bull en bear case aandelen

 

de bull case voor aandelen

Er zijn een heleboel redenen waarom aandelen aan zo’n mooie opmars bezig zijn en de meeste van die redenen gaan niet meteen weg.

Het belangrijkste is de zee aan geld die de centrale banken aan het creëren zijn. Geldgroei is bijzonder sterk en op korte termijn gaan de centrale banken door met QE en andere praktijken die zo rampzalig zijn voor pensioenfondsen in Nederland. De korte rente zal daardoor nauwelijks veranderen en de lange slechts met de stijging van de inflatieverwachtingen en hogere geëiste termijnpremies. Het bedrijfsleven staat bol van de cash en lost leningen met hoge rente af.  

Centrale banken zorgen voor een nijpende schaarste aan staatsleningen en beleggers moeten uit ellende andere zaken kopen zoals high yield en aandelen.

Daaraan gerelateerd is er de wall of worry, de hoop op stimulering, betere tijden. FOMO. TINA. Dit verhaal blijft nog geruime tijd.

 Door het vaccin komt er economisch herstel omdat diverse sectoren weer opengaan. Nog even een of twee slechte kwartalen en daarna herstel. Daardoor ontstaat een nieuwe opgaande economische cyclus. In het begin van de cyclus is er een sterke verbetering van de winstmarge en inhaalvraag waardoor omzetten meevallen. Men wordt optimistischer en minder risicomijdend. Herstel uit een recessie gaat daarom vrijwel altijd gepaard met een flinke periode van stijgende beurskoersen met af en toe een niet al te erge correctie.

Chart technisch zien de beursgrafieken er bijzonder degelijk uit. Het herstel wordt nu breed gedragen, maar is nog niet zodanig breed geworden als je ziet bij een beurstop. 

Nog wat te gaan dus.

Vergeleken met de rente zijn aandelen nog steeds niet duur genoeg (PE van 27 naar 31, let wel door Tesla wordt het al 29).

En niet te vergeten: China. Daar gaat het goed. de yuan is ijzersterk en dat neemt de hele wereld mee naar boven tegenwoordig. Zo lang als de yuan sterk is, lijken de bulls de beste papieren te hebben (totdat er iets onverwachts slechts gebeurt).

De bear

De waarderingen zijn extreem geworden op alleen die na waarbij men alleen kijkt naar de lage rente. Waarderingen zijn zelden zo hoog dat het de aanleiding vormt voor een bear markt. Maar het maakt beurzen kwetsbaar en de vergelijkingen met 1999/2000 en 1987 dringen zich op. De sterkste correlatie is met 1980/1981, alhoewel die correlatie zoals zo vaak even plotseling kan wegvallen als deze is gekomen. 

Maar het verhaal van 1981 kan in eigentijds jasje opdoemen in 2021. In 1980 stegen de koersen flink, terwijl het met de economische fundamentals helemaal niet goed ging. Men kwam uit de recessie, maar in 1981 kwam die recessie terug: we kregen een W-recessie. Inflatie was uit de hand gelopen en moest via draconische renteverhogingen bedwongen worden en dat zorgde voor een nieuwe diepe recessie. Een W-recessie, niet veroorzaakt door renteverhogingen maar door andere tegenvallers kan in 2021 ook. De schade door corona in 2021 is groot en nu veel minder gecompenseerd door fiscus (dit zit onvoldoende in de winstverwachtingen), terwijl centrale banken niet nog royaler worden. Er is een uitgestelde sanering van zombiebedrijven, minder vertrouwen in vastgoed (vooral commercieel maar ook voor appartementen in dure steden, overheden/ centrale banken maken zich zorgen over huizenbubbel), zorgen over hogere belastingen, delen van bedrijfsleven die minder gaan investeren zoals olie- en gassector, zorgen over onvoldoende pensioen door lage rente, hogere ziektekosten, oplaaiende handelsoorlogen, snel verder wegvallend vertrouwen midden- en kleinbedrijf onder Biden (NFIB daalt al hard), veel minder vertrouwen Trump-stemmers, minder vertrouwen stedelingen, etc. Er komt iets onverwachts dat erg gaat tegenvallen.

 Beurzen verdisconteren op het ogenblik een strakblauwe hemel. Er is euforie. Niets is meer erg, alles wordt positief uitgelegd.

(noot PV: de hond links kan veel harder bijten dan dat kartonnen ding rechts)

Er is consensus dat 2021 een goed beursjaar wordt. Men zit meer dan normaal overwogen aandelen. In dat soort tijden liggen tegenvallers voor de hand. Er komt waarschijnlijk geen W-recessie, maar economische groei voor 2021 wordt denk ik te hoog ingeschat. De kans op een W-recessie zal hoger worden ingeschat, misschien pas beginnend in 2022.

Centrale banken zorgen voor heel veel liquiditeit, maar het lijkt erop dat ze iets minder hun best gaan doen. Iets minder QE is al dodelijk voor aandelenmarkten bij de huidige ongekende overheidstekorten en overspannen vraag naar hypotheken.

Beleggers hebben weinig cash op het ogenblik. In januari komt er een rebalancing van pensioenfondsen uit aandelen naar vastrentend en andere beleggingen (misschien zelfs bitcoins). Deze rebalancing is volgens de berekeningen van de effectenhuizen deze keer uitzonderlijk groot.    

Dan is er de waanzin van Tesla dat 50% steeg vanwege opname in de S&P500, toch geen reden waarom Tesla fundamenteel een cent meer waard zou moeten zijn. Het trekt geld weg uit andere beleggingen dan Tesla. De waanzin van IPO’s die veel geld wegtrekken uit andere aandelen. De idiote hoeveelheid calls die gekocht zijn en waar in ieder geval de tijdwaarde van gaat wegtikken. Een en ander kan de volatiliteit plotseling omhoog doen gaan met een correctie of erger (flash crash à la 1987) als gevolg.

Het kopen gebeurt nu vooral door wilde millennials via calls en via institutionele beleggers die slaaf zijn van indexering via marktindexen. Dat heb ik al de nodige keren zwaar mis zien gaan. Dat kan nog een paar jaar duren, maar wie in 1998 uit aandelen stapte (en niet instapte voor 2003) deed het goed ondanks de grote stijging daarna tot 2000.  In 2008 leek de FED de zaakjes onder controle te krijgen via behoorlijke verruiming, maar nee dus. 1987, het leek echt alleen maar omhoog te kunnen. Er zijn natuurlijk meer tegenvoorbeelden dat het wel goed gaat, want op lange termijn stijgen aandelen zo ongeveer altijd. Soms is veel geduld nodig, zo heeft de AEX nog steeds niet de 705 van 2000 aangetikt en de Japanse Nikkei niet de 40.000 van 1990 of duurde het tot in de jaren 80 voor de Dow Jones weer op de reële niveaus van 1929 kwam. Dividenden moesten voor de goede opbrengsten zorgen. The only way is up, but not everywhere and always.