Als ik ons boek nu had moeten bijwerken dan is het verrassend hoe weinig er bijgesteld hoeft te worden (eigenlijk alleen een riedel over het Nieuwe Normaal/ de eurostaatsleningencrisis en dat de koplopers uit de vorige Kondratieffgolf het in de nieuwe golf nogal eens slechter doen dan het gemiddelde in de wereld, dat steeds meer gedomineerd gaat worden door de Opkomende Landen):
* De mist uit het voorwoord is nog niet opgetrokken: er blijft grote onzekerheid over economisch herstel in het Westen.
* De beurzen stijgen als aangegeven op de kaart van de golven, het is als na 1907 gegaan (zie bijlage in boek en update op blog) en de vierjaarscyclus loopt betrekkelijk normaal.
* De komende goede aandelenmarkt was een veiligere voorspelling dan hoge groei in het Westen (zie de tekst rechts van de uitgever die achterop het boek staat)
De winstgroei verbaasde inderdaad zeer de goede kant op en was de motor voor de stijging van de beurs en wel om de aangegeven redenen (hoge exportgroei, winstgroei in het buitenland en investeringsherstel)
* Opkomende landen moeten de groeikar trekken. Onbetwist vandaag de dag dat ze dit inderdaad kunnen en doen.
* Het wegvallen van de securitisering is het grote probleem waardoor de kredietgroei niet goed op gang komt, substitutie via centrale banken helpt wel die pijn te verzachten, maar kredietgroei blijft problematisch zo lang securitisering op zijn gat blijft liggen. De liquiditeit van de kapitaalmarkt blijft daardoor veel minder diep dan voor de kredietcrisis.
* Economische groei in vooral de VS moet aangezwengeld worden via meer investeringen in infrastructuur. De infrastructuurknop indrukken is en was buitengewoon succesvol voor opkomende landen als China en India.
* Investeringen moeten harder groeien dan consumptie in het Westen. Dat is gezond en het daaruit volgende achterblijven van de consumptie moet toegejuicht worden en deert de groei niet (wet van Bastiat, het wordt nog steeds niet geloofd).
* Wereldwijd is de economische groei erg hoog vanwege de 6%+ groei van opkomende landen.
* De ICT Revolutie zit in de gunstige derde fase. Dit zorgt overal voor extra groei. [vooral de C wordt onderschat, zie de waarde van Facebook]
* Algemeen: let op de tijdgeest en de schuivende machten. Dat is een tijdloos advies. We zagen en zien goed dat individuen de toonaangevende macht was en overheid zwak was (ook al draaide het op moment van publiceren helemaal om. overheidssteun en afgeven op bankbonussen). Wat minder goed, maar wel gemeld, is de zwakte van employees beschreven en de dramatische gevolgen die dat heeft voor de middenklasse, waarbij de American Dream voorbij lijkt.
* We hebben goed beschreven dat de ICT Revolutie samen gaat met de opkomst van de macht van individuen en die combinatie zorgt voor hoge productiviteitsgroei en daardoor welvaart, vooral in opkomende landen.
* Asset Economy: het belang hiervan is nog steeds enorm. Het gaat minder slecht hiermee, maar nog steeds niet goed omdat de daling van de huizenprijzen in vooral de VS iets groter en langduriger is geworden dan we in ons boek dachten. Ervan uitgaand dat huizenprijzen pas gaan stijgen na circa vier jaar op de bodem te hebben gelegen (vergelijk Nederland 1982-1985) kan de huizenmarkt vanaf ongeveer 2013, misschien al 2012, misschien pas 2014, de economie in de VS flink helpen en het vliegwieleffect van de asset economy weer op gang brengen. In ons boek is een te vlug herstel van de asset economy geschetst, maar per saldo denken we nog steeds dat de asset economy tot circa 2018 positief gaat bijdragen aan de economische groei, ook in het Westen.
N.B. 1. Men kan opmerken dat de groei in het Westen veel minder is dan we gesuggereerd hebben. Dat is waar. Maar de historie zal ons dat denk ik vergeven, omdat we wereldwijd kijken en het belang van China, India en andere opkomende landen niet weggepoetst hebben. Over twintig jaar kan men zich niet meer voorstellen dat men de groei in India en China etc zo onbelangrijk vonden, zo ondergeschikt aan de groei van het Westen. Men zal dan weinig twijfel hebben of degroei van 2010-2020 wereldwijd hoog was, omdat op moment van evaluatie deze twee economieën samen groter zullen zijn dan de hele huidige “Westerse” G7.
N.B. 2. De verliescyclus heeft enkele keren prominent gefigureerd in de uitleg waarom de kredietcrisis de goede kant in ging en waarom de euro staatsleningencrisis eerst de verkeerde kant in ging en straks de goede.
N.B. 3. Ik zou nu wel veel uitgebreider ingegaan zijn op het Nieuwe Normaal. Die lage groei die uit deze theorie volgt hoeft helemaal niet op te treden in de VS, als men vol durft te gaan voor economische groei, zoals Reagan wel durfde in 1982: men moet vol in infrastructuur gaan, de investeringen maximaal aanwakkeren en human capital vol inzetten en de Amerikanen er beter van doordringen dat het niet een IT revolutie zoals zij vaak zeggen, maar een ICT revolutie zoals wij in Nederland zeggen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten