overpeinzingen

Economen zijn in meerderheid nog vol vertrouwen dat de Amerikaanse economie niet in rap tempo richting recessie aan het koersen is. De data zijn nog voldoende sterk, de lagere rente biedt ongeveer 0,5-0,75% extra steun aan de groei, Trump komt vast nog wel met extra stimulering, de consument en arbeidsmarkt zijn sterk. De huizenmarkt trekt iets aan.  Investeringsgroei is ongeveer 0 en kan negatief worden, maar gewoonlijk is dat niet de reen voor een recessie maar verergert het sommige recessies (ze worden dieper en langer), aldus Gerard Minack. Gewoonlijk staan investeringen op hun diepste punt als de recessie eindigt. Deze cyclus is atypisch, met afzwakking van de investeringen voordat de binnenlandse vraag afzwakt.   

Normaal leidt de VS Europa en Japan, maar deze keer leidt Europa (EMU). Daling van -0,5% in VS afgelopen maand niet meer in plaatje.

De consensus ziet de recessie (zoals altijd) niet aankomen, maar er is wel grote angst voor een recessie, vooral bij particuliere beleggers. Deze hadden overigens vaak gelijk. ISM’s onder 50 is niet goed, maar de bulls merken op dat dit in 60% van de gevallen geen recessie betekende, maar herstel. Defensieve aandelen zijn relatief erg duur geworden en als er geen recessie komt, dan is een rotatie richting cyclus normaal (met 10% outperformance van cyclisch).

Doorslaggevend voor wat je moet doen blijft of er nu wel of niet een recessie/ langdurige groeiterugval aankomt in de VS binnen een jaar. Ik denk dat die terugval er komt, maar dat is (uiteraard) erg onzeker.  Business sales vallen tegen door wegzakkende investeringen en wereldhandel, maar consumptie is nog sterk en de huizenmarkt ook. Geen goed verhaal voor de winsten, maar voor derde kwartaal 2019 geen echt slecht verhaal. Verwachte winst een jaar vooruit van de S&P500 daalde afgelopen week met 0,74 tot 174,75 en dat is iets slechter dan normaal bij de aftrap van het winstseizoen.

Macro nieuws was slecht (vooral China, maar in de VS slecht, daar daalden retail sales, industriële productie en housing starts; kleine daling leading indicators ondanks verbetering monetaire indicatoren), maar de FED zal moeten doorgaan met verruimen. Verbetering financial conditions. Dat was in 2019 voldoende om de opwaartse trend vast te houden, maar die opwaartse trend is wel minder overtuigend geworden.

De zorgen zitten in de hardnekkigheid van de neerwaartse trend van de ISM, de besmetting richting dienstensector, de slechte gang van zaken in Europa, Japan en nu ook China.

China kon veel fiscaal stimuleren via lokale overheden die steeds meer verdienden aan vastgoed (zie regel land ownership transfers in tabel van JP Morgan) . Deze trend is niet houdbaar en verkoop van grond viel recent wat terug in plaats van flink verder te groeien zoals de afgelopen jaren het geval was.

De fiscale stimulus hangt te veel af van onhoudbare zaken als steeds meer grondverkopen en nog meer investeringen in infrastructuur. De schuldgroei in China is onhoudbaar geworden en wordt redelijk succesvol meer in toom gehouden. Daardoor is het wel heel moeilijk geworden voor China om een tegenslag als de handelsoorlog voldoende te compenseren. Het groeitempo van China is al de nodige jaren aan het afzwakken en dat gaat dus waarschijnlijk wel wat verder doorzetten. Consumptiegroei blijft waarschijnlijk nog goed, maar dat kan afzwakking van de importvraag van China (daardoor juist zelfs, investeringen vragen om veel meer importen) niet voorkomen.