de tactiek van de verschroeide aarde, we worden allemaal deplorables

 We zien ineens politici die tegen beter weten in hun land naar de afrond willen leiden. We zien Trump die rare dingen doet zoals Biden extreem hinderen bij het vormen van een nieuwe regering, onverantwoord veel troepen terugtrekken uit Afghanistan, helemaal niets meer doet aan coronamaatregelen, oproepen tot niet accepteren van de verkiezingsuitslag, een minister Mnuchin die speciale kredietconstructies voor noodlijdend bedrijfsleven plotseling stopt per 31 december, een congres dat maar niet tot een nieuwe stimulering komt terwijl 31 december heel veel uitkeringen stoppen (een fiscal cliff lijkt onafwendbaar).

We zien Johnson in het VK die steeds meer onafwendbaar op een harde Brexit aanstuurt, Hongarije en Polen die de begroting van de EU blokkeren vanwege minimale eisen aan de rechtsstaat zoals aangegeven door het Europese parlement (en de vrekkige vier, Nederland krijgt weer de schuld zo lijkt het).

En wat een heet baantje, het verdedigen van Trump. Onder de hete lampen van de tv-opname. De haarverf van die arme Giuliani, toch ooit de meest bewonderde burgemeester van New York na 9/11, liep uit bij de toelichting van hun strategie om de grootschalige verkiezingsfraude in de ogen van Trump en vele van zijn aanhangers aan te tonen. Maar Giuliani wordt er goed voor betaald, $20.000 per dag wilde hij hebben. Na zijn melt down (al gaande sinds 9/11) werd bekend dat zijn zoon was besmet met corona., net als zoon junior van the Donald.

Vermoedelijke moordenaar Nicky Verstappen na 22 jaar eindelijk veroordeeld via schakelbewijs. Zo pakte hij andere jongetjes aan in die tijd en zo moet hij het ook bij Nicky gedaan hebben. Geen echt bewijs, maar hij heeft zich overduidelijk vergrepen aan de jongen die zijn aandacht trok (en dat kon eigenlijk alleen levend) en toen hij wegging van de onheilsplek was de jongen dood.

Schakelbewijs. zo werkt Trump ook: promises made, promises kept. Iedereen van 2016 stemde dus weer op hem in 2020. Plus mensen die het toen vergeten waren. Hij heeft dus volgens schakelbewijs gewonnen, onomstotelijk, maar er moet nog wel wat voor geprocedeerd worden. Het is duidelijk dat de verkiezingen opnieuw gehouden moeten worden, zodat men alsnog op de juiste partij kan stemmen. 75% van de republikeinen denkt dat de verkiezingen gestolen zijn door Biden en kameraad Harris. Dat de verkiezing gestolen is staat als een huis als alternatief feit.

We hebben nieuwe deplorables in Nederland: Jip en Janneke die dermate populistisch discriminerende rolbevestigende toon uitslaan zoals in de jaren 50 gebruikelijk dat niet meer kan anno 2020.

De toeslagenaffaire in Nederland waarbij mensen met buitenlandse achternaam zwaar achtervolgd werden vanwege achteraf terecht toegekende subsidies toch zware boetes onterecht kregen: alle betrokken ambtenaren zeiden in de parlementaire enquête deze week hetzelfde wir haben es nicht gewust. We wisten het wel, maar deden net alsof het niet hun zaak was. Een ongeluk in slow motion. zo is de wet, het is onze schuld niet. we zagen het fout gaan, maar zo was de wet immers. Befehl ist Befehl. 

WSJ editorial: waarom de democraten bijna de meerderheid in het congres verloren: door hun te socialistische politieke standpunten

 

https://www.wsj.com/articles/why-democrats-nearly-lost-the-house-11605482291?

 

De verkiezingen in de VS pakten veel minder goed uit voor de democraten dan gedacht. Ja, Biden won, maar de republikeinen wonnen zetels in het congres en verloren maar een zetel in de senaat (voorlopig) en dat terwijl er veel meer zetels van republikeinen op het spel stonden voor beide kamers dan van democraten.

De democratische partij is fors naar links opgeschoven na 2018 en kreeg dat flink ingewreven met het verwijt dat ze een socialistische bijna marxistische partij waren geworden die de oren lieten hangen naar Black Lives Matter/ defunding the police en peperdure klimaatcrisisprogramma’s met stoppen van fossiele brandstoffen op termijn, stoppen met fracking etc. Dat kostte behoorlijk veel stemmen.

De kiezer heeft gezegd dat ze in meerderheid nog niet toe zijn aan de omarming van dit soort standpunten. In dat perspectief heeft de democratische partij wijs gekozen om Biden naar voren te schuiven en niet iemand die meer op de linkervleugel stond. Biden bleek als mens populairder dan verwacht, niemand had echt iets tegen hem (wat bij Hillary heel anders was). Biden heeft het beter gedaan dan de democraten in congres en senaat. Minder goed dan de polls aangaven, maar niet zo heel veel minder als alle stemmen in Californië eindelijk zijn geteld: Biden wint dan de ‘popular vote’ met ongeveer 7 miljoen stemmen. Biden heeft zwart electoraat op de been gekregen (en won daarmee Georgia) en bleek populair in Pennsylvania, Michigan en Wisconsin.

Verbazend is dat het kwartje bij de klimaatcrisis nog steeds niet helemaal is gevallen bij een meerderheid van de Amerikaanse kiezers.

Black Lives Matter is ontaard in veel te extreme standpunten (zoals defunding the police in plaats van politie extra opleiden om minder te discrimineren zoals Biden wil) in veel Amerikaanse ogen.

Biden heeft daarmee geen mandaat gekregen om het wensenlijstje van de linkervleugel van de partij te gaan uitvoeren. Hij kan slechts regeren via moeilijke compromissen met republikeinen en die linkervleugel van de democraten. Daar zijn de nodige mogelijkheden voor, omdat Trump in diverse gevallen te extreem populistische standpunten innam. https://www.wsj.com/articles/where-biden-and-mcconnell-can-agree-11605031093? (Galston van de Wall Street Journal ziet mogelijkheden voor steun beide partijen aan meer testen voor Covid-19, extra coronasteun voor midden- en kleinbedrijf, scholen, legaal maken van dreamers (jongeren die op heel jonge leeftijd door hun ouders van buiten de VS naar de VS gesleept zijn en er nu bijna heel hun leven wonen), enige steun aan budget van staten, enige extra steun voor werklozen, beter internet voor platteland, zelfs hogere minimumlonen)

Biden zal moeten gaan werken aan verbetering infrastructuur en opknappen achterstandswijken. Dat moet ook in de nodige gevallen in de smaak kunnen vallen bij republikeinen. Natuurlijk moet hij zich weer aansluiten bij het klimaatverdrag van Parijs, maar hij heeft verrassend weinig mandaat voor veel groene investeringen. Een deel zal gelukkig van zelf gaan omdat alternatieve energie steeds goedkoper wordt, technologie met batterijen etc. veel vooruitgang boekt, investering in isolatie van huizen redelijk rendabel is. Dreamers moeten in de VS kunnen blijven en blijven doorwerken, dat moet toch echt kunnen lukken.

Er moet veel extra geld komen voor staten met grote overheidstekorten (op straffe van veel ontslag van ambtenaren en minder overheidsuitgaven). Republikeinen zijn mordicus tegen geld geven aan vooral bijna failliete democratische staten. Dat zal dan denk ik afgeruild moeten worden tegen bijvoorbeeld geen verhoging belastingen van de rijken van betekenis (er zijn wel heel wat belasting loopholes te sluiten voor bijvoorbeeld inkomsten hedge fund managers, lieden als Trump etc., ik zie wel iets in een soort minimumbelasting % voor de superrijken na hun legale belastingontwijking).

 

mogelijk vaccin bij -70 graden, geen onlusten Amerika, geen extra fiscale stimulering, explosieve stijging coronabesmettingen= enorme instroom gelden voor beurs en bitcoin= all time highs voor Amerikaanse beurzen

 

En plotseling werd er gerapporteerd door Pfizer dat hun vaccin 90% werkzaam was geweest. Beter dan verwacht, maar eigenlijk toch niet zo verrassend dat er vaccins werkzaam zouden zijn. Dat bewaren bij -70 graden is overigens wel een probleem in heel wat landen. Toch reageerden de beurzen er enorm op. Aandelen die zwaar geleden hadden onder corona veerden soms tientallen procenten omhoog en aandelen die geprofiteerd hadden, kregen het plotseling even zwaar te verduren. Buy the dip. Eerst de grote achterblijvers na corona, daarna de dalers bij technologie deze week.

Men zag een enorme instroom van vooral institutionele gelden en dat betekent meestal nog meer koersstijging in de maak. Niet altijd (bijvoorbeeld 2007). Er is weer euforie, maar de euforie kan nog groter worden (of omslaan in doffe ellende, als men ook in de VS moederziel alleen onder de kerstboom moet gaan zitten in strenge lockdowns in de meeste staten, al is dat nog zo uitgesloten door Trump, maar kerstmis wordt dit jaar gestolen door het coronamonster).

Het economische plaatje is de afgelopen weken danig verslechterd. Door corona komen er weer lockdowns in meer of minder erge mate. Zelfs in de VS neemt men weer strengere maatregelen. Ik dacht dat die 700 extra doden door de enorme massa’s op de been gebracht door verkiezingsrally’s van Trump overdreven waren, maar nu lijkt het eerder een onderschatting. Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen in de VS is nu een record 70.000 maar gaat volgens de modellen naar 95.000 over acht dagen (=gegarandeerd meer coronamaatregelen). Het aantal besmettingen stijgt exponentieel in de VS en het koudere weer + aanmoedigingen van Trump tot zorgeloos gedrag wijzen op verdere stijging op korte termijn.

Europa lijkt in het vierde kwartaal zo’n 2-3% te kunnen krimpen vanwege lockdowns, terwijl in de VS de groei net positief lijkt te blijven (consensus over groei valt nog steeds als een baksteen), maar als de exponentiële stijging van besmettingen niet binnen drie weken stopt en de republikeinen niet verder willen stimuleren, dan kan de economie ook in de VS weer krimpen in het vierde kwartaal 2020 en eerste kwartaal 2021.

De huidige economische indicatoren voor de VS zijn overigens nog steeds goed, zowel voor de arbeidsmarkt, huizenmarkt, industrie als detailhandelsverkopen. Het vertrouwen van de consument is harder aan het dalen dan verwacht. Het vertrouwen van midden – en kleinbedrijf (NFIB) is nog maar nauwelijks omlaag (wel minder animo om mensen in dienst te nemen), maar volgende maand verwacht ik een flinke val door de overwinning van Biden en de verergerende lockdowns.

In de VS blijken de republikeinen na de verkiezingen nog minder te porren voor extra stimulering. De kiezer heeft op de verkeerde presidentskandidaat gestemd en dat mag niet beloond worden. Er dreigt een fiscal cliff voor steuntrekkers na 31 december en dat werpt de schaduwen vooruit voor hun kerstaankopen. De mensen die financieel niet geraakt worden door corona lijken echter meer kerstaankopen te gaan doen. Corona zal uiteindelijk ergens in 2020 extra steunmaatregelen in de VS forceren, maar de knip gaat net als altijd flink op slot na verkiezingen als het aan republikeinen ligt.

Omdat Trump zijn nederlaag niet toegaf, waren er vrijwel geen onlusten van zijn aanhangers om de boel af te breken vanwege de daardoor onzeker lijkende nederlaag van Trump. In hun ogen zijn de verkiezingen gestolen en wel op zo’n vernuftige wijze dat het haast niet aan te tonen is. Ondenkbaar dat mensen die in 2016 op Trump stemden na zijn belastingverlagingen, deregulering, aanpak van China dat in 2020 niet gedaan zouden hebben. Het zijn de miljoenen stembiljetten aan nieuwe stemmers die tot bedenkelijke stemmen op Biden leidden aldus doorgewinterde Trump-aanhangers.

 In de VS is de rente hardnekkig aan het stijgen. De inflatieverwachtingen lopen op en de termijnpremies ook. Een vaccin gaat zorgen voor minder noodzaak tot QE, zo denkt men. Wie in enorme stijging van coronabesmettingen gelooft, ziet flinke daling van de rente in de VS. Bitcoins zijn zeer populair en worden steeds serieuzer genomen door beleggers. Goud lijdt onder de hogere rentes en de populariteit van bitcoins en andere cypto-munten (zelfs de ECB denkt er serieus over).

De groei in de EU was 12,7% in het derde kwartaal en de groei in Nederland bleef daar 5% bij achter (en toch was men euforisch over de cijfers in Nederland). Als je de eerste drie kwartalen samen neemt, dan valt de krimp in Nederland ruim 1% minder uit dan het Europese gemiddelde.

 

omhoog afgelopen week, we gingen van onder naar boven in het zijwaartse koerskanaal

 Na een overdreven daling twee weken geleden een overdreven stijging afgelopen week. Waarom allemaal, is nog moeilijker dan normaal uit te leggen. De beurs steeg en de rente daalde, dat zijn we niet meer gewend. De VIX ging flink omlaag, minder onzekerheid aangevend en dat is als vanouds goed voor de aandelenkoersen.

Biden wint, moeilijk te accepteren voor de stemmers op Trump. De stedelingen  vermorzelen weer eens de mores van de niet stedelingen [=individuen, maar platteland is niet macht werknemer maar is niet-kosmopoliet, een soort deplorable]

Wie in 2016 op Trump stemde zal bijna altijd denken dat hij aan hun verwachtingen ruim heeft voldaan. Ja, hij is lomp, maar hij kreeg wel voor elkaar wat hij beloofde. Daarom is het voor hun moeilijk te geloven dat Trump, het archetype van de winnaar, verloren kan hebben.

Toch kregen we tot op heden niet de gewelddadigheden waarvoor gevreesd werd en waartoe opgeroepen werd door o.a. Donald junior.

Vrouwen stemden niet zo overweldigend op sleepy Joe als was gepeild in de polls. Ze werden omgepraat door hun man en de buren: ja, Trump was lomp, maar hij stond voor de belangen van de niet-stedelingen. Veel minder relatieproblemen dan ik had gevreesd.

Wat leerden we nog meer. Hispanics zijn voor Biden, maar Latino’s zijn tegen comrade Harris. Latino’s is kennelijk anders dan Hispanics.

Corona, steeds minder onder controle in het Westen. In Europa gaat het langzaam minder rampzalig, in de VS is er een heel brede derde golf aan het ontstaan, veel breder dan de eerste en tweede golf van besmettingen. En het vaccin heeft flinke vertraging opgelopen. Waarschijnlijk geen degelijk goedgekeurd vaccin voor kerstmis, veel later dan beloofd door Trump.

Dan de economische cijfers van afgelopen week. Ronduit prima voor de VS.

wow wat een daling van de werkloosheid in de VS, ongelooflijke stijging ISM manufacturing.

Grote daling werkgelegenheid overheid (alleen al 170.000 tellers van de census), toch 638.000 groei werkgelegenheid.

 Jeff Miller van A dash of insight vertrouwt de werkgelegenheidscijfers nog steeds helemaal niet. Een groter dan normaal deel beantwoordt de vragen van BLS over hun werkgelegenheidscijfers niet meer, vermoedelijk omdat ze failliet zijn. Dit wordt als het goed is gecompenseerd door het ontstaan van nieuwe nog niet bij BLS geregistreerde bedrijven (via het birth/death model van bedrijven), maar dit jaar zou dat wel eens onvoldoende het geval kunnen zijn (=neerwaartse aanpassing over enige tijd van de werkgelegenheidscijfers dreigt).

Het gaat nog steeds niet goed met de economie. Tot eind augustus was de loonaanvulling vanuit de overheid ruim voldoende, maar daarna niet meer en na 31 december dreigt een fiscal cliff, waarbij republikeinen de ontrouwe kiezers zouden willen straffen via hand op de knip, zoals zo gebruikelijk is na verkiezingen.

Velen kunnen de huur niet betalen en zonder nieuwe wetgeving worden ze en masse hun huis uitgezet (evictions)

beurzen vliegen omhoog, rente omlaag door uitblijven blue wave of wat dan ook

 

Het verklaren van beursbewegingen is nog verraderlijker geworden dan normaal. Laat staan voorspellen van beursbewegingen in de goede richting.

Vrijdag was er precies zoals in 2016 paniek ontstaan over de Amerikaanse verkiezingen. Een fikse draai naar beneden en uiteindelijk een nog veel grotere naar boven in de verkiezingsnacht omhoog toen in 2016 bleek dat Trump had gewonnen en vooral ook dat de republikeinen de meerderheid in de senaat hadden veroverd.

In 2020 bleken de polls even verkeerd als in 2016, al zijn de afwijkingen net als in 2016 maar een paar procent. De popular vote gaat zeer overtuigend naar Biden als straks alle stemmen in Californië zijn geteld. Een paar procent verkeerd betekent al snel in swing states dat je de verkeerde winnaar hebt voorspeld. Trump deed het veel beter dan voorspeld, maar slechter dan in 2016 (en hij verloor o.a. deze keer in Arizona (nog niet helemaal zeker), Wisconsin en Michigan (nog onder de rechter), Samen met Nevada net genoeg voor Biden om te winnen. Biden maakt (donderdagochtend) nog steeds kans om Pennsylvania en Georgia te winnen. Georgia is veranderd van republikeins bolwerk naar swing state vanwege de immigratie van minderheden zoals zwarten, hispanics en Aziaten die nu bijna 50% van de bevolking uitmaken. Karen is Richard aan het wegstemmen. Trump won Florida door de mensen in Miami met succes bang te maken voor Kamala Harris en the squad, het leek wel of Fidel Castro op het stembiljet naast Biden had gestaan.

De meerderheid van de senaat blijft in republikeinse handen en men kan daardoor naar de door Krugman gedroomde fiscale stimulering van 4 triljard wel fluiten. Het hooggerechtshof blijft voorlopig aartsconservatief. Obamacare hangt daarom aan een zijden draadje, maar zal in geval van nood vervangen worden. Gridlock tussen congres, senaat en president was vroeger over het algemeen gunstig voor beurzen. In ieder geval kon nu de rente flink dalen door het in de grond boren van hoop op voldoende fiscale stimulering. Toch de beurzen omhoog vanwege wat eigenlijk. Het einde van tech outperformance was iets te vroeg voorspeld, de Nasdaq explodeerde hoger.

Toch net geen doorbraak naar beneden van vele koersranges zoals bij aandelen, goud en obligatiekoersen. Sleepy Joe euforie. En nu hoopt men op de beurs dat hij echt veel gaat slapen, niets gaat veranderen.

Nu ziet men doorbraak naar boven. Wat een veranderingen in een paar dagen. We lijken van Trump af te komen, maar niet van zijn politieke erfenis (een nog meer gepolariseerd land, belastingen blijven laag, China wordt verguisd, meer betalen voor NAVO door buitenland, steun van Amerika als politieman in de wereld is niet langer vanzelfsprekend, de FED is gedwongen tot steeds meer verruiming). Er gaat maar weinig veranderen. Alhoewel: na net nu uit het Parijsakkoord te zijn gestapt, gaat men straks weer instappen. Er komt voorlopig onvoldoende geld om de doelen van Parijs te gaan halen, maar dat lukt de meeste andere landen ook niet. Er wordt in ieder geval straks niet langer rond getoeterd door de president van de VS dat de klimaatcrisis een hoax is. Meer samenwerken, ook weer internationaal. Respect voor minderheden. Een president die zich presenteert als tussenpaus. Dat kan heel goed gaan zoals paus Johannes XXIII aantoonde.

 /

Wat is Amerika toch een raar land geworden: Black Lives Matter. Hoe zo? Natuurlijk toch, hoe kun je dit afvragen. Every vote counts. Ja, hoe zo zou dat niet zo zijn?

 De beurs geeft aan dat het volstrekt onbelangrijk is wie president van Amerika is/ wordt. Het gaat om de meerderheden in congres en senaat. Niet allebei democratisch, gridlock. Halleloejah op de beurzen.

  

 

de week die was, de onzekerheid van de Amerikaanse verkiezingen en corona

 

De afgelopen week daalden de koersen flink. Zelfs de Nasdaq was kwetsbaar. Geen hulp van obligaties. Zelfs de beurs zegt niet meer dat Trump gaat winnen, overigens ook niet duidelijk of Biden zal winnen. De opiniepeilingen zijn wel duidelijk: Biden gaat ruim winnen. Maar na de uitslag van 2016 zijn veel mensen daar nog erg onzeker over. Nogal wat mensen, maar minder dan in 2016, durven niet te zeggen dat ze op Trump stemmen. De polls hebben hier voor gecorrigeerd, ook geven die nu een groter gewicht aan de mening van deplorables/ laag opgeleiden dan toen.

Trump heeft qua resultaat goed gescoord met grote belastingverlagingen en dus flinke stijging reële inkomens, flinke stijging van vermogens/ pensioengeld, hoger vertrouwen van bedrijfsleven (zelfs na corona hoger dan onder Obama), deregulering, benoeming conservatieve rechters (waar zelfs niet elke republikein blij mee is), aanpak China (nog niet leidend tot kleinere handelstekorten of herstel werkgelegenheid in industrie), aanjagen olie-industrie, opzeggen internationale verdragen (vooral klimaatverdrag was slechte zaak, maar een groot deel van achterban vindt een en ander in grote lijnen OK, zoals beloofd door Trump). Trump heeft mensen bang gemaakt voor de linkervleugel van de democratische partij, voor belastingverhogingen door Biden, wetteloosheid van BLM, van verwaarlozing van de deplorables/ plattelandsstaten, iets minder duidelijk voor dreigende gevaren in suburbia onder Biden. In normale omstandigheden zou dit meer dan genoeg zijn geweest voor een zittende president om royaal te winnen maar Trump is zo onbeschoft, zo controversieel, chaos creërend, zo vaak de onwaarheid vertellend (‘alternative facts’ verkondigend), onpresidentieel, te veel vergoelijkend wat extreem rechts doet, toont te weinig ‘ compassion’, ging niet mee met Metoo, met BLM, verknalde het beleid voor corona. Dat laatste heeft ervoor gezorgd dat veel Amerikanen in een benarde positie zitten en afhankelijk zijn van overheidssteun, veel meer dan in 2016 en zo in de handen van Biden zijn gedreven.

Er zijn heel wat relatieproblemen in de VS omdat veel vrouwen op Biden stemmen uit walging voor Trump, terwijl hun mannen gepassioneerd op Trump stemmen. Het verschil in stemgedrag van vrouwen versus mannen is volgens de peilingen nog nooit zo groot geweest (en de hoofdreden waarom ik denk dat Biden gekozen gaat worden).

Nog nooit zijn er zo veel stemmen van te voren uitgebracht. Van die stemmers stond afgelopen week iets meer dan de helft geregistreerd als democraat, 27% republikein en de rest onafhankelijk. De post kan deze enorme toestroom niet verwerken en alleen al in de swing states waren op 30 oktober 7 miljoen stemmen nog niet verwerkt door de post (28% van de vooraf uitgebrachte stemmen). Pennsylvania meldt daarom dat ze waarschijnlijk nog enkele dagen na de verkiezingen nodig hebben om alle poststemmen etc. te tellen.

Trump krijgt grote menigtes op de been en een onderzoekje van Stanford University schat dat dit tot 700 coronadoden gaat leiden, iets dat me erg veel lijkt, maar het is meer dan 0.

Hoge opkomst zou gunstig zijn voor democraten, maar de extra opkomst zal vooral onder laag opgeleiden zijn en Trump scoort uitermate goed bij mannelijke domoren.

Hoe dan ook, een van de twee gaat verliezen en dat is een grote tegenslag voor een behoorlijk deel van de stemmers, die zich daar niet gemakkelijk bij zullen neerleggen, zo zeggen ze al van te voren.

Onlusten op en na de verkiezingsdag zijn zo ongeveer gegarandeerd, alleen hoe erg is onzeker. Vooral als Biden niet zou winnen, lijkt men te kunnen rekenen op grote onlusten. Het ziet er naar uit dat vele miljoenen poststemmen ongeldig verklaard gaan worden en de onlusten zijn niet meer te overzien als dit de enige reden is waarom Trump zou winnen. Trump heeft daarom al aangekondigd dat hij waarschijnlijk nog enige tijd na de verkiezingsdag campagne gaat voeren. Hij ziet kennelijk nog geen duidelijke uitslag komende week.

  De aandelenbeurzen hebben een hoge volatiliteit ingeprijsd voor komende week. Men zit ongebruikelijk zwaar short volatility in de vaste overtuiging dat de volatiliteit na woensdag gaat dalen. Velen vinden dat de beurzen net als in 2016 overdreven veel gedaald zijn vanwege de onzekere verkiezingen in de VS.  O wee als dat niet gebeurt, dan moet men flink deleveragen, meer dan afgelopen week al gebeurde.

Ondertussen zit de VS in ongeveer net zo’n snelle stijging in coronabesmettingen als Europa, maar de VS lopen nog enkele weken achter. Zelfs Duitsland ziet nu een explosie in coronagevallen en als het zelfs Duitsland niet lukt de groei van coronabesmettingen de kop in te drukken, dan moet je de hoop dat de VS dat wel kan snel vergeten.

De groeivoorspellingen voor het vierde kwartaal in Europa zitten in een vrije val. De ECB ziet verslechtering en nog net positieve groei als in december de lockdowns kunnen worden verzacht, maar de consensus gaat nu richting -2% van economen en dat kan nog steeds te optimistisch zijn. Zelfs als corona mee zou vallen, gaat de ECB verder verruimen met QE in december en met deze stimulering worden dalingen van de pensioenen bij de grootste Nederlandse pensioenfondsen vrijwel onafwendbaar. Negatieve rente helpt de economie niet en is een ramp voor banken en pensioenfondsen.

De groei in het derde kwartaal in Europa was spectaculair hoog, spectaculair beter dan verwacht, nog beter dan de ook spectaculaire cijfers van de VS (deze werden afgeremd door krimp overheidsuitgaven (staten moeten door enorme tekorten geforceerd bezuinigen, ambtenaren ontslaan) en een grote stijging van het handelstekort met vooral China). Vooral Italië blijkt er gelukkig beter voor te staan dan gevreesd.

De cijfers over september in de VS geven nog steeds doorgaand herstel aan van bijna alles, iets afzwakkend, maar er was een mooie stijging van reële inkomens, reële verkopen, werkgelegenheid, huizensector, nieuwe orders, enig herstel van consumentenvertrouwen. Oktober zal minder goed zijn, maar beter dan Europa waar corona toen al extra schade aanrichtte.

Winstcijfers over het derde kwartaal waren opnieuw zeer meevallend, maar de vooruitzichten waren nogal eens niet mooi genoeg. Winstverwachtingen een jaar vooruit stegen ongeveer mee met de omvang van de meevallers. De daling van de olieprijs moet gaan leiden tot minder investeringen en dat is meestal slecht voor winsten in de hele economie (de winstdaling in 2020 viel mee bij de verschrikkelijke daling van het BNP, voor een belangrijk deel, omdat investeringen ongebruikelijk minder daalden).

Overheidssteun wordt door de nieuwe lockdowns weer meer noodzakelijk. De KLM dreigt minder geld te krijgen omdat de piloten na 2023 niet nog meer gekort willen worden op hun hongerloontje van nu nog maar een luttele € 226.000 per jaar voor een Boeing 737 (één gangpad) volgens de Telegraaf, want dan verdienen ze nauwelijks meer dan de € 133.000 van een piloot bij een prijsvechter.