jaren. En de koning dacht, een jongen die zo veel zakken nodig heeft voor zijn oogst en ook nog uit het zuiden komt, dat is net iets voor prinses euro.

Eerst even de kleine test of het een echte prins is. Daartoe werd de jongen uitgenodigd om een nacht in het gastenverblijf te slapen. Daar hadden ze strobedden en een echte prins zou volgens de test bijna de hele nacht wakker moeten liggen. Er werd een rekenmeester op wacht gezet of de jongen de hele nacht flink zat te woelen. De jongen raakte die nacht ineens zijn erwt kwijt en dat kon toch niet. Hij keerde de hele slaapkamer op zijn kop en vond na uren eindelijk zijn erwt weer terug. De rekenmeester kon de opgetogen koning vertellen dat de jongen, ineens prins Drachme genaamd, echt geen oog dicht had gedaan.

De koning zei dat hij eerst nog even het kasteel van de prins moest zien, maar dat als dat meeviel, hij zijn dochter prinses euro kon krijgen. De koning, de prinses en de toekomstige prins gingen op reis. Die reis was lang, want de prinsgemaal in wording had geen kasteel en durfde dat niet te vertellen. Het gezelschap was uiteindelijk helemaal aan de periferie van het rijk van de koning gekomen en deze begon te twijfelen aan de verhalen van de prins. De duivel had hierop gewacht en verscheen in de gedaante van Goldman Sachs aan de prins: als je mijn derivaten gebruikt, dan kun je gemakkelijk dat kasteel Hellas, opgetuigd met de rijkste subsidies van Europa, daar kopen. Maar ik kom dan na zeven jaar wel terug en dan moet je mijn vragen weten te beantwoorden, anders stuur ik mijn bond vigilantes op je af en moet je als Griekse god in de hel dienen. Prins drachme was verliefd op prinses euro en accepteerde de derivaten van de duivel. De koning was onder de indruk van kasteel Hellas en zo kreeg prins drachme zijn prinses euro.

Dat ging een hele tijd goed. Met de hulp van prinses euro leende en leende hij maar en de welvaart steeg in zijn rijk. Maar na zeven jaar kwam de duivel terug. Prins drachme was daar benauwd voor en hoopte terecht dat de rekenmeesters van de koning in Frankfurt hem zouden kunnen helpen met de vragen.
Op de eerste vraag hoe je de rekeningen kunt betalen als je een tekort op je staatsbegroting hebt in Europa, zei de prins: dan vraag je toch gewoon extra subsidies van Europa. De duivel was verbaasd dat de prins het antwoord wist en ging door naar vraag twee.
Wat doe je als die subsidies niet groot genoeg zijn om je tekort te dekken? De prins zei dat hij dan via prinses euro altijd dat tekort kon bijlenen. Wat een inzicht dacht de duivel, die boerenjongen kent mijn streken, ik begin te twijfelen of ik hem wel kan meenemen als Griekse god naar mijn rijk. Op de derde vraag hoe je goedkoop geld kon lenen zonder aan de eisen van de heksen van Maastricht te kunnen voldoen meldde de prins het volgende: je moet gewoon vertellen dat je tekorten niet zo groot zijn, kleiner dan wat de heksen eisen en rekenmeesters aanstellen die heel geloofwaardige cijfers produceren dat die begrotingstekorten maar heel klein zijn. De duivel knikte, weer een correct antwoord. Ongelooflijk.
Op de vierde vraag wat je dan moet doen als je al jarenlang die tactiek toepast en de heksen van Maastricht aan je leenbehoefte kunnen zien dat de cijfers van de door jou aangestelde rekenmeesters niet kloppen?
De prins zei dat je een dan een mooi blikje moest maken, waar alle andere prinsen in Europa maar wat graag tegenaan wilden schoppen, alle straten van Europa door. De heksen mogen niets doen als de andere prinsen tegen het blikje schopten, zo had de duivel zelf verordonneerd. De duivel begon kwaad te worden. Wat is dit voor een boerenpummel die alles beter weet dan ik? Hij zei vooruit, je wint voorlopig, prins drachme, maar ik stel mijn laatste vragen niet nu maar over twee jaar.

De duivel liet toen een enorme financiële storm over de hele wereld los. Na twee jaar kwam de duivel terug. Hij betoverde de koning zodat deze half man half vrouw werd. De ene dag was de koning een driftig ADHD ventje dat allerlei maatregelen bedacht om de financiële storm te laten luwen, de andere dag was hij een besluiteloze vrouw die alle maatregelen van de vorige dag als onzin bestempelde en maar geen rekenmeesters kon vinden die wisten wat te doen.
Prins drachme had wel heel erg veel last van die financiële storm. Met de hulp van de obligaties van prinses euro had hij inderdaad heel wat erwten kunnen planten, maar door de storm waren die bijna allemaal weggewaaid, in de verste verten geen vijftig zakken vol die nodig zijn om het begrotingstekort te laten voldoen aan de eisen van de heksen uit Maastricht. Overal waren ineens de bond vigilantes en links en rechts zogen die alle vitale sappen uit de economieën van Europa. De ene na de andere prins werd vervangen in Europa als de bond vigilantes te veel sap uit hen hadden gezogen.

Toen kwam de duivel weer terug en prins drachme probeerde alles om de duivel te paaien. Van de koning kon hij sinds die half man half vrouw was geen steun meer verwachten, die liet zijn rekenmeesters uit Frankfurt niet meer helpen. Hij gooide al zijn rekenmeesters eruit om die te vervangen door kollen van het IMF. Hij stuurde zijn premier de laan uit, ondertekende alle bezuinigingsbevellen die hem werden voorgelegd, maar er kwamen toch steeds meer bond vigilantes op hem af.

Zo zei de duivel, je ziet wat er gebeurt als je me te slim af probeert te zijn. Mijn vijfde vraag is hoe je nu je rekeningen betaalt, nu de kollen van het IMF hebben laten zien dat je veel grotere tekorten hebt en veel meer schuld dan je ooit kunt betalen. De prins zei, dat je dan altijd geld kunt aftroggelen van de andere prinsen uit Europa door te dreigen dat er een Lehmanmoment ontstaat als ik niet betaal, dat ze dan zo veel geld verliezen dat ze straks allemaal weer in het stro moeten slapen. De duivel stond totaal perplex van zo veel duivelse briljantie.
De duivel zei, maar wat doe je dan als ook al het geld van de andere prinsen op is. Prins drachme wist zelfs hierop het antwoord. Dan zorg je dat de koning de nucleaire optie gebruikt, waarmee je alle rekenmeesters uit Frankfurt op de knieën krijgt en dan drukken zij zo veel geld dat al mijn schulden weg zijn.
Haha, nu heb ik je zei de duivel. Ik heb de koning betoverd en die doet dit nu niet meer voor je. Antwoord is fout, nu ga je branden in de hel als Griekse god.
Oh nee zei prins drachme, ik maak de koning wijs dat ik met een fiscale unie akkoord ga waarbij de mannekens pis uit Brussel mogen bepalen hoeveel ik mag lenen uit de obligatiewateren waar prinses euro dan weer onbeperkt mag drinken. De andere prinsen uit het Zuiden steunen me, die willen ook hun schulden weg.
De duivel werd zo boos van de superbe uitleg van prins drachme dat hij uit elkaar spatte en zo inderdaad de nucleaire explosie kwam die prins drachme zo hard nodig had. Er ontstond een tsunami aan hulp uit alle obligatiewateren van de wereld.
Er kwamen geen eurobonds, waar prins drachme zo om gesmeekt werd, maar euro bills waar landen tot 10% van hun BNP konden lenen, de mandarijnen uit China voorzagen de kollen van het IMF met meer geld dan ze ooit gezien hadden, het EFSF en ESM werden een groot succes en de rente bleef nog lang op 0.
Zo leefden prinses euro, prins drachme en al die andere nieuwe prinsen nog lang en gelukkig in tijden met veel inflatie.