de Amerikaanse presidentsverkiezingen

Ik ben een paar dagen geleden naar een seminar van T Rowe Price gegaan. Daar sprak Willem Post over de Amerikaanse verkiezingen.

Hij kwam moeilijk op gang. Hij maakte duidelijk dat de Amerikaanse president machtig was, niet geheel onbekend overigens. Hij kan op eigen houtje een oorlog beginnen en hoeft pas na 60 dagen toestemming te krijgen van het parlement.

Daarna ging het beter, hij ging uit eigen ervaring vertellen over Hillary en Jeb Bush. Over Nixon die in het Witte Huis bij de Clintons op bezoek ging en daarna aan de pers vertelde dat Hillary de broek aan had en dat zij die flierefluiter van een Bill op het rechte pad voor Amerika zou houden. Hillary begon haar carrière met een van de officieren van justitie in het kader van Watergate, toch was Nixon positief over haar. Zij is de generaal, veel agressiever gebleken dan Obama. Ik dacht: die defensie-uitgaven gaan dus omhoog, zowel bij winst van Trump als Clinton. Hillary is populair bij de zuidoostelijke staten met veel militairen.

Hillary heeft het beste cv ooit van een presidentskandidaat, opgebouwd over de nodige decennia. En daarmee ook de ballast: minstens zeven ernstige schandalen, ze is het toppunt van de status quo, de gevestigde orde.

Daartegenover staat Trump, zonder politieke ballast, brandschoon (…, daar kan je anders over denken). Hij is de pitbull, de enige die de Amerikaanse middenklasse zijn oude glans kan teruggeven. Hij gaat de kolenmijnen weer openen, want climate change is onzin, kolen zijn het goedkoopste om elektriciteit te maken. Hij brengt de simpele, goed verdienende baan in de industrie weer terug. Hij heeft zichzelf rijk gemaakt, betaalde geen belasting en nu houdt hij de Amerikaan voor: nu ga ik dit voor jullie doen, jullie gaan meer verdienen en minder belasting betalen! Ik laat jullie baan niet meer inpikken door die buitenlanders! Ze moeten betalen om op de Amerikaanse markt te komen en voor militaire bijstand.

Een woeste kandidaat, impulsief, maar anders komt er geen verandering. Men vergeeft hem daarom bijna alle onbesuisde uitlatingen.

Een sterke kandidaat die een heel leger aan gerenommeerde republikeinse kandidaten oprolde. Jeb Bush, de uitstekende gouverneur van Florida, was kansloos.

Post had afgelopen jaar een persconferentie met Jeb Bush. Elke journalist mocht één vraag stellen. Post vroeg hoe Bush over Syrië dacht.  Hij gaf een gedetailleerd, zeer kundig antwoord van 18 minuten. Trump pakt dat anders aan, die is klaar in 18 secondes: bomb the hell out of them, it can so much better. Dat spreekt de kiezers meer aan.  

Verder:

Trump en zijn ontboezemingen over vrouwen in een bus, een dikke tien jaar geleden, vlak na zijn huwelijk. Een ramp voor zijn campagne, alweer.

Die Trump toch. Italiaanse kiezers zouden en masse vanwege zijn aanbidding van vrouwen voor hem kiezen, maar de preutse Amerikaanse conservatieve dames twijfelen nu enigszins. Menige dominee roept dat ze niet moeten bezwijken voor de lokroep van de duivel, het evil van Hillary, maar ze raken minder overtuigd van de goede kanten van Trump. Hij bewijst zich wel als pitbull die een en ander wel naar zijn hand kan zetten. Bill Clinton en Kennedy waren veel grotere schavuiten op dat terrein, maar Trump kan dat nu moeilijk uitbuiten, wat hij wel van plan was.

Zo lang Trump in de opiniepeilingen duidelijk leidt in Ohio (overigens nu niet meer duidelijk), blijft een overwinning van Clinton onzeker. Ohio stemde in 93% van de keren op degene die president werd. Amerika is toe aan een vrouwelijke president.

Het vicepresidentdebat werd gewonnen door Pence. Dat veranderde de kansen nooit. 40% van de potentiële kiezers kan niet noemen wie de vicepresidentskandidaten zijn.

Men haalt Brexit aan dat het kan verkeren. Toch denk ik dat de uitlatingen over vrouwen door Trump catastrofaal zijn voor zijn kansen. Maar wat gaf mij in de weken het idee dat Brexit zou winnen? De dapper stemmende oude dames die in de reportages riepen over Brexit: out! out! out! met een triomfantelijke lach. Nu zie je ze (inclusief jongedames) verbeten reageren met die Trump is a bastard. Hij is te impulsief, hij maakt misbruik van zijn macht.

De presidentsverkiezing zou leiden tot daling van het vertrouwen in Amerika. Onzekerheid. Die hoort weg te zijn na 8 november. Zelfs dat is onzeker, vooral als Trump verliest maar wel de popular vote heeft (meer stemmen landelijk, maar minder kiesmannen). Hij trekt zich dan nog moeilijker terug dan Gore (uiteindelijk elegant) deed in 2000. Maar basisscenario is dat Hillary afgetekend wint qua kiesmannen. De senaat gaat dan waarschijnlijk ook naar de democraten, misschien vanwege de doorslaggevende stem van de vicepresident bij patstelling. Het congres blijft republikeins, voor iets anders zou een stemverschuiving van 7% nodig zijn.