aandelenbeurzen verder naar beneden

Er is niet zo'n duidelijke reden waarom de beurzen zo naar beneden gaan. De economische groei is redelijk in het Westen, er is geen inflatieprobleem en er is een zeer ruim monetair beleid.
Dat is er al een hele tijd en daardoor waren de koersen kennelijk te veel gestegen. Er moest een correctie komen en dat gebeurde dan ook. Eerst kreeg China de schuld. daarna de FED. Ondertussen gebeuren er allerlei ongelukken die eigenlijk niets met economische groei te maken hebben. Volkswagen (erg voor Duitsland, maar is dat een reden om geen auto meer te kopen?), de twet van Hillary over te dure medicijnen (het systeem van hoge prijzen voor nieuwe medicijnen wordt echt niet afgeschaft, al helemaal niet met een republikeinse senaat en congres) die de biotechsector ineen doet zijgen (ineens een 20% correctie), het aftreden van Boehner die zorgt voor moeilijkheden met het schuldenplafond in december en daarom de dovish hike verhindert van de  FED, de opmars van Trump die Hillary president moet maken, grondstoffenproducent en handelaar Glencore die failliet zou gaan als de grondstoffenprijzen op het huidige niveau blijven (de problemen van Glencore had ik al enkele kerne vermeld, lezers van de Finacial Times kunnen toch echt niet verrast zijn).

Het sentiment is extreem negatief geworden. Dat is geen enkele garantie dat de daling ophoudt, maar het geeft aan dat er een en ander al verdisconteerd is aan slecht nieuws.

, (plaatje Matejka, JP Morgan). Matejka had een plaatje dat het nog steeds heel goed gaat met de economie in de eurozone.

De PMI's gaan verbeteren en de beurs zit juist op het pad dat men inprijst dat de PMI's in de eurozone gaan verslechteren

En vooral de DAX is erg veel gedaald versus de nu bekende fundamentals (IFO is het belangrijkste voor Duitsland).
Dan China. Daar gaat het slecht met de investeringen,maar niet met de consumptie. Er lijkt enige verbetering te komen inde vastgoedsector.

Maar inderdaad, de omschakeling naar een consumptiemaatschappij heeft een heel hardnekkige neergaande trend veroorzaakt die nog niet is geëindigd.

(via Uglow, Morgan Stanley) FAI=fixed asset investments

Met de Chinese autoverkopen ging het niet goed. Gezien het zigzagverloop met moeilijke aanpassing voor het seizoen is een herstel van de autoverkopen in China voor de hand liggend.
De stijging is te hard gegaan voor tal van sectoren in China. Dat veroorzaakt nu enige dalingen, maar voor het totaal is er nog wel een groei waarvan elk westers land zou watertanden.

Na zo'n explosie kun je enige terugval verwachten. Dat geldt niet alleen voor liften en andere zaken die met de bouw te maken hebben. Andere zaken zoals robots en transport gaan juist heel goed.
En dan die 7% groei. dat is helemaal niet zo'n opgeblazen getal als je de cijfers mag geloven. Het is gewoon een 30% groei van de financiële sector. Dat is erg veel in westerse ogen, maar in Chinese ogen niet. Alleen, die groei gaat niet herhaald worden. En daarmee die 7% groei ook niet. Dat wordt minder, de financiële sector gaat minder groeien (wel meer dan 7%) en de bouw ook en daarmee verzwakt de investeringsgroei verder.Maar door hoge loonstijging blijft ie 10% groei van de detailhandelsverkopen nog en daarmee goede groei van de consumptie. Groei zwakt af in China, maar we maken ons er te druk over.

samenvatting financieel economisch nieuws van de week

de beurzen hadden te lijden onder het schandaal bij Volkswagen en de bangelijke toelichting van de FED de week ervoor. Xi reisde door de VS, maar daar reageerde de beurs niet op. Ook niet op de ferme taal van de paus over klimaatverandering. Niet door te schuiven naar de volgende generatie, al geloven de meeste gelovige Amerikanen niet in opwarming van de aarde. De woorden van de paus zijn hard nodig, ook over immigranten.
Boehner stapt op als speaker, leider van de republikeinen in het congres. De kans op een sluiting van de overheid/ extreme herrie over het schuldenplafond lijkt hierdoor minder te worden.
Draghi meldde dat de eurozonebanken goed gekapitaliseerd zijn.

Yellen had wat te repareren en deed dit met een lange toespraak, waarbij ze een beetje onwel werd. Inflatie gaat stijgen als de werkloosheid daalt. Dit kan tijdelijk tegengewerkt worden door lagere grondstoffenprijzen en een sterke dollar. Dat zijn voorbijgaande factoren. En ja, het gaat goed met de Amerikaanse economie. De FED zit dichter bij de gestelde doelstellingen over inflatie en werkloosheid dan normaal. Daar was de beurs blij mee, bevestigend dat er een 'dovish hike' nodig was/is.
Het sentiment op de Amerikaanse beurzen is volgens de standaard surveys record negatief sinds Lehman (dit wijst erop dat grote beursdalingen niet nodig zij, er is al heel wat somber nieuws verwerkt). De verwachte winststijging een jaar vooruit daalt, dat gebeurt zelden als er geen recessie is. Dit is een negatieve factor voor de beurs, vooral als de monetaire stimulering niet verder vergroot wordt. Voorlopig volgt de S&P het script van 2011 nauwgezet.

Biotech kreeg klappen op tweets van Hillary dat ze de prijsvorming van bepaalde nieuwe medicijnen overdadig vindt en er iets aan gaat doen (vorige pogingen mislukten deerlijk).

De groei in de VS over het tweede kwartaal werd opwaarts herzien van 3,7% naar 3,9%, waardoor de groei over het eerste half jaar niet meer zo heel erg zwak was. De cijfers over het derde kwartaal wijzen volgens de Atlanta FED voorlopig slechts op 1,5% groei. Voorraden drukken de groei met meer dan 1%. Orders voor duurzame goederen daalden iets tegenvallend. Nieuwe huizenverkopen waren goed, voor bestaande huizen tegenvallend.
.

Abenomics wordt in een iets ander jasje gegoten. Abe is Kuroda aan het bewerken voor meer verruiming, maar in de BoJ is hier veel verzte tegen, het nut van nog meer QE wordt openlijk betwijfeld.

De voorlopige PMI daalde in China tot 47, zoals men al verwachtte. Hij steeg in Frankrijk boven 50, daalde ietsje in Japan en Duitsland.

Japan is weer in deflatie door de lagere olieprijzen.

Yellen probeert wanhopig een renteverhoging in 2015 te verkopen

Yellen moest wat bijdraaien. Zij heeft een renteverhoging tegengehouden t uit angst voor het gram van de markten.

Yellen is overduidelijk de vierde dot van onderen en kreeg toch de meerderheid mee met het gouverneur Williams verhaal dat uitstel een laag risico strategie is. Dat lage risico is flink tegen aan het vallen. Reparatie nodig. Maar waarom met een speech van 40 bladzijden. Fischer had maar een paar bladzijdes nodig.

Ondertussen zit men met een tegenstribbelende markt. Die laat geen verhoging toe. Als je de markt niet wil verrassen dan gaat de rente niet omhoog. Pas als je aangeeft zo dapper te zijn de markt te willen verrassen, wat het ook kost op de obligatie- en aandelenmarkt, gelooft de markt je misschien.

Vanwaar die omkeer van Yellen? Bij de persconferentie over de toelichting van het FED-besluit op 16 september wist ze het al: de markt reageert slecht op mijn gulle gave. Ze had dat niet gedacht en ze kijkt daarom erg beteuterd. Ze had natuurlijk wel gelezen dat de markt een dovish hike wilde, maar geloofde het niet.

Gisteren kon ze een en nader rechtzetten. Ze heeft nu, vooral een dag later, gezien dat de markt echt een dovish hike wil.

Ze heeft op eigen kracht vorige week die renteverhoging tegengehouden. Een flinke meerderheid van de FED (13 van de 17 leden) was echt wel voor een renteverhoging te porren, zo blijkt uit de dots. Maar Yellen wilde niet en inclusief de behoorlijke groep die niet zo heel nodig nu al hoefde en zich wijs maakte dat uitstel risicoloos was, kwam er dus geen besluit tot renteverhoging. Het was close, zo riepen sommigen daarna. Dat betekent dat Yellen niet de renteverhoging in 2015 van tafel veegde, dat zou te veel tegen die 13 leden in gaan. De markt deed het echter wel en dat veroorzaakte een probleem.

Yellen moest gaan rechtzetten dat ze geloofde in Amerika. De arbeidsmarkt is redelijk en hoort verder te herstellen en daar hoort een iets hogere inflatie bij en dat duurt gelukkig nog wel even.

Ze moest daarom zeggen dat het beter ging met de arbeidsmarkt dan ze tot voor kort had verkondigd. De arbeidsmarkt is echt niet meer zorgelijk zwak. Er kan nu echt loonstijging komen.

De economen gingen van alles zoeken achter de FED-beslissing de rente niet te verhogen. Kaletsky http://www.project-syndicate.org/commentary/federal-reserve-end-of-monetarism-by-anatole-kaletsky-2015-09 vond dat de FED de Phillipscurvetheorie overboord had gegooid en ingeruild voor een of ander internationaal deflatiedenken.

“What really shocked the markets was not the Fed’s decision to maintain zero interest rates for a few more months, but the statement that accompanied it. The Fed revealed that it was entirely unconcerned about the risks of higher inflation and was eager to push unemployment below what most economists regard as its “natural” rate of around 5%.”

Nee, dus liet Yellen merken in haar speech. De FED is niet bedoeld om als centrale bankier voor de wereld op te treden of om de aandelenmarkt eindeloos te plezieren (maar zo heeft de FED wel steeds gehandeld in de afgelopen jaren).

Janet Yellen takes a long pause during her speech at the University of Massachusetts Amherst on Thursday. Photo: Jessica Hill/Associated Press

Yellen: “Most FOMC participants, including myself, currently anticipate that achieving these conditions will probably entail an initial increase in the federal funds rate later this year, followed by a gradual pace of tightening thereafter”.

Yellen hield een veel uitgebreider verhaal over inflatie dan Fischer. Uiteindelijk ook meer havikachtig.

Het was een enorm lang verhaal, er is een pdf van 40 bladzijden over. Geen wonder dat Yellen aan het eind van de speech uitgeput raakte en zelfs enige medische behandeling nodig had (gelukkig niets ernstigs).

Fischer zei in Jackson Hole dat de inflatie zou gaan stijgen omdat dit in het verleden ook gebeurde als de werkloosheid zo laag was geworden, het verhaal van de Phillipscurve. Een te sterke dollar kan roet in het eten gooien. Grondstoffenprijzen betrekkelijk weinig, daar stijgingen en dalingen transitorisch zijn. Je moet uitgaan van een herstel van de grondstoffenprijzen op een onduidelijke termijn.

Yellen deed dit verhaal niet dunnetjes maar uitgebreid over, elaborated.

Yellen begon met hoe fout het ging in de jaren 60 en 70. De inflatie steeg en er was geen stabiel inflatieanker. Een en ander begon al jaren voordat de grondstoffenprijzen de lucht in gingen.

Nu is de lange termijntrend wel stabiel, al sinds 1998. De Great Recession heeft de trend niet doen afbuigen naar beneden. Ik vind dat de inflatie nu toch wel behoorlijk aan het afwijken is van de trend, maar dat gebeurde wel vaker in extreme tijden. Vergelijk ook vooral 1986, het zijn de grondstoffenprijzen en Yellen is het daar roerend mee eens. De grondstoffenprijzen zorgden na 2000 tot 2013 en vooral voor 2008 meestal voor meer inflatie dan de kerninflatie. Ik dacht aan een opslag van 0,5% als normaal bij het schrijven van ons boek in 2009.

De PCE kerninflatie wijkt helemaal niet zo af van de gevonden verbanden met de groei van de employment cost index (ECI) en productiviteitsgroei. Als de loonkosten stijgen, de productiviteit niet flink toeneemt, dan komt er meer inflatie. Business as usual, maar tegenwoordig hoor je steeds meer dat er deflatie komt, wat er ook gebeurt met de wat dan ook inclusief de lonen.

http://uk.businessinsider.com/janet-yellen-umass-speech-charts-2015-9

De inflatie is nu veel te laag door de olieprijs en sterke dollar (importprijzen). Dat blokje van de olieprijs zal slinken, of naar de andere kant uitslaan als de olieprijs stijgt als is ingeprijsd. De dollar zal sterk blijven als de FED de rente verhoogt, maar zal vermoedelijk minder in procenten stijgen dan we het afgelopen jaar gezien hebben. Het blokje van de importprijzen zal niet veel kleiner worden. De oude reden voor de te lage inflatie was slack. Onderbezetting. Dat blokje is als sneeuw voor de zon weg aan het smelten. Het blokje is nog niet weg, maar het kan al snel een blokje de andere kant op worden als de werkloosheid verder daalt.

MorganStanley: het einde van de dalende rente, globalisering, toenemende ongelijkheid van inkomens

Morgan Stanley ziet het einde van drie trends die decennia geduurd hebben –zoals Ter Veer en ik het zien de opgaande fase van de Kondratieffgolf gezien door de bril van het bedrijfsleven.

Zij bespreken dit in:  Could Demographics Reverse Three Multi-Decade Trends?

De drie trends zijn:

1.     De dalende trend van de (reële) rente

2.     De dalende trend van de arbeidsinkomensquote

3.     Toenemende ongelijkheid van inkomens

Dit zou dan vooral samenhangen met demografie en globalisering.

Sinds 2008 is er een eind gekomen aan het demografische dividend. De enorme groei van de beroepsbevolking is omgeslagen in krimp, vergrijzing. Dat veroorzaakt inflatie (hogere zorgkosten) bij een dalende spaarquote (vergelijk Japan). De toenemende omvang van de besparingen in China heeft wereldwijd inclusief Japan gezorgd voor dalende reële rentes. Dat is aan het keren.

De dalende trend van de arbeidsinkomensquote is veroorzaakt door de groei van de beroepsbevolking in het Westen gecombineerd met een veel hogere groei van het aantal arbeiders in Emerging Markets. Dat keert en daarmee ook de inkomensongelijkheid.

.Sinds 2008 groeit de wereldhandel nauwelijks sneller dan het BNP en in 2015 zelfs langzamer. Dat wijst op afname van globalisering (en tegenvallende economische groei versus verwachtingen).

Globalisering heeft ervoor gezorgd dat de daling van de arbeidsinkomensquote in het Westen niet gerepareerd kon worden. Er was een wedloop naar lagere vennootschapsbelasting in de wereld.

Dit plaatje is niet in lijn met de data dat men na 55 minder consumeert aan goederen. Pas na 70-80 gaan de kosten voor gezondheidszorg steeds sneller omhoog tot zorgelijke hoeveelheden (overigens, dan bijna helemaal betaald door de overheid, vooral in Nederland).

Verder zien we een keer in hoe men QE denkt in te zetten: niet alleen om banken en rijken te helpen, maar ook om overheden meer te laten investeren in infrastructuur en potverteren in uitkeringen etc. QE heeft vooral de rijken geholpen via het oppompen van de waarde van assets. De asset economy had de economische groei moeten helpen volgens de motivatie van de FED (Bernanke). Dat is nauwelijks gebeurd. Er was ook in de VS geen inkomensstijging voor de modale werknemer en de modale werknemer heeft geen of weinig aandelen. De huizenprijs is nog steeds niet op een all time high, al helemaal niet in reële termen.

Tot op heden is consumptie uit toegenomen bezit teleurstellend laag geweest. Ten dele is dit, omdat men niet gelooft dat de waardestijging permanent is, het is opgeklopt via QE en dat is tijdelijk. De laatste tijd komen er echter signalen dat men begint te geloven dat assets permanent meer waard zullen blijven http://www.bankrate.com/finance/consumer-index/financial-security-charts-0915.aspx?

Je ziet overigens enige ontwikkelingen dat millenials optimistischer worden over hun baanzekerheid en financiële omstandigheden. Bij 50+ is er door de lage rente meer angst dat men onvoldoende heeft gespaard.

De groeiende tijd die men met pensioen is, kan niet al te veel verder groeien, anders wordt de financiering hiervan onhoudbaar. Dan wordt er te veel ontspaard en gaat de rente omhoog.

de rijkdom is toegenomen (plaatje doug Short), maar dat heeft niet tot grote stijging van inkomens geleid, wat de bedoeling was van QE

Sinds de opkomst van Corbyn begint men anders te denken over QE. Het monetaire beleid moet niet de banken en de rijken helpen, maar de overheid. Centrale banken moeten overheden financieren die dat geld gebruiken voor infrastructuur en andere zaken zoals hogere uitkeringen, meer zorg, meer defensie, meer en meer in ieder geval.

Het wordt nu geopperd door anderen. Bij de Citibank vinden ze in ieder geval dat een nieuw ronde QE dit tot gevolg zal hebben.

Een en ander geldt met name voor de millennials. Dus loonstijging. Dit is de afgelopen jaren vooral geremd door lagere aanvangssalarissen voor millennials (en geen loonstijging voor ouderen). Deze te lage aanvangssalarissen worden nu dus weggewerkt. Loonstijging gaat de komende jaren aan de hoge kant verrassen (ik noem het niet positief, want het is niet goed voor beurzen, maar het zou de FED wel eens op andere gedachten kunnen brengen en de rente meer verhogen).

einde Qe=einde buy the dip?

Bianco illustreert in bovenstaand plaatje wat er met de S&P gebeurde als er QE was en wat als er geen QE was. Geen QE is niet goed voor de beurs. In de huidige periode ging het beter vanwege de doorgaande QE in Japan en QE van de ECB. Dat compenseerde het stoppen van de FED. Totdat er QT kwam, quantitative tightening, door het grote verlies van valutareserves door China en grondstoffenlanden.

De huidige correctie brak de opgaande trend sinds 2011 af en we lijken terug te vallen tot de trend sinds 2009. Je kunt die lijn ook wat steiler trekken en dan hoeft de val niet zo groot te zijn. Dat is het nadeel van schuine lijnne, daar wordt meer mee gemanipuleerd dan met horizontale.

Josh Brown is benauwd dat we terugvallen tot die steunlijn van 2009. http://thereformedbroker.com/2015/09/21/the-qe-uptrend-is-now-broken/
een e ander zou kunnen betekenen dat de vierjaarscyclus verder daalt van H bij einde extra QE van de FED tot L http://beleggenopdegolven.blogspot.nl/2015/08/vierjaarscyclus-verliest-kracht.html

Emerging Markets steeds belangrijker ten koste van Europa

We hebben de laatste jaren heel wat plaatjes voorbij zien komen dat de Oplomende Landen qua BNP groter geworden zijn dan de ontwikkelde landen. Dat is het geval voor het BNP gemeten op basis van koopkrachtpariteit,  In nominale dolars gemeten delen de ontwikkelde landen echter nog steeds de lakens uit.

https://hbr.org/2015/10/the-future-and-how-to-survive-it

Je ziet de enorme opmars van China en de van West Europa. Oost Europa en Afrika werden belangrijker maar twee maal bijna niets is nog steeds weinig.

Groei zwakt af, maar voor de wereld is de absolute groei verbazend constant.

Let wel: op basis van koopkracht is de yuan nog steeds fors ondergewaardeerd. Landen met een sterk stijgende welvaart zoals Japan horen uiteindelijk een overgewaardeerde valuta te krijgen. Daardoor hoeft yuan niet te dalen als groei in China boven zeg 4% blijft.

overpeinzingen

ik ben nog niet helemaal goed op gang gekomen met bloggen na mijn dikke week Napels/pompeji/Sorrento/Amalfi. met geweldig goed weer.

Waar heb ik het niet over gehad, terwijl er wel een verhaal van te maken is?  O.a.:

Lage olieprijs beste manier om hogere olieprijs in toekomst te krijgen

De voorraadcyclus, een onderschat fenomeen, de kracht was enorm bij de grondstoffen

In de VS drukt dit de groei in het derde kwartaal met 1-1,5%. Voor VS is het toch niet erg erg door het herstel van de retail sales, overigens idem voor Japan en zelfs China

Er dreigt in de VS weer eens een sluiting van de overheid, omdat men het niet eens kan worden over de begroting en het verhogen van toegestane begrotingsplafond. Niemand maakt zich hier echt druk over op het ogenblik, uiteindelijk leidt dit zelfs waarschijnlijk tot meer investeringen in infrastructuur. Er is ruzie waaruit dit betaald moet worden.

 China wil meer ruimte geven aan de private sector, want die staatsondernemingen renderen veel te weinig en maken veel te veel schulden. Het gaat wat beter met de vastgeodsector. Er zijn wat bemoedigende cijfers over consumptie.

Drones. Het VK zette drones in om Engelse jihadi’s in Syrië uit te schakelen inclusief allerlei lieden die te dicht in de buurt rond liepen. Er was enig gedoe of dit wel mocht van het parlement. Ja, maar waarom weet men niet overtuigend uit te leggen. De VS hebben al heel lang dit soort opruimingen gehouden waarbij ook veel min of meer onschuldige burgers/ strijders vielen. Overigens wordt het steeds makkelijker drones te kopen. De grootste fabrikant voor commerciële drones zit in China. Ik had begin dit jaar een terroristische aanslag met drones voorspeld als verassing. Dat is nog niet helemaal gebeurd, die aanval van Engeland telt niet als officiële terreurdaad.

Commitment of traders in futures analysis. Men speculeert nu zeer fors op een dalende S&P. De euro ziet men nu weer zitten. Van een enorme speculatie tegen de euro versus de dollar is men gegaan naar een vooralsnog beperkte speculatie op een hogere euro. Speculators zitten meestal fout.

De kwaliteit van mayonaise in België wordt bedreigd.

http://www.wsj.com/articles/in-belgium-mayonnaise-makers-want-a-new-recipe-1442787350

Morgan Stanley had conferenties met de kapitaalproducenten in Europa en de VS. Greenspan vond dit altijd een belangrijke indicator voor de economie, de investeringen: zeggen de Parker Hannifins / ABBs dat het goed gaat met hun orders en omzet, dan zit je goed met het voorspellen dat de investeringen aantrekken. Het gaat dus niet goed met hun orders. Dit komt door de lage grondstoffenprijzen die een duikeling van de investeringen in energie en materials veroorzaken, maar ook door tegenvallers in de industriële productie. Er zijn wel positieve ontwikkelingen zoals in de bouw, robotics, maar de negatieve opmerkingen overheersen.

Renteverhoging door de FED? Men praat ineens weer over uitbreiding van QE in de Eurozone en nieuwe QE in de VS en het VK.

Men kan de pijn van creatieve vernietiging niet meer dragen. Onrendabele bedrijven en overheden worden via 0% rente in leven gehouden.

Investeringsgroei is er niet meer afgezien van enkele high tech sectoren. Dit is veel slechter dan vroeger.

Je hebt een veel lagere werkloosheid nodig om de lonen voldoende omhoog te krijgen om onrendabele arbeidsintensieve bedrijven uit de markt te krijgen.

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

Het financiële nieuws werd gedomineerd door de FED. Uiteindelijk besloot de FED de rente toch maar niet te verhogen. De markt had dit al grotendeels ingeprijsd, maar nog lang niet helemaal. Dit gebeurde deze eeuw nooit. De arbeidsmarkt is voldoende hersteld, maar de inflatie zit in een dalende trend, ook de PCE kerninflatie waar de FED speciaal naar kijkt. De kerninflatie CPI was met 0,1% lager dan verwacht door 0% groei van de kosten van gezondheidszorg. De hoofdreden om de rente niet te verhogen was vanwege de financiële stabiliteit. De FED maakt zich zorgen over een uitstraling van de tegenvallende groei in China, vooral als dit door een renteverhoging zou leiden tot en opnieuw sterke dollar.  

De prognoses voor groei en de range eromheen zien er niet helemaal jofel uit.

De Amerikaanse beurs was slechts een paar minuten blij en begon daarna te dalen. In Europa was de koersschade groter, want de euro is nu te sterk en bovendien kwam weer wat van de China-angst terug. Overigens is de Chinese consument echt nog wel in een kooplustige stemming, zo merkte ik de afgelopen dagen op de veiling bij de weer opnieuw stijgende prijzen voor Chinese postzegels (de beruchte aapjezegel (postkantoorprijs 5 cent einde Mao-tijd) deden € 1250 zonder veilingkosten, enige tijd terug deden ze ‘slechts’ € 850).

Er is enige charttechnische koersbeschadiging opgetreden. De rente daalde uiteraard op de rentebeslissing van de FED. Een verhoging van de korte rente door de FED in december wordt in rap tempo uitgeprijsd, ook al roept de FED nog zo hard dat ze de rente in 2015 gaan verhogen.

Er was niet zo veel economisch nieuws. De macrocijfers vielen meestal mee, maar de inflatiecijfers waren iets lager dan verwacht, zowel in de VS als in Europa.

In de VS bleven de initial claims voor werkloosheid heel laag, verbeterde het sentiment van het midden- en kleinbedrijf iets, het sentiment van de huizenbouwers (NAHBMI) ook.

De Phillyfed werd negatief en de SLIM-indicator van Strategas ook, wat op een dalende ISM wijst.

Industriële productie daalde 0,4% in augustus, waardoor de bezettingsgraad daalde tot een schamele 77,6(= neerwaartse druk op inflatie). Kapitaalgoederenproducenten in Europa en in mindere mate de VS klagen dat het niet goed gaat met hun omzet vanwege tegenvallers in de industriële productie. De detailhandelsverkopen stegen nominaal 0,2%, maar ex benzine was er een stijging en de cijfers voor juli werden opwaarts herzien tot een sterke 0,7%.   

Leading indicators stegen 0,1% na 0% de maand ervoor, enige afzwakking aangevend van de groei.

In Duitsland daalde de ZEW index. In Italië verbeterde de handelsbalans verder.

In Japan daalde de industriële productie met 0,8% en verslechterde de handelsbalans. Detailhandelsverkopen de tertiary index (diensten) stegen.

In China stegen de detailhandelsverkopen 10,5% op jaarbasis (vorige maand 10,4%) en de

Groei van de industriële productie bleef 6,3% op jaarbasis, lager dan we gewend zijn, maar toch niet echt slecht.

In Brazilië besloot men tot een drastische verlaging van de overheidsuitgaven en een verhoging van de belastingen. Zo komt men daar niet uit de recessie voorlopig.

verhoging rente FED in komende jaar onzekerder geworden door nieuwe somberheid en capitulatie voor markt

Het is geen doelstelling van de FEd om de markt te gehoorzamen, maar dat is toch de unifrome uitleg waarom de FED de rente niet verhoogde. Er was te veel volatiliteit en misschien zorgt China voor groeitegenvallers en anders wel de sterke dollar.
De te lage inflatie zoals ingeprijsd door de markt werd er met de haren bijgesleept om een en ander goed te praten. Die ingepriijsde inflatie hangt overigens van allerlei financiële variabelen af naastde olieprijs. De FED kan beter naar de officiële verwachtingen van economen kijken, niet vertekend door volatiliteit en credit spreads.
De FED heeft de verwachtingen voor de groei na 2015 naar beneden bijgesteld. Men heeft 3% groei opgegeven. 2,4% vinden ze nu wel hoog genoeg en voor 2017 nog maar 2,2%.
Het geloof in secular stagnation is toegenomen. Er is nu zelfs een gouverneur die een negatieve rente wil om de dollar te ontwaarden tegen de euro en de Mexicaanse peso.
De FED straalt uit dat het niet goed gaat met de Amerikaanse economie en het alleen maar slechter zal gaan.
De aandelenmarkt lijkt dat te willen geloven en daalt. In Europa wat meer, want de euro dreigt te sterk te worden.
De rente daalt, maar het had gezien de zeer duifachtige toelichting van het rentebesluit nog erger kunnen zijn.
Een renteverhoging in december wordt plotseling flink uitgeprijsd door de markt en de markt heeft het nu voor het zeggen, de FED niet meer. Renteverhogingen in 2016 staan nu ook op de tocht.

Janet durfde het niet: bear martk lonkt nu

Yellen is een bange kwezel die niet tegen de markt in durfde te gaan. Ze verhoogde de rente niet. Wat een kwezel. De aandelenmarkt was er niet blij mee. De markt wilde een dovish hike. Yellen heeft een verkeerde inschatting van de markt gemaakt.
Een grove fout, ze legde haar oor te luisteren bij de aanhangers van secular stagnation. Nu bevordert ze secular stagnation. Haar bevestiging van het Secular Stagnation Scenario is een ramp en vereist als ze volhardt een verdere daling van de aandelenkoersen.
De voorspellingen van de FED via de dots gingen flink omlaag. Dat is een probleem nu ze de rente niet verhoogd hebben, want dit maakt de dovish hike bijna onmogelijk.
De verhoging van de rente in 2015 wordt problematisch. De FED geeft aan dat de economie en beurs geen rente van 0,25-0,5% kan verdragen. Hierbij horen lagere aandelenkoersen en veel hogere credit spreads. Banken moeten nu ophouden echt nog een cent uit te lenen aan bedrijven met kredietrisico.

http://www.wsj.com/articles/fed-leaves-interest-rates-unchanged-1442512974
De foto laat alles zien (als je het bij een bedrijf ziet, is het een krachtige impuls om je aandelen van dat bedrijf snel te verkopen). Ze doet iets om de markt te plezieren, maar Yellen kijkt beteuterd. Ze weet dat ze de weg naar de hel is ingeslagen. Geen blijdschap a la Draghi als hij iets leuks doet voor de markt. Ze weet het. Ze is nou vervloekt door de markt. Toch deed ze het. Weg met de onafhankelijkheid van de FED. Alles is verkwanseld. De FED kan geen rentebeleid meer voeren dat afwijkt van het dictaat van de markt. Ze verdient het op haar plaats gezet te worden door Trump. Ze is echt heel wat lelijker dan Carly Fiorentina. Ze heeft iets vreselijk lafs gedaan en moet daar nu de consequenties van dragen.

De (lange) rente daalde uiteraard behoorlijk. De euro gaat weer door het dak. De ECB moet de nieuwe ramp verzachten door nog meer QE te doen. Men gaat nog meer leningen met negatieve rente kopen. Een idioot plan, maar de FED dwingt ertoe.
Daar gaat de indexering van pensioenen. Lijfrentes kopen gaat tegen hopeloze prijzen. Doorwerken dan maar of genoegen nemen met een broodje tevredenheid. Helemaal niet slecht, maar niet wat iedereen voor ogen had.
De olieprijs daalde, ondanks de zwakke dollar. Geen goed teken. Ik moet verder capituleren voor het secular stagnation scenario. Misschien moet ik hopen dat trump president wordt. Die houdt te veel van protectionisme, maar misschien weet hij wat optimisme te veroorzaken.

is men negatief genoeg over China?

China heeft voor veel volatiliteit op de beurzen gezorgd.
Het Chinese sprookje van 7%+ groei is wreed verstoord. Daarvoor heeft het Chinese bedrijfsleven, vooral de SOE's, de staatsbedrijven, veel te veel schulden gemaakt. Er is woest geïnvesteerd en natuurlijk is niet alles wijs geïnvesteerd. Er is te veel geld gestopt in megalomane projecten.
De demografie is nu negatief voor groei. De beroepsbevolking gaat krimpen en het aantal bejaarden stijgen.
De omschakeling naar een consumptiemaatschappij zonder te veel corruptie is moeizaam, groei drukkend op korte termijn.
De staat heeft niet alles zo goed onder controle als gedacht.
De cijfers over Chinese groei zijn onbetrouwbaar

Uit een een enquête van Barclays blijkt dat de meeste mensen al die slechte ontwikkelingen waarschijnlijk wel gezien hebben.

De groei zou wel eens 2% lager kunnen zijn dan de cijfers aangeven, zo denkt men. Dat lijkt me wel een voldoende aanpassing.

Men ziet China als de belangrijkste reden waarom economische groei zal tegenvallen. Dat lijkt voldoende voorzichtig. Dat moet toch in de koersen verdisconteerd zijn.

Afgelopen maandag had Mateka plaatjes dat men de vraag van China naar o.a. grondstoffen nu wel eens zou kunnen onderschatten.

Het gaat niet zo slecht met de huizenmarkt en auto's.

Dr.Copper is aan de herstellende hand

doet ze het of doet ze het niet: nee zegt markt, ja zeggen centrale bankiers en arbeidsmarkt, nee zegt Summers en andere aanhangers van secular stagnation; geen idee wat beurs gaat doen op FED

De markt heeft een renteverhoging flink uitgeprijsd, al kun je dan nog steeds niet concluderen dat dit betekent dat de FED de rente niet verhoogt. Het kan ook goed zijn dat de korte rente even niet reageert op een renteverhoging vanwege de excessieve vrije reserves van de banken.

Vandaag is de markt ineens niet meer zo zeker dat de FED de rente niet verhoogt. De rente vloog ineens omhoog. Het economisch nieuws is goed. Detailhandelsverkopen sterk, initial claims werkloosheid extreem laag, nieuwe banen extreem hoog. Transportcijfers zijn ineens weer heel sterk. De aandelenbeurzen zijn weer vriendelijk en de volatiliteit daalt weer.


Opvallend was het commentaar van diverse centrale bankiers. Trichet zei dat de FED zich niets aan moet trekken van rare adviezen van het IMF en de OECD. Rajan van India zei dat de FED de rente moest verhogen om verlost te worden van de onzekerheid. Kuroda smeekte om een verhoging, dat straalt vertrouwen uit in de Amerikaanse economie en stopt de stijging van de yen tegen de dollar.

Larry Summers is een van de luidruchtigste exponenten dat de FED de rente niet moet verhogen. http://larrysummers.com/2015/08/23/the-fed-looks-set-to-make-a-dangerous-mistake/

De FED is helemaal gek als ze de rente verhogen. De inflatie is veel te laag en de ingeprijsde inflatie is ook op tienjaarbasis lager dan 2%. Ex volatiele en moeilijk meetbare zaken zoals energie, voedsel en toegerekende huren is er niet eens 1% inflatie.

Een hogere rente zal de investeringen remmen, aanzetten tot meer sparen, een hogere dollar veroorzaken en zo een hogere werkloosheid.

Financiële stabiliteit breng je ermee in gevaar. Een rentestijging is niet ingeprijsd en dat is de eerste keer sinds 1994. Toen explodeerde de rente en werd de obligatiemarkt een bloedbad.

Dat was natuurlijk ook te verwachten in het denkraam van Summers. Hij werd gepasseerd als baas van de FED en nu zie je de gevolgen volgens hem: doldrieste verhoging van de rente dreigt met dramatische gevolgen voor de hele wereld, de arme landen voorop. Hoe hebben ze toch zo dom kunnen zijn om hem niet baas van de FED te maken zie je hem nog steeds denken.

Andy Lees van AML denkt heel anders. De veel te lage rente zorgt voor een blijvend lage groei van de productiviteit. Een 0% rente houdt zombiebedrijven overeind. Die moeten weg en vervangen worden door bedrijven die wel productief zijn en wel rente kunnen betalen. De 0% rente garandeert het voortduren van secular stagnation. Men durft dan niet meer te investeren en koopt slechts eigen aandelen in of neemt andere bedrijven over.Een meer plausibel verhaal dan dat van Summers vind ik.

Het verband tussen productiviteitsgroei en de reële rente (hier benaderd in rente minus gemiddelde inflatie van afgelopen vijf jaar) is zwak geweest. Het is wel positief. De reële rente lijkt de groei van de productiviteit te leiden.

Verder is het onduidelijk wat er gebeurt op de beurzen als de FED de rente verhoogt. De lessen uit de historie geven aan dat de aandelenbeurzen dan licht stijgen. Zie collega Belinski http://uk.businessinsider.com/stocks-will-be-fine-if-fed-raises-rates-2015-9

En volgens Goldman Sachs stijgen de beurzen buiten de VS dan zelfs meer.

Toch is dat deze keer niet zo zeker. Als de boodschap bij verhoging niet is dat men optimistisch is over Amerika en dat men echt aangeeft dat men de rente weinig zal verhogen volgens verlaagde voorspellingen van de rente in de toekomst, dan kan de beurs een hartverzakking krijgen. Als men de rente niet verhoogt, dan kan de beurs het ook benauwd krijgen of men kan tijdelijk overenthousiast worden.

Terug uit Napels: er lijkt niet veel gebeurd

Op het forum van Pompeji lopen nu meer mensen rond dan vroeger.

Hoe zo is het hoogseizoen in september afgelopen in Italië? Kletskoek sinds de babyboomers met pensioen aan het gaan zijn. Het weer is veel beter, niet te warm en niet te koud en nog steeds behoorlijk droog en zonnig.

Na 200 jaar staat een en ander er nog redelijk bij, al zijn de echte fresco's in het mooie must see archeologisch museum van Napels te zien zijn.

Napels nog steeds vrij arm en vuil, maar Sorrento en Amalfi schoon, mooi en bomvol.

De vluchtelingenstroom domineert nog steeds het nieuws.

De aandelenbeurzen en de rentes staan op bijna dezelfde niveaus als voor ik naar Napels ging. Idem voor de olieprijs.

De S&P lijkt in een range van ongeveer 1800-2000

Het economisch nieuws uit China blijft belabberd. 

Er is nog steeds veel onzekerheid over de FED. De economen zijn wel van mening veranderd: in augustus zei 80% nog dat de FED de rente zou verhogen, nu is dat geslonken tot slechts een dikke 40%.

Wel verander is hoe erg men een verhoging van de FED inschat. Bij nader inzien eindigt de Majakalender niet een paar jaar geleden maar over twee dagen als de FED de rente verhoogt. Dan moet de Dow Jones 500 tot 1000 punten omlaag, Emerging Markets zijn dan definitief submerging. 

Bij een FED rente van 0,75% gaat de werkloosheid stijgen volgens JP Morgan. 

Als de FED de rente niet verhoogt dreigt de Dow Jones meer dan 500 punten te stijgen en dat bezegelt het lot van de FD: never ever ever hike rates.anders wordt het gram van de markten zodanig dat de wereld ophoudt.

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

De beurzen vonden nog niet de weg naar boven. Dat gebeurt slechts zelden na plotselinge flinke dalingen. daar hoort het juiste verhaal bij verzonnen worden en dat is nog niet helemaal gebeurd.
Tegenvallend nieuws uit China en onzekerheid over wat de FED al dan niet gaat doen kan niet het hele verhaal zijn. De afbouw van valutareserves (niet alleen door China) is een nieuw negatief thema van QT, Quantitative Tightening, geworden. Verwachtingen voor economische groei worden verlaagd in vele landen.
Zwakkere groei in China raakt volgens berekeningen van Deutsche Bank de westerse economieën nauwelijks. 1% lagere groei in China leidt tot ongeveer 0,1% lagere groei in de VS en Europa en tot 0,2% lagere inflatie. De gevolgen voor Azië en grondstoffenlanden zijn erger. Dat zagen we bijvoorbeeld in een daling van 14,7% van de export van Zuid Korea.
Er komen allerlei verhalen dat de werkelijke groei veel lager is dan de door China gepubliceerde. De laatste dagen komen er ook verhalen dat de cijfers niet zo erg overdreven zijn (bijvoorbeeld Goldman Sachs) of dat de groei uit de slechtst presterende economische indicator die redelijk betrouwbaar is, het vervoer per spoor, nog altijd 6,1% groei suggereert (via Strategas 9/2/15 International Economics – China Is Likely Growing At Least 6% Y/Y )

Na enorme stijgingen vanaf onder de 40 viel daarna de olieprijs behoorlijk terug. Het laatste restje stijging werd veroorzaakt door geruchten over productiebeperking van OPEC samen met Rusland.

Het nieuws over de groei van de werkgelegenheid in de VS vorige maand viel met 173.000 iets tegen, maar inclusief opwaartse bijstellingen van 44.000 in vorige maanden was het niet zo'n slecht cijfer.
De afgelopen jaren viel het cijfer over augustus steeds tegen om na herzieningen van uiteindelijk gemiddeld +93.000 er weer beter uit te zien.
De werkloosheid daalde met 0,2% tot 5,1%, de participatiegraad bleef hetzelfde. De gemiddelde werkweek werd 0,1 uur langer en de loonstijging accelereerde iets. D.w.z het geaggregeerde aantal gewerkte uren steeg goed en het inkomen daaruit ook.

Dinsdag kwamen de PMI's. Deze waren slecht voor China, maar niet slechter dan gedacht. Toch daalden de beurzen hierop. In de VS viel de ISM manufacturing tegen, slechts 51,1. ISM non manufacturing bleef zeer sterk. Ander macro nieuws uit e VS was overwegend sterk. Austoverkopen stegen, hypotheekaanvragen ook, bouw, herstel groei productiviteit en daling arbeidskosten per eenheid product daardoor in het tweede kwartaal. Het Beige Book van de FED liet groei zien en tekenen van hogere loonstijging. De handelsbalans verbeterde. Initial claims voor werkloosheid stegen iets.

In Duitsland waren de detailhandelsverkopen +1,4%, sterk en nieuwe orders iets zwak. De PMI was goed met 53,3, beter dan de 48,3 van opnieuw zorgenkindje Frankrijk.