enige overpeinzingen

Enkele mensen zien Rusland bij de huidige olieprijzen snel in liquiditeitsproblemen komen. De hoge valutareserves geven wel enige lucht, maar een flink deel is niet inzetbaar om iedereen van harde valuta te voorzien. Een deel van het bedrijfsleven heeft schulden in harde valuta, moeten deze herfinancieren terwijl de inkomsten uit olie of zo een klap hebben gekregen. Zo ongeveer half 2015 loopt Poetin dan tegen een muur. Dan wordt het tijd om de sancties tegen Rusland op te heffen, anders wordt de Europese economie verder geraakt. Dat weegt uiteindelijk zwaarder dan principes om corrupte politici in de voormalige Sovjet Unie te steunen.

De reële S&P heeft eindelijk een all time high bereikt. Sommigen vonden dat al op lagere niveaus, maar bij 2080 voor de S&P is het ook volgens mijn eigen berekeningen zo ver. Dat heeft 14 jaar geduurd. Dat is lang, maar minder lang dan de all time high van 1965 overtreffen. Eigenlijk was toen de high van 1929 niet uitgenomen. In Engeland is de all time high van de South Sea Bubble nog steeds niet overtroffen in reële termen.

Is het na zo’n doorbraak tijd voor een gezonde correctie? Dat zagen we niet bij de vorige keren, maar een gezonde correctie kan altijd optreden. Het is niet het basisscenario maar wie weet komt er een rampspoedscenario uit de lucht vallen vanuit Rusland, China of waarschijnlijker Griekenland/ Karlsruhe.

 Dan inflatie. Er waren een heleboel verhalen dat de inflatieverwachtingen aan het kelderen zijn en de centrale banken daar niets aan kunnen doen. Er komen steeds meer verhalen dat QE deflatoir is. Het financierde uitbreiding van de productie van grondstoffen via o.a. fracking.

De goudprijs lijkt op aan het krabbelen te zijn. Of dit stand houdt bij dalende inflatieverwachtingen en een stijgende dollar is uiteraard niet erg waarschijnlijk, hoe goed de centrale banken, Poetin en IS ook hun best doen. Maar misschien kloppen al die verhalen wel dat de lonen in de VS plotseling gaan stijgen. Wie weet stemmen de Zwitsers wel voor het kopen van 1500 ton goud (onwaarschijnlijk volgens de polls) op 30 november. Barrons denkt dat de stijgende goudprijs net als in de jaren dertig gewoon een bescherming is tegen valuta-oorlogen.

Draghi probeert met peptalk de markt te doen geloven dat de inflatie kan oplopen in de eurozone. De euro daalde hierop en dat leidt uiteindelijk tot inflatie. Maar extra QE gaat niet snel tot inflatie leiden. Er komt eerder een verbod uit Karlsruhe op QE dan dat er inflatie komt.

Japan. Buitenlanders kopen zich blauw aan Japanse aandelen, ze willen het staatspensioenfonds GPIF voor zijn en vertrouwen op de Bank of Japan dat die de yen laag kan kopen en op Abe, dat deze de verkiezingen kan winnen met mooie beloften die de markt omhoog kunnen krijgen.

Er waren weer de nodige gedachten over secular stagnation na de slechte groeicijfers uit Japan en Europa. Maar volgens Benderly trekt de industriële cyclus weer aan (en die heeft zeer vaak gelijk met zijn analyses over de industriële cyclus). De Phillyfed was onmogelijk veel beter dan verwacht, 10 sigma beter, ofwel onwaarschijnlijker dan welke gebeurtenis dan ook sinds de oerknal als de verwachtingen voor de Philyfed normaal verdeeld zouden zijn.

In het NRC stond een verhaal over robots en artificiële intelligentie. Er komt een sprong in de intelligentie van computers en daarna zijn mensen inferieur. Daarom wil Nobelprijswinnaar van 't Hooft liever nu leven dan over 300 jaar, als computers de mensen in een reservaat zetten.