Pagina's

31 maart 2011

Europese inflatie eerst omhoog, dan omlaag




Capital Economics ziet de Europese inflatie eerst flink stijgen en dan goed afkomen (een beetje zoals de Bank of England ook hoopt voor Engeland). Dit betekent dat de ECB eerst enthousiast gaat verhogen en dan ineens stopt eind dit jaar/ begin volgend jaar.

Benderly (andere twee plaatjes) ziet de inflatie eind dit jaar / 2012 ook afkomen als de olieprijs niets bijzonders doet. Op korte termijn is de stijging te hard gegaan, maar voedsel- , energie- en bepaalde dienstenprijzen stijgen nog heel even door.

Tepco/ Ierland bom onder de credit markt


TEPCO kan rekening krijgen van 11 Triljion yen ($133 miljard), bijna € 100 miljard om de kernschade op te ruimen volgens BAML.
Oplossing binnen 2 maanden: dan slechts 1T yen schade
6 maanden: 3T schade
Bij 10-11T denkt men dat Tepco aan moet kloppen bij de faillissementrechter

Bloomberg: Tepco Shareholders May Be Wiped Out After Nuclear Crisis (1)(http://noir.bloomberg.com/apps/news?pid=20602005&sid=aUOruHvHDgDI)
De Bloombergtitel (1) geeft aan dat er nog heel wat vervolgen geschreven gaan worden over het drama van Tepco.

De marktwaarde van Tepco daalde van 3.5Triljion naar 0,8Triljion yen (-77%). De bezittingen waren 13,8Trilion yen (nu dus aanzienlijk minder) bij schulden van ongeveer 10T yen (niet minder geworden; lijkt wel een beetje op halve omvang van staatsschuld klein Europeriferieland) en cash van 0,7Triljion yen.

Het is een blinde gok wat de schade gaat worden en in hoeverre die door Tepco betaald moet worden. Het kopen van aandelen Tepco is daarmee ook een blinde gok geworden: je kunt alles verliezen, maar ook meer dan 100% winnen en uiteraard ook alles wat er tussenin zit. Zo lang niets verstandigs is te zeggen over hoe lang de nucleaire ellende aanhoudt en in welke mate de Japanse overheid Tepco van de claims gaat verlossen is het een ondoenlijke zaak de beleggingsmerites van Tepco te beoordelen (het enige dat je kunt zeggen is dat de risico’s heel groot zijn).

De rente op schuldpapiertjes van Tepco hebben nog niet helemaal Portugees/ Iers/ Griekse niveaus bereikt, maar dat kan nog komen.
Ondertussen is ierland hard aan aan het sturen op defaults voor hun bankleningen.

Die twee vuiltjes maken de outperformance van credits ten opzichte van staatsleningen ineens onzeker.

30 maart 2011

Aandelen voor de lange termijn!



Strategas had tien goede redenen waarom aandelen op termijn nog flink moeten stijgen.

Twee redenen spraken me wel aan:
1. de opbrengst van de afgelopen tien jaar is erg slecht geweest, na de vorige twee keer stegen aandelenkoersen flink (dit is in overeenstemming met wat een van de hoofdstellingen die we in ons boek aanroeren: koop aandelen als de toekomst er beter uitziet dan wat je gehad hebt).
2. Pensioenfondsen, particulieren, beleggingsfondsen hebben allemaal een historisch gezien laag gewicht voor aandelen

Schuldenafbouw in VS gaat snel



De schulden van de huishoudens versus hun inkomen zijn snel aan het teruglopen (plaatje Deutsche Bank). Zo ver als zij intekenen gaat deleveraging vermoedelijk niet terug, maar zie wat er gebeurt bij huidige spaarquote van 6% en bij een inkomensgroei van 4,5% (dat is weinig naar Amerikaanse maatstaven, omdat bevolking met 1% groeit en inflatie echt wel boven 2% gaat zijn en ander inkomen dan modaal looninkomen achterblijft bij totale inkomensontwikkeling (als er geen recessie is).

Het andere plaatje is uit de New York Times (Floyd Norris). Dat laat zien dat niet alleen de consument maar ook het bankwezen flink vorderingen heeft gemaakt met de afbouw van hun schulden (wel voor een belangrijk deel door afgeboekte schulden vanwege wanbetalingen).

Alleen de federale overheid is zich spectaculair in de schulden aan het steken. Oom Ben moet dat allemaal in goede banen leiden. De republikeinen denken hier een probaat middel voor gevonden te hebben door nee te stemmen voor de verhoging van het schuldenplafond van de overheid, maar dat kan natuurlijk niet (electoraal is het wel verstandig voor republikeinen om de overheid de soep in te laten lopen, ongeveer 2/3 van de Amerikanen vindt dat het daar hoog tijd voor is).

29 maart 2011

Portugal wil failliet en dat gaat ze lukken


Curieus dat de verzekering van Portugese staatspapiertjes nu ietsje daalt en de rente hard doorstijgt (plaatje Bianco). Hoe dan ook, de rente is ver boven de pijngrens van 7% en er moet wat gebeuren.

De Portugese mentaliteit is heel anders dan de Griekse en Ierse. In Griekenland probeert de regering de boel voor het lapje te houden door net te doen of ze de harde maatregelen door blijven zetten waardoor ze de dag des oordeels zo lang mogelijk proberen uit te stellen en hierin ook vorderingen maken door de looptijd van de noodleningen te laten verlengen en de rente hierop lager te laten maken. Chantage dat het goedkoper is het faillissement jaren uit te stellen en dat sommige banken dan uit de brand zijn is voorlopig nog succesvol.

Simpele berekeningen van het CPB en andere instituties maken duidelijk dat –tenzij de Grieken ineens belasting willen betalen en plotseling getransformeerd worden in een soort Duitsers- ze met geen geweld aan hun verplichtingen kunnen voldoen.
De daarbij horende logica is dat Griekenland dan maar snel het zwaard van Damocles moet laten vallen. Dan is de onzekerheid meteen weg en wordt een en ander voor de Griekse staat onmiddellijk weer betaalbaar. Beleggers staan dan weer te dringen om in nieuwe Griekse staatsleningen te beleggen, want die defaulten de eerste paar jaar niet (zo leert de ervaring met Argentinië, de greater fool theorie zorgt voor lawines aan kopers als je na een “orderlijke” default de rente wat, zeg 2%, hoger maakt dan die van Duitsland). Vooralsnog gaat Griekenland voor het uitstelscenario tot de regering weggestemd wordt of Portugal overgaat tot wanbetaling.

Bij Ierland waren de beleggers verrast door de omvang van de problemen bij de bankleningen. Ierland wilde wel de noodzakelijke ingrepen doen om een en ander te saneren, men geloofde in wederopstanding van de economische groei na een tijdje, maar na de volksopstand waarbij men de heersende partij sinds de onafhankelijkheid van die brute Britten wegstemde, is men nu voor haircuts op bankleningen. Men wil ook een lagere rente op staatsleningen. Stok achter de deur is dat Ierse leningen maar voor een klein deel in handen zijn van Ieren en voor een groot deel in handen zijn van andere Europeanen (inclusief Britten). Men wil zo graag defaulten op bankleningen dat men eventueel ook wel wanbetalingen op staatsleningen voor lief neemt.

In Portugal is men alleen maar somber. Men wil gewoon failliet en dat faillissement niet uitstellen. De groei –en vooral het geloof hierin- is prut en kan niet herstellen bij sanering, dus de tijden worden gewoon slechter.
Eigenlijk is een nieuwe regering nodig voor een “ordelijke” wanbetaling, maar de rest van Europa hoopt dat ze eerst in de armen van de IMF gedreven worden en van de IMF niet meer lenen dan een postzegel. Dan alleen is namelijk een sanering door IMF mogelijk, een sanering die geen enkele Portugese regering kan doorvoeren.
Eigenlijk hoeft Portugal niet failliet, het bankwezen is niet zo gammel, maar de mensen willen het gewoon, ze denken dan sneller uit de puree te verrijzen.
De rest van Europa vindt dat maar schokkend en zal bakken met geld moeten toeschuiven om de Portugezen een toontje lagere fado te laten piepen.

Alhoewel het helemaal niet hoeft en de situatie in Griekenland en Ierland veel nijpender is, zal Portugal denk ik veel eerder overgaan tot wanbetaling, de andere twee meenemend in de afgrond in de hoop na de wederopstanding in een bijna schuldvrij walhalla overnieuw te kunnen beginnen.

Huren duwen inflatie in VS omhoog


RBS had een aardig plaatje waarom de huren onder aanvoering van oer (owners equivalent rent, de aan huiseigenaren toeberekende huren) zullen stijgen. Dit kunstmatig in elkaar gefabriekte cijfertje oer is goed voor 25% van de CPI en 32% van de kerninflatie.
De leegstand is in snel tempo aan het dalen (dat komt ervan als je minder bouwt dan er afgebroken wordt terwijl de bevolking rustig doorgroeit) en dat leidt tot huurstijgingen (appartment REITs doen het niet voor niets zo goed).
RBS ziet eind dit jaar 2,5% oer en dat lijkt me geen gekke voorspelling (dit is iets hoger dan consensus)

Bank of Japan geeft bijna oneindige liquiditeit als benzine voor de beurs


De groei van de balans van de Bank of Japan na de rampzalige tsunami kern aardbeving is spectaculair. In twee weken ging het harder dan in twee jaar bij de eerste enorme kwantitatieve verruiming. Een dikke $300 miljard extra is flink, dat gaat veel harder dan die circa $ 7 miljard per handelsdag van de FED.

Hoe lang de Bank of Japan de kraan open blijft zetten is onduidelijk, maar Nomura denkt dat de Bank of Japan nog lang niet klaar is. Ik denk dat de BOJ wat minder ijverig gaat doen na het Japanse jaareinde, eerst eens wat liquiditeit terugneemt en dan weer opnieuw weer extra liquiditeit geeft, maar bij lange na niet zo veel als we de afgelopen weken zagen.
Veel hangt ervan af of de yen weer aangevallen wordt. Dan zal de BOJ weer heel ijverig zijn met kopen, maar het geloof dat de BOJ dit zal doen maakt een flinke aanval op de yen minder waarschijnlijk.

De groei van de balans van de FED is ook stevig, maar dat gaat vermoedelijk stoppen in juni.

28 maart 2011

winsten financials weer normaal in VS


Het plaatje van Bianco laat het enorme winstherstel van financials zien, het is weer bijna 30% van alle winsten. De kredietcrisis vraagt zijn tol, maar dit wordt gecompenseerd door de steile yield curve, het geschenk van de FED.

rente 1990-1994=2007-2011


Strategas had dit plaatje, dat de renteontwikkeling van de laatste jaren erg lijkt op die van 1990-1995. Als dat zo blijft, dan stijgt de rente veel harder dan nu is ingeprijsd (dit kan inderdaad gebeuren, maar is niet mijn basisscenario)

Michio Kaku: Physics of the future: omarm de robots en gadgets


Kaku's boek gaat over wat je de komende eeuw van technologie kunt verwachten.
Reynolds beschrijft het in de WSJ als:
Let's Hope the Robots Are Nice
No need to learn Mandarin—your universal translator will do the job.
And nanotechnology will build the thing

Wat ziet hij komen: augmented reality, nu al begonnen via smartphones, maar straks via een soort contactlenzen (het lijkt wel de film de Matrix).De app zal je vertellen wat je moet doen om een maaltijd perfect temaken of je auto te reparen etc.
Computers zullen aangesloten worden op het zenuwstelsel waardoor blinden weer wat zouden kunnen zien, verlammingen gedeeltelijk te verhelpen zijn.
De medische technologie zal enorm verbeteren, vooral de preventie. Allerlei chips zullen waarschuwen als er medisch iets fout dreigt te gaan.

Wat veder weg denkt hij dat ruimtereizen betaalbaar wordt en dat Mars gekolonialiseerd wordt inclusief aardse aanpassingen om het klimaat meer aanvaardbaar te maken.

Nanotechnologie zal uiteindelijk heel goedkoop en universeel toegepast worden.

Artificial intelligence gaat opkomen, maar gehinderd worden door het stoppen van de wet van Moore (dat de rekencapaciteit chips elke achttien maanden verdubbelt). Dat gaat van Silicon Valley een soort Detroit maken over twintig jaar. Dat is onvermijdelijk omdat chips anders minder dan een atoom dik worden. Nanotechnologie moet dat probleem verzachten.
Computers zullen veel slimmer worden dan mensen. Computers zal geleerd worden aardig te zijn voor mensen.

Verder ziet hij verval omdat de knapste koppen niet ingenieur willen worden maar naar het financiewezen gaan. Zo verloor Engeland ook zijn technologische nummer een positie in de wereld.

27 maart 2011

Beren geven het tijdelijk op: bedrijven geven weer geld uit


De beren klagen dat de beurs niet verder omlaag is gegaan op de ramp in Japan, de onzekerheid over de olie, het Wsten dat in de Libische oorlog gerommeld is, het dalende consumentenvertrouwen in de VS, het de facto faillissement van Portugal, Ierland en Griekenland (in Buitenhof door het CPB als bijna zekerheid afgedaan), overheden die de broekriem aanhalen en zo de groei verkwanselen (zoals krugman in een niet aflatende serie columns in de New York Times aanhaalt, vooral die domme Europeanen die hun tejorten zo omlaag brengen krijgen de wins van voren). De ECB gaat de rente verhogen en de FED begint ook al wat geluidjes te laten horen dat men minder royaal wordt.

Kennelijk zijn er gunstige dingen die de beren over het hoofd zien.
Belangrijk was dit het bovenstaande plaatje van Strategas waarin je kunt zien dat het bedrijfsleven in de VS veel cash heeft gegeneerd in het vierde kwartal en het gat dat door de Kredietcrisis in de gewenste cash was geslagen eindelijk voldoende heeft goed gemaakt. Het bedrijfsleven is in het eerste kwartaal van dit jaar meer haast gaan maken met het uitgeven van dat overtollige geld.
In de eerste plaats wil men goedkope overnames doen. T-Mobile werd als smakelijk hapje gezien door ATT (en in Barrons vond men die $ 39 miljard een koopje bij berekende besparingen van $ 40 miljard).
In de tweede plaats is men royaler met dividenden aan het worden. Vooral de banken gaan in de VS weer flink dividend uitkeren (bijna elke bank kreeg de goedkeurng hiervoor van de FED). Maar ook technologiebedrijven als Cisco beginnen met dividenden uit te keren. Goede stijging van dividenden is belangrijk voor de beurs.
In de derde plaats is men meer gaan investeren, dan nog wel niet in de bouw, maar zelfs dat zal nog wel komen over enige tijd.

De bulls zien nog steeds mooie winststijgingen op ons afkomen, het gaat goed met de daling van de initial claims voor de werkloosheid in de VS. De prudenten zien veel waarde in health care, stables, energy, telecom.
De financials en home builders moeten eerst een wat betere huizenmarkt zien voor een goede performance (de homebuilders lijken dit nu inderdaad te zien). Als Benderly gelijk heeft komt die periode van een betere huizenmarkt eraan. Laten we hopen dat hij gelijk heeft.

een bubbel in Chinese postzegels?



De afgelopen dagen ben ik naar de Nederlandse postzegelveiling in Weesp geweest. Dat geeft een klein beetje beeld van wat er in de wereld gaande is. Als de dollar heel zwak is dan verkopen de Amerikanen in Europa hun postzegels bijvoorbeeld (nu is dit niet het geval). Na de eenwording had je een hausse in Duitse zegels en nu zijn die zwaar in de aanbieding. Nu is vooral het Engelse Gemenebest zeer gevraagd, maar dat is niets vergeken met China.

Je ziet wat in de mode raakt: postzegels van opkomende landen en vooral China. Als de kavels van China aan de beurt komen dan zie je dat ineens driftig naar China gebeld wordt en daar bieden ze (daar midden in de nacht) alle westerlingen uit voor Chinese postzegels. Het beruchte postzegeltje van een aapje (een nieuwjaarswenszegel, zie plaatje) bracht maar liefst € 1200 op (zes maal de cataloguswaarde van Yvert; dat is bubbelachtig: op het hoogtepunt van de postzegelhausse in Nederland bood men 120% van de cataloguswaarde; nu bied je voor een verzameling 5 tot 10% van de cataloguswaarde en voor de topstukken 25% van de cataloguswaarde) op het postkantoor kostte dit zegeltje twee eurocent, ik ken geen aandelen die een hoger rendement opbrachten dan als je dit zegeltje op het postkantoor gekocht had). Een serietje van Mao, lang niet de duurste serie van China, zie plaatje, bracht ruim € 3000 op, ongeveer drie keer de cataloguswaarde (ter vergelijking: de duurste postzegel van Nederland de tien gulden nummer 101 brengt ongeveer € 350 op).

Er blijven steeds minder Chinese postzegels achter in het Westen. Dat was vroeger anders. Tijdens de Culturele Revolutie was postzegels verzamelen bourgeois en als je hierop betrapt werd kon je dat duur komen te staan. Postzegelverzamelingen werden verbrand/ weggegooid om dit risico te vermijden. De postzegels die uitkwamen in die tijd werden daarom hoofdzakelijk gekocht door westerlingen. Die waren dus erg zeldzaam en je ziet dat kleine verzamelingen met enkele van die goede series uit de jaren zeventig nu vele duizenden euro's opbrengen. Chinezen zijn nu al decennia bezig westerlingen die serietjes af te troggelen en dat begint tegen de steeds hogere prijzen heel aardig te lukken.

Bij verzamelingen trekken snel stijgende prijzen veel nieuwe verzamelaars. Iedereen wil zijn kruimeltjes meepikken en zelfs in het Westen zie je nu fanatieke bieders op Chinese postzegels. Dat doen ze alleen in de hoop er geld aan te verdienen, Chinese postzegels zijn meestal heel lelijk (de laatste jaren is dat wat beter, maar die zegels zijn goedkoop want en masse gekocht door Chinezen).

Wat de prijzen van postzegels als dat aapje extra doet oplopen is dat het als verzamelaar van Chinese postzegels extra standing geeft als je er meerdere, zeg vijf van die zegels hebt. Dus voorlopig is de vraag nog onverzadigbaar en zullen de prijzen nog bubbeliger worden. Maar dan komt de val en vindt men het bezit van één aapjespostzegel ineens al te veel. Dan zullen de prijzen vreselijk kelderen.

De veilinghouder smeekte ons westerlingen om Chinese postzegels ter veiling aan te bieden. Veel gelach in de zaal. Ik denk dat ik over een paar jaar mijn verzameling China eens weg ga doen en van de opbrengst met zijn tweeën een maand op vakantie ga naar Australië met eventueel een tussenstop in China/ Hongkong.

26 maart 2011

Benderly: huizencyclus VS gaat ongekend aantrekken in komende drie jaar



De cijfers over de Amerikaanse huizenmarkt waren weer uiterst droevig de afgelopen tijd. Het enige geruststellende was dat nieuwe housing starts niet onder nul kunnen vallen en dat elke verdere daling peanuts is voor de groei van het BNP.

Jason Benderly houdt vast aan een enorm herstel van de huizenmarkt in de VS in de komende minstens drie jaar. De huidige cyclus laat een extreem zwakke huizenmarkt zien bij een bijna normaal herstel van de andere investeringen en de consumptie.
Het ene plaatje van Benderly laat zien dat de bouw totaal afwijkt van de andere investeringen. Alleen in de jaren dertig was de bouw er slechter aan toe.

Benderly heeft drie scenario's voo het aantrekken van de huizenbouw. De demografie zegt dat we minstens het meest gunstige scenario nodig hebben (900.000 nieuwe huizen op jaarbasis), eigenlijk moet de bouw zelfs forser aantrekken. Maar zelfs als de bouw achter blijft bij de demografische noden, het basisscenario van Benderly, dan nog gaat de huizenbouw zeer fors aantrekken in de komende jaren.

Strijdlied van de tijgermoeder: De tijgermoeder Amy Chua pakt nu ook Nederlandse slapjanussen aan




Langzaam begint de rage dat je je kinderen moet opvoeden als een tijgermoeder naar Nederland over te waaien. Het zal denk ik niet zo veel angst inboezemen als in Amerika, waar men bang begint te worden dat de superieure Aziatische opvoeding van de Amerikaanse middenklasse een armoedig zooitje gaat maken.

Ik heb al eerder over Chinese immigrantendochter Amy Chua, de tijgermoeder geblogd (http://beleggenopdegolven.blogspot.com/2011/01/chinese-moeders-zijn-superieur-zo-leert.html ), maar nu staat in Vrij Nederland eindelijk ook een verhaal (Zijn we te slap? (VN 26 maart 2011) door Wenneke Savenije die het boek Battle Hymn of the Tiger Mother in het Nederlands vertaalde (hier heet het boek: Strijdlied van de tijgermoeder). (De VN-illustraties zijn van Sieb Posthuma)

Zij werd geselecteerd als vertaalster omdat ze veel over muziek schrijft en Amy Chua haar kinderen drilt met minstens drie uur per dag piano of een ander instrument spelen. Dat fanatisme is nodig volgens Chua om te zorgen dat je na een tijdje echt goed bent geworden en dan ga je verder intensef oefenen van zelf erg leuk vinden. Zo bereik je de top.
Idem met sterretje voor de gewone leervakken op school, anders haal je geen tienen.
Dat wordt als standaard Chinees/ Aziatisch gezien, maar dat kan natuurlijk niet, zo veel tienen als er Chinezen zijn kunnen er natuurlijk niet uitgedeeld worden. Maar iedereen gelooft wel dat veel Chinezen vinden dat je zo je kinderen moet opvoeden.

Wij in het Westen willen kinderen niet zo zwaar onder druk zetten, ze moeten het leuk vinden en dan moeten ze zich extra inspannen. De Aziatische denkwijze is dat kinderen leren niet leuk vinden, pas na een tijdje vinden ze het interessant als ze er goed in zijn. Dus moet je ze eerst flink drillen, onder druk zetten om te presteren. Uit sommige studies blijkt dat Chinese ouders vergeleken met westerse ouders ongever tien keer zo veel tijd besteden aan het oefenen met hun kinderen, zo haalt Savenije aan.
Savenije was vooral ontdaan over hoe Chua haar tweede dochtertje, dat niet zo'n modelkind was als haar eerste dochtertje Sophia, behandelde: nadat het dochtertje flink dwars lag met de intelligentietest om toegelaten te worden tot de kleuterschool (hier heb ik ook over geblogd, wat mijn neefje toen overkwam (http://beleggenopdegolven.blogspot.com/2011/01/larry-summers-valt-tijgermoeder-aan.html)), was Chua zo verontwaardigd dat ze haar kind zonder jas in de vrieskou zette, in de hoop haar wil te breken. Moeder Chua begon na een tijdje spijt te krijgen, Lulu huilde niet meer en was angstig stil. Kom maar binnen zij Chua. Maar dochtertje Lulu was koppig (ja, van wie zou ze dat nu hebben?) en zei dat ze niet binnen wilde komen, ze vroor nog liever dood. En inderdaad, moeder begon een gevecht op leven en dood om Lulu viool te laten leren spelen.

Savenije haalt Gladwell aan (Uitblinkers) die stelt dat je tienduizend uur moet oefenen voor je ergens in uitblinkt, het maakt bijna niet uit waarin.

Niet verbazingwekkend riep Lulu over haar moeder ik haat viool, deze familie jou (ze is gestopt met de viool) en was Sophia heel blij met haar opvoeding (Why I love my strict Chinese Mom) en stelt ze dat de humor van haar moeder niet begrepen wordt.

25 maart 2011

inflatieangst explodeert in Europa



De ingeprijsde inflatie voor Franse voor inflatie geïndexeerde leningen is de pan uitgerezen. De laatste stijging lijkt overdreven.

Het tweede plaatje laat zein dat er wel enige rden voor inflatieangst is. ASR liet met dit plaatje zien dat er flink wat knelpunten zijn in de productie in Europa en dat er daarom flink geïnvesteerd moet en gaat worden. De knelpunten zijn veel heftiger dan de bezettingsgraad en werkloosheid aangeven. Het bedrijfsleven heeft daarom meer pricing power dan de traditionele indicatoren hiervoor (zoals werkloosheid en bezettingsgraad, d.w.z. output gap) aangeven.

Heel hoog kan de inflatie overigens nog niet worden, daarvoor doet men onder aanvoering van Angela Merkel en haar pact nog voldoende zijn best om tot meer efficiency te komen.

stress loopt uit de markt (2): CDS verzekeringspremies staatsleningen


Het plaatje van Strategas laat de duidelijk dalende trend zien van de verzekeringspremies tegen default (wanbetaling) door diverse overheden.
Dit geldt niet voor alle landen, voor Portugal vliegt de verzekeringspremie omhoog, maar voor de bovenstaande vier belangrijke landen gaat het de goede kant op en dat is gunstig voor de risicopremies van aandelen.

Heel bemoedigend is de omslag van Japan weer na beneden, nadat die eerst flink was opgelopen door de rampzalige tsunami aardbeving.

stress loopt uit de markt (1): correlaties


Het bovenstaande plaatje geeft aan hoe de samenhang was tussen grondstoffenprijzen en aandelen. Daarvoor heeft data stream de correlaties over een rollende periode van 20 dagen (vier handelsweken) berekend.
De zwarte lijn geeft de correlatie aan tegen aandelen Global Energy en de Goldman Sachs Commodity Index. In normale goede tijden sinds de kredietcrisis is die correlatie torenhoog, maar als er stress komt in de commodity prijzen dan gaan aandelen en grondstoffen het anders doen. De stijging van de olieprijzen werd te erg en ging de economische groeiverwachtingen drukken waardoor de risicopremie van aandelen omhoog moet en olieaandelen achterbleven bij de olieprijzen.
Door Libië ging de correlatie even naar 0, maar nu wordt de stijging van olieprijzen weer als ondubbelzinnig goed voor energieaandelen gezien door de markt.

De rode lijn geeft de rollende correlatie weer tussen de dagelijkse opbrengsten van de S&P500 en de olieprijs (Brent). Die was diep negatief, maar vliegt nu weer naar 0. De markt kan kennelijk leven met deze olieprijzen, nu de stijgende trend afgebroken lijkt.

24 maart 2011

Fed blijft voorlopig meest winstgevende onderneming in de wereld


De FED maakte vorig jaar een winst van $81,74 miljard. De komende jaren gaat de winst iets dalen volgens het plaatje (WSJ: Fed Projects Profit Will Decline.http://blogs.wsj.com/economics/2011/03/23/fed-projects-profit-will-decline/).
Veel hangt ervan af of ze de korte rente veel moeten verhogen. Als ze dat niet doen, dan blijven de winsten toestromen en wordt de balans zelfs nog groter, waardoor de winst kan stijgen.
De markt zegt dat begin 2012 de korte rente gaat stijgen en dat de balans van de FED na QE2 niet meer stijgt en langzaam gaat dalen, dus de winst wordt dan snel minder.

23 maart 2011

steun aan stammenoorlog Libië in plaats van nieuw denken over derde wereld

Het mengen in de strijd in Libië komt steeds meer ter discussie te staan. Als er geen olie had gezeten (eigenlijk zit er niet eens zo veel, minder dan nu even niet meer nodig is door vraaguitval vanuit Japanse raffinaderijen (1,6% wereldcapaciteit)), dan had Amerika niet ingegrepen. Andere landen houden er niet van dat jou gunstig gezinde dictators worden afgezet, tot voor kort was dit zelfs de meerderheid van de politieke leiders in de wereld. Vooral ingrijpen door Amerika en de Navo ligt uiteraard erg gevoelig: ze moeten hun tengels thuishouden en niet als machtswellustelingen de boel vernielen en onschuldige rebelse burgers in groten getalen naar het paradijs zenden.

Friedman legde in de New York Times (Tribes With Flags http://www.nytimes.com/2011/03/23/opinion/23friedman.html?_r=1&partner=rss&emc=rss)uit dat de strijd in Libië niet hetzelfde is als die in Tunesië en Egypte. Libië is helemaal geen normaal land, het is een land waar de grenzen met een liniaal door de voormalige koloniale heersers zijn getrokken. Binnen de grenzen van Libië wonen allerlei stammen die eigenlijk helemaal niet in hetzelfde land willen wonen. De opstand in Libië is daarom niet een opstand om meer democratie te krijgen zoals in de echte landen als Egypte, Iran, Tunesië (en Marokko waar geen opstand kwam) maar een ordinaire stammentwist vergelijkbaar met wat er in andere kunstmatige landen als Irak gebeurde.
In de andere kunstmatige landen (Friedman noemt Saoedi-Arabië, Verenigde Arabische Emiraten, Syrië, Jemen, Bahrein) kan een en ander ook uit de hand lopen, maar daar strijdt men niet ineerste instantie om democratie. De zittende clan in de kunstmmatige landen kan geen democratie toestaan, want dan verliezen ze alles en dat gebeurt dan ook niet tenzij voldoende westerse idioten zich ermee bemoeien.

De steun in de Verenigde Naties voor de no-flyzone inclusief onduidelijk ingrijpen was een wonder. Het is mij onduidelijk waarom China, Rusland en Brazilië niet tegen waren. Ze wisten echt wel wat er ging gebeuren: aanvallen vanuit de lucht met bombardementen met veel geweld. Nu zeggen ze dat ze het geweld te grootschalig vinden, maar dat wisten ze echt wel van te voren.
Ze dachten dat de opstandelingen gemakkelijk konden winnen en dat dit vergelijkbaar was met Egypte en dat je een situatie als in Rwanda moest vermijden (goed door Amerika uitgelegd als de grootste fout van Clinton dat hij niet ingreep volgens Clinotn zelf).

In de WSJ had net een invloedrijk opinieartikel gestaan (The Demise of Third Worldism Revolts in the Middle East and North Africa have torn this sorry ideology to shreds
http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703818204576206391411710346.html) dat we het denken over de Derde Wereld maar in de prullenbak moeten gooien. Wat een hoovaardij had het westen toch dat men in Arabië geen democratie zou willen hebben, omdat het tegen hun (moslim)cultuur in zou gaan. Ja natuurlijk willen ze daar en ook in andere landen zoals China democratie. Het Westen veroordeelde opkomende landen op basis van allerlei al dan niet vermeende Marxistische ideologieën. Daarop geloofde het westen ook in allerlei sprookjes zoals dat het slecht was dat opkomende landen grondstoffen exporteerden en een protectionistisch industrieel systeem op moesten zetten ter bescherming tegen marktwerking met boze westerse invloeden.
Dat nieuwe democratische denken gaat prima voor de normale landen als Egypte, maar veel moeilijker voor stammenlanden als Libië en Irak. Dat kan opgelost worden, maar niet binnen enkele weken.

Japan: de flyjin komen terug



o De Bank of Japan gaf vandaag voor het eerst geen extra liquiditeit, omdat het kennelijk niet nodig was
o TEPCO heeft eind deze maand voor $ 25 miljard te financieren. Dat staat nog los van de $ 12,5 miljard nodig voor reparatie schade kernramp. Banken en trusts willen wel financieren tegen flink hogere rente, zo lijkt het, maar zo niet dan is dat penibel voor TEPCO.
o De regering stelde de aardbeving/ tsunamischade naar boven bij van $ 200 miljard naar $ 300 miljard (eerste schatting was $ 100 miljard, de trend is niet erg goed). Dit moet in drie jaar gerepareerd worden.
o De beurs kreeg een klein klapje toen de berichten over te radioactief kraanwater en vissen de markt overspoelden.
o Het licht ging weer aan in kerncentrale nummer 3, maar de koelsystemen zijn nog niet heraangesloten op de nieuwe elektriek.
o Chipsfabrikanten brengen hun productie in de getroffen gebieden langzaam weer op gang. Onbetrouwbare elektriciteitsproductie is de grootste hinderpaal bij uitbreiding productie.
o Men zal flink op TEPCO/ regering blijven mopperen, nu steeds meer nieuws loskomt over in de wind geslagen waarschuwingen voor problemen met kerncentrales. Problemen bij oude centrales werden terzijde geschoven, voortgeschreden kerninzicht werd alleen toegepast op nieuwe centrales.
o Expats gaan voorzichtig weer terug aan het werk in Japan. De ergste paniek is aan het wijken. Expats heten nu flyjin in plaats van gaijin, altijd nog beter laffe angsthaas dan verrader die collega’s in de steek laat als de nood het hoogst is. Voor Japanners zijn bedrijf en gezin bijna even belangrijk, voor flyjin gaat gezin echt flink voor.
o Toiletpapier en melk zijn nog steeds schaars.
o Japan is goedkoop, maar zonder twijfel minder waard dan voor de aardbeving, even wachten op betere berichten over herstel elektriciteitsproductie/ afnemende stroom over nucleaire hysterie.

22 maart 2011

Inflatieverrassing VS in de maak, maar Taco Bell prijsstijging veroorzaakt geweld



Inflatieverrassing april-mei in de maak: lagere inflatie in de VS
De flinke stijging van de inflatie roept wat vragen op: waarom gaat de totale inflatie vermoedelijk de komende maanden zo weinig omhoog terwijl de kerninflatie stijgt en de grondstoffenprijzen stijgen?

Benderly had daar een goed antwoord op: de seizoeninvloeden in de VS op de CPI van hogere benzineprijzen zijn groot. In maart is dat 6%, dus de 9% die we nu achter de kiezen hebben leidt tot slechts 3% benzine- inflatie voor het seizoen gecorrigeerd (en die 3% leidt tot 0,15% hogere totale inflatie). In april worden benzineprijzen geacht met 4% te stijgen en in mei met 5,7%. Met een beetje geluk blijven de benzine prijzen stabiel of dalen ze zelfs een beetje en dat betekent dat de totale inflatie kan dalen, doordat de benzineprijzen niet stijgen.

Benzine gaat helpen, maar de kerninflatie ook. De driemaandstrend ligt te ver boven de jaartrend en dat wordt bijna altijd gecorrigeerd doordat de driemaandstrend onder de jaartrend komt na een paar maanden.

N.B. Deflatie komt er niet, daarvoor zijn de diffusie-indexen van inflatie te inflatoir: steeds meer componenten van de CPI stijgen.
Anecdotisch bewijs:
In San Antonio is een bezoeker aan Taco Bell helemaal door het lint gegaan (WNYT.com – Police: Angry Taco Bell customer fires at officers). Uit kwaadheid over de enorme inflatie van burritos (van $0,99 naar $1,49)ging hij zijn geweer ledigen op het bedienend personeel en later op de politie en maakte hij er een totale drie uur durende veldslag met traangas etc. van toen hij zich terugtrok in een hotelkamer.

Koperprijs nog niet in herstel



Na 18 februari (vermoedelijk F in de vierjaarscyclus, het moment waarop de kleine aandelencorrectie begon) is ook de koperprijs gaan dalen. De toppen en dalen worden steeds lager. Dat is zwakker dan de olieprijs. Men is bang dat de koper/olieprijs verder daalt en dat dit een signaal is voor zwakkere economische groei in de komende kwartalen. Als dit doorzet gaat de ISM vermoedelijk dalen. De groei in China is nu duidelijk wat af aan het nemen (maar blijft wel 8%+) en dat is niet goed voor de koperprijs..

De commitments of traders analyse van Bianco laat zien dat de futuresbeleggers hun posities af aan het bouwen zijn (net interest neemt af) en dat de afbouw van de speculators nu door aan het gaan is, wat meestal niet zo best is voor de koperprijs.

kaarten waterschaarste (wereldwaterdag)



Het blog Business Insider had ter ere van wereldwaterdag enkele kaarten over watergebruik en schaarste.(http://www.businessinsider.com/water-crisis-2011-3)

De bovenste kaart (klikken voor groter plaatje) laat zien waar de waterproblemen zijn. Die zijn meestal in de dicht bevolkte gebieden buiten het Westen.
Economische waterschaarste is eigenlijk een schande, daar moet iets aan gedaan worden zodat er geld is goede waterleidingen etc aan te leggen.

De onderste kaart laatzien waar irrigatie de waterschaarste wat vermindert.
Het Midden Oosten heeft veel olie en weinig water. Ze zijn al via boringen structureel meer water aan het onttrekken dan er aan regen valt en putten daarmee de bronnen uit in o.a. Algerije en Libië.

Er gaan in die contreien met waterschaarste oorlogen komen over water. Egypte claimt een veel te groot deel van het regenwater en krijgt zo herrie met o.a. Ethiopië. Tussen India en Pakistan kan er met grote kans een ernstig waterconflict uitbreken.

Piek in aandelen komt niet voor 2016 (Matejka JP Morgan )



Matejka van JP Morgan had een hele pak grafieken en hierbij enkele over de winstmarge in de VS en de piek van de S&P500.

De winstmarge piekt nooit vóór output gap dicht is. Alleen bij een W recessie, waar je heel snel twee recessies op elkaar krijgt gaat een en ander mis, zie 1980-1982.
De S&P 500 piekt altijd pas na de piek in de winstmarge, (met uitzondering van de W recessie van 1980-1982).
De output gap is niet dicht voor 2014 in de VS, eerder 2016 (zie grafiek van Goldman Sachs). Dan heb je gemiddeld volgens de tabel nog 7 kwartalen te gaan voor de grote piek in de S&P komt (dat is dus 2016 op zijn vroegst, eerder richting 2018 zoals we in ons boek aangeven.)

21 maart 2011

Schuldenopbouw VS verbetert


Floyd Norris had in de New York Times (http://www.nytimes.com/2011/03/19/business/economy/19charts.html?_r=2&ref=business) een aardige grafiek over de schuldopbouw van de VS.
Alleen de de federale staat bouwt snel schulden op, al gaat de stijging wel langzamer. De individuele staten bouwen ook vrij snel schulden op.
Vooral het financiële stelsel heeft de schulden flink afgebowud. Het bedrijfsleven had dat al eerder gedaan en is weer voorzichtig sneller schulden aan het opbouwen. Gezinnen bouwen hun schulden ook af, maar minder hard.
Per saldo is het schuldenprobleem in de VS voorlopig nog controleerbaar, alleen de staat is nog een te grote schuldenmaker. In Europa komen vooral de landen in problemen waar de bankensector heel zwak staat, dat is in de VS niet meer zo erg het geval en daarmee komt het wel goed met de schulden van de VS. Bedrijven moeten juist weer meer schulden maken en gezinnen zijn gemiddeld ongeveer uitgesaneerd.

Japan in recessie en in verlammende paniek




Ook als de nucleaire paniek uiteindelijk op weinig gebaseerd lijkt, slecht aangepakt door Tepco (in WSJ staat een artikel dat Tepco geen zeewater wilde inzetten om hun bezittingen te beschermen, pas nadat de eerste minister datbeval ging men een halve dag later over tot inzet van zeewater om te koelen; als men meteen met zeewater was gaan koelen, was een en ander niet zo uit de hand gelopen) krijgt Japan te maken met een economische recessie.
WSJ had bovenstaande consensus voorspelling. Eerst zakt de groei weg (en vermoedelijk meer dan de consensus aangeeft) en dan komt er een flink herstel.

Het WSJ artikel Panic Could Do More Damage to Global Growth than Japan's Earthquake (http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703292304576212023036850568.html) geeft terecht aan dat een en ander slechter kan gaan uitpakken als de paniek te groot blijft. De huidige verlamming moet snel ophouden, anders moet de groei in de hele wereld naar beneden worden bijgesteld.
Beurzen moeten dan langduriger een hogere risicopremie hanteren (=koersdaling, moeizaam koersherstel). Die hogere risicopremie dreigt ook al een langdurige druk op de koersen uit te oefenen omdat de problemen in het Midden Oosten en de Europeriferie niet op korte termijn verdwenen zijn (al gaat het nu wel goed met Italië en Spanje en lijkt ook Griekenland minder klem te zitten (maar Portugal zinkt in het moeras)).

De voorkant van de Economist wijst erop dat de paniek over Japan en vooral de kernramppaniek nu vermoedelijk op zijn hoogtepunt staat.
Zorgelijker is bijna dezelfde voorkant van Barrons waar Jan en alleman (inclusief Warren buffett) adviseert om Japanse aandelen te kopen.

Op het blog Business Insider (http://www.businessinsider.com/altucher-media-apology-2011-3) haalt Altucher uit naar al die bangmakerij voor nucleaire rampen. Ik hoop dat hij gelijk heeft.

Het blog Zerohedge had van ZAMG plaatjes hoe de radioactiviteit van Xenon 133 zich de komende dagen en weken over de hele wereld aan het verspreiden is. De westkust van de VS is nu bereikt en over een tijdje is ook Europa aan de beurt om ondergedompeld te worden in een radioactief bloedbad, aldus de alarmisten (http://www.zerohedge.com/article/xenon-133-dispersion-animation-radionuclide-has-blanketed-entire-united-states) en http://zamg.ac.at/aktuell/index.php?seite=1&artikel=ZAMG_2011-03-21GMT10:22

20 maart 2011

stijgende inflatie wordt geen stagflatie (VS)


De inflatie is in een stijgende trend gekomen. Niet alleen de totale inflatie inclusief de prijzen voor energie en voedsel, maar ook de kerninflatie die dit soort essentiële zaken weglaat. De huurinflatie is het gevaarlijkste omdat deze een gewicht van 40% in de CPI heeft.
Allerlei subindexen van inflatie laten een behoorlijk stijgende trend zien, zoals energie als ergste, voedsel, medische zorg (zoals zo vaak), transport (ijlt na op hogere benzineprijzen) en huren.
Die stijgende trend gaat de inflatie niet ver omhoog brengen, maar wel wat verder dan nu het geval is. De consensus is ook niet meer zo optimistisch over inflatie en daarom denk ik dat we de tegenvallers zo ongeveer gehad hebben met uitzondering van de huren. De grondstoffenrpijzen zijn sinds kort wat aan het dalen.

Komt stagflatie terug in het Westen, nu de groei vanwege de hoge voedsel en energieprijzen en vraag- en productieuitbal in Japan voor lagere groeiverwachtingen zorgen?
(In opkomende landen worden grondstoffenprijzen te veel gesubsidieerd, zodat deze te veel grondstoffen consumeren en het Westen de rekening betaalt via extra hoge grondstoffenprijzen (tot enkele jaren terug vertelde iedereen het verhaal andersom, tijden veranderen))

Dat is mogelijk, F&C heeft de waarschijnlijkheid van een stagflatiescenario verhoogd (ten koste van het deflatiescenario en Goldilocks), maar we achten de kans op stagflatie nog steeds klein.

Het standaardverhaal is dat de bezettingsgraad veel te laag is en de werkloosheid te hoog en daardoor de lonen laag blijven en bedrijven de prijzen niet kunnen verhogen (gebrek aan pricing power).
Geen stagflatie, daar hebben we nog drie andere redenen voor (lezers van ons boek voelen het al aankomen: hier komt een uitleg via de schuivende machten in de maatschappij).

1. De productiviteitsstijging is hoog. We zitten in een gunstige fase van de ICT- Revolutie waarbij ICT goedkoop op vele plaatsen geïmplementeerd wordt en vele innovaties verwerkt worden. Daar hoort hoge productiviteitsstijging bij.
Het bedrijfsleven zet de maatregelen om tot kostenbesparing te komen gewoon meedogenloos door (dat mag in de huidige tijdgeest, men vindt het zelfs prachtig, want het verkleint de kans op faillissement). Dit leidt tot forse efficiency winsten. D.w.z. dat de multifactorproductiviteitsstijging hoog is.
Hoge productiviteitsstijging is deflatoir zo lang de loonstijging bij de productiviteitsstijging achterblijft, zoals nu voorlopig het geval is.

2. In de tijdgeest krijgen de domeinen freedom (bedrijfswinsten) en justice (verbetering van de instituties, zie Europa en ESM/EFSF, de VN die ingrijpt in Libië, maatregelen om bankbonussen aan banden te leggen (in Nederland heet dat Beheerst Belonen, iets dat financiële instellingen eind deze maand eigenlijk zouden moeten gaan invoeren maar wat vertraging oploopt, de pensioenregelingen worden aan de tijd aangepast).
Met het domein care gaat het helemaal fout. Werklozen moeten zelf maar banen zoeken en zich geschikt voor arbeid maken in Nederland, de overheid wil hier niet langer via het UWV aan meewerken (5000 banen weg).
Vakbonden geven zo maar pensioenrechten weg van de deelnemers, omdat ze inzien dat pensioenen anders onbetaalbaar worden, maar waarom moet dat zo hard en hoeft het bedrijfsleven helemaal niets in te leveren van hun hoge winsten?
In de VS heeft men in de staat Wisconsin collectief onderhandelen over lonen en regelingen voor ambtenaren afgeschaft en in vele andere staten in de VS gaat het niet beter.
De vakbonden hebben steeds minder te vertellen en de samenleving wordt hierdoor steeds harder. De harde kantjes worden nergens meer van afgevijld en allochtonen moeten maar zien hoe een en ander afloopt.

Het terugdringen van care is deflatoir.

3. De overheid bezuinigt op uitgaven
Krugman: Obama heeft het alleen maar over terugdringen van overheidsuitgaven, niet over projecten om werklozen aan de slag te krijgen.
In Europa is een hard bezuinigingsbeleid afgesproken voor vele landen. Dat moet, zelfs als men daardoor in een recessie komt.
Dat moeten is iets van de tijdgeest, want in de jaren zeventig had men gezegd dat dan maar de inflatie en belastingen omhoog moesten, maar het sociale vangnet mocht niet te veel hier onder lijden.

Het terugdringen van overheidsuitgaven leidde in het verleden tot minder inflatie.
Dat is tekenend voor de huidige tijd.

(nog een paar redenen erbij en je moet weer gaan uitleggen waarom er geen deflatie komt).

Gaat huizenmarkt VS meevallen vanaf tweede helft dit jaar>

De Amerikaanse blogs gaan geleidelijk minder negatief over de Amerikaanse huizenmarkt schrijven.
Op Bloomberg TV hield hatzius een heel verhaal (zie pragmatic capitalist http://pragcap.com/jan-hatzius-us-housing-is-close-to-bottoming)dat de huizenmarkt uit aan het bodemen is (eigenlijk is dat al een paar jaar gaande, dat is gebruikelijk na het klappen van een huiznebubbel). Hatzius ziet maar een heel langzaam herstel, met eerst nog een kleine daling van de huzienprijzen, al zijn huizen al wel goedkoop: bij de keuze risk of reward koos hij voor reward. De leeegstnad onder husieigenaren is 2,7% en dat is te ver boven 1,5% en dat houdt het herstel nog tegen. de bouw moet nog enige tijd onder wat demografisch nodig is blijven om dat te veel weg te werken.
Hij gelooft beslist niet in de verhalen van Robert Shiller dat huizen nog 10-25% gemiddeld in prijs moeten dalen.

Zelf ben ik optimistsischer, omdat het aantal huishoudens weer snel groeit en de werkgelegenheidsgroei op gang aan het komen is.
Het blog Calculated Risk, toch meestal bearish op de huizenmarkt, vond de cijfers van de afgelopen week zo slecht nog niet. Er is een grote stijging van het aantal verbouwingen waar te nemen en de bouw van multi fammily buildings is trendmatig flink aan aan het rekken, want dat moet ook omdat de leegstand van huur apartementen snel aan het dalen is en je daardoor huurstijgig gaat krijgen in heel wat gebieden.

Ik denk dat de kracht van het aantrekken van de Amerikaanse huizenmarkt vanaf ongeveer half 2011, misschien iets later, de grote verrassing zal zijn van de Amerikaanse economie in de komende jaren.

19 maart 2011

Cartoons Libië en no- fly zone









Wat blijft over van Libië. Als postzegelverzamelaar zie ik weer postzegels komen van Tripolitania en Cyrenaica (Benghazi). Er dreigt een soort mini Joegoslavië te ontstaan met flinke herrie over de olievelden, die te veel in Cyrenaica zouden komen te liggen.

Voorlopig is het geen Rwanda geworden, of Darfur waar ik eerst bang voor was. Alleen al het afkondigen van de no-fly zone en militair ingrijpen was voldoende voor Kaddafi om eieren voor zijn geld te kiezen: onmiddellijke stopzetting van de vernietiging van de ratten in Benghazi en afkondiging van een wapenstilstand nadat zelfs België beloofde F16’s in te zetten na parlementaire goedkeuring. De hulp van Qatar komt vermoedelijk ook als mokerslag voor Kaddafi.
Eens kijken of hij van zijn gifgassen (sarafin en mosterdgas) kan afblijven om de ratten van Bengazi te vernietigen.

De prinsen in Saoedi-Arabië zullen wel wat ongemakkelijker rondlopen na de rebellensteun en kunnen we weer gaan bang maken over Saoedi-Arabië, Bahrein.
Amerika kan zich van de ene op de andere dag tegen je keren zo leert Tunesië, Egypte, Libië, daar helpt geen extra kus van Berlusconi aan.

Is de Nikkei Dow Jones het script van de Dow Jones in 1987 aan het overdoen?




Het bovenste plaatje laat zien wat er gebeurt bij een grote paniek als 1987. De Nikkei is dat script aan het volgen. Zijn wij in het Westen te optimistisch aan het worden over Japan?

Charles Nenner zou zeggen dat de cycli alles voorspellen. Als zijn berekeningen dezelfde uitkomst zouden hebben (als zijn golven opgeteld hetzelfde zouden betekenen) als het bovenste plaatje, dan zou hij zeggen dat de problemen vanwege de komende radioactieve straling veroorzaakt zijn door de golven in het verleden. Hoe men ook zijn best doet, pas over ruim een maand komt er een eind aan de nucleaire ellende.

Ik ben niet Calvinistisch genoeg om dit te geloven. Ik gok op een beter herstel, maar als de Nikkei blijft liggen in de komende maand dan hoef je nog niet te wanhopen volgens het script van de krach van 1987.

Het tweede plaatje laat totaal ander gedrag zien dan in 1987: in dat klimaat zou de laatste staaf naar beneden zijn door paniekverkopen.
De mensen die niet direct last hebben van radioactieve wolken, die waren helemaal niet zo bang: die zagen het bloed in de vorm van nucleaire tsunamis door de straten golven en die kochten gewoon alsof hun leven ervan afhing.

Ik ben bang dat we nog enig geduld moeten hebben met Japan (koersmatig komt het uiteindelijk wel goed, maar met geduld). De tabel van de post hoe aandelen het sinds18 februari gedaan hebben laat zien dat de koersdaling in Duitsland en Frankrijk nauwelijks minder was, terwijl daar het hele productieapparaat en het consumentenvertrouwen nog intact is.