Het lijkt erop dat de S&P500 een korte recessie heeft ingeprijsd. (13) Topdown Charts op Twitter: "Recession Risk Pricing: from a quick glance at the movement of the stockmarket relative to the path of the PMI, you could argue that the S&P500 is already pricing in the risk of a recession to a certain degree… https://t.co/pvmr9M4QbV" / Twitter
Dat betekent dat de beurzen niet hoeven te schrikken van een daling van de ISM naar beneden 43 (het niveau dat algemeen gedacht wordt als aangevend dat er een recessie is). Als de ISM langdurig onder 50 blijft, dan moet je rekening houden met verder dalende koersen. Als de ISM dan zoals meestal gewoon weer herstelt, dan is een sterk beursherstel te verwachten. De FED moet dan verruimen en het fiscale beleid moet dan ruimer worden (liefst via meer investeringen in alternatieve energie en isolatie woningen en bedrijven). Dat het zo gaat is gebruikelijk geweest sinds Keynes betoogde dat dit zo moest. Recessies waren daarom meestal kort en niet erg krachtig. Het kan uiteraard anders gaan, de FED kan volhouden dat ze eerst een jaar met veel lagere inflatie in de cijfers moeten zien en de republikeinen kunnen voet bij stuk houden en geen nieuw gat in de hand toestaan van Biden c.s. Het wordt vooral erg als de vaste investeringen flink dalen, maar dat lijkt nu nog niet zo'n groot gevaar (er zijn veel aanbodproblemen en de banken hebben ruim voldoende reserves om geld uit te lenen voor gezonde investeringen).
In Europa zien we de val van Duitsland door het voor de industrie onbetaalbaar worden van aardgas en elektriciteit. Het enorme handelsoverschot van Duitsland is verdwenen en dat sleurt de euro naar beneden. Poetin wil Europa straffen voor de hulp aan Oekraïne en is daar tot op heden onverwacht succesrijk in. De westerse sancties zijn een groter drama voorlopig voor West-Europa dan voor Rusland. Publicitair is Rusland buiten het Westen aan het winnen, krijgt het steeds minder tegenstanders. Men legt zich langzaam neer bij de grillen van Poetin en geeft het westen de schuld van hoge energie- en voedselprijzen. Diverse (niet meer) Opkomende Landen hebben te maken met opstand zoals bijvoorbeeld Sri Lanka, er dreigt faillissement van diverse overheden. Allemaal de schuld van het Westen roept men daar.
In Europa zou de recessie lang kunne duren als Poetin strenger wordt en de Groningse gasvelden niet op vole toeren gaan produceren om de Duitse economie te redden en daarmee ook de Nederlandse.
In de VS hebben we eigenlijk een vrij normaal verloop van de (ongeveer vierjaars)cyclus gezien: eerst piekten de obligatiekoersen, toen de aandelenkoersen en nu lijken ook de prijzen van grondstoffen gepiekt te hebben. Daarna moeten de obligatiekoersen uit gedaald zijn en daarna moeten aandelen op hun dieptepunt te zitten. Dat lijkt allemaal niet ver weg in een normale cyclus. De huidige cyclus zou dan erg kort geweest zijn, maar dat komt vaker voor na een lange opgaande economische cyclus (zoals 2009-2020).
De structurele stijging van de aandelenbeurzen hangt af van vooral de hoogte van de winstmarges en ruim monetair beleid. Die zijn al jaren gemiddeld torenhoog en dat zou kunnen blijven. Het aandeel van technologie is hoog geworden en daar zijn langdurig hoge winstmarges mogelijk (ook langdurig verliezen). Het wordt structureel anders als er een loonprijsspiraal op gang komt. Dat lijkt nog niet te gebeuren, maar het begint steeds eenvoudiger mogelijk te worden gezien de structurele schaarste van arbeid vanwege de demografie. Robots to the rescue, alternatieve energie ook. maar niet altijd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten