Economie is slechts met grote moeite een wetenschap te noemen. Men weet niet hoe je gedegen empirisch en theoretisch onderbouwd antwoord kunt geven op zo ongeveer de belangrijkste vraag: is het goed dat de overheden flink aan het bezuinigen slaan?
De meningen hierover (bewijzen ho maar) lopen sterk uiteen.
Er is enige consensus onder heel wat voorspellers dat 1% extra bezuinigen door de overheid tot ongeveer 0,5% minder economische groei leidt.
Dat gebeurt althans met heel wat voorspellingen voor 2013 volgens Brian Reading van Lombard Street Research , bijvoorbeeld de OECD doet dit nu.
Sommige economen zoals Richard Barro zien haast helemaal geen negatieve invloed. Andere economen zien juist heel veel negatieve invloed zoals Krugman en Summers. Deze zien in de huidige economische omstandigheden waarin er een output gap is en een kredietcrisis een effect dat groter dan 1 is: 1% bezuinigen leidt tot meer dan 1% lagere groei, misschien wel -1,5%. Uit wat simulaties van de IMF zou je volgens Reading ook kunnen halen dat in de nodige landen de multiplier groter dan 1 is, d.w.z. het wordt dan een divider.
Dit lijkt bijvoorbeeld nu het geval voor Griekenland.
Keynes was niet gestoord met zijn therapie voor overheden in de grote depressie: bezuinigen was dramatisch slecht, Herbert Hoover wordt er nog om belachelijk gemaakt, en extra stimulus door de overheid helpt als niemand anders extra geld uit wil geven.
Er is verder wel unanieme overeenstemming onder economen dat investeringen de grootste multiplier hebben. Er is ook een grote meerderheid onder economen die bezuinigen wijs vindt als er geen of haast geen output gap is. Stimuleren leidt dan alleen tot meer inflatie. D.w.z. voor Nederland is bezuinigen vermoedelijk niet zo rampzalig, maar het zou beter zijn als de investeringen / research/ onderwijs aangemoedigd worden en je dan op de koop toe een wat groter overheidstekort voor lief neemt.
Er wordt alleen maar over plat bezuinigen gesproken, een beetje over hervormen, maar niet hoe je slim bezuinigt of hoe je aan de extra groei van Hollande kunt komen.
Zeer duidelijk is dat je infrastructuurinvesteringen moet aanjagen, vooral in landen als Griekenland en Portugal (Spanje heeft al veel gedaan de afgelopen decennia, maar je kunt vast nog wel wat slims vinden).
Mackie had in zijn scenarioanalyse voor Spanje van de week een divider van 1,5 ingeboekt voor Spanje. Dat leidde tot een 2,1% lagere groei in Spanje bij bezuinigen waarbij JanKees zijn vingers aflikt, niet eenmalig, maar elk jaar in het komend decennium. Mackie denkt niet dat bezuinigen zo slecht is, maar hij maakt zich wel zorgen, net overigens als Reading, Krugman en Summers o.a.
Overheidsinvesteringen tegen 1% rente is natuurlijk al snel goed, maar als je daar 10%+ voor neer moet leggen zoals in Portugal, dan laat je het wel uit je hoofd.
Maar in Nederland (en vele andere landen) is niemand bezig uit te denken hoe de overheid zich te pletter moet gaan investeren tegen die superlage rente, zodat de werkloosheid onmiddellijk daalt (wij moeten overigens voorzichtig zijn, omdat de werkloosheid nu al laag is).
Kortom, dit is een warm pleidooi voor een Europees fonds met euro-obligaties voor de PIGS en andere landen om in infrastructuur te investeren. Zegt het voort.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten