trumpcession is niet meer te vermijden volgens Trump en heel moeilijk volgens JP Morgan

 Wij in Nederland hielden ons vooral bezig met de weigering van onze kanjer minister Marjolein Faber voor het tekenen voor een onderscheiding voor vrijwilligers die het leven van immigranten hebben verbeterd. Dat is tegen haar beleid in, zij staat voor het strengste immigratiebeleid ooit en dat houdt tot nog toe alleen in dat je het leven van immigranten zo veel mogelijk moeilijk moet maken. Dat helpt de instroom niet te reduceren,  maar zo willen haar kiezers het. Ze heeft tig keer verteld dat ze geen stempelmachine is.

Trump is wel een stempelmachine en staat voor het strengste importheffingenbeleid ooit. Hij stempelt wat af sinds hij president is via decreten met een waanzinnig grote handtekening, enigszins in overeenstemming met zijn ego. De bedoeling is de rijke Amerikaan nog rijker te maken en een terugkeer van industrie die verloren is gegaan hoofdzakelijk omdat het buitenland goedkoper kan produceren. Hij denkt dat grote importheffingen hiervoor zullen zorgen. Economen zijn sinds de jaren dertig overtuigd geraakt dat je dit niet moet doen. Milton Friedman zegt dat je importheffingen kunt vergelijken met gaten schieten in de bodem van een schip. Dat helpt niet, vooral als de medepassagiers ook gaten gaan schieten in de bodem van het schip als vergelding. Reagan had dat goed begrepen, maar sinds Trump is het de opperste wijsheid onder vooral republikeinen dat vrijhandel slecht is en dat je importheffingen moet verhogen vanwege het onrecht dat het buitenland aanricht.  O wee als je zegt dat je voor vrijhandel en globalisatie bent. Dan ben je woke.

Liberation day 2 april bracht enorme importheffingen. En precies zoals Trump twee dagen later zou zeggen veroorzaakte dit een crash op de beurs. Er is een recessie nodig om het wanbeleid van Biden recht te zetten. Daarna komt alles goed. Hij had helaas de particuliere belegger niet gewaarschuwd om op 3 april al te kopen. Want de daling op de beurzen is in lijn, eerder een onderschatting, van de verslechtering van de fundamentals zoals winst, groei en inflatie.

Voor liberation day was de verwachting dat de hogere importheffingen nauwelijks tot meer inflatie en lagere groei zou leiden. 0,3-1,3% extra inflatie. 0,3% minder economische groei. JP Morgan had de recessiekans opgetrokken van 35 tot 40%.

Na liberation day rekent men met 1,7 tot 2,3% hogere inflatie. JP Morgan voorspelt ineens een recessie van -0,3% (voorheen +1,3%) en 60% kans op recessie. de Wereldbank voorspelt ineens een krimp van 1% van de wereldhandel in plaats van 3% groei. Men rekent met verhoging van de importheffingen met $500-600 miljard per jaar, een soort extra belastingheffing van 2 tot 2,5% voor consument. Hogere loonstijging zit er nog even net in en de belastingverlagingen die Trump beloofde komt niet op tijd om de boel wat te redden. Als de importheffingen niet verlaagd worden is een recessie bijna zeker. Republikeinen weten bijna zeker dat via onderhandelen die heffingen lager uit zullen vallen. Die eerste 10% zijn natuurlijk een blijvertje. D.w.z. $300 miljard extra is de bodem.

Vergeldingsmaatregelen van het buitenland gaat voor een flinke klap van de Amerikaanse export zorgen. De onzekerheid is zo hoog geworden dat investeringsplannen met spoed in de vuilnisbak worden gesmeten. De rijkste 10% die voor 50% van de consumptie zorgt gaat een extra stapje terugdoen door alle onzekerheid en koersverliezen op de beurs. Het immigratiebeleid is betrekkelijk succesvol en zal voor zorgen in de landbouwsector zorgen en hoogst waarschijnlijk hogere voedselprijzen. DOGE jaagt stuipen op het lijf: word ik deze vrijdag ook ontslagen? 280.000 rijksambtenaren zijn tot op heden gedumpt. Overheidsuitgaven worden op chaotische wijze wat verlaagd (o.a. voor gezondheidszorg en veteranen) . Op zich is dat laatste niet genoeg voor een recessie, maar alles bij elkaar hoogst waarschijnlijk wel.  

Schokkend voor de belegger is ook dat er geen Trump put lijkt te zijn en ook geen Powell put. Hij weigerde een renteverlaging in het vooruitzicht te stellen, omdat de lagere economische groei ongedaan gemaakt wordt door hogere inflatie. Vooral ernstig was dat hij inslikte dat de inflatieverhoging transitory, tijdelijk was. Dat is namelijk niet meer zo duidelijk. Hij wil niet twee keer de mist in gaan met transitory terwijl de inflatieschok uit de hand loopt. en spreekt al van i-Phones van meer dan $2000 in plaats van $1000 (dure input van China, zeldzame metalen peperduur etc.). Er komen supply shocks omdat men niet meer weet waar men aan toe is en dat leidt tot extra hoge prijzen. Na een jaar gaan de lonen extra omhoog en dat leidt weer tot extra inflatie.

Alom wordt gemeld dat er nog geen sprake is van capitulatie op de beurzen (buy the dip is nog onvoldoende gestraft. call opties natuurlijk flink minder waard). Deze reactie zou onvoldoende zijn, omdat we van veel te hoge koersen afkomen en ineens een forse recessie moeten gaan verdisconteren..

liberation day voorlopig hoogtepunt Trump wanorde: 1987 test dreigt

 Misschien ben ik als zielige klaploper Europeaan die niets doet om zijn pensioen op te strijken en zijn huis -zoals ze dat in Amerika zeggen- voor 7 raspberries gekocht heeft niet objectief over Trump. Je riskeert dan verbanning naar Groenland. Dat is overigens bijna niemand denk ik. Zijn beleid is ongeveer 2/3 Project 2025 en 1/3 Musk/DOGE. Dat is volgens de gangbare economische theorie wanbeleid, want leidt tot minder groei, meer onzekerheid en grotere ongelijkheid en ook nog eens meer inflatie. We zullen zien of Trump de gangbare economische theorie in haar hemd zet. 

Voorlopig leiden de schokken van Trump tot minder economische groei, maar dat is nog niet helemaal duidelijk. Extra importen om hoge tarieven te omzeilen leiden tot grote handelstekorten en lage economische groei. Ongeveer 0% op het ogenblik voor het eerste kwartaal volgens Atlanta FED (met correctie voor goud import). Dat is flink minder dan de trend, maar nog niet duidelijk een recessie. Andere bronnen wijzen nog wel op positieve groei in de VS. 

De schokken beginnen groot genoeg te worden om negatieve groei te veroorzaken. Het kan Trump niets meer schelen, ook hogere inflatie mag best, maar het moet wel tijdelijk zijn, het beruchte transitory. De buitenlandse politiek is meedogenloos voor Europa/ Canada en misschien ook China. Brieven aan Europese bedrijven om DEI, beleid om discriminatie tegen te gaan, te bestrijden. Rusland boven West-Europa. DOGE is ook meedogenloos en is een grote stap in de richting van het beleid van Orban. Uitkeringen en subsidies hebben economisch nut (minder risico, minder ongelijkheid), maar dat lijkt Musk niet te willen begrijpen. Project 2025 vindt het noodzakelijk om de president meer macht te geven om zo een soort morele herbewapening te bereiken. Trump vindt het prima. Men siddert steeds meer voor hem. JD Vance zegt het al over bijvoorbeeld Groenland: het is niet goed om de president te lang niet zijn zin te geven (anders zwaait er wat).

Amerika wil te veel. De macht in de wereld, geld van het buitenland en ondanks tarieven toch enigszins concurrerend produceren. Protectionisme is geen goed businessmodel om technologisch nummer een te blijven. Die positie wordt in snel tempo aan China en India verkwanseld met deze politiek. Europa moet gaan nadenken hoe ze het Kodak-moment van plotselinge overbodigheid kunnen overleven.  

 Voor de beurzen is het belangrijk of die recessie in de VS kan worden vermeden (=niet al te veel tarieven, oogje dichtknijpen voor immigranten om voedselprijzen betaalbaar te houden, niet te veel bezuinigen op uitkeringen en subsidies). Zonder recessie hoort het omhoog te gaan (altijd het basisscenario), maar met recessie is een bear markt het basisscenario. Bij vier jaar schokken hoort de beurs via een Chaotische Neergang 50-80% te dalen. 

Op het ogenblik kan de beurs zo maar veel dalen à la 1987. Er is geleerd van 1987, maar er dreigt wel hulp van het Plunge Protection Team.

transitory of chaotische neergang

 De markten namen de woorden van Powell dat de inflatie door hogere importtarieven slechts van voorbijgaande aard, transitory, horen te zijn goed op. Zo erg is het allemaal niet, 0,5% minder economische groei, even hogere inflatie en wat bezuinigen op de overheidsuitgaven om weer op het juiste pad te komen. 

Hogere importtarieven zijn ongunstig en daarom verwacht de FED dat het oude pad van structureel 2 1/4- 2 1/2 % groei wordt ingeruild voor 1 3/4-2% groei.  Dat is natuurlijk niet wat Trump beloofd had. Hij beloofde samen met Bessent 3% groei en minder inflatie. En Bessent zegt dat om dit voor elkaar te krijgen eerst de groei duidelijk lager wordt via het afknijpen van allerlei overheidsuitgaven, met accent op linkse hobby's zoals uitkeringen en medische zorg. 

En onderwijs mag ook wel een tandje minder, want dat is goed voor de populistische stem. In het Westen gaat het bijna overal minder met het onderwijs, maar in de VS gaat het echt helemaal mis, niet bepaald iets om op te bezuinigen. Het komt natuurlijk door al die domme immigranten hoor ik de republikeinen zeggen. Zonder domme immigranten wordt men vanzelf slimmer. Al klopt dit niet met de braindrain richting Amerika, maar hier wordt ook al aan gewerkt om die om te keren.

Inflatie is overigens nog steeds verreweg de grootste zorg van de Amerikaanse consument en dan helpen hogere importtarieven natuurlijk niet heel erg.

Wat Trump precies allemaal wil is volkomen onduidelijk en waarschijnlijk voor hem ook. Er lijkt geen einde te komen aan de chaotische presidentiële besluiten. De rechtsstaat ligt ook steeds meer onder vuur en de FED wordt misschien afgeschaft, in ieder geval flink uitgekleed. Discriminatie is weer helemaal in, volkomen in lijn met een meer conservatieve tijdgeest (maar niet met vrijheid).

Ik droomde dat Trump ging verbieden om aardbeien met slagroom te gaan eten, want dat was onzedelijk en het rood van de aardbei is te links. Ik werd wakker omdat iets in me protesteerde dat aardbeien met slagroom juist een rechtse hobby is op bijvoorbeeld Wimbledon.

Tja, ik heb nog niet gedroomd van Gerard ter Veer die me komt waarschuwen voor het Chaotisch Neergangscenario. Het begint toch wel duidelijk te worden dat de bouwstenen voor een chaotische neergang in rap tempo gelegd worden. Het peace dividend is weg. Het oude systeem van het Amerikaanse exceptionalism is in aan het storten. Amerika neemt het niet langer. Meer groei dan in de rest van de wereld over de rug van de sterke dollar met zijn te lage rente en zorgeloze omvang van de staatsschuld is niet langer goed genoeg. De uitbuiting van vele landen die hun economie op peil houden door grote handelsoverschotten ten koste van Amerika moet stoppen. Dat is natuurlijk erg slecht voor de groei van die landen, maar ook voor de VS. In het niet al te verre verleden ging dat prima voor de VS, omdat de VS in het buitenland een veel hoger rendement behaalde dan het buitenland in de VS (met vooral die straks bijna waardeloze staatsleningen van de VS volgens het Mar-a-Lago akkoord). Hierdoor bleef de lopende rekening in evenwicht ondanks een handelstekort. Maar nu is het handelstekort zo groot geworden dat dat evenwicht verloren is gegaan. Een onhoudbare situatie op lange termijn waaraan plotseling iets op (waarschijnlijk onverantwoorde) wijze iets wordt gedaan.

In het vorige Chaotische Neergangscenario (1973-1974) was er ook zoiets aan de hand. Allerlei vertrouwde recepten voor economische groei werkten ineens niet meer. (al sinds 1971 met de instorting van de gouden standaard via Nixon) Veel te veel uitgaven van de overheid, overmatige bescherming van de overheid, de recepten van Keynes werkten niet meer. Dat was een enorme schok, die men (ik ook) niet aan zag komen. Inflatie zou transitory zijn, totdat bleek dat we in een periode van stagflatie zaten. De oliesjeiks pikten het niet meer en het tijdperk van goedkope energie was structureel voorbij, de tweede grote schok. De grote welvaartsprong door de gezamenlijke inspanningen van de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog, waarbij vrijwel iedereen het veel beter kreeg in het Westen, was ten einde.

Nu zitten we weer in een periode dat bepaalde trends niet meer houdbaar zijn. Globalisering over de rug van een te sterke dollar lukt niet meer. Klimaatverandering is onheilspellend, daar komt voorlopig niets goeds uit (pas als het echt lucratief wordt er iets aan te doen, die tijd lijkt gelukkig niet ver weg). Weg peace dividend. De werkende generatie ziet te weinig vooruitgang en te veel cadeautjes van de overheid aan niet werkenden en pikt dat niet meer. De te grote ongelijkheid krijgt veel aandacht, maar scoort electoraal (nog?) slecht. Rusland mag zo maar Oekraïne kapot maken en inpikken. Israël pakt Gaza wel heel hard aan en de kolonisatiepolitiek op de Westbank is zorgelijk. China heeft zijn oog al decennia op Taiwan laten vallen en kan nu toeslaan. De VS wil Groenland. Etc.(helaas).

Alle hoop is gevestigd op technologie, Artificial Intelligence in het bijzonder. Dat gaat voor hogere groei van de productiviteit zorgen. Maar net als bij vorige grote innovatiegolven niet meteen. Solov werd o.a. beroemd met zijn uitspraak dat hij overal computers zag met snel toenemende rekenkracht, maar geen hogere productiviteitsstijging, Het duurde tot 1995 voordat dit zichtbaar werd. Het gaat kennelijk steeds met een soort hockeystick, J-curve: eerst even wat terug, omdat we in de war raken van de nieuwe mogelijkheden en nog te dom zijn om ze goed n te zetten en daarna komen de revenuen pas (aldus bijvoorbeeld Brynjolfson in interview met Krugman)..D.w.z. dit voorkomt de Chaotische Neergang niet, maar zorgt er wel voor dat we er (uiteindelijk) uitkomen.  

Iets als een Chaotische Neergang hoeft natuurlijk niet nu te gebeuren. Misschien is het nog te voorkomen door Xi, Europa en de Amerikaanse kiezer. Een timing van zoiets is een hachelijke zaak, al hebben we dit wel gedaan in ons boek (2024-2026 als voorspoedperiode voor de beurs voorbij zou zijn in 2019, maar dit lijkt pas 2022 te zijn in reële termen, er zou dus nog een paar jaar tijd kunnen zijn. Of niet!).

FED weet het ook niet, maar is niet in paniek

 Zoals verwacht deed de FED niets met de rente. QT een tandje minder. Meer richting stagflatie met lagere verwachtingen voor groei en hogere voor inflatie. Braaf werd er niets gezegd over Trump, behalve dat hogere importtarieven hogere inflatie en lagere groei veroorzaken. Maar het is maar tijdelijk, transitory. Ook zei men braaf (want geëist door de markten) te gaan stimuleren als de werkloosheid zou tegenvallen. Ze weten ook niet hoe al die onzekerheid over tarieven en tegenhouden immigranten en lief zijn voor Poetin en bullebakken tegen Oekraïne/ Europa gaat uitpakken. Maar voorlopig ziet het economisch plaatje er nog degelijk uit volgens de stellige overtuiging van Powell c.s., niet te veel economische groei en inflatie. De hoge groei onder het laatste jaar Biden is natuurlijk voorbij, maar over een jaar gaat de inflatie hopelijk weer dalen.

Beurzen blij in de VS en niet blij in Europa. Trump zal geen reden zien te stoppen met zijn huidige beleid, te meer daar Europa de VS leegzuigt volgens eigen woorden. Canada moet maar voelen wat het betekent zo tegen te spartelen tegen het worden van de 51ste staat (je zou zeggen, dat zijn toch zes provincies, maar dat kan niet, dan winnen de democraten heel lang alle verkiezingen, tenminste als die nog gehouden mogen worden). 

Er komen langzaam wat meer educated guesses wat de inflatie in de VS lijkt te gaan worden. Minstens 0,3% hoger en pas bij flinke vergeldingsmaatregelen 1,3% hoger. Dat lijkt niet al te rampzalig, vooral als het een eenmalige oefening is die met veel bombarie met allerlei grootse overwinningen kan worden verzacht door Trump c.s.

Bessent, de baas van financiën, heeft gezegd dat Trump het beleid van Nixon moet volgen: in het begin van zijn regeringsperiode het zuur nemen, eventueel met recessie en daarna het zoet uitgebreid in het verkiezingsjaar rondstrooien (zo ongeveer als Yellen voor Biden deed). 

Trump is teleurgesteld dat Poetin slechts net doet alsof hij vrede wil. Trump moet maar eens leren dat hij moet wachten op Poetin en geen haast moet hebben met vrede, tenzij 100% op Russische voorwaarden. Zo zijn de regels nu eenmaal en Trump moet dit nog leren, al lijkt hij dat wel te kunnen. Al die leuke dingen voor Poetin werpen nog geen vruchten af. Poetin wint voorlopig en Trump verliest, want hij is overduidelijk de sukkel die de gunst van de kiezer aan het verspelen is.

We zien een terugkeer naar het veilige midden opdoemen, tenminste zo lijkt het bijvoorbeeld in Oostenrijk, Frankrijk en Nederland. Macron populairder, Zelensky ook en geen populistische regering in Oostenrijk. Harmonieus overleg in Duitsland om met heel veel geld te strooien, dat men niet snel genoeg kan uitgeven. 

In Nederland verliest de populistische PVV nu snel aanhang in de polls, ondanks het strengste immigratiebeleid ooit (in naam, maar in de praktijk niet, allen onuitvoerbare wetten zouden kunnen worden ingevoerd), maar dankzij de schrik die de kiezer van Trump en Poetin heeft gekregen. Onze rechtse amateurs stellen begrotingsregels boven hogere defensie-uitgaven, ook al willen ze een sterkere defensie. Liever Poetin dan een gat in de begroting en dat scoort niet heel erg goed bij heel wat kiezers. Onze PVV-puppet Schoof moet deze boodschap luid gaan verkondigen en de rest van Europa kijkt meewarig naar hem, Nederland is nu politiek een warhoofdig mini-Luxemburg.

waarschijnlijk geen recessie in VS= drie maanden beperkt beursherstel

 De angsten voor een recessie in de VS zijn omhoog geschoten door de onzekerheid die Trump creëert en de mogelijk te grote acties van de Muskovieten.

Eens met Dario Perkins dat het waarschijnlijk aan DOGE ligt of er een recessie komt. De ambitie lijkt niet haalbaar en daarom is een recessie in de VS nog steeds niet erg waarschijnlijk. 

Voor mij is verder belangrijk of de credit spreads verder oplopen. Zo niet, dan is een recessie niet waarschijnlijk.

Vooralsnog zijn de hogere importtarieven ook nog niet dramatisch genoeg voor een recessie in de VS. Dat kan veranderen bij doorgaande vergeldingsmaatregelen. 

Het consumentenvertrouwen kreeg de afgelopen maanden een enorme deuk voor het leeglopen van vertrouwen van democratische kiezers. Republikeinen zijn nog steeds enthousiast over Trump, zelfs als DOGE een recessie creëert. En dat kan dus als te veel ambtenaren worden ontslagen en deze de bijbehorende bestellingen bij met name consultants niet meer doen. Dat wordt een drukkende factor op de groei. Vooral de angst voor werkloosheid (onderdeel consumentenvertrouwen) is met een flinke sprong gestegen (naast hogere inflatieverwachtingen). In het verleden was dit vaak een goede indicator voor oplopende werkloosheid (zoals de FED ook weet). Quits geven ook een zwakke arbeidsmarkt aan, maar jolts (vacatures) en initial claims voor werkloosheid beslist niet. 

Ondertussen is het pessimisme van Amerikaanse beleggers dermate groot geworden dat er meestal in zo'n situatie te enthousiast is verkocht en enig beursherstel komt. Heel gebruikelijk ook in de presidentscyclus (die overigens niet zo normaal was in de afgelopen maanden) en enig beursherstel belooft in de komende ongeveer drie maanden. Men heeft ook erg veel puts gekocht en dat wijst ook op nakend beursherstel. Negatief is wel dat men volgens de surveys nog wel meer dan gewoonlijk overwogen aandelen zit en dat er een verschuiving gaande is van de gelden van de internationale beleggers uit Amerika richting Europa en China. 

Jan de Boer houdt het op eerst beetje omhoog, dan weer terug naar Bollinger band en dan verder herstel (en daarna misschien al een grote klap). Wie weet.

terug van twee weken regen in Spanje en de trumpcession dreigt met MASA

 Zuid-Spanje hoort de beste kans te geven in Europa op zonnig weer met redelijke temperaturen, maar deze keer dus niet. Wel veel gezien op de stedenreis, al had ik meer gedacht aan terrasjes op en bij de zee. Alicante met kasteel, Cartagena met het amfitheater, Lorca met het kasteel (maar door enorme regenval waren de gebouwen niet meer toegankelijk), Murcia (met ook enorme regenval) en Elche met die miljoenen palmbomen. Aardige plaatsen, maar in de (mot)regen minder vriendelijk.

Onmiddellijk na we weg gingen kwam Trump met zijn vernedering van Zelenski, wat leidde tot stopzetten van hulp en inlichtingen voor Oekraïne, waardoor zo ongeveer de enige sterke kaart van Zelenski, Kursk, verdween, tot opnieuw grote vreugde van Poetin c.s. leidde. Nu is Rusland even aan de beurt voor pijn, maar Trump heeft duidelijk gemaakt dat zijn sympathie bij Rusland ligt met zijn voorbeeldfunctie voor morele waarden volgens Project 2025 en niet bij het immorele Europa.

De kijk op de Amerikaanse economie is flink verslechterd. Al die onzekerheid bovenop de negatieve gevolgen van hoge importtarieven leidden tot duidelijk minder vertrouwen van consument en bedrijfsleven, vooral het midden- en kleinbedrijf. Credit spreads lopen op (nog niet ernstig, maar het is nieuw dat het niet goed gaat met de credit spreads). De huizenmarkt verzwakt. Toch maar wat minder investeren. Minder koopkracht. Ondertussen loopt de inflatie nog niet op door die hogere importtarieven en door minder vertrouwen (wat nog niet in de huidige cijfers zit). De groei volgens de bekende macro cijfers zoals berekend door de Atlanta FED maakten een enorme duikeling door enorme groei importen vooruitlopend op hogere importtarieven. Deels geeft dat een vertekend beeld, met name voor de extra import van goud en zilver in fysieke vorm, die anders in het BNP verwerkt worden dan andere importen.  

Trump/Bessent zeggen dat het een detox is van de overmatige, verkwistende overheidsuitgaven en dat de teruggang in overheidsuitgaven daardoor slechts tijdelijk is en dat je daardoorheen moet kijken. Trump kreeg tot op heden het voordeel van de twijfel. Maar het wankelt en de kiezer wil een detox van een Trumpcession, een volledig onnodige recessie. 

Het is nog steeds onduidelijk wat Trump/Musk/Bannon/ onnozele republikeinen/ Reagan republikeinen willen. Je hoort het meest dat men terugverlangt naar de 19de eeuw, toen Amerika met rasse schreden belangrijker werd op het wereldtoneel. Men trok zich terug van wat er allemaal in Europa gebeurde, verkreeg een groot deel van de overheidsinkomsten via importtarieven. Normen en waarden waren toen aantrekkelijker, met Klu Klux Klan, minder rechten voor minderheden en meer mensen op platteland (weg met stedelingen). De overheid was kleiner (want minder taken).

Transgenders worden afgeschaft, die moeten maar onder de grond verdwijnen. Borden met black lives matter zijn weggehaald in Washington, want niet meer waar.

DOGE gaat vooral over het afschaffen van de linkse hobby's en dat is asociaal en ook nog eens slecht voor economische groei (want risico loopt te veel op, waardoor je minder kunt consumeren en investeren). Onderwijs is ook een linkse hobby. Allerlei onderzoek wordt verboden/ weggesaneerd. MASA, Make America Stupid Again (gunstig voor populistische partijen). 

Men vreest voor verdere uitvoering van het draaiboek van Orban voor Hongarije. Eerst het rechtssysteem overnemen (wat Trump al in belangrijke mate deed), dan geen geld meer naar instanties die je niet steunen, opdoeken van vrije pers en dan uiteindelijk doorvoeren wat je maar wil. In Amerika is dat gelukkig moeilijk vanwege concurrentie Trump+Vance  met Musk en Bannon. Merkwaardig is in mijn ogen hoe het beleid van Reagan in de ban wordt gedaan (Reagan probeerde met iedereen samen te werken en dat moet niet, je tegenstanders moeten in de stront zakken volgens bijvoorbeeld DOGE en Project2025).

Maar Trump wil toch de baas spelen in de wereld en niet het terugtrekken op eigen land. Het Amerikaanse imperium enigszins behouden is aantrekkelijk, want dan behoud je het enorme privilege van de dollar waarin alles verhandeld moet worden en waardoor de Amerikaanse overheid een gat in de hand kan hebben.  

Ondertussen probeert Europa een vuist te maken met defensie en is in Duitsland het besef doorgebroken dat je niet te veel moet bezuinigen als je overheidsschuld zo laag is, het zo slecht gaat met je economie en de infrastructuur een opknapbeurt dringend nodig heeft. Rente omhoog in Europa dus, mede door herstel groeiverwachtingen en in Amerika rente iets omlaag op de plotseling oplaaiende recessie-angsten. Dollar even zwak, al zal dat denk ik maar tijdelijk zijn, tenzij Trump doldriest doorgaat met de handelsoorlog. Erdogan wordt ineens gezien als wijze man.

Iedereen de kluts kwijt, momentum is weg kwijt

 Waar is de kluts? We weten het niet meer in Europa, maar in de VS en het Midden-Oosten is het niet veel beter. 

Vooral democraten in de VS hebben enorm veel (consumenten)vertrouwen verloren en zien veel hogere inflatie (nog erger dan republikeinen zagen in de economisch relatief met rest wereld zo prachtige tijden van Biden). Het is behoorlijk onduidelijk wat er met de importtarieven gebeurt, of Poetin geholpen gaat worden met het bombarderen van Oekraïne om een voor Poetin duurzame vrede te bewerkstelligen, hoe Gaza tot een soort Riviera wordt omgebouwd met hulp uit Egypte, hoe de Amerikaanse auto-industrie nog kan blijven bestaan.

Er is plotseling de nodige twijfel ontstaan of de groei in de VS op peil blijft, ondanks hoog vertrouwen van de grote bedrijven en hogere investeringen in technologie. Schokken in vertrouwen, aanbodschokken, voorraadproblemen, verlamde overheid, wegvallen stimulering van Biden/ Yellen.

Wat Trump nu echt wil op het politieke wereldtoneel is onduidelijk. Ja, de Nobelprijs. Maar een in zich zelf gekeerd landje met langzaam minder concurrerende industrie of een grote internationale speler in de wereld die overal aardig is en daarom de baas mag spelen. Niet meer dus. Trump lijkt in te zetten op een regionaal landje voor Amerika met China als nieuwe heerser in de wereld, maar vertoont gedrag dat niet altijd helemaal daarmee in overeenstemming is (mokken over de opkomst van China, terwijl de industrie van Amerika snel achterlijk wordt, het is wat hij Europa verwijt). Uiteindelijk moet hij China snel de hegemonie laten, voordat India de nieuwe heerser in de wereld wordt, nu Amerika de troon lijkt te willen afstaan.

De beurzen geven aan dat we top Trump manie hebben gehad (voorlopig althans), met meme coins en bitcoins, solana etc flink lager (de hack van $1460 miljoen hielp ook niet erg). Tesla 38% van top, de fartcoin bijna 90%. Palantir ook flink lager, maar nog steeds erg duur (en directie die enorm beloond wordt met aandelen verkoopt uiteraard weer, een belangrijke reden waarom in geen Palantir kocht, ook al is het een fascinerend bedrijf).

Er is plotseling heel wat pessimisme opgestoken met een bearish wind.
Er is een flinke correctie gaande bij kopen op momentum. Dat is jarenlang veel te goed gegaan en nu komt even een (tussen?)rekening

the brave new world

Zo af en toe gebeuren er dingen die wijzen op een grote omkeer in het denken hoe het zit in de wereld. Wat is Trump toch allemaal aan het doen? Een enorme berg verandering en dat door de bij aantreden oudste president van de VS. Beurzen raken vooralsnog niet van slag, die zien dat er heel veel water bij de wijn gedaan wordt bij veel te hoge stijging van importtarieven. Totdat het fout gaat natuurlijk, maar wie weet. In de economische theorie is bewezen (Abba Lernes 1936) dat onder een berg aannames (waar in de praktijk niet aan voldaan wordt) een belasting op importen een belasting op exporten is en dat dit symmetrisch gaat. Voorzichtigheid is dus geboden bij de handelsoorlog en de beurzen met hun dwingende kracht via dalingen krijgen dat hopelijk voor elkaar.

Nog bijzonderder dan al die handelsoorlogen is de enorme kracht waarmee de slinger van de tijdgeest naar meer conservatisme gaat, weg van woke, progressief denken. De tijdgeest is uitzonderlijk lang naar meer progressief denken, minder discriminatie, meer rechten voor minderheden gegaan. Het toppunt kwam met de acties van metoo en black lives matter. Dat ging o.a. conservatief Amerika te ver en samen met problematische hoeveelheden immigranten van het verkeerde soort zorgde dat voor voldoende electorale steun voor Trump om de verkiezingen met eclatant succes te winnen. Een wake up call voor links, dat nog geen antwoord heeft op het verzet tegen woke etc. De slinger van de tijdgeest geeft aan dat dit nog tien tot twintig jaar kan duren, als er geen grote revolutie/ wereldoorlog komt. 

In Europa was de speech van vicepresident Vance een andere dramatische wake up call. Amerika trekt zich terug naar Amerika en laat de rest van de wereld over aan China en Rusland, zo lijkt het. Het gaat om het doordrukken van de conservatieve waarden van project 2025 en dat is belangrijker dan politieagent spelen voor de rest van de wereld. Vooral als die leiders van de rest van de wereld meehelpen om eenzelfde soort morele waarden te vestigen als waarop project 2025/ Vance op uit is. Europa is ongelooflijk bang voor Poetin en de oorlog die hij dreigt te veroorzaken waarbij Europa aan mee moet doen vanwege de NAVO en dat allemaal zonder Amerika. Die angst is in mijn ogen overdreven. De Europese economie is tien maal die van Rusland en Europa kan dus ontzettend veel meer produceren en dat met een technologie die beslist niet achterloopt op Rusland (wel bij bepaalde wapens). En dan natuurlijk vooral de demografie maakt Rusland kansloos bij Europa. De bevolking van Rusland krimpt harder dan die van Europa en het vrouwenoverschot is gigantisch. Er is een enorm tekort aan agressieve Russische jongemannen die oorlog willen voeren. De uitgaven aan defensie in Europa zijn enorm gestegen en Europa kan nu Oekraïne veel gemakkelijker militair helpen dan twee jaar geleden. Ook zonder Amerika is Rusland kansloos tegen Europa, mits Europa verenigd is. 

Iedereen rolde zo ongeveer van zijn stoel toen ze hoorden hoe Trump aan het onderhandelen was met Poetin over Oekraïne. Enorme concessies werden gedaan, zonder dat er iets voor lijkt te zijn teruggegeven. Een enorme aanval op Zelinsky vol onwaarheden, maar wel met een kern van waarheid: zonder Trump blijft de huidige situatie te lang voortduren met enorm menselijk leed voor Rusland en Oekraïne. Ik ben bang dat de tactiek van Trump de enige manier is om snel vrede te bereiken: Rusland moet in bijna alles zijn zin gegeven worden, anders lukt het niet. Is dat de beste oplossing? Het kan ook met geloofwaardige (moeilijk met Orban c.s.) dreiging van Europa om alle nieuwe defensie-inspanningen in te zetten om Oekraïne te helpen. Het lijkt een beetje op 1918, toen Duitsland en Frankrijk al jaren vast zaten in een loopgravenoorlog waarbij geen van de landen vooruitgang boekten, maar het menselijk leed ongelooflijk erg was. Amerika besliste een enorme troepenmacht te sturen en binnen enkele maanden was Duitsland vernietigend verslagen. Amerika had ook à la Trump een vrede kunnen doordrukken, met delen Frankrijk en België definitief cadeau aan Duitsland. Heel onrechtvaardig, want Duitsland was de oorlog begonnen. Maar het zou de ondergang van Duitsland in de Weimar republiek hebben voorkomen en wie weet ook de Tweede Wereldoorlog. Trumps politiek is in lijn met Project 2025, waarbij de VS zich terugtrekt op Amerika. Of dit zo blijft is onduidelijk. Noahpinion schrijft dat het de politiek van Metternich/ Lindbergh is om de rust te bewaren en overal conservatieve regeringen te hebben die revoluties in de kiem moeten smoren. Interessant verhaal, maar nog onduidelijk of het zo gaat. Hij geeft ook als mogelijkheid een omkeer van Kissingerbeleid van China.

Cartoon van Zez Vaz the cybertruc Man. Musk rukt meedogenloos op via DOGE. De cybertruck man, daar loopt het niet goed af mee. Musk vindt afbreken van overheid vrijwel altijd goed, ook al heeft de overheid ook nuttige taken. Nu moeten alle rijksambtenaren in de VS aan Musk en consorten opbiechten wat ze hebben gedaan in de vorige week, zo niet dan volgt ontslag. Je ziet de brandweerman al melden dat er geen brand was afgelopen week en dat hij dus vrijwel niets gedaan heeft. Afschaffen die brandweer dus, dat spaart meer uit dan de schade van afgebrande gebouwen. Een voorbeeld dat het wel eens niet goed kan gaan met de besparingen van Musk. Overigens zal een deel denk ik wel succesvol zijn.

Totale verandering van denken over het uit de hand lopen van de macht van de technologie biljoenairs door Xi. Ze moeten tot vriend gehouden worden om niet door Amerikaanse technologie onder de voet gelopen te worden. Zo lang China/Xi vasthoudt aan groei industriële productie als enige kans om de Chinese economie flink te laten groeien, nu de vastgoedmarkt (voorlopig nog gecontroleerd) instort, is dat onvermijdelijk geworden. Beurzen zijn enthousiast, want de angst dat China niet meer investable was, lijkt voorlopig ongegrond.

Musk, Poetin en Xi verdelen de wereld

elke week nieuwe zorgen, the mount of worry gives all time highs

 De Trump show leidt bijna elke dag tot nieuwe schokken en ook opluchting. Elke keer verzuchten we dat Trump niet helemaal ongelijk heeft, maar waarom moet het zo hard gespeeld worden. Als je zo van kapitalisme houdt, dan hoef je globalisatie en vrijhandel toch niet zo onderuit te halen. Peace dividend, daar was helemaal niets mis mee, tot we in vooral Europa totaal ingeslapen waren. We moeten wakker worden, maar niet woke, het is niet zo simpel.

Vance leest ons de les. We doen alles verkeerd in Europa en moeten niet zo onaardig zijn tegen Rusland. Gun ze toch die Oekraïne en luister toch naar hoe Poetin het morele verval in Europa probeert tegen te gaan. Volg toch dat voorbeeld dat oligarchen, echt rijke mensen, de dienst moeten uitmaken. Die weten echt beter hoe het moet. Dat is sneu voor de zwakkeren, maar dat zijn niet zonder reden de zwakkeren. Laat het geluid van de populisten onversneden horen, pas er geen censuur op toe, ook al is het in strijd met de feiten. Het is toch mooi dat met een beetje inzetten van sociale media vazallen van Rusland de verkiezingen kunnen winnen.  Wij moeten beter naar de rechtse Amerikaanse media luisteren, die weten alles beter en dan gaat alles goed. Niet voor iedereen, maar toch, Amerika is de baas en nergens kun je zo rijk worden met technologie.

Vance en Hegseth hebben Europa weer met beide benen op de grond gezet. Zonder Amerika is het al heel mooi als niet heel Oekraïne binnen enkele maanden Russisch wordt. Natuurlijk mag Poetin alles houden en is lidmaatschap NATO uitgesloten. Ons BNP blijft steeds verder achter bij de VS. Onze normen en waarden zijn afgegleden richting tegenwerken anti abortus helden en toestaan van hopeloos veel immigratie. Luister toch naar mevrouw Faber. Die weet hoe het zou moeten, al heeft haar voorgestelde politiek vroeger niet gewerkt en werkte het ook niet best in andere landen met iets soortgelijks. Maar daar gaat het niet om. Zo erg is die immigratie helemaal niet, van Europeanen/ westerlingen/ Chinezen, India is het zelfs zonder meer goed. Maar de kiezer moet het gevoel hebben dat er nu eindelijk alles aan gedaan wordt om de gelukzoekers maximaal in de stront te laten zakken. 

Amerika gaat Europa raken met importheffingen vanwege onfaire BTW-heffing die niet voor export naar de VS geldt. Europa moet Amerika de schulden kwijt schelden in de vorm van omwisseling Treasury's voor 100 jaar zero coupon obligaties (hier wordt echt aan gedacht). Dat zal maar met mate gebeuren, maar militaire bescherming via de NATO moet natuurlijk stevig betaald gaan worden en dat zit er wel in, zo lang Europa militair niets voorstelt vergeleken met Rusland, dat  ook weer niet zo sterk is dat Oekraïne binnen de geplande 24 uur kon plat walsen. Net zoals Trump ook wat meer tijd nodig heeft voor een vrede waarmee Poetin enigszins voor enige tijd mee kan leven, voordat hij weer verder kan gaan. 

Drieste plannen in de VS en dat begint nu ook tot grotere economische uitslagen te leiden. In de VS is de inflatie uit de hand aan het lopen en vielen de retail sales, detailhandel verkopen enorm tegen. Deels door bosbranden en erge kou (industriële productie nutsbedrijven  daardoor sterk). Ex benzine was het slecht. Na de feestdagen doet men het wat rustiger aan, net als altijd, maar deze keer had men eind 2024 wat extra ingeslagen vanwege misschien hogere prijzen op importgoederen. Temu en Shein worden een stuk duurder tenslotte.

Men begint zich achter de oren te krabben, waar die hogere inflatie vandaan komt. Niet door geldgroei, die de schuld was van de vorige inflatiegolf samen met de aanbodschok van corona toen. Wel door extra consumptie van republikeinen die sinds Trump door het dolle heen zijn en vinden dat ze niet zo veel geld hoeven aan te houden, dat ze het beter kunnen spenderen (het is volgens de theorie de combinatie van te hoge geldgroei samen met een hogere bereidheid om minder (spaar)geld aan te houden die hogere inflatie veroorzaakt). Er is ook weer een soort inflatiepsychologie aan het ontstaan, dat je gerust de prijzen mag verhogen, ze kopen toch wel, die mallotige consumenten. De theorie over de invloed van verwachtingen op inflatie staat zwaar ter discussie in recente studies. Het verband tussen inflatie en werkloosheid (Phillipscurve) is (in tijden van globalisatie) nergens meer te bekennen. De centrale banken zitten met de handen in het haar. De te grote overheidsschulden moeten draaglijk gehouden worden, geen paniek. In de VS wil men maximaal brassen, nu door plannen door de goudvoorraden op de huidige prijzen te waarderen en Sinterklaas te gaan spelen met de winsten. Men ziet meer inflatie, verwacht meer inflatie, maar ziet dat bedrijven dat mogen doorberekenen en nog meer winst mogen maken. Normaal is onverwachte inflatie erg slecht voor beurzen, maar nu (nog?) niet, want anders is niet te verklaren waarom de beurzen de afgelopen week geen pak slaag kregen. Het gaat (even?) helemaal niet meer zo goed met de stijging van de verwachte winsten een jaar vooruit.

ken jij die mop van hogere importtarieven- ze kwamen niet

 Trump kreeg enkele dingen voor elkaar door dramatisch te dreigen met idioot veel hogere importtarieven tegen Canada en Mexico. En stelde toen alles uit. Dat begint normaal te worden en dat maakt het noodzakelijk dat Trump echt dramatische dingen gaat doen met tarieven. Heel even, want een en ander valt niet goed op de beurzen en de inflatieverwachtingen voor komend jaar schieten omhoog (vooral bij de democraten natuurlijk). Het goede nieuws van het afblazen van doldrieste importtarieven voor Canada en Mexico leidde niet tot veel hogere koersen en dat terwijl de particulieren nog steeds als een dolle aandelen kopen in de VS. Ze zijn niet bang, verzekeren zich steeds minder met puts. Hoe het zit met hogere importtarieven was de laatste decennia slecht uitgezocht door economen en het data materiaal is slecht. Het lijkt erop dat in beperkte mate hogere importtarieven voor de VS gunstig zouden kunnen zijn. Ongeveer zoals Bessent voorstelt, bij stijging van 2,5% per keer en wel selectief. Dramatische tarieven op de auto-industrie van Canada leidt tot enorme verstoringen (vooral bij Windsor in Canada tegenover Detroit) en  o.a. Ford zou een zware pijp roken. Het zou tot lagere productie van auto's in de VS moeten leiden.

Er wordt ook weer volop aan theorievorming gedaan over de politiek van Trump: het bullying van je zwakkere vazalstaten. In hoeverre dat zin heeft of schadelijk is. Het is in ieder geval onprettig voor een groot deel van de wereld.

Musk ligt steeds meer onder vuur met DOGE: veel ambtenaren zijn plotseling onzeker over hun baan en een en ander leidt tot veel onzekerheid (niet gunstig voor beurzen). De rijkste man ter wereld vindt het in ieder geval heel goed als arme landen minder steun krijgen. 

Het winstseizoen over het vierde kwartaal en daarmee over 2024 is in de VS een heel eind gevorderd. Winsten vallen gemiddeld normaal mee en de omzetten ook. Er zijn wat wolkjes zoals de vooruitzichten van technologie, cloud, Microsoft etc. De winsten over het vierde kwartaal die zoals altijd wat meevallen leiden tot hogere winsten over 2024 volgens de analisten, maar de laatste weken ook tot minder verwachte winstgroei in 2025 (vanaf de hogere startbasis), vooral bij industrie. Maar men verwacht nog steeds een prachtige 11%, ook al is dat iets minder uitbundig dan enkele weken geleden en zal zoals meestal gebeurt de winstverwachtingen van analisten aan het begin van het jaar wat te optimistisch zijn.

De ECB heeft nog eens laten uitzoeken wat de natuurlijke rente zou moeten zijn. Dat valt niet precies uit te rekenen en daarom moeten ze heel veel slagen om de arm houden. Men komt uit op een normale, natuurlijke reële rente van 0% waar dat enkele jaren geleden nog -2% was. Die 0% is overigens wel genoeg om de rente nog eens lekker te verlagen, maar 1,5% lijkt toch wat te optimistisch zonder recessie. 

tarievenoorlog veroorzaakt chaos en recessie mits doorgezet

 Hij deed wat hij beloofd had: het enorm verhogen van de importtarieven voor Mexico en Canada. In februari wordt het uitgerold. De Wall Street Journal noemt het de domste politiek ook en dat voor een krant die stevig achter Trump staat. De verwachtingen over de invloed van tarieven is nogal aan het schuiven. Voor de verkiezingen werden de economen geloofd dat het slecht was. Daarna begon men steeds meer te geloven dat het niet zo'n kwaad kon mits met mate ingevoerd. Daarna werd het zelfs even hosanna voor deze gruwelijke politiek. Er ontstond een soort Brexit-logica. Maar nu de tarieven in volle omvang los beginnen te komen komt er weer meer twijfel en gelooft men de economen ineens weer op basis van gebrek aan voorbeelden uit de geschiedenis waar dit goed ging en op basis van economische logica. 

Een en ander rechtvaardigt Trump via een algemene noodtoestand vanwege de gezondheidscrisis die veroorzaakt wordt door fentanyl uit de nu getroffen schurkenstaten in de ogen van Trump. China gaat dit uiteraard stevig aanvechten bij de WTO. 

Inclusief vergeldingsmaatregelen ontstaat een grote supply shock. In de tarieven van Trump staat dat vergelding zal leiden tot nog hogere tarieven. Escalatie is dus niet zo eenvoudig te beteugelen, maar kan wel. Of weer eens peperdure avocado's (die voor 90% uit Mexico geïmporteerd worden). De bouw wordt een stuk duurder. Voor de Amerikaanse autoproducenten wordt het een hele klus onderdelen bij elkaar te scharrelen uit het plotseling zo dure Canada en Mexico. Chaos bij fysieke levering van zilver bijvoorbeeld.  

En ineens kan men van alles in de VS gemaakt niet meer kwijt in Canada en Mexico waar wel op gerekend werd. Amerika is een land dat behoorlijk op eigen voeten kan staan, meer dan andere landen, maar toch zit men met meer dan 20% import van economie en zo'n 15% export. Bijna de helft wordt nu getroffen door hogere tarieven. Dat is genoeg voor een enorme ontregeling van de economie die een recessie zou moeten veroorzaken. De schade zal enorm zijn (vooral voor het zo onschuldige Canada en het minder onschuldige Mexico) en Trump moet zo snel mogelijk overschakelen op het door Bessent (nieuwe minister van Financiën) voorgestelde tempo van 2,5% per keer, dat kan gematigd genoeg zijn mits voorzichtig geïmplementeerd. The law of unintended consequences komt nu snel in werking (zoals bitcoin naar zeg wie weet $75.000). 

China pakte onder Trump1 de importtarieven o.a. aan door de yuan te laten zakken, maar bij drastische heffingen zoals deze keer lijkt te gaan gebeuren, gaat dat niet goed lukken. Onmiddellijke verzwakking tegen de dollar is overigens geboden (ook voor pond en euro) en dat zou kunnen met flinke renteverlagingen van de centrale banken (ECB naar 1,5% in september) die hun economie aan puin geschoten zien worden door de nieuwe energie van Donald Jezus volledig gesteund door zijn trawanten. Als het niet goed gaat en dat kan natuurlijk niet anders, is het volledig de schuld van de democraten die dit noodzakelijk gemaakt hebben. 

Er is gewoon pijn op korte termijn nodig om de handelspolitiek op lange termijn weer in het reine te laten komen. De aanhangers van Trump zien Canada en Mexico snel capituleren voor de wensen van Trump en Trump zal dan scoren.

Men keert gewoon alles om: de opstandelingen van 6 januari zijn weer vrij en krijgen een onderscheiding en degenen die ze vervolgden worden ontslagen en in de kerker gegooid, want zij zijn toch de echte boeven die in de hel moeten branden zonder hulp van Jezus.. De volledige triomf van anti woke die niet lang meer zal onderdoen van de communistenvervolging onder Mc Carthy. Onvrijheid die als nieuwe vrijheid wordt verkocht, daar gingen de communisten in Europa uiteindelijk aan ten onder.

We kregen al een klein voorproefje in de laatste economische cijfers van de VS. In december werd er snel zo veel extra geïmporteerd dat er een voor de derde bijstelling reuze-aanpassing kwam van de groei in het vierde kwartaal van 3,2% via 2,9% naar 2,3% (2,6% verwacht door consensus die niet helemaal goed zat te rekenen of nog niet door iedereen rekening was gehouden met het laatste reusachtige handelstekort). Nu minder import, maar dat zal groei niet erg helpen vanwege gedwongen afbouw voorraden en exportproblemen. Maar de consument heeft nog steeds zin om nog veel meer extra te consumeren. 0,7% meer in december uit 0,4% meer inkomen. Het kan nog even doorgaan op basis van optimisme door Trump en potverteren uit hogere waarde bezittingen, maar het is niet bestand tegen een schok op de beurs, die nu op de loer zou moeten liggen. De markt is groter dan Trump en hij zal wel in enige mate betrekkelijk snel buigen voor de beurs (dat heeft hij beloofd), met in werkzetting van vlerken als de heer Powell die maar eens een flinke pot QE moet opentrekken om de belastingverlagingen te kunnen betalen. Gelukkig gaat AI gewoon door met die enorme investeringen (wel deels made in China, Mexico en Canada en natuurlijk ook Veldhoven). 

 

De FED weet het niet en doet daarom maar niets en EU reguleert verder

 Zoals alom verwacht heeft de FED de rente niet veranderd. Ze sidderen van angst voor Trump en vooral zijn tarievenoorlog, maar houden de mond stijfdicht hierover.. Inflatie zou denk ik hierdoor misschien niet zo hoeven op te lopen vanwege de daardoor sterkere  dollar wat vroeger lagere grondstoffenprijzen betekende. We zullen zien. In gering genoege mate overleef je gif meestal uitstekend. Met mate handelen staat helaas niet in het woordenboek van Trump. 

QT staat uiteraard onder druk, nu de overheid van de VS zo'n enorm gat in de hand heeft en dus enorm moet lenen. Powell gaf aan gewoon ijzerenheinig met QT door te gaan totdat de bankreserves nog steeds wat te ruim zijn zonder aan te geven wat dat betekent. 

Powell gaf aan dat de economie nog te sterk is om een eind te maken aan het huidige ietwat restrictieve monetaire beleid. De FED zal voorzichtig zijn (uiteraard, het zijn niet zo'n wildemannen). Daarom vond men Powell hawkish. Overigens ga hij aan dat de rente wel degelijk verder verlaagd kan worden zonder dat de inflatie onder de 2% is. Rente op leningen omhoog dus.

Gelukkig hebben de klanten van JP Morgan een onverzadigbare dorst naar Treasuries op deze rente volgens hun survey. Ook op de optiebeurs valt menige (wat heet: uitzonderlijk vaak) dobbel op een lagere rente waar te nemen

De importtarieven en ander beleid horen schadelijk te zijn voor economische groei. Maar Trump wordt waarschijnlijk gered door AI. Hierin wordt zo ongelooflijk veel geïnvesteerd door alleen al de magnificent 7 dat iedereen wel aanvoelt dat de groei van de investeringen in 2025 duidelijk hoger zal zijn dan de doorsnee macro econoom nu voorspelt. En dat betekent een winstgroei die mee hoort te vallen tenzij er belastingtegenvallers zijn (waaronder importtarieven en vooral exporttarieven)

Fokke en Sukke hebben hier meer een schot in de roos dan men zou denken. Bij nader inzien ziet men in goedkopere AI door DeepSeek een reden om hier nog veel meer gebruik van te maken. Nog meer en niet minder chips nodig. In de Europese Unie houdt men zich niet zo zeer bezig met het ontwikkelen van chatprogramma's van AI maar veel meer met het ontwerpen van regelgeving, een niet erg winnende formule, zo hoor ik menige europessimist al zuchten. Dan maar weer een renteverlaging van de ECB.

DeepSeek schudt ons wakker uit boze Chinese droom

 DeepSeek lijkt een goedkoop alternatief te zijn voor chatGPT (de app is te downloaden als je al je digitale gegevens wil delen met DeepSeek) . Het heeft voor een appel en ei met tweederangs chips een slimme AI versie gemaakt. Het blijkt allemaal veel simpeler te kunnen waardoor je veel minder omvangrijke zoekoperaties hoeft te doen met verbazend goed behoud van wat relevant is. Veel minder dure chips nodig van Nvidia (-16%) en ook huilen met andere chipmakers zoals ASML en ASMI. Microsoft wat minder in de malaise. Het is de vraag of je met DeepSeek het beste AI programma hebt, want de betrouwbaarheid is wat onduidelijk en of het voldoende is op te schalen ook. Maar het lijkt voor heel wat gebruikers goed genoeg.

Het laat weer eens zien hoe goed China kan zijn in disruptieve innovaties. Dat is ongebruikelijk voor een communistisch land, maar het zijn natuurlijk gewoon kapitalisten in China onder een totalitair regiem. Dat bemoeilijkt creatieve ideeën, maar met discipline kun je ook een eind komen. China heeft enorm veel ervaring gekregen met investeren in industrie en in op grote schaal produceren. In de nodige industrieën is China de concurrentie in andere landen aan het wegvagen. Europa lijkt kansloos en Amerika lijkt er niet veel beter aan toe. Een en ander wordt goed uitgelegd in -zoals vaker een uitstekend- artikel van Gavekal  Prejudice And China - Gavekal Research  

China is al jaren zwaar in aan het zeten op industrie als nieuwe grote motor van de groei, nu vastgoed problematisch is geworden. Dat zag men -zoals je kunt zien in de grafiek- al jaren aankomen, maar toch zijn de problemen van de vastgoed heel wat groter dan men voorzag. 

De dominantie van de Chinese industrie is op de bekende stiekeme Chinese wijze veel te groot geworden om zo maar geaccepteerd te worden. Trump heeft al flink op de rem getrapt en ook in Europa is de roep om protectionisme tegen China luider geworden. Voorlopig ziet men nog weinig gevaar in de macht van de Chinese industrie en denkt men dat het probleem van immigranten veel groter is.

Zowel Amerika als China willen flink marktaandeel winnen in de industriële productie in de wereld. Dat kan alleen maar ten koste van Europa. 

Plotseling is er twijfel of Amerika wel in alles zo machtig kan zijn onder Trump. De dollar wordt zwakker en bitcoin even nog niet naar 1 miljoen. Landen komen met uitgebreide vergeldingsmaatregelen tegen de hoge importtarieven van Trump, maar zitten wel in een zwakke positie. Overheidstekorten zijn zo enorm geworden dat het niet lang kan uitblijven dat de FED gesommeerd wordt weer eens flink met QE aan de slag te gaan. 

inflatiemeevaller van 0,02% maakt tientallen procenten koerswinst mogelijk

 

Na een dikke maand sukkelen op de beurzen vanwege te veel stijging van de lange rente vanwege opbloeiend vertrouwen in de Amerikaanse economie en meer inflatie lijken de bordjes verhangen en zou de bull markt weer door kunnen stomen (helaas geen garantie). Het sentiment is voldoende afgekoeld en er is een brede koersstijging op gang gekomen afgelopen week. Vijf dagen achter elkaar 68%+ van de aandelen van de S&P500 omhoog, iets dat zelden voorkomt. Chartisten zijn weer in de wolken en het plaatje van Macrocharts hierboven ziet er kansrijk uit.

Het kwam pas goed op gang nadat de kerninflatie in de VS niet met 2,5% maar 2,48% was gestegen. De lange rente lijkt weer iets te dalen. Men is weer pessimistisch genoeg over de renteverlagingen van de FED (0 of 1, misschien wel renteverhoging, terwijl het best minstens  2 renteverlagingen kunnen zijn in 2025 om Herr Trump te bekoren). GS heeft het over mogelijk eenmalig 0,4% extra inflatie door hogere importtarieven. Wie weet, heel veel extra inflatie lijkt niet zo waarschijnlijk in de VS. Dat maakt een lagere lange rente mogelijk.

Torsten Slok vindt de lange rente 0,4% te hoog op basis van de rente van de FED. Zelf had ik jarenlang als rentemodel 0,3* korte rente+0,7* tienjaars gemiddelde hiervan +1% (later gebruikte ik 0,5%) en dat wijst nu ook op een te hoge lange rente, maar er is natuurlijk wel een breuk geweest in de termijnpremies voor de lange rente.

De eerste winstmeldingen over het vierde kwartaal wijzen op minstens normaal meevallende winstverwachtingen in de VS bij een ietsje beter dan verwachte omzetstijging..  De vooruitzichten blijven uiteraard ongewis, maar door Trump ziet men toch wel omzetgroei, is het niet door economische groei dan wel door inflatie. In Europa werkt de sterke dollar door in betere verwachtingen voor groei (in de VS juist niet). Overigens is het sentiment voor de dollar wel veel te optimistisch op het ogenblik.

In China valt de groei mee dankzij de export, maar zo voelt het dus niet voor de doorsnee Chinees. Het pessimisme over China lijkt voorlopig groot genoeg. Trump is uitermate vriendelijk voor Xi en dat lijkt positief.

In Japan lijkt de BoJ eindelijk dapper genoeg om de rente te verhogen. Er is een mooie stijging van de lonen.  

Trump heeft zijn eigen meme crypto munt uitgegeven en die is in enkele dagen kapitalen waard geworden. Als de familie Trump het merendeel heeft, is hun vermogen afgelopen week ruimschoots verdubbeld en bij nog een week zo'n stijging wordt Trump bijna net zo rijk als Musk en Bezos. Hij moet nu wel haast de FED dwingen bitcoin als reservevaluta te accepteren. In enkele weken tijd is volgens de wedkantoren de kans hierop gestegen van 40% naar 65% (wederom: geen enkele garantie).  

D.w.z. er is genoeg animo om er maar op los te speculeren, terwijl de verwachtingen even niet te hoog gespannen lijken en de angsten over de importtarieven van Trump overdreven lijken. De Nobelprijs voor de vrede lijkt Trump haast niet meer te kunnen ontgaan, als hij woord houdt.