Jackson Hole en Hartnett

Al weken is men aan het speculeren wat yellen zou gaan vertellen op het symposium van Jackson Hole. Wat voor nieuws zou de nieuwe toolkit van de FED gaan worden, vooral in geval van recessie. Negatieve rentes? Helikoptergeld? Meer QE?

Zoals verwacht hield zij zich op de vlakte,

(“I should stress...that the Fed policy committee is not actively considering additional tools and policy frameworks, although they are important subjects for research,” )

maar daarmee gaf ze eigenlijk goed aan dat ze het met Fischer dat negatieve rentes uit den boze zijn en er een geleidelijke normalisatie van de FED-rente moet komen naar een neutrale FED-rente die lager ligt dan vroeger. Liever de suggesties van haar goede vriend Williams (haar opvolger als baas van FED San Francisco) om te streven naar een hoger inflatiedoel en hogere groei van het nominale BNP. Als de groei in de VS afzwakt, kan dat voldoende door de FED bestreden worden met de huidige, degelijk ouderwets wordende, toolkit van meer QE, lagere rente en forward guidance dat ze héél lang de rente niet gaan verhogen. Op dat verhaal ging de beurs omhoog.

De wandelgangen waren belangrijk en daar hadden de opmerkingen van Fischer, zoals hij enige dagen eerder ook al had verkondigd, de boventoon en ook kon je goed zien dat Yellen heel dikke maatjes is met Fischer.  Daarop ging de beurs omlaag, meer dan Yellen de beurs omhoog had gepraat. Na die eerste instinctieve daling ging de beurs weer wat omhoog, kennelijk is dat de primaire trend (een watering winstherstel met een ultra ruim monetair beleid in een omgeving waarin de verwachtingen laag zijn, de wall of worry is hoog, terwijl Yellen aangaf dat haar wall of worry juist lager aan het worden is).

Naast Yellen hielden ook andere mensen verhalen. Om dat te mogen moet je wel wat in je mars hebben (qua wetenschappelijk talent, marketing en positie in de financiële wereld).

Negatieve rentes werden behandeld http://www.marketwatch.com/story/negative-rates-are-best-stimulus-option-fed-officials-told-at-jackson-hole-2016-08-26 door professor Goodwin, hij is er een groot voorstander van, maar dan moet je de rente wel flink negatief kunnen maken, -1 of liever nog -2%. Dat is niet eenvoudig in tijden waarin bankbiljette hun waarde behouden. Aan die kwalijke zaak moet daarom snel iets gedaan worden volgens hem. Geld moet zijn waarde kunnen verliezen in hetzelfde tempo als de officiële rente negatief is. Niet eenvoudig, electoraal niet populair en terecht. Maar goed, om duistere redenen zou -2% rente de economie uit een recessie kunnen helpen. Wie weet heeft hij gelijk, gepensioneerden moeten dan en masse weer gaan werken en dat levert extra inkomen en uitgaven op in het BNP. Geen Goldilocksscenario.

Goodwin vindt negatieve rente superieur aan QE en helikoptergeld omdat het de kredietmarkt minder verstoort. Ik zie toch geen businessplan waarbij een bank zegt tegen de ondernemer: ik ga u geld lenen tegen een flink negatieve rente, nu u een businessplan hebt gemaakt waaruit een behoorlijk zeker (met weinig fluctatie) bescheiden negatief rendement rolt, hoger dan ons renteaanbod aan u.

-2% kan dodelijk zijn voor banken en verzekeraars en zij worden dan wel gedwongen iets te doen, meer risico nemen dan ze life is en misschien niet al te onverantwoord is. Toch bepaald marktverstorend die negatieve rente. Weg ermee, prutswerk meneer Goodwin zo lang bankbiljetten niet nominaal afgestempeld worden, elke normaal denkende gepensioneerde en vele anderen zullen  het daarmee eens zijn.  

Geen opmars van helikoptergeld op Jackson Hole, maar de Bank of Japan zei "there is no doubt that there is ample space for additional easing in each of the three dimensions,” (asset buying, monetary-base guidance, and negative interest rates.) al zal helikoptergeld uit de mond van de Japanse regering gaan komen, niet vrijwillig door een centrale bank worden ingevoerd. De nood is nog niet hoog genoeg.

En waarom ook. Overheden kunnen goedkoper dan ooit in de geschiedenis zeer lang lenen, dat is voldoende om overheidsinvesteringen aan te wakkeren, als men die onzin van 3% begrotingstekorten als maximum inruilt voor de oude gedachte dat je nuttige overheidsinvesteringen niet als tekort moet behandelen (de oude gouden regel voor het begrotingstekort: niet hoger dan de overheidsinvesteringen).

Hartnett http://www.marketwatch.com/story/buy-these-stocks-and-pity-the-fools-fighting-the-fed-2016-08-26

Op het ogenblik is er een soort strong patch voor de economische data, economic surprises zijn positief en stijgend. Jackson Hole wijst op een FED die de rente wil verhogen en niet met helikoptergeld wil komen. Dit moet bevestigd worden door op zijn minst een sterke groei van de werkgelegenheid/ daling van de werkloosheid. Dan zit je in het kwadrant rechtsboven.

Als de dollar dan te sterk wordt, ga je richting linksonder. Eigenlijk lonkt het kwadrant rechtsonder al, de korte rente stijgt meer dan de lange, maar het ongeloof in de strong patch van de economie voert nog de boventoon denk ik. Je kunt een tijdje in het kwadrant rechtsboven blijven, maar zo lang secular stagnation het basisscenario is, kan dit niet lang duren. Politici durven nog niet met geld te smijten naar infrastructuur en de animal spirits van het bedrijfsleven zijn nog niet plotseling aan het ontwaken, misschien wel juist door de negatieve rentes.