Piketty: inkomensongelijkheid neemt alleen maar toe in de 21ste eeuw

Afgelopen week kwam het boek uit van Thomas Piketty: Capital in the twentyfirst century.
Piketty ziet de inkomensongelijkheid nog veel verder verslechteren in de komende decennia. Rendement op eigen vermogen is veel hoger dan de nominale groei van het BNP en dan is het niet anders dan logisch dat de trend van steeds grotere inkomensongelijkheid doorzet volgens Piketty (wat hij nog meer aan redenen heeft weet ik niet, want ik heb zijn boek nog niet gelezen).

Dat is een andere stelling dan je overal leest. Er gaat nu al erg veel inkomen naar kapitaal en weinig naar arbeid, helemaal niet de 30-70% die de economische theorie van Cobb Douglas voorschrijft. Volgens Piketty wordt het nog veel erger. Kuznets, de grote propagandist dat er mean reversion is naar stabiele verhoudingen tussen arbeid en kapitaal als je maar rijk genoeg wordt moet zich maar in zijn graf omdraaien. De politiek kan verandering brengen in deze trend naar steeds meer inkomen voor kapitaal en de rijkste 1%, maar zo zit de wereld niet in elkaar. Een president als Obama die een meer gelijke inkomensverdeling voorstelt wordt weggestemd, de rest van de wereld moet Amerika volgen om nog wat kruimels van de welvaart in de wereld op te vangen. Kuznets schreef een en ander al toe aan urbanisatie, het verschijnsel dat in de steden veel meer verdiend wordt dan op het platteland. Toenemende urbanisatie moet  op zeker moment de trend van toenemende ongelijkheid keren.  Voorlopig geloof ik nog Kuznets en niet Piketty. Maar de trends van de afgelopen tijd maken het moeilijk het verhaal van Piketty onder  het gras te schoffelen.

In Amerika is het verhaal van Piketty - dat rijkdom zich ophoopt bij de happy few omdat kapitaal harder groeit dan het BNP- onverteerbaar. Het kapitaal zit bij creëerders zoals Bill Gates en niet bij de erfgenamen van Rockefeller. Piketty zegt dat in Amerika kapitaal versus inkomen zo laag kon blijven door de enorm snelle groei van de bevolking. Nu dat is afgelopen krijg je in Amerika een kapitaal/inkomensverdeling die gaat lijken op die in Europa (daar groeit de bevolking al langer nauwelijks).
Kuznets was op een dwaalspoor gebracht omdat hij leefde in een bijzondere tijd, die van de twee wereldoorlogen waarin kapitaal ineen schrompelde.

 Piketty ziet de inkomensongelijkheid gaan naar zoals het in Europa was rond 1910 (de bronvermelding is naar een pdf met veel mooie grafieken over kapitaal/inkomen en tabellen).

Voorlopig denk ik dat Piketty geen gelijk gaat krijgen. Marktkrachten zullen inderdaad gaan in de richting va steeds meer ongelijkheid, maar politieke krachten gaan dit verhinderen. Piketty denkt dat die politieke krachten iet sterk genoeg zijn, ik durf er heel wat onder te verwedden dat die politieke krachten in sommige decennia sterk genoeg zijn. Vanaf ongeveer 2018-2020 zal dit het geval zijn denk ik (en dacht Ter Veer).

Piketty ziet dat er een herstel komt naar de kapitaal/inkomensratio van het VK rond 1900 in het VK en dat wordt dan ook de ratio voor de VS, nu de bevolking niet meer zo snel groeit en het opleidingsniveau nauwelijks verbetert.