doet ze het of doet ze het niet: nee zegt markt, ja zeggen centrale bankiers en arbeidsmarkt, nee zegt Summers en andere aanhangers van secular stagnation; geen idee wat beurs gaat doen op FED

De markt heeft een renteverhoging flink uitgeprijsd, al kun je dan nog steeds niet concluderen dat dit betekent dat de FED de rente niet verhoogt. Het kan ook goed zijn dat de korte rente even niet reageert op een renteverhoging vanwege de excessieve vrije reserves van de banken.

Vandaag is de markt ineens niet meer zo zeker dat de FED de rente niet verhoogt. De rente vloog ineens omhoog. Het economisch nieuws is goed. Detailhandelsverkopen sterk, initial claims werkloosheid extreem laag, nieuwe banen extreem hoog. Transportcijfers zijn ineens weer heel sterk. De aandelenbeurzen zijn weer vriendelijk en de volatiliteit daalt weer.


Opvallend was het commentaar van diverse centrale bankiers. Trichet zei dat de FED zich niets aan moet trekken van rare adviezen van het IMF en de OECD. Rajan van India zei dat de FED de rente moest verhogen om verlost te worden van de onzekerheid. Kuroda smeekte om een verhoging, dat straalt vertrouwen uit in de Amerikaanse economie en stopt de stijging van de yen tegen de dollar.

Larry Summers is een van de luidruchtigste exponenten dat de FED de rente niet moet verhogen. http://larrysummers.com/2015/08/23/the-fed-looks-set-to-make-a-dangerous-mistake/

De FED is helemaal gek als ze de rente verhogen. De inflatie is veel te laag en de ingeprijsde inflatie is ook op tienjaarbasis lager dan 2%. Ex volatiele en moeilijk meetbare zaken zoals energie, voedsel en toegerekende huren is er niet eens 1% inflatie.

Een hogere rente zal de investeringen remmen, aanzetten tot meer sparen, een hogere dollar veroorzaken en zo een hogere werkloosheid.

Financiële stabiliteit breng je ermee in gevaar. Een rentestijging is niet ingeprijsd en dat is de eerste keer sinds 1994. Toen explodeerde de rente en werd de obligatiemarkt een bloedbad.

Dat was natuurlijk ook te verwachten in het denkraam van Summers. Hij werd gepasseerd als baas van de FED en nu zie je de gevolgen volgens hem: doldrieste verhoging van de rente dreigt met dramatische gevolgen voor de hele wereld, de arme landen voorop. Hoe hebben ze toch zo dom kunnen zijn om hem niet baas van de FED te maken zie je hem nog steeds denken.

Andy Lees van AML denkt heel anders. De veel te lage rente zorgt voor een blijvend lage groei van de productiviteit. Een 0% rente houdt zombiebedrijven overeind. Die moeten weg en vervangen worden door bedrijven die wel productief zijn en wel rente kunnen betalen. De 0% rente garandeert het voortduren van secular stagnation. Men durft dan niet meer te investeren en koopt slechts eigen aandelen in of neemt andere bedrijven over.Een meer plausibel verhaal dan dat van Summers vind ik.

Het verband tussen productiviteitsgroei en de reële rente (hier benaderd in rente minus gemiddelde inflatie van afgelopen vijf jaar) is zwak geweest. Het is wel positief. De reële rente lijkt de groei van de productiviteit te leiden.

Verder is het onduidelijk wat er gebeurt op de beurzen als de FED de rente verhoogt. De lessen uit de historie geven aan dat de aandelenbeurzen dan licht stijgen. Zie collega Belinski http://uk.businessinsider.com/stocks-will-be-fine-if-fed-raises-rates-2015-9

En volgens Goldman Sachs stijgen de beurzen buiten de VS dan zelfs meer.

Toch is dat deze keer niet zo zeker. Als de boodschap bij verhoging niet is dat men optimistisch is over Amerika en dat men echt aangeeft dat men de rente weinig zal verhogen volgens verlaagde voorspellingen van de rente in de toekomst, dan kan de beurs een hartverzakking krijgen. Als men de rente niet verhoogt, dan kan de beurs het ook benauwd krijgen of men kan tijdelijk overenthousiast worden.