De tijdgeest verandert: niet naar links naar meer macht voor arbeid, maar naar rechts, naar conservatisme ter verdediging van oude relatieve welstand

De tijdgeest rukt niet naar links op na hele tijden van toenemende inkomensongelijkheid en toenemende individualisering zoals menige econoom (inclusief mijzelf) dacht, maar naar rechts populisme.

Misschien noemen we het straks geen populisme meer, want het is gebaseerd op rationele verlangens, niet gebaseerd op goedkoop kiezersbedrog. Het was not done op te komen voor de witte middenklasse en hun belangen voor te laten gaan op die van allerlei minderheden die het slechter hebben.

Die tijd is voorbij. Het was al iets langer aanvaard dat je op de minpunten moet wijzen van te grote immigratiestromen vanuit andere culturen.  Bescherming van veronderstelde verworven rechten is helemaal niet iets boosaardigs, zij het niet gemakkelijk realiseerbaar. Het in welvaart achteruit kachelen van de niet academische witte bevolking is een serieus probleem. Ook als je modaal of wat meer dan modaal verdient moeten je zorgen over een slechtere toekomst dan eerder gedacht serieus genomen worden. Niet alle aandacht naar de minima, gediscrimineerde minderheden. Eigen volk eerst, maar je moet dat sympathieker verkopen: opkomen voor alle Amerikanen, niet alleen de minderheden.

Een deel van de kiezers accepteert hun verlies in sociaal aanzien niet meer. Verkettering van Hillary Clinton. Voortdurend vitriool over Sylvana Simons. Waar komt die enorme haat toch vandaan?

De boze werkende witte man, boos omdat hij niet de welvaartsverbetering ziet die hij de decennia voor 2008 gewend was geraakt, verkropt het niet dat een vrouw, een gekleurde vrouw nog wel, hun gaat uitleggen hoe ze horen te handelen en denken. Zij zijn de schuld van alles dat verkeerd gaat, waarom ze zo afglijden. Kom niet aan Zwarte Piet! Bescherm de witte kindertjes tegen voortrekken van minderheidsgroepen. De politiek gaat alleen maar voor zwak geachte minderheden. De witte man stond altijd sterk. Het witte privilege is overigens nog steeds overduidelijk aanwezig, maar wordt door de linkse partjen wat al te enthousiast bestreden.

Er zijn altijd partijen geweest die zich niet bepaald richten op de sociaal zwakken, denk aan de VVD. Zij bedienen eerder de zelfstandigen, de ondernemers. Er is niets mis mee dat er een partij is die deze groepen mensen probeert goed te bedienen.

Daarom zijn er nu partijen die in (gaan) springen op groepen kiezers die hun witte voorkeurspositie willen zien gehandhaafd. De ouderen, die hun hele leven grote stijging van de welvaart gezien hebben en nu ineens gekort worden op hun pensioen en zorg.

Maar wie is voor de witte arbeider van 45+ die bang is zijn goede baan te verliezen, het moeilijk heeft bij reorganisaties die tegenwoordig met de regelmaat van de klok over ons heen moeten komen?

In Amerika denkt men dat dit Trump is. In Nederland ziet men de PVV, maar die heeft nog niet gevonden wat men echt kan doen ter verbetering van de positie van boze witte middenklasse.  50+ zit eigenlijk meer in de doelgroep, maar heeft nog niet helemaal het redelijke alternatief.

Wat zegt dat over de toekomst? Gaan we verder het gemoderniseerde fascistische pad van protectionisme, bestrijden immigranten op d.w.z. stagflatie/Peronisme of gaan we richting een gemoderniseerd socialisme? Of Singapore stijl naar nog meer individualisme, aanmoedigen animal spirits?

Dat gemoderniseerd socialisme heeft misschien meer kans dan je denkt. Politici van de democratische partij in de VS zijn wakker geworden. Het roer moet om en dat gaat gebeuren. Gaat men richting VK Labour/ VS Warren, dan mislukt de revolutie, maar met een combinatie van Renzi en Abenomics en de goede punten van Trump (die zijn er) over de vergetenen is er kans. Zorg voor kansen buiten de welvarende steden.

In de VS/VK zie je een enorm electoraal verschil tussen de grote stad en de rest van het land. In de grote stad zijn de inkomens hoger, is er veel meer groei en dynamiek. Daar is veel minder reden om bezorgd te zijn over de toekomst. Maar de rest van het land won nipt electoraal en dus Trump en Brexit. 

Gaan de steden winnen of het platteland? De welvaart in steden zou harder groeien dan op het platteland.

Soms is het duidelijk (Singapore is een stadstaat). In heel wat landen woont veel meer dan 50% in de steden.

  Wordt de tweedeling erger? Iedereen voorspelt meer urbanisatie, maar moet dat echt in de IT tijd waar  je ook buiten de steden ideeën kunt uitwisselen, toegang hebt tot de cloud.

Uiteindelijk moet de groeiende ongelijkheid stoppen. Betere kennis van de materie moet populisme uiteindelijk terugdringen voor de onredelijke dingen, zodat alleen de redelijke dingen overblijven.

Kortom ik weet het niet