De lange rente uit 36-jarig daalkanaal

De 10-jaars rente heeft al een tijdje geleden het dieptepunt gezet, maar pas sinds kort is de rente zo ver gestegen dat deze boven de meest populaire kanalen is uitgestegen. 

[Niet alleen Scott Grannis heeft dit gezien, maar bijvoorbeeld ook de topgoeroes van de obligaties Gross en Gundlach]

Het is een signaal dat Secular Stagation is begraven als hoofdscenario. Heel voorzichtigjes hoor je dat er de komende vijf jaar meer groei komt dan de potentiële groei die ons voorgehouden wordt van circa 1,5-1,8% in de VS en minder dan 1% in Europa. Inflatie is laag, maar zit sinds 1998 eigenlijk niet meer in een dalende trend. Er is deflatie geweest rond het hoogtepunt van de kredietcrisis eind 2008/2009 en rond 2015-2016 was er opnieuw zeer lage inflatie, zowel door lagere olieprijzen als lage kerninflatie. Even voorzichtig wordt nu gesteld dat de onverwacht lage inflatie van 2017 voorbij is en er iets meer inflatie gaat komen. Nog niet veel meer, maar we raken steeds verder weg van de angst voor deflatie.

[plaatje Scott Grannis: de reële rente is nu 0,5% terwijl die sinds 1960 gemiddeld 2,3% was]

36 jaar daling heeft portfoliomanagers geleerd dat je zwaar in moet zetten op rentedaling en niet zo bang moet zijn voor het nemen van duratierisico. Daardoor is de termijnpremie, de premie voor het nemen van duratierisico, extreem laag geworden, ongeveer 0 en de laatste jaren vaak zelfs negatief. Er was tenslotte een QE-put op obligatiekoersen. 

Die is overduidelijk aan het verdwijnen, in de VS zelfs om aan het slaan in QE verkrapping (van extreem hoge niveaus, zelfs bij verdere balansreductie wijst de omvang van de balans van de FED op lagere rentes dan normaal). Mr. Balansrecessie Koo waarschuwt dat er dan hogere rentes dan normaal nodig zijn en uiteindelijk ook zullen optreden.

Blijft over de bijna onverzadigbare honger van ouderen naar veilig, voorspelbaar inkomen. Babyboomers zijn en masse met pensioen aan het gaan, maar de pensioenpotten groeien nog bijna overal flink. Ontsparing gebeurt vaak pas boven 70-72 en alleen de oudste babyboomers hebben die leeftijd bereikt. Langzaam beginnen we in die ontsparingsfase van babyboomers te komen. De jongere generaties worden steeds meer in defined contribution regelingen gestopt. Vooral de echt jongeren beleggen zo veel minder in lange obligaties (waarom zou je als 25-jarige 1,5% 30 tot 70 jaar obligaties kopen als het dividendrendement en huurrendement zo veel hoger is?).

China is een nieuwe onbekende factor. Daar spaart men zich te pletter, stijgen de inkomens hard, maar er is wel een forse verschuiving gaande van investeren naar consumeren.

De periode van noodmaatregelen om de economie gaande te houden en niet in een deflatoir gat te laten vallen lijkt voorbij.

Terug naar de tijd van 2% inflatie en 2% reële rente. Dat kan nog wel even duren, tenzij er ineens iets als het 1994 rentescenario optreedt (melt up van de rente in plaats van de beurs).