Aan het verschil tussen de groei volgens de wet van Okun en werkelijke groei kon Obama niet veel doen, dit is voor een groot deel ontstaan door demografische factoren (participatie daalt heel hard van 60-67 en dat leeftijdcohort is nu heel groot omdat er zo veel babyboomers zijn die deze leeftijd bereiken) en door de voorlopig nog abominabele huizenmarkt.
Bovenstaand plaatje geeft een indruk hoe groot dit effect ongeveer was.
Volgens de Wet van Okun kun je de groei in de VS heel goed benaderen door een constant cijfer voor de trendmatige economische groei (hij nam 3%, maar na 1990 was dit ongeveer 2,65% en sinds 2008 lijkt het maar 1,6%) en de gevolgen van de daling van de werkloosheid (Okun nam ongeveer 2 keer de daling, maar de laatste decennia neemt die invloed af, nu lijkt dit ongeveer 1,3 tot 1,6 keer de daling van de werkloosheid te zijn).
Je kunt de economische groei ook benaderen volgens de groei van de werkgelegenheid. Deze ijlt iets na op de economische groei (daarom zijn de cijfers een kwartaal naar achteren geschoven). Door het snel groeiende 60+ cohort is de daling van de werkloosheid na 2009 groter geweest dan de groei van de werkgelegenheid aangaf. De rode lijn ligt boven de groene lijn. Het verschil geeft ongeveer de demografische invloed aan.
Het zwakke herstel vanaf half 2009 is grotendeels ontstaan door de instorting van de huizenmarkt, voor een deel door extra schuldenafbouw (voor belangrijk deel samenhangend met de slechte huizenmarkt). Dat is in overeenstemming met wat Reinhart / Rogoff maar ook Bordo/ Haubrich en Benderly zeggen.
Investeringen herstelden ongeveer normaal als na een diepe recessie en de ISM ook.
De lage groei vanaf half 2010 is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan een derde factor: lagere overheidsuitgaven. Werkgelegenheid bij de overheid kromp (hoofdoorzaak waarom het banenherstel bij vrouwen zo zwak was). Op het ogenblik neemt deze negatieve factor aan kracht af omdat locale overheden ineens minder bezuinigen en weer mensen aannemen. Dat herstel is klein en het fiscale klif zet er straks een streep door. Ex overheid is de groei van het BNP niet zo veel lager dan de wet van Okun aangeeft, als je rekening houdt met de golf aan nieuwe 60-67-jarigen.
De overheid dempt de groeiuitslagen, maar de prijs is hoog sinds half 2010. Zo maar een gat in je hand is kennelijk niet de juiste politiek, het moet gerichte stimulering zijn, bijv. in infrastructuur, niet in autosubsidies (cash for clunkers) of subsidie aankoop eigen huis als de prijzen nog lang niet uitgedaald zijn (dit stelt dat dieptepunt uit). D.w.z. de groei is nu voor een deel zo laag in de VS omdat Obama/ Bush niet toestonden dat de groei helemaal door de grond ging in 2008/2009. Als de werkloosheid hoog is dan voel je bezuinigingen extra hard in economische groei zo denkt het IMF: niet de normale 50% daling is de doorwerking van het bedrag aan bezuinigingen in de economische groei, maar 90 tot 170%. Extra stimuleren heeft erg veel gekost als je daardoor nu extra moet bezuinigen.
Bush junior hiel de economie niet in 2004 maar dankzij 9/11 werd hij toch herkozen. De enorme stimulus in 2008 mocht de republikeinen niet baten. In 2012 worden de bezuinigingen even minder, maar ze zijn nog groot, alhoewel niet veel groter dan in Clinton I. De bezuinigingen zijn zo groot dat Obama vanwege economisch beleid eigenlijk niet herkozen zou kunnen worden. Hij moet het hebben van relatief goede andere kwaliteiten dan Romney. Accepteert men de zeer ongelijke inkomensverdeling nog of kiest men toch weer voor de American Dream dat je multimiljonair kan worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten