goed nieuws

Ik heb al een tijdje deze rubriek niet aangevuld. De afgelopen weken loop ik (weer) tegen groeiend pessimisme aan over winsten en productiviteitsgroei in o.a. de VS.

Ik denk dat de winstgroei zelfs in de VS redelijk zal zijn en goed in de eurozone. Voor echt goede winstgroei in de VS moet de olieprijs stijgen en de dollar iets zwakker worden (of het belastingtarief op winsten omlaag). Hogere rentelasten werken voorlopig nauwelijks winstgroei tegen (stijging van 0,5% van de lange rente drukt winsten ongeveer 2% volgens JP Morgan).

De olieprijs kan gaan stijgen nu Saoedi-Arabië meewerkt. Zij zijn hun oliepolitiek aan het veranderen. Nog niet overtuigend, maar het is een verandering. Met enige internationale coöperatie en dalende productie in de VS en Canada kan een en ander toch een keer brengen in de olieprijs.

Todd Sullivan http://www.valueplays.net/2015/11/23/the-fallacy-of-dr-copper/ via A Dash of insight laat zien dat de lage koperprijs niet zo zeer het gevolg is van een zwakke wereldeconomie als van een toegenomen productie, als een late reactie op de wel erg hoge koperprijzen van de afgelopen jaren. De huidige prijzen zijn eindelijk normaal en geven nog steeds een stijgende vraagtrend aan. D.w.z. geen reden om à la ECRI in paniek te raken over groei in de wereld vanwege de dalende koperprijzen.

In de VS steeg het beschikbare inkomen met 0,4% vorige maand en dat was 5,3% op jaarbasis. Een goed cijfer bij ongeveer 0% inflatie.

De huizenmarkt verbetert. Nog maar ruim 8% van de mensen staat onder water met de hypotheek, al denkt 27% dat dit zo is. Een klein beetje verdere stijging van de huizenprijzen kan het consumentenvertrouwen flink verbeteren, dan gaan flink wat meer mensen denken dat hun hypotheek niet langer onder water staat.

Orders voor duurzame goederen stegen harder dan verwacht.

De indicatoren voor de kans op een recessie in de VS laten onveranderd zien dat de kans op een recessie nog steeds erg klein is voor de komende drie kwartalen.

Minack stelt dat er maar één kans is (naast hogere olieprijzen) dat de winstgroei meevalt in de VS: als er minder gespaard wordt. Dat is moeilijk te voorspellen, maar is niet uitgesloten.

Minack stelt overigens dat de winstmarge in de VS tamelijk gemiddeld is vergeleken met de afgelopen decennia, alleen in totaal zo extra hoog is door de hoge winsten uit buitenlandse deelnemingen. Dit is geen extra reden om pessimistisch te zijn over winstgroei, de winstmarge kan echt hoger gezien de historie.

Een beetje meer inflatie doet meer goed aan de winsten dan de rente aan schade aanricht. De sectoren in het kwadrant rechtsboven zijn groter dan die in het kwadrant linksonder.

In de VS zie je eindelijk dat er flinke kredietgroei is. Dat gaat de investeringen helpen. http://scottgrannis.blogspot.nl/2015/11/bank-lending-still-booming.html

(er is een kleine versnelling)

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

een stille week vanwege Thanksgivingsday in de VS. Kalkoen eten en dan de eerste kerstinkopen, dit jaar al bijna de helft via internet. De warenhuizen klagen dus ook dit jaar weer dat kerstmis hun ontstolen wordt. Er zijn nog de nodige wilde dames die elkaar de koopjes onttroggelen, maar de somberheid blijft, men ziet tegenvallende kerstverkopen. JP Morgan ziet ook steeds lagere potentiële groei, niet alleen in de VS, maar in de hele wereld. De groei is laag, ondanks behoorlijke groei van de werkgelegenheid.
Het geloof in Secular Stagnation rukt nog steeds op, men ziet geen groei van betekenis van de productiviteit meer. De groei van het BNP in de VS in het derde kwartaal werd opwaarts herzien van 1,5 naar 2,1% door meer voorraadgroei. Dat leidde tot onmiddellijke neerwaartse bijstellingen van de groei voor het vierde kwartaal richting 2%. Beschikbaar inkomen steeg 0,4% in oktober door de mooie banengroei en er waren opwaartse herzieningen. De consumptieve uitgaven slechts 0,1% met ook nog eens neerwaartse herziening in vorige maanden (=spaarquote omhoog). Om duistere redenen ziet men de spaarquote verder exploderen.

Roche had een heel verhaal dat men in China met succes de dienstensector laat groeien, maar de consumptie stijgt niet avenant. men is te bang vanwege het ontbreken van een goed sociaal vangent en spaart zich te pletter. Het nieuwe vijfjarenplan probeert iets te doen om dat sociale vangnet te verbeteren. De kansen hiervoor zijn gelukkig behoorlijk.

De verwachtingen voor winstgroei zetten hun duikvlucht nog steeds voort, met name voor de VS, maar ook voor tal van Emerging Markets. De winsten in de VS in het BNP in het derde kwartaal daalden 4,7% op jaarbasis dankzij de sterke dollar en de lagere olieprijzen. Yellen doet daar straks nog hogere rentelasten bij en de loongroei lijkt ook nog eens aan te trekken. Overigens denk ik dat de winstgroei desondanks niet zo slecht zal zijn in de VS.

De verwachting dat Draghi met iets geweldigs komt om de rente en euro neerwaarts te doen zenden. De FED belooft steeds sterker de rente te verhogen, ook al om een goede daad te doen voor de spaarders en verzekeringsmaatschappijen.

Flash PMI's waren een beetje hoger in Europa en Japan, ietsje lager in de VS. de IFO was omhoog, meer groei in Duitsland aangevend ondanks sjoemel software.

Een en ander wijst toch weer op het 2011 scenario, 2-1, een vlakke koersbeweging.

Alles wordt anders als de olieprijs wat gaat stijgen. De OPEC-landen kunnen iets dapperder worden, maar een productiebeperking wordt moeilijk nu Iran 500.000 vaten per dag extra gaat produceren. Toch lijkt Saoedi-Arabië eindelijk wel in voor hogere olieprijzen, nu de productie in de VS behoorlijk daalt en er enorme verliezen gelden worden op schalieolie.

Rusland moet meewerken. Poetin heeft overal de sleutel in handen. Hij brengt Erdohan op de knieën (die gaat nu maar tekeer tegen de Koerden) en zet Obama te kijk als slappe president en het lijkt erop dat op instigatie van Frankrijk de sancties tegen Rusland worden ingetrokken.

In Argentinië beten de populistische peronisten in het stof en nu mag Macri puin gaan ruimen.
In japan wil men jarenlang de minimumlonen behoorlijk laten stijgen. Dat zal de kerninflatie verder aanwakkeren. Deze is overigens toch wel aan het stijgen en daarom is verdere monetaire stimulering van de Bank of Japan niet zo zeker als de consensus denkt.

olieprijs oversold, is dat genoeg om winsten 2016 te laten meevallen?

See it markets

If stocks are telling us that the economy is all set to accelerate next year, that oil stabilizes here and that the dollar begins to weaken, then a case can be made that corporate earnings can improve next year. But how likely is that?

Dan volgt de riedel dat winsten een jaar vooruit negatief worden aangepast. Dat gebeurt bijna altijd en markten kunnen niet erg verrast worden hierdoor. Maar dalen ze harder dan nu verwacht wordt?

Nominale groei van het BNP is uitzonderlijk laag buiten een recessie.

De olieprijs moet omhoog, anders wordt het niets met de winsten. Technologie moet bijzonder winstgevend blijven. Financials moeten meer winst maken. Zo niet, dan vallen de winsten tegen.

De consensus is dat het gaat tegenvallen, maar See it markets meldt ook dat de olieprijs net zo oversold is als in 1999. Net op het moment dat Saoedi-Arabië meldt dat ook niet- OPEC-landen mee gaan doen in afspraken over lagere olieproductie en Indonesië weer toetreedt tot de OPEC (waarom is niet duidelijk, ze importeren ook olie).

http://www.seeitmarket.com/crude-oil-prices-as-oversold-as-1999-low-15014/ 

Als de lows houden dan gaat het omhoog. Een waarheid als een koe uiteraard. De olieprijs twee, drie jaar vooruit is nu wel onder het 2009 niveau.

Relatief momentum is als in 1999 terwijl de vergelijking is met 1986. Misschien is er toch meer voor 1998/99 te zeggen, een periode waarin Azië zwak was en de VS relatief sterk.

Als de olieprijs toch door de lows van het jaar duikt is dat een signaal dat de wereldeconomie zwakker is dan de FED denkt, meer zoals de ECB denkt.

Maar voorlopig lijkt de olieprijs uit te bodemen en zijn er nog kansen dat winstgroei gaat meevallen in 2016

als de rente stijgt dan hoeft de koerswinstverhouding niet te dalen, eerder te stijgen

Opperste wijsheid is dat de beurs onderuit moet omdat de koerswinstverhoudingen moeten gaan dalen als de FED de rente gaat verhogen. De winsten gaan deze keer niet stijgen. Somberheid troef dus.
Het bovenstaand plaatje laat de correlatie zien tussen 24 maandelijkse veranderingen van de 10 jaar rente met de stijging van de S&P en de in blauw met de verandering van de koerswinstverhoudingen.

Als ik zou moeten voorspellen wat de correlatie gaat worden, dan zou ik zeggen: positiever, maar niet veel.

De trend is overigens wel naar beneden. Sinds Draghi’s whatever it takes

Alleen als (te hoge) inflatie als een probleem wordt gezien moet het draaien. Dat kan, maar lijkt niet erg waarschijnlijk.

Ralph Nader leest Yellen de les en Yellen antwoordt

Een van de discussies vandaag was wat je moest opmaken uit het antwoord dat Yellen gaf op de brief van Ralph Nader. Nader behartigt de belangen van allerlei verdrukte groepen. Hij heeft zich vroeger ingespannen om auto's veiliger te maken. Hij was ook eens presidentskandidaat en zorgde daarmee voor de nederlaag van Al Gore tegen George W Bush.

In zijn brief https://blog.nader.org/2015/10/30/an-open-letter-to-chairwoman-yellen-from-the-savers-of-america/ klaagt hij over de lage rente. Hiermee wordt de spaarder groot onrecht gedaan en slechts de rijke belegger in aandelen en de onroerend goed speculant geholpen. Schuldenmakers worden geholpen, spaarders gestraft. Hij zegt beste dear chairwoman (=stomme trut, iets als wat mensen bedoelen als met alle respect iets vreselijks opmerken), ik ben samen met vele spaarders gefrustreerd over de lage rente. U bent besluiteloos, brengt de markt in de war en gaat de rente maar met muizenstapjes verhogen. Zo wordt het nooit wat met de rente. U maakt de rijken rijke en de middenklasse steeds armer Doe niet net alsof de FED onafhankelijk is, u danst naar de pijpen van de bankiers en de politiek. Het congres is hypocriet en is te bang om u te controleren. U misbruikt uw macht en straft de spaarders te veel. U moet met de mattenklopper krijgen van uw man die de Nobelprijs voor de economie gewonnen heeft.

Yellen gaf zowaar een antwoord op de klaagzang van Nader http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-11-23/yellen-defends-seven-years-of-zero-interest-in-letter-to-nader
http://www.reuters.com/article/2015/11/23/us-usa-fed-yellen-idUSKBN0TC2EB20151123#KAh9GWiWrQKdetBR.97
Ze zei dat ze de rente heel langzaam gaat verhogen. Daardoor stijgt de rente niet zo snel dat je onmiddellijk een recessie krijgt en hoef je niet extra aan de rem te trekken. De eindrente kan dan hoger worden. 
Dat is een kleine afwijking van wat ze tot nu toe geroepen had: eerder beginnen met renteverhogingen stelt de FED in staat de rente langzamer te verhogen hoeft de lange rente minder te stijgen.
Yellen bedoelt dat de lange rente in moet prijzen dat er ondertussen, voor het einde van de looptijd, een recessie komt waarbij de FED de rente dik onder 0% moet brengen . Door de rente langzaam te verhogen hoeft men de rente minder te verlagen als het zo ver is en de start van de recessie kan met een beetje veel geluk nog jaren uitgesteld worden. De eindrente van de FED kan dan hoger worden. De belangen van de rijken gaan voor, want zij creëren banen voor miljoenen Amerikanen. Bek dicht, gefrustreerde spaarder, beleg toch in aandelen.

Ralph Nader heeft in behoorlijk veel zaken gelijk. Een collega van me denkt dat Yellen geantwoord heeft omdat ze bang is voor het Japanscenario als de rente te lang 0 blijft en dat kenbaar wil maken.

FED: wat prijst men in, meningen over de neutrale (reële) rente

http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-11-23/even-after-a-rate-hike-the-fed-will-probably-keep-rates-unusually-low-for-years
Men denkt dat de reële rente onder de normale 2%, soms 3% moet blijven. Van maand tot maand denkt men bijvoorbeeld behoorlijk anders. 

Goldman sachs ziet net als bijna iedereen veel meer renteverhogingen. 3 of 4 per jaar.

en plaatje van Bianco die niet meer dan 2 verhogingen per jaar ziet, net als de markt nu. Anders wordt de FEd te bang voor financiële stabiliteit. 3 + is te veel.

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

Tegen Parijs in, tegen dalende grondstoffenprijzen in, tegen steeds luidere signalen dat de FED de rente gaat verhogen ging de beurs toch behoorlijk omhoog.

Waarom? Misschien door de onderstaande verhalen:

-Draghi en Praet maakten duidelijk dat het de ECB ernst is iets te doen aan de deflatoire druk. De lagere olieprijs is voor een belangrijk deel te wijten aan te lage vraag en daarom hoort er extra monetaire verruiming bij.

-In de VS zijn de Economic Surprises Indices de plus in aan het draaien en daar horen volgens de nodige analisten hogere aandelenkoersen bij. Na een hele periode van tegenvallend economisch nieuws lijkt er nu weer een periode met beter nieuws dan verwacht te komen.

-De seizoeneffecten zijn weer zeer gunstig. Het animo om meer aandelen te kopen bij door Draghi, Kuroda en Yellen gegarandeerde lage lange rentes neemt waarschijnlijk toe.

-De kredietgroei is sterk http://scottgrannis.blogspot.nl/2015/11/bank-lending-still-booming.html 11,6% aan het bedrijfsleven.

-El Niño. De olieprijzen dalen door het warme weer, niet door zwakke economie. Nog nooit was het zo warm in oktober en november in de VS (en hier ook in november).http://www.bloomberg.com/news/features/2015-11-18/heat-records-shatter-as-a-monster-el-nino-gathers-strength Geen wonder dat net managed money record short zit in stookolie (eindelijk) volgens de futures commitment of traders analyse

- Er was een sterke groei van de dividenden over het derde kwartaal, terwijl de cash toch groeide.

-Er was angst dat de koersen van de technologieaandelen flink gingen corrigeren, maar dit keerde (gewoon op basis van oversold).

Het aantal nieuwe in aanbouw genomen aantal huizen daalden 11%, veel meer dan gedacht.

Men kijkt hier doorheen omdat de leading NAHBMI index verbetering aangeeft

http://www.valueplays.net/2015/11/17/housing-continues-to-trend-higher/

De inflatiecijfers in de VS waren als verwacht (-0,2% en kerninflatie +0,2% ten opzichte van september).

De Phillyfed werd weer positief 1,9, beter dan verwacht.  Dat is een leading indicator. Deze stegen 0,6% na twee maanden van 0,1% daling. De industriële productie daalde 0,2%, iets slechter dan verwacht, maar veroorzaakt door het warme weer (nutsbedrijven flink lagere productie en ook lagere productie mining, de rest ging wel).

In Duitsland werd de ZEW Expectations flink positiever en het overschot op de Italiaanse handelsbalans werd groter.

Griekenland kreeg weer enkele miljarden toegeschoven

In Japan kromp het BNP in het derde kwartaal met 0,8%.

Praet: olieprijs omlaag door te weinig vraag, belangrijke reden voor ruimer beleid ECB

Praet heeft gezegd dat de groei en inflatie te broos zijn en tot actie van de ECB nopen.
De daling van de olieprijs komt voor een belangrijk deel door gebrek aan vraag. http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-11-19/ecb-s-solution-to-oil-slump-puzzle-may-decide-december-qe-debate
Draghi noemde dat ook als reden om het monetaire beleid van de ECB nog eens onder de lope te nemen.
Uit de plaatjes van de presentatie van Praet blijkt dat e nogal verschillend kunt denken over waardoor de daling van de olieprijs is veroorzaakt. of de vraag nu nog de belangrijkste reden is voor de daling is twijfelachtig aan het worden.
Als de olieprijs stijgt, dan wordt kennelijk de ECB minder aardig. En de olieprijs stijgt straks.

dollar sterk, maar misschien niet meer na eerste renteverhoging

Sommigen voorspellen dat de dollar sterk bljft totdat de FED de rente verhoogt. Op dat moment zit iedereen inclusief die beruchte schoonmoeder long in de dollar en gaat de dollar omlaag.
Het plaatje hierboven laat zien dat de dollar in ongeveer de helft van de gevallen sterk werd bij een nieuwe serie renteverhogingen, maar ook in de nodige gevallen zwak werd/ bleef.

overpeinzingen

De aandelenmarkten hebben tot nog toe nauwelijks gereageerd op de terreuraanslagen. Tot op heden kwamen terreuraanslagen zelden voor en dat is wat de verwachting is gebleven. Nu ineens begint het duidelijk te worden dat aanslagen veel frequenter worden en dat de wereld zich veel meer militaire inspanningen moet gaan getroosten om IS neer te sabelen via een nieuwerwetse kruistocht.

De grondstoffenprijzen zijn met een derde duikeling bezig, ook al zijn er duidelijke tekenen dat de groei in China stabiliseert en de vraag van het Westen aantrekt. De olieproductie van Amerika daalt. Voorraden van bijvoorbeeld koper in China en olieproducten in de VS zijn extreem groot. Diverse deskundigen zoals die van Goldman Sachs zijn ervan overtuigd dat de overproductie nog een hele tijd aanhoudt. Het geloof in hogere olieprijzen is nog steeds groot, al is er geen Albanese meerderheid meer die hogere olieprijzen ziet op periodes van langer dan een jaar. De koersen van olieprijzen zijn verrassend weinig gedaald gezien de daling van de olieprijzen, de stijging van hun credit spreads, de mate waarin ze hun cash aan het verbranden zijn. Vooral de afgelopen week stegen de koersen van de oliemaatschappijen tegen een dalende olieprijs in. Beleggers in de olie ETF's geven de moed maar niet op, hoe erg hun verliezen ook toenemen, ze blijven door kopen om hun prijs te middelen, maar hun verliezen nemen toe. Het zwarte goud heeft zijn magie nog niet verloren. Oliemaatschappijen blijven door produceren, het moeten andere bedrijven zijn die de productie til leggen/ verminderen. Dat is tot overdreven grote prijsdalingen aan het leiden.  Twee maanden geleden was ik heel kort positief op grondstoffen, veranderde de onderweging in mijn modelportefeuille van een kleine onderweging in een kleine overweging, maar eind vorige maand gaf ik de moed weer op, weg met die overweging. Overigens vooral omdat ik meer geloof heb dat aandelen in koers zullen stijgen dan grondstoffen.

De rente heeft me ook verrast. Ineens vielen de economische cijfers in vooral de VS mee, enorme stijging van de werkgelegenheid, goede ISM non manufacturing maar tegenvallende daling van de industriële productie. De FED maakte duidelijk dat men de rente in december ging verhogen. Zelfs een duif als Brainard gaf aan dat het economisch verhaal voor de VS was verbeterd en de zorgen over China waren weggeëbd.
De markt prijst nu voor het eerst in 9 jaar een renteverhoging in voor de komende FED-vergadering. Dat lijkt inderdaad te gaan gebeuren. Een dovish hike, met de belofte de rente slechts zeer weinig te verhogen. Of de geldmarktrente de verhoging van de FED volgt, is onduidelijk. Er zijn te veel vrije reserves van banken en mensen die door de lage rente obligaties te riskant vinden. Ondanks deze twijfel prijst de markt toch een hogere rente in.

De Amerikaanse beurzen stegen vandaag aanzienlijk op de notulen van de FED. Het wordt een dovish hike. Ik schreef eerder dat het 1-0 was voor het 2011 scenario, maar vandaag werd het 1-1 voor de bulls à la de beleggingskaart van de Kondratieffgolf.

de goddelozen storten de wereld in verderf met hun sprookje van global warming (Wall Street Journal)

De Wall Street Journal staat wijd open voor de geluiden van de conservatieve massa in de VS. Vandaar dat ze het verhaal van een kritische analist van global warming (Mr. Lomborg, president of the Copenhagen Consensus Center, is the author of “The Skeptical Environmentalist” (Cambridge Press, 2001) and “Cool It” (Knopf, 2007).

Gambling the World Economy on Climate

The emission-cut pledges will cost $1 trillion a year and avert warming of less than one degree by 2100.

http://www.wsj.com/articles/gambling-the-world-economy-on-climate-1447719037?mod=rss_opinion_main

het is te duur en daarom gaat het niet gebeuren denkt WSJ (en heel wat gelovers in game theory, je wordt als politicus echt niet herkozen/gekozen op bestrijding van global warming)

Maar met de kosten van 1 triljoen is geen rekening gehouden wat de extra kosten worden als je een en ander gaat uitstellen. Alternatieve energie wordt steeds goedkoper en dan worden de kosten ook lager. Als je dwingt tot veel meer alternatieve energie ontstaan schaalvoordelen die voor een snellere kostendaling gaat zorgen.

Maar toch, het gaat groei kosten en niet die 4,5% die WSJ roept voor Mexico, maar wel de 0,9% die Grantham en Gordon roepen voor de VS. Het wordt als je nu begint snel elk jaar minder. 

Sceptici zeggen dat dit ten koste gaat van armoedebestrijding, de stijging van de verwachte levensduur en inefficiënte subsidies veroorzaakt en dat bij een teleurstellende tempering van de globale opwarming.

Echte bestrijding gaat de temperatuur niet verder dan 0,3 graden omlaag brengen en daarvoor heb je nodig dat iedereen de economische modellen van Bolivia gaat invoeren, zoals gedeponeerd bij de klimaattop in Parijs/ bij de Verenigde Naties. Sinds ik gezien heb hoe meer vervuld Oost Duitsland was vergeleken met het veel rijkere West Duitsland vlak na 1990 geloof ik er niet meer in dat meer welvaart meer vervuiling betekent. Je moet het goed hebben om vervuiling te kunnen bestrijden, hier geld voor over te hebben.

Ik was een beetje geschokt door de commentaren van lezers bij het artikel. De minst schokkende was: The fools. Don't they know that by August 13,  2567, a Thursday, the earth will be uninhabitable? Human beings will be on the verge of extinction. Intelligent life on the planet will disappear. Truth be told,  intelligent life disappeared from the political elites years ago. Therefore I wouldn't worry too much about eating bacon.

Andere commentaren gaan ervan uit dat global warming een mythe is, niet onderbouwd door cijfers en een soort communistisch complot is van goddelozen en Obama. Extreem. Vrijwel alle commentaren waren extreem tegen de gelovigen in global warming. Sinds 2000 zou de wereld weer kouder worden. De onderzoeken naar global warming zijn allemaal onzin, het is bangmakerij. Het is propaganda van Obama en je moest volgend jaar goed uitkijken op wie je stemde om die nodeloze kosten voor bestrijding van global warming te vermijden. De paus moet kennelijk nog wat vaker naar Amerika komen om ze tot het ware geloof te doen bekeren.

aandelen van Emerginging Markets vallen met de koperprijs mee naar beneden

plaatje van Strategas
de koperprijs loopt in de pas met de Chinese PMI
zonder herstel van de grondstoffenprijzen geen outperformance van emerging Markets

negatieve swap spread in VS en VK

De swap spreads voor lange looptijden zijn flink geduikeld in de Amerika en engeland. Men krabt zich achter de oren hoe dat kan. Hoe kan de rente op staatsleningen hoger zijn dan swap spreads aan het financiële stelsel. Het gaat hier over staatsleningen waar de staat de banken moet steunen, garanderen, niet anderom. enorme sommen geld heeft dat gekost en nu willen de beleggers in vastrentende waarden ons wijs maken dat 30 jaar swaps een lagere rente moeten hebben dan veilige Amerikaanse staatsleningen. Deze kunnen toch niet omvallen, dan drukt de FED gegarandeerd geld bij.

En toch is het zo. Diezelfde overheden hebben nieuwe rgelgeving die banken en verzekeraars dwingen zich helemaal vol te laden met swpas. Die swaps zijn dus om van te watertanden en verdienen daardoor een lagere rente dan staatsleningen. Zij kopen nu liever swaps dan staatsleningen.
Bloomberg verwoordt het zo: Regulatory Crisis http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-11-15/debt-market-distortions-go-global-as-nothing-makes-sense-anymore

One of those rules has moved swaps to central clearinghouses, which has pushed down costs by eliminating most of the counterparty risks of trading directly with banks. Another has been the so-called supplementary leverage ratio, an addendum from U.S. regulators to global capital regulations known as Basel III. In one part of the provisions, government bonds are considered just as risky as corporate debt. 

That’s made banks less willing to own sovereigns and pushed them toward swaps, which eat up less cash and aren’t subject to the same capital requirements. U.S. commercial banks cut their Treasury holdings for the first time in two years in the three months ended September, even as their total government debt positions, including those backed by federal agencies, have continued to rise, Fed data show.

The Wall Street Journal – The Fed’s Inconsistent Capital Rules

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

Ik ben geschokt door de verbijsterende terreur in Parijs, niet door de gezonde kleine daling van de aandelenkoersen (het is wel 1-0 voor de aanhangers van het 2011 scenario http://beleggenopdegolven.blogspot.nl/2015/11/pauze-op-beurs-als-in-2011-of-toch.html). Een en ander was overbought geworden en is nu oversold. De euforie over de goede banencijfers is voorbij en men is weer wat banger aan het worden dat de groei afzwakt zoals de grondstoffenprijzen en andere inflatie-indicatoren aangeven. Dus weer wat rentedaling, correctie van leidende tech aandelen zoals Apple en de grondstoffensectoren lagen er uiteraard ook niet goed bij.

Als men ook op de beurzen ontdaan is geraakt van de Parijse ellende kan er weer enig technisch herstel komen. Verbijsterende aanslagen in Parijs. Niet goed voor het vertrouwen en daarmee economische groei in Frankrijk. Maar net als bij de aanslagen in Spanje hoeven de financiële markten hieronder niet zo veel te lijden.

Er is hoop dat men blij zal zijn met de stijging van de inflatie op jaarbasis omdat de olieprijzen minder hard gaan dalen op jaarbasis. Idem voor de winsten.

Draghi zei van de week de komende vergadering het monetaire beleid te herbestuderen. Men leest hieruit dat hij met monetaire verruiming komt in de vorm van een 0,1% lagere rente en/of extra QE ter waarde van € 15 miljard per maand. De groei in de eurozone van 0,3% over het derde kwartaal stelde teleur en dat verhoogt de kans op actie van de ECB.

Diverse FED gouverneurs hielden toespraken en dat leidde tot een grotere overtuiging dat de FED de rente ging verhogen onder economen, maar niet volgens de ingeprijsde marktrente.

Er was niet veel economisch nieuws in de VS. De groei van de detailhandelsverkopen viel tegen, maar ex auto’s en benzine was er niets mis. Het consumentenvertrouwen (University of Michigan) verbeterde. Initial claims voor werkloosheid stegen iets, maar bleven laag.Producentenprijzen, import- en exportprijzen daalden opnieuw. Het vertrouwen van midden -en kleinbedrijf NFIB bleef constant.

In China waren er de nodige cijfers die verdere groeiafzwakking in de industrie aangaven (misschien vanwege ondeugdelijke correctie voor aantal gewerkte dagen), stabilisatie in de detailhandelsverkopen. De particulier in China vond het tegenvallen, maar de cijfers kwamen beter binnen dan men in het Westen vreesde.

De grondstoffenprijzen daalden opnieuw, o.a. door uitpuilende olie gerelateerde voorraden in de VS en minder vertrouwen in economische groei in de wereld en de sterke dollar.

koopkrachtpariteit: dollar kan sterker worden versus euro

de koopkrachtpariteit is gemeten via de relatieve inflatie van de VS versus Nederland.
Omdat de export van Nederland zo groot is, moest de gulden niet te raar gewaardeerd zijn.
De dollar is nu al een hel tijd aan het stijgen versus de euro. Tot vorig jaar botste de dollar steeds tegen de lijn van de Nederlandse koopkrachtpariteit, maar brak eindelijk naar beneden door. de historie laat zien dat de dollar verder kan verbeteren versus de koopkrachtpariteit.

rente VS sinds 1790

via http://www.ritholtz.com/blog/2015/11/the-long-behavioral-history-of-long-yields/
Ben Carlson:
Gambler’s Fallacy: “2010: Rates are going to rise. 2011: Rates are going to rise. 2012: Rates are going to rise. 2013: Rates are going to rise. 2014: Rates are going to rise. 2015: OK, this time rates have to rise.” Like the coin flipping guesser who thinks seeing six tails in a row makes it more likely that they’ll see a heads on this next flip, some pundits seem to operate under the assumption that they have to be right eventually (and they probably will if they keep at it, but not because of any great foresight).

en de verwachtingen stelt men bijna altijd naar beneden bij, maar het gaat wel heel hard

plaatje is van Minack

De winstbijstellingen lopen een beetje achter op de beurs, dus je kunt nu wel wat afzwakking verwachten van de neergaande trend

plaatje van Matejka (JP Morgan)

inflatie door Phillipscurve of deflatie omdat het vrede is

http://www.bradford-delong.com/2015/10/mr-phillips-and-his-curve-what-should-the-fed-do-weblogging.html

Hierboven staat het plaatje zoals de loongroei moet zijn volgens de huidige inzichten, zoals bijvoorbeeld Brad DeLong uitlegt.

De Phillipscurve impliceert een meer rechte rode lijn zonder knikken. Loonstijging komt echter niet eenvoudig onder nul. Waar is het omslagpunt dat er wel loongroei komt, dat is de grote vraag. En ook nog, de loonstijging is veel te hoog geweest sinds 2009 en vraagt om reparatie. Dit kan loonstijging nog een tijd tegenhouden denken sommige economen.

via http://bonddad.blogspot.nl/ hier is de normale werkloosheid en werkloosheid van de cijfers afgetrokken om te laten zien dat loongroei en werkloosheid tegen elkaar in bewegen. Loongroei reageert vertraagd. De loongroei is veel te hoog geweest gezien de werkloosheid. Dat houdt hogere loongroei nog steeds tegen. Verder heb je nog de demografie terwijl door de lage rente de ouderen door moeten werken omdat een lijfrente kopen onbetaalbaar is. Dit betekent hogere werkloosheid voor de leeftijdcategorieën die de loongroei moeten trekken, de 25-54 jarigen.

Yardeni stelt op zijn blog dat de huidige tijden gewoon naar deflatie horen te leiden en dat de FED die natuurlijke trend nodeloos bestrijdt. Alleen in tijden van oorlog stijgt de rente flink, als er  vrede is, dan daalt de inflatie. Wat preciezer is zijn redenering ongeveer zoals wij in ons boek zeiden: in tijden dat de overheid de economie stuurt (oorlog) moet er inflatie komen en als de overheid zich terugtrekt (vrede) minder inflatie

Wij slepen er de demografie nog bij, als de bevolking hard groeit is er inflatie, anders deflatie.

Een en ander wijst op lage inflatie of deflatie, wat de FED ook aan het doen is.

Enigszins overdreven, maar niet heel veel.

gaat de FED de rente verhogen en is die Draghi wel zo royaal of gelooft men Laubach Williams

Op het ogenblik is een renteverhoging van de FED in december voor ongeveer 70% ingeprijsd. Als dat zo blijft, is de FED wel haast gedwongen de trekker over te halen en de rente verhogen,

http://econbrowser.com/archives/2015/11/what-the-taylor-rules-says
Gouverneur Williams heeft wel losgelaten dat de werkloosheid laag genoeg is voor een renteverhoging, maar zijn eigen berekeningen onlangs nog laat een reële rente zien die zo'n 2% onder nul ligt, d.w.z. geen renteverhoging nodig.
De markt dwingt zijn gelijk af, dus dat moet dan het basisscenario worden, zo maar ineens (vorige week ging ik nog voor 50/50)

Mijn basisscenario:

Draghi komt met wat extra monetaire stimulering. Niet heel veel, want dan gaat de euro erg veel onderuit, maar genoeg om een dovish hike van de FED te forceren.

Die ‘dovish hike’ betekent dat de ‘dots’, de voorspellingen van de FED voor de rente, fors omlaag moeten. Na de eerste renteverhoging gaat men namelijk serieus de renteverhogingen in de jaren erna inprijzen. Dat betekent een rente die boven de ‘dots’ ligt, terwijl we nu al een hele tijd flink beneden de ‘dots’ van de FED lagen. Recentelijk is het verschil weg aan het smelten. De FED is zeer beducht voor het 1994-scenario en moet iets te bieden hebben om de pil van de verhoging te verzachten. Het tempo van de renteverhoging moet lager liggen dan wat de Amerikaanse economie kan hebben.

Financiële stabiliteit eist ook dat de renteverhogingen lager moeten zijn dan de Emerging Markets kunnen hebben.

Om Brainard/Tarullo mee te krijgen zal men wat extra moeten doen om het echt een ‘dovish hike’ te maken. Verlaging ‘dots’ lijkt het gemakkelijkste. Meteen een pauze aankondigen (geen ‘live’ vergadering) zal ook moeten. Aangeven dat de rente bij elke vergadering zowel verhoogd als verlaagd kan worden (‘data dependent’) lijkt ook noodzakelijk.

Het kan ook anders gaan. Draghi kan wellicht geen extra QE en/of verlaging van de rente erdoor gedrukt krijgen begin december. Daarna verhoogt de FED toch met onvoldoende maatregelen om een 1994-scenario te krijgen. Binnen de kortste keren geraken vele Emerging Markets (nog meer) in recessie en allerlei problemen. 

en toen was er weer inflatieangst in de VS

Nog maar enkele weken geleden zagen we de angsten voor deflatie weer opbloeien. FED gouverneuer Brainard wist dit het beste uit te leggen. Lagere importprijzen door de sterke dollar houdt nog wel minstens een tot twee jaar aan, lagere grondstoffenprijzen zijn ook goed mogelijk door die sterke dollar. De loonstijging is laag en de door de Phillipscurve gesuggereerde hoge (loon)inflatie was onzin volgens haar.

Inflatie is een wereldwijd fenomeen. De wereldinflatie beïnvoedt de inflatie in elk land, zelfs de VS. De inflatieverrassingen volgens Citi verrassen al jaren negatief. Twee, drie maanden geleden leek de trend richting nul te gaan, maar de laatste maand gingen de Citcorp inflatieverrassingen overal naar benden, verder onder 0.

Yellen had een paar weken daarvoor het verhaal van Fischer braaf nagepraat in een lezing, dat er echt inflatie gaat komen nu de werkloosheid zo laag is. De Phillipscurve werkt wel, de sterke dollar is tijdelijk en de olieprijzen blijven niet dalen.

Ondertussen daalden de ingeprijsde inflatieverwachtingen tot lage niveaus. Die inflatieverwachtingen zijn opvallend stabiel gewest in de afgelopen decennia. De inflatievrees is er na 1981 (Volcker) heel regelmatig uitgelopen en na 1998 opvallend stabiel.

at is het geval volgens de surveys wat het publiek denkt (het publiek overschat inflatie stelselmatig) als de ingeprijsde inflatieverwachtingen van swaps, inflation linked bonds.

Gavyn Davies stookte de inflatieonrust wat op bij zijn blog in de Financial Times

http://blogs.ft.com/gavyndavies/2015/11/09/the-end-of-the-latest-deflation-scare/

Het plaatje veronderstelt een stabilisatie van de olieprijs. Overigens gaat de kerninflatie maar heel weinig omhoog.

JP Morgan had ook al een verhaal dat de inflatie wel eens meer dan gedacht zou kunnen oplopen

Dat zijn allemaal verhalen die een soort zegen geven over de redenatie van Yellen en Fischer dat je nu al de rente moet verhogen, ook al zie je nog geen hogere inflatie. Eerder beginnen met verhogen maakt draconische ingrepen verder in de cyclus minder nodig.

Het laatste werkgelegenheidsrapport in de VS liet wat meer loonstijging zien. FED gouverneur Williams leidde daaruit af dat de werkloosheid laag genoeg is om loonstijging af te dwingen.

Ik ben nog niet overtuigd van flinke loonstijgingen, want de participatiegraad van de kerngroep werkenden, die tussen 25 en 54 jaar daalt. In het afgelopen fraaie rapport daalde de werkgelegenheid in dat cohort met 35.000. Alle groei van de werkgelegenheid ging naar de 55+ cohorten. Het begint steeds duidelijker te worden dat hele volksstammen veel langer moeten doorwerken omdat ze vostrekt onvoldoende hebben gespaard voor het pensioen, zelfs de rijken deden dat vaak niet.

http://blogs.wsj.com/economics/2015/10/26/baby-boomers-hugely-underestimate-what-they-need-for-retirement/ (age cohort 55-64)

De FED St Louis ziet 0% kans dat de inflatie volgend jaar  boven 2,5% komt (vremd, de olieprijs kan toch eenvoudig flink stijgen bij politieke onrust, dat is geen 0% kans)

https://research.stlouisfed.org/publications/economic-synopses/2015/11/06/introducing-the-st-louis-fed-price-pressures-measure/

samenvatting financieel economisch nieuws

Yellen betoogde in congres dat de rente wel eens verhoogd zou kunnen worden, echt deze keer, het wordt een live event. Een republikeins congreslid meldde dat God alleen maar dingen laat groeien in de lente en niet in de herfst en zomer, maar Yellen zei dat ze het ter harte zou nemen, with due respect natuurlijk.
De cijfers werken nu mee en de ingeprijsde kans op een renteverhoging is omhoog geschoten van tamelijk onwaarschijnlijk naar behoorlijk waarschijnlijk. Flinke rentestijging deze week dus. De beurzen gingen toch een beetje omhoog, vooral de bankaandelen. De dollar was weer ijzersterk.
De groei van de werkgelegenheid was 271.000, de helft meer dan verwacht, met opwaartse herzieningen van de vorige maanden, de werkloosheid daalde naar 5% en de lonen stegen met 0,4% vorige maand. De participatiegraad bleef onveranderd en daar klampen de supporters van Brainard en andere secular stagnation fans zich aan vast.
De cijfers over de Amerikaanse huizenmarkt blijven verbeteren. De huizenprijzen stegen met ruim 6% op jaarbasis.

De ISM manufacturing viel wat tegen op 50,1 maar die voor de dienstensector (88% van de werkgelegenheid) viel enorm mee op 59,1.
Wereldwijd vielen de PMI's gemiddeld mee, ook in China en enkele andere Opkomende Landen.

Nieuwe orders vielen tegen in Duitsland, maar de consument spendeert, dus afgezien van Volkswagen lijkt dat wel goed te komen.

Is er een keer ten goede aan het komen in de groei in de wereld? Steeds meer wijst hier op. En goed nieuws is toch goed nieuws voor de beurzen, ook al verhoogt de FED dan de rente.

Is er een keer ten goede aan het komen in de groei in de wereld? Steeds meer wijst hier op. En goed nieuws is toch goed nieuws voor de beurzen, ook al verhoogt de FED dan de rente.

De eerste week van de maand geeft een lawine aan belangrijke economische cijfers. De aftrap is met de PMI’s, eerst van de industrie en dan van de diensten. Die waren deze keer bemoedigend op een paar uitzonderingen na. Aan het eind van de week komt het cijfer waar alles om lijkt te draaien: de banengroei in de VS in de vorige maand volgens de eerste schatting. Dat was een soort bommelding, alle pessimisten wakker worden: enorme groei en ook nog eens meer loonstijging, minder mensen die in deeltijd werken om economische redenen, lagere werkloosheid.

In september vond de FED de economische vooruitzichten nog te onzeker. Vooral China was een onzekere factor.

In oktober schrapte men die onzekerheid over China, er waren genoeg aanwijzingen dat de situatie in China stabiliseert en de yuan gaat niet onderuit. En nu ziet het er beter uit voor de groei van de werkgelegenheid, de lonen en de dienstensector en misschien gat het dadelijk in de industrie ook beter.

Na eerst te benadrukken dat december een live event was, gelooft men het na de ze vracht aan goede cijfers ook. Er kan een dovish hike komen, daarvoor moeten ze wel beloven dat de daaropvolgende vergadering een dead event wordt.

Barrie Rithotz van het blog The big picture heeft elke week een kleine opsomming van het belangrijkste economische nieuws van de afgelopen week, tien punten, vijf van meevallend nieuws en vijf van tegenvallend nieuws. Deze week was uitzonderlijk

http://www.ritholtz.com/blog/2015/11/succinct-summation-of-weeks-events-11-6-15/

Positives:

1. Nonfarm payrolls came in at 271k, well ahead of the 190k expected.
2. Unemployment came in at 5%, down from 5.1% previously.
3. PMI Manufacturing Index rose from 53.1 to 54.1, which was in line with expectations.
4. Construction spending rose 0.6% m/o/m and 14.1% y/o/y, both were above expectations.
5. ADP employment came in at 182k, slightly below expectations but still a fine reading.
6. ISM Non-Manufacturing Index came in at 59.1, above the 56.7 expected and up from 56/9 previously.
7. Average hourly earnings rose 0.4%, above the 0.2% expected rise.
8. Consumer Credit outstanding surged to $28.9 billion, the largest gain ever.
9. The S&P 500 increased for the sixth straight week.

Negatives:

1. ISM Manufacturing Index came in at 50.1, in line with expectations.
2. The MBA mortgage applications composite fell 0.8% w/o/w.
3. Initial jobless claims came in at 276k, the 4-week moving average has ticked up slightly to 262.75k.

Slechts drie negatieve punten en van alle drie zeg je, dat is eigenlijk helemaal niet zo negatief.

China vloog weer omhoog, nu al 26% boven dieptepunt

Wereldwijd lijkt een en ander te gaan verbeteren. De Amerikaanse consument moet altijd het startschot geven, dat zorgt voor meer import en de voorraden worden weggewerkt. Dat gebeurt nu kennelijk weer, in reële termen kan de consument weer wat meer spenderen. De retail sector heft meer tijdelijk personeel ingehuurd voor de kerst dan ooit en dat wijst op goede kerstverkopen, althans dat verwachten ze.

Capital Economics ziet ook betere economische tijden in aantocht.

In met de winstmarges zit het goed. de omzetten vielen tegen in het derde kwartaal, maar als die gaan verbeteren dan zit het wel goed met die winsten. De sterke dollar is een rem voor Amerikaanse aandelen, maar juist een extra zetje voor de rest van de wereld.

De aandelenbeurs schrok vrijdag eerst van die mooie werkgelegenheidsgroeicijfers, maar trok weer helemaal bij: goed nieuws is goed nieuws voor de beurs. Een hogere rente gaat nog steeds samen met een hogere beurs, maar dan moet het economische nieuws wel hel goed zijn. Het kan. 

(wie weet zitten we in fase AB van de vierjaars aandelencyclus zou Ter Veer zeggen).

enorme groei werkgelegenheid VS, toch geen stijging participatiegraad

Sinds de PMI's wereldwijd gepubliceerd zijn, is men een beetje aarzelend bezig met de gedachte dat de groei wel eens wat zou kunnen aantrekken in de wereld. Na de vreselijke zomercorrectie op de beurzen was er een Albanese consensus ontstaan dat groei zou gaan tegenvallen. Vooral in China, misschien niet volgens de gepubliceerde cijfers, maar wel volgens de echte cijfers. Brazilië, vreselijk, zet die president toch af. De Russen, die kunnen maar beter thuis blijven.Volkswagen, sjoemel software, weg met Duitse auto's.
En nu dus deze enorme groei van de werkgelegenheid, hoger dan de hoogste voorspelling. natuurlijk niet hoger dan de hoogste voorspelling in een gunstiger scenario dan het basisscenario, maar dat is niet de voorspelling die economen afgeven. die zweren bij het basisscenario.

Goed economisch nieuws was niet slecht voor de beurzen,terwijl rente en dollar wel omhoog schoten.

.Er was ook wat loonstijging, de trend lijkt nu toch wel omhoog. Het verhaal van FED gouverneur Brainard wordt toch wel zwakker. er is nu enige looninflatie te zien, de groei van de werkgelegenheid is toch wel erg hoog, de invloed van China lijkt verwaarloosbaar, nog afgezien van de stabilisatie an de angst over China. een zorg die geschrapt is uit de verklaring van de FED waarom ze te lui waren om in oktober de rente te verhogen.

Calculated Risk blog had het over hoe goed of slecht de groei van de werkgelegenheid was onder diverse presidenten. Dat ligt gevoelig in de VS. Republikeinen zouden beter zijn voor het bedrijfsleven maar voor minder groei van de werkgelegenheid zorgen.
Die groei hangt erg af van demografische factoren en ook van hoe groot de arbeidsmarkt was. In tijden van recessie moeten de lokale overheden bezuinigen en dan is er weinig groei van ambtenaren. Daar had en heeft Obama erg last van.

In de private sector ging het beter onder Obama, maar dan vooral onder de tweede termijn. De termijnen van Bush waren waardeloos, die van Clinton en Reagan 2 heel goed, zelfs Carter was goed (dankzij demografie)

Obama 2 lijkt goed te worden voor de groei van werkgelegenheid in dr private sector.

Maar voor je al te enthousiast wordt, de groei van de werkgelegenheid in % op jaarbasis zwakt toch af. dat is normaal bij de huidige werkloosheid en hoort de FED niet tegen te houden van het nemen van verschrikkelijke beslissingen zoals het verhogen van de rente met 0,25%, waardoor de rente voor de schuldenaren onhoudbaar wordt.