Yellen probeert wanhopig een renteverhoging in 2015 te verkopen

Yellen moest wat bijdraaien. Zij heeft een renteverhoging tegengehouden t uit angst voor het gram van de markten.

Yellen is overduidelijk de vierde dot van onderen en kreeg toch de meerderheid mee met het gouverneur Williams verhaal dat uitstel een laag risico strategie is. Dat lage risico is flink tegen aan het vallen. Reparatie nodig. Maar waarom met een speech van 40 bladzijden. Fischer had maar een paar bladzijdes nodig.

Ondertussen zit men met een tegenstribbelende markt. Die laat geen verhoging toe. Als je de markt niet wil verrassen dan gaat de rente niet omhoog. Pas als je aangeeft zo dapper te zijn de markt te willen verrassen, wat het ook kost op de obligatie- en aandelenmarkt, gelooft de markt je misschien.

Vanwaar die omkeer van Yellen? Bij de persconferentie over de toelichting van het FED-besluit op 16 september wist ze het al: de markt reageert slecht op mijn gulle gave. Ze had dat niet gedacht en ze kijkt daarom erg beteuterd. Ze had natuurlijk wel gelezen dat de markt een dovish hike wilde, maar geloofde het niet.

Gisteren kon ze een en nader rechtzetten. Ze heeft nu, vooral een dag later, gezien dat de markt echt een dovish hike wil.

Ze heeft op eigen kracht vorige week die renteverhoging tegengehouden. Een flinke meerderheid van de FED (13 van de 17 leden) was echt wel voor een renteverhoging te porren, zo blijkt uit de dots. Maar Yellen wilde niet en inclusief de behoorlijke groep die niet zo heel nodig nu al hoefde en zich wijs maakte dat uitstel risicoloos was, kwam er dus geen besluit tot renteverhoging. Het was close, zo riepen sommigen daarna. Dat betekent dat Yellen niet de renteverhoging in 2015 van tafel veegde, dat zou te veel tegen die 13 leden in gaan. De markt deed het echter wel en dat veroorzaakte een probleem.

Yellen moest gaan rechtzetten dat ze geloofde in Amerika. De arbeidsmarkt is redelijk en hoort verder te herstellen en daar hoort een iets hogere inflatie bij en dat duurt gelukkig nog wel even.

Ze moest daarom zeggen dat het beter ging met de arbeidsmarkt dan ze tot voor kort had verkondigd. De arbeidsmarkt is echt niet meer zorgelijk zwak. Er kan nu echt loonstijging komen.

De economen gingen van alles zoeken achter de FED-beslissing de rente niet te verhogen. Kaletsky http://www.project-syndicate.org/commentary/federal-reserve-end-of-monetarism-by-anatole-kaletsky-2015-09 vond dat de FED de Phillipscurvetheorie overboord had gegooid en ingeruild voor een of ander internationaal deflatiedenken.

“What really shocked the markets was not the Fed’s decision to maintain zero interest rates for a few more months, but the statement that accompanied it. The Fed revealed that it was entirely unconcerned about the risks of higher inflation and was eager to push unemployment below what most economists regard as its “natural” rate of around 5%.”

Nee, dus liet Yellen merken in haar speech. De FED is niet bedoeld om als centrale bankier voor de wereld op te treden of om de aandelenmarkt eindeloos te plezieren (maar zo heeft de FED wel steeds gehandeld in de afgelopen jaren).

Janet Yellen takes a long pause during her speech at the University of Massachusetts Amherst on Thursday. Photo: Jessica Hill/Associated Press

Yellen: “Most FOMC participants, including myself, currently anticipate that achieving these conditions will probably entail an initial increase in the federal funds rate later this year, followed by a gradual pace of tightening thereafter”.

Yellen hield een veel uitgebreider verhaal over inflatie dan Fischer. Uiteindelijk ook meer havikachtig.

Het was een enorm lang verhaal, er is een pdf van 40 bladzijden over. Geen wonder dat Yellen aan het eind van de speech uitgeput raakte en zelfs enige medische behandeling nodig had (gelukkig niets ernstigs).

Fischer zei in Jackson Hole dat de inflatie zou gaan stijgen omdat dit in het verleden ook gebeurde als de werkloosheid zo laag was geworden, het verhaal van de Phillipscurve. Een te sterke dollar kan roet in het eten gooien. Grondstoffenprijzen betrekkelijk weinig, daar stijgingen en dalingen transitorisch zijn. Je moet uitgaan van een herstel van de grondstoffenprijzen op een onduidelijke termijn.

Yellen deed dit verhaal niet dunnetjes maar uitgebreid over, elaborated.

Yellen begon met hoe fout het ging in de jaren 60 en 70. De inflatie steeg en er was geen stabiel inflatieanker. Een en ander begon al jaren voordat de grondstoffenprijzen de lucht in gingen.

Nu is de lange termijntrend wel stabiel, al sinds 1998. De Great Recession heeft de trend niet doen afbuigen naar beneden. Ik vind dat de inflatie nu toch wel behoorlijk aan het afwijken is van de trend, maar dat gebeurde wel vaker in extreme tijden. Vergelijk ook vooral 1986, het zijn de grondstoffenprijzen en Yellen is het daar roerend mee eens. De grondstoffenprijzen zorgden na 2000 tot 2013 en vooral voor 2008 meestal voor meer inflatie dan de kerninflatie. Ik dacht aan een opslag van 0,5% als normaal bij het schrijven van ons boek in 2009.

De PCE kerninflatie wijkt helemaal niet zo af van de gevonden verbanden met de groei van de employment cost index (ECI) en productiviteitsgroei. Als de loonkosten stijgen, de productiviteit niet flink toeneemt, dan komt er meer inflatie. Business as usual, maar tegenwoordig hoor je steeds meer dat er deflatie komt, wat er ook gebeurt met de wat dan ook inclusief de lonen.

http://uk.businessinsider.com/janet-yellen-umass-speech-charts-2015-9

De inflatie is nu veel te laag door de olieprijs en sterke dollar (importprijzen). Dat blokje van de olieprijs zal slinken, of naar de andere kant uitslaan als de olieprijs stijgt als is ingeprijsd. De dollar zal sterk blijven als de FED de rente verhoogt, maar zal vermoedelijk minder in procenten stijgen dan we het afgelopen jaar gezien hebben. Het blokje van de importprijzen zal niet veel kleiner worden. De oude reden voor de te lage inflatie was slack. Onderbezetting. Dat blokje is als sneeuw voor de zon weg aan het smelten. Het blokje is nog niet weg, maar het kan al snel een blokje de andere kant op worden als de werkloosheid verder daalt.