Quantitative easing: het helpt, al vinden velen van niet

Vanmorgen barstte bij de discussie met onze collega’s uit Londen weer eens los of QE3 wel zo’n goed idee is.

Sinds QE is ontdekt door de FED is de beoordeling van de effectiviteit onderhevig aan golven geweest. Eerst gelooft men er niet in, dan vindt men het prachtig, dan loopt de QE ten einde en begint men te schrijven dat er alleen maar narigheid komt van QE en als de beurzen dan voldoende dalen, de wanhoop toeslaat en men vindt dat er iets moet gebeuren, begint men weer te smeken om QE omdat men overtuigd is van de goede invloed van QE op ons humeur en vertrouwen.

Al die quantitative easing heeft niet geleid tot kredietgroei, joeg de inflatie via hogere grondstoffenprijzen op en de economische groei bleef laag. De rente liep op. Shadow banking is in aan het storten en asset backed securities leven niet op. Centrale banken worden er buitengewoon gammel door. Banken potten het geld alleen maar op of kopen verliesgevende beleggingen (Spaanse banken die Spaanse staatsobligaties kochten met LTRO).

Kortom, de idee dat QE een slechte zaak is, wordt breed gedragen.

De discussie is lastig, omdat je niet weet wat er gebeurd zou zijn zonder QE. Met QE zagen we wat hierboven staat plus daarnaast oplopende beurzen, hoger vertrouwen, lage volatiliteit. Zonder QE zou de daling van de beurzen wellicht niet gestopt zijn, het vertrouwen nog verder weggezakt en de economische groei verder weggegleden. De dubbele dip zou er denk ik al geweest zijn in de VS zonder QE. Het investeringsherstel zou zwakker zijn geweest. De hypotheekrente is wel gedaald door QE en dat heeft de consument geholpen (al was het minder dan bij hypotheekrentedalingen vóór de kredietcrisis).

Verder heb je het argument dat als de banken/ FED via QE al die staatsleningen niet gekocht zouden hebben, de consumenten dat grotendeels zouden hebben moeten doen. Dat zou hebben geleid tot verkoop van andere beleggingen en meer sparen/ minder consumeren.

Zonder QE zou de consumptie nog zwakker zijn geweest, alhoewel de hogere grondstoffenprijzen natuurlijk wel een negatieve factor voor de consumptie waren. Hogere lange rentes zijn goed voor de winstmarges van banken en verzekeraars en de dekkingsgraden van pensioenfondsen. Dit is geen reden om QE negatief te beoordelen.