Handelsoorlog: Trump scoort electoraal

Trump probeerde het sentiment over de handelsoorlog niet helemaal uit de hand te laten lopen. Eerst steunde hij zijn relatief degelijke minister van financiën Mnuchin dat er geen heel nieuw stelsel van wetgeving over handelsbeperkingen voor speciaal China nodig was. De oude wet, die met enorme steun van zowel democraten als republikeinen, van de week werd uitgebreid, FCIUS, is goed genoeg in zijn ogen. Deze wet richt zich op heel de boze buitenwereld die de VS bedreigt in zijn heerschappij van de wereld, niet speciaal alleen China. Navarro pruttelde tegen, maar werd kalt gestellt door Trump op dit punt.

Daarna liet Trump in een verkiezingsspeech voor Noord Dakota weten dat je al zijn bedreigingen niet helemaal letterlijk moest nemen, het is onderdeel van het onderhandelingsspel. Dat was geruststellend, maar het enorme plezier dat Trump heeft met dit spelletje is helemaal niet geruststellend.

Er wordt flink wat afgeschreven over de handelsoorlog van Trump en daarbij lees ik ook de lezerscommentaren in de Wall Street Journal. Dat is een zeer rechtse krant en daarom steunt men veelal Trump in de commentaren. Niet altijd, soms niet. Dat was eergisteren het geval. De voorstanders van vrijhandel peperden de anderen maar eens goed in dat er niets gewonnen kan worden met dit spel.

Vandaag verketterde Karl Rove, de aartsconservatieve republikein die o.a. Reagan en Bush aan de macht bracht, maar faalde met Jeb Bush, de handelspolitiek van Trump https://www.wsj.com/articles/trump-plots-to-erase-his-tax-cut-1530140662 . Het maakt de belastingverlaging voor een groot deel ongedaan omdat de tariefsverhogingen voor een groot deel afgewenteld worden op de consument, de belastingbetaler. Natuurlijk gaan getroffen ondernemingen meer overzee produceren en investeren. Hogere inputprijzen van bijvoorbeeld staal werken door in alles wat staal gebruikt en daardoor wordt de VS minder concurrerend.

In de commentaren kreeg Rove de wind van voren. Trump was geweldig bezig en maakte de unfaire overeenkomsten van slapjanussen als Obama en sommige republikeinen misschien wat ongedaan.

Het meest gelikete commentaar was: 

Why should a foreign company that doesn't invest in the USA, doesn't hire Americans, doesn't contract with American suppliers, and doesn't pay taxes to American state, local, and federal governments be allowed to strip mine our economy of profits, and compete on an equal basis with American-based companies that do invest in the USA, do hire Americans, do contract with American suppliers, and do pay taxes to American governments? (Aldus Alan Sewell).

Een beetje meer uitgebreide toelichting:

En een andere goede uitleg waarom de handelsoorlog van Trump door kiezers gesteund wordt:

te weinig inkomensongelijkheid in de VS?!

merkwaardig artikel in de WSJ https://www.wsj.com/articles/how-income-equality-helped-trump-1529862473 van de aartsconservatieve Phil Gramm (oud senator die heel wat wetgeving op zijn naam heeft staan)

Na verrekening van subsidies en belastingen is er bijzonder weinig inkomensongelijkheid onder 60% minst verdienenden in de VS. Ik vertrouw de cijfers niet helemaal, maar ergens zit er wel iets in waarom men meer inkomensongelijkheid zou willen.

John F. Early van het (conservatieve, gerenommeerde) Cato Institute produceerde de volgende cijfers:

De armste 20% verdient 2,2% van het werkzame inkomen, maar kan 12,9% van dat werkzame inkomen in de VS uitgeven. Het daaropvolgende kwintiel verdient 7%, maar kan 13,9% uitgeven (lagere middenklasse). Het volgende kwintiel, de middenklasse verdient 12,6% en kan 15,4% van de koek uitgeven. Het vierde kwartiel verdient 20,5% en kan 18,6% van de koek uitgeven. Het rijkste kwintiel verdient 57,7% van de koek, maar kan slechts 39,3% van de totale Amerikaanse koek uitgeven.

Die kleine inkomensverschillen zijn niet terug te vinden in het aantal uren dat men betaald werkt. Het armste kwintiel werkt maar zeer weinig, het daaropvolgende kwintiel al 2,5* meer en het middenklasse kwintiel 7* meer.

Veel Amerikaanse kiezers zouden dat enorme verschil ingewerkte uren meer terug willen zien in grotere verschillen in inkomens. Dat lijkt een redelijke redenering.

Dan gaat men voort: die deplorabele rijken van het rijkste kwintiel verdienen 26* meer dan de armsten, maar kunnen slechts 3* zo veel uitgeven. Wat een onrecht!

Stem Trump! Stop de herverdeling!

In Nederland is de inkomensverdeling heel wat gelijker dan in de VS. Toch heb ik het idee dat de middenklasse (man die modaal verdient met vrouw die in deeltijd bijna modaal verdient) echt wel flink meer netto verdient dan de armste 20% die van een bijstandsuitkering aangevuld met van alles moet rondkomen.

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

De handelsoorlog domineerde het nieuws opnieuw en dat zorgde voor beperkte dalingen. De volatiliteit bleef laag, de ongerustheid over Italië nam iets af. Trump dreigde met $200-400 miljard heffingen op Chinese producten en met 20% heffing op auto-import, liefst van Duitsland, want die BMW’s of Fifth Avenue is een verwerpelijk gezicht. Merkel heeft andere dingen aan haar kop, vooral immigratiezorgen die de CDU/CSU misschien uit elkaar doen spatten en de al te Europese plannen van Macron voor een stevig Europees budget met veel eventuele hulp uit het ESM-mechanisme. Die Macron kan ze aan, de immigratieruzie is moeilijker te sussen vanwege de hardere opstelling van Italië en verzet tegen kampen in Libië.

Trump heeft eigenlijk ook wel wat beters te doen dan die handelsoorlog uit de hand te laten lopen, ook hij heeft problemen met immigratie, de dreamers etc. terwijl de vrede binnen het Witte Huis zelfs met Melania die het allemaal niet meer kan schelen aldus haar jas van $39 waar men maar niet over uitgeschreven raakt.

Gelukkig voor Trump blijft het Amerikaanse economische nieuws vooralsnog zeer goed, aantrekkende detailhandelsverkopen en investeringen, bescheiden voorraadgroei, een redelijk sterke huizenmarkt en een minder slechte handelsbalans. Zijn ‘approval rate’ is voortvarend aan het klimmen en hij krijgt de republikeinse partij steeds meer in zijn macht.

Gunstig is wel dat de nadelen van die extra importheffingen steeds duidelijker worden aangetoond (winstwaarschuwing Daimler op export SUV’s vanuit de VS, hoge export van de VS van onderdelen naar Mexico etc., hogere inflatie, lagere economische groei). De markten hebben daarom Trumps nieuwe dreigementen als gebral geïnterpreteerd en (vooral in de VS) nauwelijks in de koersen verdisconteerd.

Er was niet veel economisch nieuws. De flash PMI’s waren het belangrijkste. Deze waren nauwelijks lager en veelal iets beter dan verwacht en nog steeds op hoge niveaus, maar bevestigden wel de afzwakking in Duitsland. De Phillyfed, belangrijkste voorloper van de ISM, daalde maar bleef sterk. Cijfers over de Amerikaanse huizenmarkt overtuigden niet ,maar waren niet zwak (huizenverkopen zwak, maar voorraad zeer laag, minder gedwongen verkopen, meer vergunningen, meer starts, verschuiving van meergezinswoningen naar eengezinswoningen). De Architecture Billings Index was hoger, meer bouwactiviteit op de commerciële vastgoedmarkt signalerend. Leading Indicators Index was 0,2% hoger, iets minder dan gewenst, maar wel hoger.

China laat de centrale bank $100 miljard extra krediet stimuleren, nu men wat somberder wordt door Trump en de groei zelfs zonder Trump al iets afzwakte.

OPEC werd het eens over een bescheiden verhoging van de output, een compromis dat leidde tot iets hogere olieprijzen.

Mexico moest de rente verhogen vanwege de zwakte van de peso. Diverse andere Emerging Markets hebben eveneens last van de sterke dollar en moeten de rente verhogen ook als dit de economische groei te veel afremt naar hun zin. Brazilië hield de rente met moeite constant. De meeste valuta’s worden nu als concurrerend beschouwd versus de VS.

Trumps capriolen in de handelsoorlog drukken de beurzen omlaag, in Europa en Azië meer dan in Amerika.

Trump speelt hoog spel met de handelsoorlog met China en de rest van de wereld. Het is volstrekt duidelijk dat niemand erbij wint, hooguit dat Amerika er minder bij verliest dan de rest van de wereld. Ik denk dat zelfs Trump begint te zien dat handelsoorlogen niet eenvoudig te winnen zijn. Trump ziet wel dat dit eenvoudig electorale winst oplevert. China is heel bedreven met het veroorzaken van maximale schade voor de VS, al pakt men de iPhones van Apple nog niet aan.

Deflatie voor de landbouwproducten, zeer vervelend voor de deplorables die in de staten van de VS wonen die veel hiervan produceren: Rubber, katoen, tarwe, sojabonen: allemaal in vrije val

Metalen ook omlaag. Allemaal op veronderstelde lagere vraag van China en van autoproducenten in de knel.

Hogere importtarieven zorgen voor meer inflatie: de 20% heffing op wasmachines zorgde voor 17% duurdere wasmachines in de VS.

Daimler piepte al dat ze minder winst gingen maken op hun export van SUV’s vanuit Alabama naar China. Handelsoorlogen veroorzaken lagere winstmarges voor wie het nog niet wist.

Trump beloofde ook nog eens een 20% heffing op Europese export van auto’s naar de VS.  Geen Goldilocks voor de Duitsers.

Duitsland (Der Spiegel) ziet nu Trump als grote vijand. Hij heeft de handelsoorlog nodig als afleider van de mediamisser van het scheiden van immigrantengezinnen denkt Der Spiegel.

China en auto’s, daar draait het om bij de handel van de VS

De tactiek van Trump is duidelijk: laat het maximaal uit de hand lopen en men zal smachten naar een oplossing. Die is mogelijk, als men Trump electorale publiciteitswinst gunt.

De speltheorie is duidelijk: bij dit soort onderhandelingen moet je tit-for-tat (oog om oog, tand om tand) spelen, anders ben je verloren. China weet dit en laat dat ook goed horen: dan maar allebei verliezen en niet alleen China. Men heeft gezien hoe de vorige handelsoorlog slecht uitpakte voor Japan, dat toegaf via o.a. een sterkere yen. Dat wil men niet en men wijst op de enorm negatieve gevolgen voor de VS als men door zou gaan met een nieuw pakket aan heffingen op $200 of $400 miljard. Dit kost heel veel groei, hogere inflatie en een duikelende winstmarge. En daarmee de verkiezingen. Trump die Herbert Hoover overtroeft met handelsbeperkingen, dat gaat niet goed.

$50 miljard raakt economie nauwelijks, de consument al helemaal niet, omdat de heffingen zo veel mogelijk de consument ontzien. Bij $200 wordt dit totaal anders.

De oorlogsagenda

Half juli wordt het spannend, dan komt het rapport over vermeende kwalijke praktijken bij de handel in auto’s.

Navarro, de opkomende ster in de regering en Chinahater nummer 1,  zegt dat de VS China veel harder kunnen treffen, omdat de VS maar ongeveer $150 miljard naar China exporteert en ruim $500 miljard importeert. Dat is zo, maar de Amerikaanse investeringen in China zijn groter dan omgekeerd. China kan Amerikaanse staatsleningen verkopen en zo de rente omhoog sturen. Een zwakke yuan kan Chinese export nog steeds concurrerend maken.

Speltheorie zegt dat wie het meest geloofwaardig dreigt en wie duidelijk maakt het graagste te willen winnen veel sterker staat. Het is de onberekenbare Trump die niet goed weet wat hij wil en bereid lijkt de boel uit de hand te laten lopen tegen de almachtige Xi die weet wat hij wil: Made in China 2025. Maar ook 6,5% groei en reductie schulden en dat gaat helemaal fout als men tegenacties onderneemt tegen de tarieven van Trump. Ook dat is bekend in Washington.

Via hogere importtarieven win je de technologieoorlog niet van China, via subsidies/ondersteuning research aan het bedrijfsleven in de juiste sectoren misschien wel. 

Samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

Wederom weinig wervelende koersen, per saldo veelal ietsje omlaag en dat op een stortvloed aan nieuws. De good feeling show van die vermetele Kim en marketing man Trump bracht geen rimpelingen in het koersbadwater teweeg ook al is de vredesbaby er niet in weggespoeld. De grote uitzondering was het beursdebuut van Adyen dat onmiddellijk bijna verdubbelde op ogenschijnlijk toch niet zo’n erg lage introductiekoers (maar ja, Amazon hoeft ook geen winst te maken voor enorme koersstijgingen, als de droom er maar is en versterkt wordt).

Op vrijdag kreeg de olieprijs een dreun (Rusland gaf aan de oliekraan inclusief OPEC verder open te willen draaien dan gedacht, komende week is de OPEC-conferentie die daarover beslist).

Het beleid van de centrale banken loopt nog steeds op steroïden al zei Powell nog zo dat het niets te maken heeft met marihuana. De Bank of Japan blijft er lustig QE op los drukken (verlaagde de inflatievoorspelling), de ECB kon het niet over zijn hart krijgen QE voor eind dit jaar te stoppen en aan opwaartse rentestappen denkt men pas als de zomer volgend jaar is ingevallen. De FED verhoogde de rente zoals alom verwacht, de ‘dots’ verschoven minimaal maar net genoeg om te concluderen dat een kleine meerderheid nu vier renteverhogingen ziet in 2018 in plaats van drie. De groeivoorspellingen van de FED gingen omhoog, maar in Europa is men wat benauwder en ziet men toch genoeg afzwakking om Draghi in de sinterklaasstand te houden. De zo ongeveer meest vooruitlopende indicator voor de Europese economie ZEW daalde (erg afhankelijk van beurskoersen en benzine) andermaal.

De FED glom van trots, klopte zich op de borst over zo’n mooie (gunstig bijgestelde) cijfers over groei, inflatie en werkloosheid en zag alleen maar Goldilocks, de huidige hoge groei in het tweede kwartaal is een ‘sugar high’.

De FED wordt nu als ‘hawkish’ beoordeeld en de ECB+BoJ als ‘dovish’. De lange rente ging op een en ander uiteindelijk iets omlaag. De FED gaat in de monetaire cyclus van ‘early stage tightening’ naar ‘late stage tightening’ ingegeven door de fiscale stimulering. Diverse leden van de FED zijn zich bewust van de gevaren val deze fase en willen daarom zo snel mogelijk stoppen met verkrappen als de groei afzwakt van het huidige ‘sugar high’.Maar of ze op tijd hun zin krijgen?

Men maakt zich minder zorgen over Italië na al die eurosceptische lieden die zeggen dat de euro.

‘indisponibile’ is.

Trump bedierf andermaal de stemming met een (alom verwacht) lijstje voor importen uit China van  $50 miljard die China 2025 moeilijker moeten maken. China had uiteraard ook een even lang lijstje klaar liggen om die vermaledijde Trump van gelijke koek te bedienen. Truup liet via onofficiële bronnen weten dat hij dacht aan nog eens $ 100 miljard aan dingen die aan het Chinees importlijstje konden worden toegevoegd en dat soort zaken, daar is vooral de Chinese beurs niet blij mee. Extra sancties torpedeerden al eerder de Russische beurs. De Mexicaanse peso gaat richting peseta. De Turkse lire moest weer eens 6% terug. De Argentijnse peso raakte in een nieuwe vrije val totdat men besloot een Wall Street gezinde centrale bankier aan te stellen met de weinig geruststellende naam Caputo.

De fusie van AT&T met Time Warner werd door de Amerikaanse rechter goedgekeurd en dat kan een stortvloed aan nieuwe overnames ontketenen.

  Het economisch nieuws in de VS was zeer sterk, dat belooft 4%+ groei in het tweede kwartaal. Alleen de groei van de industriële productie viel tegen (-0,1%).De retail sales waren +0,8% in mei (control sales, het deel dat gebruikt wordt voor de berekening van de groei van de consumptie, +0,6%, maar na een ook sterke +0,5% over april). Het vertrouwen NFIB van midden- en kleinbedrijf schoot omhoog tot bijna duizelingwekkende hoogte. Voorlopers van de ISM waren sterk. De consumptieprijscijfers waren netjes zoals verwacht, al geeft het wel een langzaam stijgende trend aan. Producentenprijzen stegen iets meer dan verwacht.

Het economisch nieuws uit China is een beetje tegenstrijdig. De geforceerd lagere geld- en kredietgroei moet gaan leiden tot lagere economische groei, maar via het opstarten van allerlei projecten geeft de groei nog geen krimp, al helemaal niet in de officiële cijfers. Angst voor Trump en een krediet geleide afzwakking van de groei doet de Chinese beurs dalen. Emerging Markets zitten in het verdomhoekje, die lijden het meeste onder Trumps vermeende aanslagen op Amerikaanse groei.

In Japan verbeterde de tertiary activity index, meestal een goed teken voor economische groei.

Speculanten verbrandden hun vingers door te gokken op een zwakkere dollar tegen met name de euro en zijn hun (nu nog kleine short) posities in dollars verder aan het opbouwen. De ECB deelde een gevoelige tik uit, de euro plofte na het ECB-besluit enige centen in elkaar versus de dollar.

ook deze keer praatte Powell de koersen omlaag en Draghi omhoog

De FED verhoogde de rente met 0,25% zoals alom verwacht.

De economische voorspellingen werden optimistischer, hogere groei en inflatie, lagere werkloosheid. Powell maakte de verklarende toelichting een stuk korter door al die ballast over data dependent royaal zijn te schrappen. De FED is nog steeds boven gemiddeld royaal, maar geeft niet langer aan dat nog lang te zullen blijven. Hogere inflatie dan het doel wordt geaccepteerd.

Ook deze keer kon Powell de koersen niet omhoog praten. Yellen en voorgangers lukten dat meestal wel. Die optimistischere voorspellingen en een kleine voorspelling in de ‘dots’ die wijzen op vier in plaats van drie renteverhogingen in 2018 (vorige keer waren 7 van de 15 ‘dots’ op vier verhogingen, nu 8 en dat is kennelijk een wereld van verschil). De markt prijst nu een veel hogere kans op vier verhogingen in, maar het is nog steeds maar ongeveer 50%.

De analyse achteraf is dat het een ‘hawkish’ verhaal was. De persconferentie was veel meer dan vroeger in Jip en Janneke taal, met grapjes zelfs, maar de markt was niet blij.

Dan Draghi. Die presteerde het toch weer als veel meer ‘dovish’ uit de hoek te komen dan gedacht. Geen renteverhoging, daar had dan ook werkelijk niemand aan gedacht. Wel weer uitstel van de renteverhoging naar de tweede helft van 2019. Wachten op Godot  denkt men, maar het lijkt meer wachten op een Germaanse voorzitter van de ECB die Klaas Knot niet voor Piet Snot laat roepen dat het maar gedaan moet zijn met al dat gekoop van te laag renderende leningen terwijl het al lang weer goed gaat met de economie.

De ECB kreeg het voor elkaar: de euro kreeg een dreun en de rente ook. De FED zorgde juist voor hogere rentes, zij het niet zo aan de lange kant. En ach, van die Italiaanse populisten oetsen we ons maar niets van aantrekken. Spuit elf zei eerder vandaag al dat de euro indisponible was en daar was de markt ook al blij mee.

De wonderlijke week van nu

Sommige brokers hebben hele verhalen dat alles dit jaar draait om wat deze week gebeurt. Alles komt samen:

 het echec van de G7 (de Speld stelde voor dat Canada kernwapens moet gaan ontwikkelen om de verhoudingen met de VS te herstellen). 

De mediapropaganda van de ontmoeting van rocket mannetje Kim met die seniele gevaarlijke gek van Trump, zoals elkaar eerder genoemd hebben. Alles draaide om het handen schudden. Noord-Korea heeft niets officieel afgesproken behalve het verder verwoesten van een testsite voor kernwapens en terugbrengen stoffelijke resten van Koreastrijders  tegen Amerika van alles zoals stoppen met militaire oefeningen met Zuid-Korea. Trump ziet Noord-Korea wel zitten als een soort Florida voor China en Zuid-Korea. Alles kan alsnog goed aflopen als Noord-Korea de propaganda doorzet dat er een hemelse vrede gaat uitbreken met meer fabrieken van Zuid-Korea in Noord-Korea, minder schending van mensenrechten, meer welvaart.

De grote centrale banken vergaderen deze week. De FED gaat de rente verhogen en men kijkt vooral of er volgens de ‘dots’ 3 of 4 verhogingen in 2018 moeten komen in 2018 en of de FED duidelijker gaat communiceren dat ze al een heel eind zijn met het verhogen van de rente ondanks de hogere inflatie. De ECB moet gaan vertellen hoe ze gaan stoppen met QE in 2018. De Bank of Japan moet ook iets besluiten.

Deze week komen de inflatiecijfers los over de inflatie vorige maand. Dat was de verwachte 0,2% in de VS voor consumptie. Ook de retail sales in de VS moeten meer vastigheid geven over het herstel van de groei in het tweede kwartaal.

Trump laat op 15 juni zijn verlanglijstje publiceren voor $50 miljard extra heffingen op Chinese producten (naast de huidige $10 miljard voor staal- en aluminium).

Deze week moet Trump ook zijn speech geven over te hoge prijzen van medicijnen. Daar zal hij denk ik geen tijd voor vinden.

Vandaag moest de rechtbank aangeven of de fusie van ATT met Time Warner. Dat mag dus en dat geeft een enorme impuls aan andere overnames.

De nieuwe Italiaanse regering moet meer duidelijkheid geven over de plannen. In ieder geval in de euro blijven, iets doen aan hervormingen, niet oneindig veel geld uitgeven.

Ondertussen bewegen de koersen nauwelijks.

Totdat bepaalde koersweerstanden doorbroken worden. Dan is er volgens Tostrams een standaard katapult stijging mogelijk.

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

De S&P wist er een winst van dik een procentje uit te persen, met iets meer aarzeling bij de Nasdaq (Nasdaq100 wel een record deze week, net als de small caps van Russell2000). De rente kroop een pietsje omhoog, vooral door de ophitsende praat van ECB-oppereconoom Praet dat die QE maar weg moet, iets waar ook onze Klaas Knot van droomt.

Italië zakte wat verder in het moeras met dalende aandelenkoersen en een 10-jaar rente die weer boven 3% kwam. e nieuwe baas van Italië beloofde een revolutionaire agenda en daar was de obligatiemarkt niet blij mee. Het gaat al even niet zo best met de credit spreads, vooral niet in enkele Emerging Markets. In Brazilië ging het zwelfs harder bergafwaarts (capitulatie?). De korte rente werd ferm verhoogd in o.a. Turkije, eindelijk genoeg om de val van de lire een halt toe te roepen. Argentinië kreeg een lening van $50 miljard toegestopt van het IMF zodat Macri verder kan gaan met het wegpoetsen van de achtergelaten wantoestanden van mevrouw Kirchner. Naftabeslommeringen zijn zichtbaar in een vallende Mexicaanse peso. Kommer en kwel op valutagebied bij enige EM met enige verlossing op de einder.

Trump moest voor straf naar de G7, waar hij zich af moet laten blaffen vanwege zijn strafheffingen op vermeende afpersing van andere landen van de VS. Een wraakactie voor het trachten plat te branden van het Witte Huis in 1812 door Britten bij aanvallen op/vanuit tegenwoordig Canadees gebied. Trudeau beloofde vergelding voor de importheffingen waarop Navarro hem een plaats in de brandende hel beloofde.

As er maar geen krokodillentranen geplengd moeten worden zoals in Australië over de foxterriër die 10 jaar een krokodil als toeristische attractie had afgeblaft waardoor die afdroop tot afgelopen week waarbij het ineens hap-slik-weg werd.

[

Donald, je bent stout, zegt Angela. Je ziet Abe denken, ja dat weten we al lang, hou toch op mens. The Donald is niet onder de indruk, maar hoort het wel aan, ze is niet ontslagen]

Er was niet zo veel economisch nieuws. ISM non manufacturing was goed in de VS, nieuwe orders vielen wat tegen. De flow of funds analyse van de FED liet zien dat de Amerikaanse huishoudens record rijk waren met niet te veel schulden.Besparingen gingen meer omhoog dan investeringen en dat zou eigenlijk gunstig moeten zijn voor de credit spreads.Het tekort op de handelsbalans van de VS viel mee en nu begint men toch echt rekening te houden met 4%+ groei in de VS over het tweede kwartaal.

Diverse beurzen hikken tegen barrières aan die positief gesloopt kunnen worden als de ontmoeting van Trump met Kim goed uitgelegd wordt als zijnde een begin van onderhandelen met Korea, China en de VS waarbij de handelsbetrekkingen natuurlijk niet uit de hand mogen lopen. Of men gaat weer het 40-weeks gemiddelde testen bij oorlogstaal over Nafta en de $50 miljard importheffingen voor China (15 juni komt lijstje).

te veel zorgen over lengte van de cyclus in de VS?

Sinds januari zijn de zorgen flink toegenomen. Na 9 jaar herstel in de VS lijkt de cyclus oud, lijkt een recessie nakend als de fiscale stimulering uitgewerkt is. Maar is 9 jaar wel zo oud? In Australië zit men al 27 jaar zonder recessie en Nederland kende tot de kredietcrisis ruim 25 jaar geen recessie.

http://www.businessinsider.com/economic-recession-outlook-fund-managers-freaking-out-defying-baml-2018-5

In Amerika houdt men meer van af en toe een neergang om de boel weer lean and mean te maken. Ook de presidentscyclus zorgt voor vaker een recessie dan nodig lijkt.  Presidenten doen meer om de economie op te kloppen voor hun herverkiezing. Als men gekozen is, dan is het zaak de economie af te remmen, de schuld hiervan aan je voorganger te geven en dan na wat bezuinigingen te gaan stimuleren in je derde en vooral vierde jaar. Trump zondigt tegen dit beleid, overigens net als Obama door snel met belastingverlaging en verhoging uitgaven te komen. Bij Obama was dit afgedwongen stimulering door de kredietcrisis, waarna hij overmatig ging bezuinigen, hiertoe aangespoord (gedwongen) door de Tea Party. Trump stimuleert terwijl het niet nodig is en volgens Bernanke gaat hij hiervoor de rekening krijgen in 2020 via een nieuwe grote recessie waarbij hij niet zou kunnen stimuleren omdat het begrotingstekort al zo groot is.

Ach, daar zitten populisten niet mee en Trump gaat natuurlijk gewoon door met te veel stimuleren door meer geld uit te geven aan infrastructuur. Dat is broodnodig en helpt heel wat deplorables aan het werk. Eerst nog een half jaar tot een jaar stoeien met handelsmaatregelen en dan overgaan tot actie via in de buurt te komen van die een triljard infrastructuurinvesteringen met particulier initiatief en uiteraard met een nog groter overheidstekort.

De investeringscyclus Juglar is nog betrekkelijk jong en hoort pas over ongeveer drie tot zes jaar te pieken. Dat zou de conjunctuurcyclus nog even draaiend kunnen houden, vooral vanwege nu inhaalinvesteringen en fiscale hulp bij een stijgende bezettingsgraad.

De consument had het afgelopen jaar te veel ontspaard maar lijkt nu weer op een stabiel groeipad te zitten. Voor de hele economie zit het nog goed met de schulden van de huishoudens: schuld versus bezittingen zit op een laag niveau (iets dat niet het geval is met de overheid en ook het bedrijfsleven begint iets (maar nog lang niet veel) te veel schulden te krijgen).

Al met al lijkt de huidige cyclus in de VS het lengterecord te gaan breken tenzij er iets geks gebeurt (enorm protectionisme bijvoorbeeld).

update vierjaarscyclus of is het nu een Chinese driejaarscyclus

De vierjaarscycli sinds 2003 hebben te lang geduurd volgens mijn oude weergave. Je had 2003-2009 en daarna 2009-2016. De huidige zou dan horen te gaan tot 2020. We hebben dan de eerste grote correctie in het opgaand deel gehad (of bijna gehad) en zijn nu toe aan het plotselinge herstel met uiteindelijk na de nodige tijd de laatste stijging met overdreven waarderingen. Aldus het normale draaiboekje zoals Ter Veer het me heeft geleerd.

Maar kijk ik niet veel te veel naar Wall Street en veel te weinig naar China? Sinds het failliet van Amerika in de kredietcrisis en na de verkiezing van iemand als Trump als president is Amerika niet meer serieus te nemen als het leidende land in de wereld. Amerika zit vol met 'deplorables' . De verslaving aan pijnstillers ('opioids') is dermate uit de hand gelopen dat de participatiegraad van het kerncohort, de 25-54 jarigen, zo'n 5% lager is in de VS dan in de rest van de westerse landen (niet de enige reden waarom dat zo is, maar wel de belangrijkste).

China heeft cycli van drie jaar en dat zou je ook kunnen zeggen van de beurs sinds 2009: 2009/12, 2013/2016 en nu 2016/2019 of 2019?
China heeft visie en met China 2025 zal China het westen technologisch dan hebben overtroffen. Misschien treft China dan het lot van Japan na 1990.

Vooralsnog houd ik vast aan de oude indeling. We hebben de correctie gehad (niet helemaal zeker), krijgen een nieuw high op Wall Street, een periode daarna waarin niet zo veel gebeurt en dan een overdrijvingsfase waarna je een bear markt krijgt.
Het boek dat ik samen met Ter Veer schreef uit eind 2009 ging uit van een S&P van ongeveer 3500-4000 op de top rond eind 2018. We zullen zien of dit zo gaat gebeuren. Dit soort voorspellingen zo ver vooruit komen zelden uit, maar ik hoop dat we in de buurt komen. 

Sicilië: villa Romana del Casale

We hebben heel wat gezien tijdens onze rondreis door Sicilië. Wat het meeste indruk op me maakte waren de mozaïeken van de Villa romana midden op het eiland. Zo veel mozaïeken uit de oudheid haeb ik nog nooit bij elkaar gezien en dat ook nog in verbazend goede staat.
Duidelijk is dat de villa van een zeer belangrijke Romein was, welke is niet zeker, maar men schrijft het toe aan keizer Marcus Aurelius Maximiamus (niet de belangrijke keizer Marcus Aurelius van de films). In de twaalfde eeuw was er een landverschuiving waardoor er 10 meter modder over het huis kwam te liggen waardoor de mozaïeken goed bewaard bleven.

Heel bekend zijn de 'bikini girls', die zich voorbereiden in normaal geachte kleidng voor de Olympische spelen (de heren waren naakt zeer vroeger)

Het mooiste zijn alle dierenvoorstellingen. Vooral de grote, brede gang met de vangst van dieren en de verscheping daarvan naar vroeger Carthago, maar later Rome om er een dierentuin mee vol te zetten.

Samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

De S&P500 sloot fractioneel hoger en dat was onverwachts na al dat politiek gekrakeel en de enorme, overdreven rentezwiepers. (Te?!) Massale dumping van Europese bankaandelen, Deutsche Bank en de Italiaanse banken voorop de vuilnisbak in. De vermetele lintenknipper Cottarelli presteerde het de benoeming van een bejaarde eurosceptische minister van financiën te verbieden, waarmee de regeringsformatie klapte. Althans, voor enkele dagen want na enig geschuif stond er plotseling toch een nieuwe regering op het bordes in Italië. Twee jaars Italiaanse staatsleningen maakten een ongekende val en het verzekeren tegen terugkeer van de lire kwam in één dag bijna terug op de hoogtepunten van de eurocrisis. Deze keer was er geen whatever it takes nodig om de boel de goede kant in te drijven, maar de schrik zit er goed in (het zit niet zo snor met de liquiditeit en volatiliteit van staatsleningen als men dacht), al werd deze schrik snel minder bij het aanschouwen van al die frisse nieuwe Italiaanse ministers. Populisme is kennelijk minder gevaarlijk dan de fratsen van die vermetele knipper en de zo vaak ongelukkig loslippige collega Juncker.

In Spanje moest Rajoy het veld ruimen na te overtuigende aantijgingen dat er corruptie in het spel is. De socialisten nemen het stokje over, maar hebben niet voldoende stemmen en moeten op niet al te lange termijn (voor 2020) verkiezingen uitschrijven.

Trump kan maar niet genoeg krijgen van handelsoorlogje spelen. Mnuchin en Ross mogen de beste maatjes met China zijn, maar opkomende vazal Navarro draagt het evangelie van China haten met onvervaard enthousiasme uit. Geen pauze in de handelsoorlog met China zoals de eerst genoemde oudgedienden die over hun houdbaarheidsdatum voor Trump heen aan het raken zijn, maar een verlanglijstje voor $50 miljard heffingen voor China op 15 juni. Het opschorten van de heffingen op staal en aluminium (een te verwaarlozen deel van de wereldhandel) naar 1 juni werd niet verlengd en daarop schreeuwde de rest van de wereld uiteraard moord en brand. We krijgen die Bourbonproducent uit lievelingsstaat van Trump Kentucky wel, zo riep men in Europa. Trump had Macron te verstaan gegeven dat het maar eens snel uit moest zijn met het langs stuiven van Mercedessen op fifth avenue. Trump kan nog niet op een plan betrapt worden wat hij wil met zijn heffingen en quota’s. China 2025 onderhandelt daardoor moeiteloos met Mnuchin/ Ross die (terecht) vallen voor een enorm pakket aan beloofde Chinese importorders van China uit de VS t.z.t. Trump weet niets beter te doen dan marketing bommetjes te gooien van nieuwe heffingen, tweets etc. maar besliste van de week wel dat nutsbedrijven meer stroom moesten gaan afnemen tegen elke prijs van zieltogende aftandse kolen- en kerncentrales. Na het ontvangen van een enorm grote brief van rocket man(netje) Kim lijkt Trump alsnog af te reizen naar Singapore om elkaar te ontmoeten op 12 juni. Verder is Trump bezig met het voorbereiden van een speech wat hij wil met farmacieproducenten/prijzen. Ondertussen vraagt iedereen zich af waar de first lady is, zit ze in een hoekje van het Witte Huis te huilen nu haar man niet eens meer haar naam goed kan spellen.

Het macronieuws in de VS was uiteraard om je vingers bij af te likken, anders was de S&P natuurlijk niet omhoog gegaan bij zo veel politieke ellende.  De groei van de werkgelegenheid was een hoger dan verwachte 223.000, de werkloosheid daalde ruim 0,1% naar 3,76% maar de participatiegraad daalde ook 0,1%. Lonen stegen 0,1% meer dan verwacht naar 2,7%, maar lijken nog steeds zwakjes vergeleken met de lage werkloosheid en aantrekkende productiviteitstijging. Persoonlijk inkomen steeg over april 0,3% en uitgaven 0,6%. De ISM steeg 1,4, meer dan verwacht, naar een hoge 58,7 met nog sterkere cijfers voor nieuwe orders.  Pending home sales april vielen uit de toon met een kleine daling, een slecht voorteken voor de huizenverkopen in mei/ juni. Het consumentenvertrouwen steeg behoorlijk. Een en ander is genoeg om de groeiverwachtingen in de VS voor het tweede kwartaal naar boven bij te stellen, naar boven de 3% richting 4%.

Het Beige Book dat de economie in de diverse districten van de FED behandelt was positief van toon, vooral via bijbehorende anekdotes en maakt een verhoging van de FED-rente in juni uitermate plausibel.  

In Europa waren de cijfers wat minder goed, maar niet langer slechter dan gevreesd. Wel slecht genoeg om andermaal de groeiverwachtingen iets te gaan verlagen, maar men wil even afwachten welke kat (aap is wat zwaar beladen sinds de vergelijking met vj en kat hoort meer bij Italië) nu weer uit de Italiaanse mouw aan het kruipen is.

China leverde weer solide cijfers, in Japan gaat het ook wat beter en de Koreaanse exportcijfers waren fiks in herstel.

Sicilië Etna

De rondreis door Sicilië is me goed bevallen. Na ruim 30 jaar was ik weer terug op Sicilië.
Mooi weer, gezellig de antipasta met vis of vlees

En de Etna natuurlijk. Ook deze keer er niet echt op geweest. Vanuit de lucht was al te zien dat de Etna alleen maar stoom afblies, geen lava uitstootte.

en de Etna is natuurlijk ook te zien van catania, Randazzo, Taormina en nog heel wat plaatsen