tantrum weer begonnen op de obligatiemarkt

Ik dacht dat de rust weer een beetje aan het terugkeren was op de obligatiemarkt na de enorme verliezen sinds 20 april. De Duitse 10 jaars rente steeg van 0,05 naar boven  0,7% en daalde weer tot iets boven 0,4%. Nu dus terug omhoog tot boven 0,8%.
Het klinkt allemaal niet zo erg, de renteveranderingen zijn helemaal niet groot in historisch perspectief. Maar omdat de rente zo idioot laag is, is de rentegevoeiligheid hoger dan ooit. Een en ander is tot koersverliezen aan het leiden die enkele keren groter kunnen worden dan bij de rentekrach van 1994.

Tantrum betekent razernij, woedeaanval. Waar komt al die opgekropte woede vandaan?
Men had eindelijk geaccepteerd dat we in een periode van Secular Stagnation leven. Dat was secular, eeuwig durend. Nooit meer inflatie, nooit meer groei, nooit meer renteverhogingen door centrale banken. Een 4% rente van de FED denkt Bernanke niet meer in zijn leven mee te maken. Ik ben bang dat hij omdat te voorkomen over enkele jaren harakiri moet plegen.

Weg ineens is het deflatoire denken. Er is groei in Europa, ja echt waar en dat kan nog jaren aanhouden. Misschien halveert de euro versus de dollar, maar er komt groei. De interne devaluaties van de europeriferie kunnen minder worden. Door de zwakke euro ontstaat inflatie. Alleen de dienstensector groeit en die zorgt altijd voor inflatie.
In de VS is te weinig geïnvesteerd in heel wat sectoren. Dat is aan het leiden tot pricing power en dus inflatie. Onderwijs is een dure zaak en Obamacare, dat kost een stevige slok op de borrel en gaat iet leiden tot deflatie. Huren moeten verder omhoog, er is te lang te weinig gebouwd.

Bovenstaand plaatje van T Rowe Price (Getting Ready for the Next Phase of the Cycle) laat zien dat het bergaf is gegaan met de investeringen en bergop met dividenden en inkoop eigen aandelen.
Zij zijn optimistisch dat dit veel te weinig investeren gaat keren. Er is te veel op de kosten bespaard en nu moeten de kosten omhoog. Dat kan voor meer economische groei gaan zorgen dan je denkt. In de VS is de productie van cement weggevaagd. Dat komt echt wel enigszins weer terug.

China dreigt dat einde van deflatie denken te doorkruisen. Er is veel te veel industriële capaciteit in China en dat leidt tot nog jaren overmatig lage prijzen voor goederen. Goederendeflatie lijkt daardoor te blijven. Maar deflatie vanuit de ICT die is de laatste jaren plotseling aan het verdwijnen.

Per saldo lijkt de deflatievrees vanwege een bubbel van geloof in secular stagnation veel te groot geworden te zijn. 0, beetje rente voor 10 of 30 jaar leningen is idoot. In Japan was de 30 jaar rente in een range van 1 tot 3 % en 2%+ was daar normaal. In Europa hebben we helemaal geen deflatie van de kerninflatie en zou de 30 jaar rente eigenlijk hoger moeten zijn dan in Japan.