De economische data gaan
in de richting van wat de beurs deed: herstel na de plotselinge inzinking sinds
ongeveer eind 2018.
Trump lijkt een
handelsdeal met China te gaan accepteren, waarbij China haast geen strobreed in
de weg wordt gelegd voor verder uitrollen van de plannen voor made in China
2025, met enkele doorgaande ruzies over technologie, Huawei etc.
De PMI’s van China waren
buitengewoon meevallend, de ISM manufacturing was veel beter dan verwacht,
industriële productie in Duitsland is beter dan verwacht. Semi conductor
bedrijven doen het ineens goed, de wegkwijnende verkopen van dure mobieltjes
zitten kennelijk minder dwars.
De dienstensector is beter
overeind gebleven dan de industrie, al daalde de ISM non manufacturing meer dan
verwacht naar overigens nog steeds een goed niveau.
De plotselinge val en het
herstel is in lijn met de groei van M1. De groei van M1 moet verder herstellen,
anders lijkt het herstel broos te worden.
De groei van de
werkgelegenheid in de VS was andermaal sterk, al daalde de participatiegraad
wel iets. En viel de loonstijging iets lager uit dan verwacht.
De retail sales in de VS
zorgden voor de grootste tegenvaller met -0,2% in februari en dat bij stijgende
benzineprijzen.
Men was opgetogen op de
dalende cijfers voor initial claims voor werkloosheid die weer op het record
lage bodem niveau van ongeveer 200.000 liggen. D.w.z. lage kans op recessie in
de komende twaalf maanden.
Een en ander staat in
contrast met de obligatiemarkt voor staatsleningen. De rentecurve geeft een
afzwakkende economie aan met flinke recessierisico’s over ongeveer één jaar.
Dit risico wordt nog niet overgenomen door de credit markt: de spreads zijn
weer heel laag geworden.
Het lijkt erop dat de
obligatiemarkt iets te veel is vooruitgelopen op de omslag van de FED richting verruimen o.a. via een draai van
de inflatiestrategie richting gemiddeld 2% in plaats van oppassen voor meer dan
2% kerninflatie (van het BNP). Rentedaling zonder verslechtering van de macro
vooruitzichten, zonder een duidelijker wordende lagere inflatie.
Die inflatie wil maar niet
oplopen vanwege de lage werkloosheid, daarmee de gevestigde economische theorie
(van de Phillipscurve) tergend. De olieprijs is wel opgelopen en daarmee ook de
inflatieverwachtingen, al zijn die nog steeds lager dan voor de beursellende in
de tweede helft van 2018 opnieuw begon. De olieprijs lijkt een speelbal van de
beurzen te zijn geworden: de bodem valt er uit als de beurzen als een Boeing 737
Max met de neus naar beneden gaan en herstellen als de beurzen weer hemelwaarts
groeien.
Ik ben al een tijdje te
somber. Voor een deel is dat ingegeven door de beleggingskaart van de Kondratieffgolf, zoals Ter Veer en ik die in 209 doortrokken. Omhoog tot 2018
en daarna gemiddeld weinig lol en oppassen voor de grote val rond 2024-2027.
Als redenen voor die
plotselinge daling zagen we afdwingen van hogere overheidsuitgaven bij geen verder achterblijven van de loongroei bij
de groei van de productiviteitsgroei en waarschijnlijk een crisis in China
9ooit gaat het fout met de te snelle schuldenopbouw, vooral nu de
beroepsbevolking niet meer groeit, terwijl ie in de vorige decennia enorm
groeide).
.Ooit zou er een eind
komen aan de prachtige winstgroei versus de groei van het BNP en de loongroei
van de modale man (een 'deplorable' tegenwoordig).
De eerste stappen zie je via
de opkomst van populisme, gele hesjes. Ontevredenheid.. Brexit. Trump. En iets hoopvoller: Abenomics.
In 2020 zijn er
presidentsverkiezingen in de VS. Democraten hebben volgens de wedkantoren de
beste papieren. Meer uitgaven voor zorg, klimaat en hogere minimumlonen. Dat
lijkt geen goed nieuws te worden voor de winsten en inkomens van de rijkste 1%.
Een lookalike van Piketty heeft de beste kansen. Sanders, Kamala Harris,
Buttigieg, O’Rourke wellicht (Yang is te woest en Warren is te trots op haar
gedeeltelijke afstamming van Neanderthalers en Indianen). Waarschijnlijk niet die
aardige,fossiele, onhandig plagiërende, gerespecteerde Biden (die heeft een
traditie van snel af te branden in de verkiezingsslag vanwege allerlei redenen,
zie bijvoorbeeld Peggy Noonan https://www.wsj.com/articles/if-biden-runs-theyll-tear-him-up-11554420280 in de Wall Street Journal). Volgens JP Morgan hebben de democraten echter vrijwel geen kans omdat je een zittende president haast niet kunt verslaan, vooral niet bij de goede economische groei die zij verwachten en bovendien is Trump razend populair bij republikeinen en deplorables.
Beurzen hebben een goede
neus voor de winsten na ongeveer één jaar. Die neus kan tijdelijk echter nog
steeds wel in de verkeerde richting staan. Het huidige beursherstel wijst op
een te snelle neerwaartse bijstelling van de winstvooruitzichten. De resultaten
over het eerste kwartaal worden de eerste toets. Die is te doorstaan, want de
verwachtingen zijn laag. Maar wat gebeurt er bij lage economische groei en hogere loongroei in 2020? Dan gaat het niet goed met de winsten.
Belangrijk is of er
voldoende vertrouwen van het bedrijfsleven doorklinkt in die rapportages om
weer meer te gaan investeren. Het gaat niet goed met de industrie en wel met diensten,
dat zal bedrijven huiverig maken te investeren in vast kapitaal. Maar misschien
is men wel door het dolle heen en grijpt men de kans aan te investeren tegen
een lage rente zo lang de FED die nog richting 0% lijkt te sturen op instigatie
van markten en Trump.
Einde van de cyclus, dat is de grote zorg. Dat
wordt meer onafwendbaar naarmate er minder geïnvesteerd wordt en er minder
extra goede mensen op de arbeidsmarkt zijn om vacatures te vullen. De wereldhandel
moet herstellen tegen de trend van onvermijdelijk minder exportgroei van China
richting VS in, tegen meer import van China uit de VS en minder van elders
in.Tegen structurele problemen in van de autosector. Tegen de problemen van de
Europese banken in, verergerd door strengere handhaving op witwaspraktijken. Tegen
de omslag van fiscale verruiming naar verkrapping in bij de VS. De verhoging
van de BTW in Japan zou voor de eerste keer geen recessie veroorzaken.
China moet doorgaan met monetair
verruimen ondanks de handelsdeal (of dankzij), het herstel van de groei en de
te snelle schuldgroei. De FED moet ophouden te luisteren naar economen die
goede groei en hogere inflatie voorspellen, maar het oor meer te luisteren
leggen bij pizzaboer Herman Cain, de nieuwe FED-lid-favoriet van Trump: we gaan van irrational exuberance van Greenspan naar irrationally dovish in naam van de zo groot mogelijke economische pizza..
Gaat dat allemaal goed? Na
al die koersstijgingen en het nieuwe optimistische sentiment? Niets is
onmogelijk.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten