Een grote daling van de rente tot
historisch niet eerder geziene diepten bracht de nodige veranderingen teweeg in
het denken over economische groei, politiek en de effectiviteit van de centrale
banken. Er is paniek getuige de grote rentedalingen en stijging van de
goudprijs.
De aandelenbeurs is nog nauwelijks
onder de indruk van al het geweld op de obligatiemarkt. Ja, de beurs ging op
maandag meer dan 2% onderuit, maar dat is toch een peulenschil vergeleken bij
bijvoorbeeld de dalingen in 2008/ 2009 of 2000/2003 en over een week bekeken
ging de S&P500 nog niet eens een procent achteruit. Veel beurzen staan heel dicht bij hun all time
high, de beleggers kijken verlekkerd naar al die mooie monetaire stimulering
van centrale banken. Er komt nog veel meer. De FED moet de rente naar 1% of
lager brengen. De ECB meldt een bazooka te hebben ontwikkeld voor de
vergadering in september (die bazooka dreigt een nog enormer gat schieten in de
dekkingsgraad van Nederlandse pensioenfondsen).
De FED bestudeert een plan om te sturen op inflatie die maar niet echt
omhoog wil. De verwachtingen zijn hoog gespannen dat volgende week op het
jaarlijkse onderonsje van centrale bankiers in Jackson Hole de meest wild
denkbare plannen worden opgeworpen om de economie te stimuleren en de inflatie
op te stuwen naar te hoge niveaus.
Er was de nodige paniek op de beurs
over de nu toch wel duidelijk negatieve rentecurve in o.a. de VS. De Wall
Street Journal meldt dat de Navarro-recessie nu onvermijdelijk is geworden. De
handelsoorlog gaat maar door, de wereldhandel kan niet herstellen, de
onzekerheid is te hoog voor groei van investeringen, de slechte gang van zaken
in Europa en Japan wordt besmettelijk. Fiscale stimulering slaat nu om in
verkrapping door de hogere importtarieven. De Trumpregering is ‘uniquely qualified’
om een recessie te veroorzaken.
De meerderheid van de economen zegt
dat er helemaal geen recessie voor de deur staat in de VS (tenzij er een grote,
onverwachte schok komt). De arbeidsmarkt is veel te sterk. Daardoor stijgen de
inkomens en daaruit gaat men meer consumeren. De handelsoorlog gaat stabiliseren.
De huizenmarkt gaat weer aantrekken door de lagere hypotheekrente. Het gaat
goed met de credit spreads. Lang leve de FED.
En de Trump put. Hij is door de omkering van
de rentecurve en al die recessieverhalen toch een beetje benauwd geworden voor
de economie en daarmee zijn herverkiezing. Hij moet water bij de wijn doen in
de handelsoorlog en deed dat vorige week ook. Niet veel, maar toch.
Ondertussen waarschuwt men dat de lage
werkloosheid geen teken is dat de recessie ver weg is, integendeel. Ongeveer
drie jaar nadat de werkloosheid onder het natuurlijke niveau is gezakt, hoort
de recessie te beginnen. Recessies starten altijd vanaf het dieptepunt van de
werkloosheid. Dat is tweede kwartaal 2020. De groei van de werkgelegenheid is af
aan het zwakken en als die duidelijk onder 150.000 is gedaald, gaat men over
een soort omslagpunt, ‘cusp’, waarna verdere afzwakking ineens steeds sneller
gaat, zo de recessie in. De arbeidsmarkt geeft meestal niet op tijd een teken
dat de recessie in aantocht is. De rentecurve wel, maar deze wordt nog niet bevestigd
door de credit spreads en daarom hoort een recessie nog even weg te zijn.
Beurzen kunnen dan vaak nog even omhoog.
Ondertussen is de rente en de reële rente
uitzonderlijk laag. Dat betekent volgens de St. Louis FED https://www.stlouisfed.org/on-the-economy/2019/april/real-interest-rates-tell-recession-follow dat een recessie
langdurig zal zijn. Niet per se diep, maar wel langdurig, omdat nog lagere
rente niet meer helpt.
China ziet de groei iets meer
terugvallen dan gewenst. Detailhandelsverkopen zwakken iets te veel af en idem
voor infrastructuurinvesteringen en industriële productie. Netto export gaat
nog steeds behoorlijk toe. Export stijgt goed naar bijna alle landen behalve
Amerika en import krimpt iets. De lagere yuan zal de netto export hepen. Kortom,
er is iets maar niet heel veel extra stimulering nodig in China en die zal er
wel komen. Europa en Japan zitten met de gebakken peren inclusief Brexit,
Salvini en een verhoging van de Japanse BTW straks.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten