elke week nieuwe zorgen, the mount of worry gives all time highs

 De Trump show leidt bijna elke dag tot nieuwe schokken en ook opluchting. Elke keer verzuchten we dat Trump niet helemaal ongelijk heeft, maar waarom moet het zo hard gespeeld worden. Als je zo van kapitalisme houdt, dan hoef je globalisatie en vrijhandel toch niet zo onderuit te halen. Peace dividend, daar was helemaal niets mis mee, tot we in vooral Europa totaal ingeslapen waren. We moeten wakker worden, maar niet woke, het is niet zo simpel.

Vance leest ons de les. We doen alles verkeerd in Europa en moeten niet zo onaardig zijn tegen Rusland. Gun ze toch die Oekraïne en luister toch naar hoe Poetin het morele verval in Europa probeert tegen te gaan. Volg toch dat voorbeeld dat oligarchen, echt rijke mensen, de dienst moeten uitmaken. Die weten echt beter hoe het moet. Dat is sneu voor de zwakkeren, maar dat zijn niet zonder reden de zwakkeren. Laat het geluid van de populisten onversneden horen, pas er geen censuur op toe, ook al is het in strijd met de feiten. Het is toch mooi dat met een beetje inzetten van sociale media vazallen van Rusland de verkiezingen kunnen winnen.  Wij moeten beter naar de rechtse Amerikaanse media luisteren, die weten alles beter en dan gaat alles goed. Niet voor iedereen, maar toch, Amerika is de baas en nergens kun je zo rijk worden met technologie.

Vance en Hegseth hebben Europa weer met beide benen op de grond gezet. Zonder Amerika is het al heel mooi als niet heel Oekraïne binnen enkele maanden Russisch wordt. Natuurlijk mag Poetin alles houden en is lidmaatschap NATO uitgesloten. Ons BNP blijft steeds verder achter bij de VS. Onze normen en waarden zijn afgegleden richting tegenwerken anti abortus helden en toestaan van hopeloos veel immigratie. Luister toch naar mevrouw Faber. Die weet hoe het zou moeten, al heeft haar voorgestelde politiek vroeger niet gewerkt en werkte het ook niet best in andere landen met iets soortgelijks. Maar daar gaat het niet om. Zo erg is die immigratie helemaal niet, van Europeanen/ westerlingen/ Chinezen, India is het zelfs zonder meer goed. Maar de kiezer moet het gevoel hebben dat er nu eindelijk alles aan gedaan wordt om de gelukzoekers maximaal in de stront te laten zakken. 

Amerika gaat Europa raken met importheffingen vanwege onfaire BTW-heffing die niet voor export naar de VS geldt. Europa moet Amerika de schulden kwijt schelden in de vorm van omwisseling Treasury's voor 100 jaar zero coupon obligaties (hier wordt echt aan gedacht). Dat zal maar met mate gebeuren, maar militaire bescherming via de NATO moet natuurlijk stevig betaald gaan worden en dat zit er wel in, zo lang Europa militair niets voorstelt vergeleken met Rusland, dat  ook weer niet zo sterk is dat Oekraïne binnen de geplande 24 uur kon plat walsen. Net zoals Trump ook wat meer tijd nodig heeft voor een vrede waarmee Poetin enigszins voor enige tijd mee kan leven, voordat hij weer verder kan gaan. 

Drieste plannen in de VS en dat begint nu ook tot grotere economische uitslagen te leiden. In de VS is de inflatie uit de hand aan het lopen en vielen de retail sales, detailhandel verkopen enorm tegen. Deels door bosbranden en erge kou (industriële productie nutsbedrijven  daardoor sterk). Ex benzine was het slecht. Na de feestdagen doet men het wat rustiger aan, net als altijd, maar deze keer had men eind 2024 wat extra ingeslagen vanwege misschien hogere prijzen op importgoederen. Temu en Shein worden een stuk duurder tenslotte.

Men begint zich achter de oren te krabben, waar die hogere inflatie vandaan komt. Niet door geldgroei, die de schuld was van de vorige inflatiegolf samen met de aanbodschok van corona toen. Wel door extra consumptie van republikeinen die sinds Trump door het dolle heen zijn en vinden dat ze niet zo veel geld hoeven aan te houden, dat ze het beter kunnen spenderen (het is volgens de theorie de combinatie van te hoge geldgroei samen met een hogere bereidheid om minder (spaar)geld aan te houden die hogere inflatie veroorzaakt). Er is ook weer een soort inflatiepsychologie aan het ontstaan, dat je gerust de prijzen mag verhogen, ze kopen toch wel, die mallotige consumenten. De theorie over de invloed van verwachtingen op inflatie staat zwaar ter discussie in recente studies. Het verband tussen inflatie en werkloosheid (Phillipscurve) is (in tijden van globalisatie) nergens meer te bekennen. De centrale banken zitten met de handen in het haar. De te grote overheidsschulden moeten draaglijk gehouden worden, geen paniek. In de VS wil men maximaal brassen, nu door plannen door de goudvoorraden op de huidige prijzen te waarderen en Sinterklaas te gaan spelen met de winsten. Men ziet meer inflatie, verwacht meer inflatie, maar ziet dat bedrijven dat mogen doorberekenen en nog meer winst mogen maken. Normaal is onverwachte inflatie erg slecht voor beurzen, maar nu (nog?) niet, want anders is niet te verklaren waarom de beurzen de afgelopen week geen pak slaag kregen. Het gaat (even?) helemaal niet meer zo goed met de stijging van de verwachte winsten een jaar vooruit.

ken jij die mop van hogere importtarieven- ze kwamen niet

 Trump kreeg enkele dingen voor elkaar door dramatisch te dreigen met idioot veel hogere importtarieven tegen Canada en Mexico. En stelde toen alles uit. Dat begint normaal te worden en dat maakt het noodzakelijk dat Trump echt dramatische dingen gaat doen met tarieven. Heel even, want een en ander valt niet goed op de beurzen en de inflatieverwachtingen voor komend jaar schieten omhoog (vooral bij de democraten natuurlijk). Het goede nieuws van het afblazen van doldrieste importtarieven voor Canada en Mexico leidde niet tot veel hogere koersen en dat terwijl de particulieren nog steeds als een dolle aandelen kopen in de VS. Ze zijn niet bang, verzekeren zich steeds minder met puts. Hoe het zit met hogere importtarieven was de laatste decennia slecht uitgezocht door economen en het data materiaal is slecht. Het lijkt erop dat in beperkte mate hogere importtarieven voor de VS gunstig zouden kunnen zijn. Ongeveer zoals Bessent voorstelt, bij stijging van 2,5% per keer en wel selectief. Dramatische tarieven op de auto-industrie van Canada leidt tot enorme verstoringen (vooral bij Windsor in Canada tegenover Detroit) en  o.a. Ford zou een zware pijp roken. Het zou tot lagere productie van auto's in de VS moeten leiden.

Er wordt ook weer volop aan theorievorming gedaan over de politiek van Trump: het bullying van je zwakkere vazalstaten. In hoeverre dat zin heeft of schadelijk is. Het is in ieder geval onprettig voor een groot deel van de wereld.

Musk ligt steeds meer onder vuur met DOGE: veel ambtenaren zijn plotseling onzeker over hun baan en een en ander leidt tot veel onzekerheid (niet gunstig voor beurzen). De rijkste man ter wereld vindt het in ieder geval heel goed als arme landen minder steun krijgen. 

Het winstseizoen over het vierde kwartaal en daarmee over 2024 is in de VS een heel eind gevorderd. Winsten vallen gemiddeld normaal mee en de omzetten ook. Er zijn wat wolkjes zoals de vooruitzichten van technologie, cloud, Microsoft etc. De winsten over het vierde kwartaal die zoals altijd wat meevallen leiden tot hogere winsten over 2024 volgens de analisten, maar de laatste weken ook tot minder verwachte winstgroei in 2025 (vanaf de hogere startbasis), vooral bij industrie. Maar men verwacht nog steeds een prachtige 11%, ook al is dat iets minder uitbundig dan enkele weken geleden en zal zoals meestal gebeurt de winstverwachtingen van analisten aan het begin van het jaar wat te optimistisch zijn.

De ECB heeft nog eens laten uitzoeken wat de natuurlijke rente zou moeten zijn. Dat valt niet precies uit te rekenen en daarom moeten ze heel veel slagen om de arm houden. Men komt uit op een normale, natuurlijke reële rente van 0% waar dat enkele jaren geleden nog -2% was. Die 0% is overigens wel genoeg om de rente nog eens lekker te verlagen, maar 1,5% lijkt toch wat te optimistisch zonder recessie. 

tarievenoorlog veroorzaakt chaos en recessie mits doorgezet

 Hij deed wat hij beloofd had: het enorm verhogen van de importtarieven voor Mexico en Canada. In februari wordt het uitgerold. De Wall Street Journal noemt het de domste politiek ook en dat voor een krant die stevig achter Trump staat. De verwachtingen over de invloed van tarieven is nogal aan het schuiven. Voor de verkiezingen werden de economen geloofd dat het slecht was. Daarna begon men steeds meer te geloven dat het niet zo'n kwaad kon mits met mate ingevoerd. Daarna werd het zelfs even hosanna voor deze gruwelijke politiek. Er ontstond een soort Brexit-logica. Maar nu de tarieven in volle omvang los beginnen te komen komt er weer meer twijfel en gelooft men de economen ineens weer op basis van gebrek aan voorbeelden uit de geschiedenis waar dit goed ging en op basis van economische logica. 

Een en ander rechtvaardigt Trump via een algemene noodtoestand vanwege de gezondheidscrisis die veroorzaakt wordt door fentanyl uit de nu getroffen schurkenstaten in de ogen van Trump. China gaat dit uiteraard stevig aanvechten bij de WTO. 

Inclusief vergeldingsmaatregelen ontstaat een grote supply shock. In de tarieven van Trump staat dat vergelding zal leiden tot nog hogere tarieven. Escalatie is dus niet zo eenvoudig te beteugelen, maar kan wel. Of weer eens peperdure avocado's (die voor 90% uit Mexico geïmporteerd worden). De bouw wordt een stuk duurder. Voor de Amerikaanse autoproducenten wordt het een hele klus onderdelen bij elkaar te scharrelen uit het plotseling zo dure Canada en Mexico. Chaos bij fysieke levering van zilver bijvoorbeeld.  

En ineens kan men van alles in de VS gemaakt niet meer kwijt in Canada en Mexico waar wel op gerekend werd. Amerika is een land dat behoorlijk op eigen voeten kan staan, meer dan andere landen, maar toch zit men met meer dan 20% import van economie en zo'n 15% export. Bijna de helft wordt nu getroffen door hogere tarieven. Dat is genoeg voor een enorme ontregeling van de economie die een recessie zou moeten veroorzaken. De schade zal enorm zijn (vooral voor het zo onschuldige Canada en het minder onschuldige Mexico) en Trump moet zo snel mogelijk overschakelen op het door Bessent (nieuwe minister van Financiën) voorgestelde tempo van 2,5% per keer, dat kan gematigd genoeg zijn mits voorzichtig geïmplementeerd. The law of unintended consequences komt nu snel in werking (zoals bitcoin naar zeg wie weet $75.000). 

China pakte onder Trump1 de importtarieven o.a. aan door de yuan te laten zakken, maar bij drastische heffingen zoals deze keer lijkt te gaan gebeuren, gaat dat niet goed lukken. Onmiddellijke verzwakking tegen de dollar is overigens geboden (ook voor pond en euro) en dat zou kunnen met flinke renteverlagingen van de centrale banken (ECB naar 1,5% in september) die hun economie aan puin geschoten zien worden door de nieuwe energie van Donald Jezus volledig gesteund door zijn trawanten. Als het niet goed gaat en dat kan natuurlijk niet anders, is het volledig de schuld van de democraten die dit noodzakelijk gemaakt hebben. 

Er is gewoon pijn op korte termijn nodig om de handelspolitiek op lange termijn weer in het reine te laten komen. De aanhangers van Trump zien Canada en Mexico snel capituleren voor de wensen van Trump en Trump zal dan scoren.

Men keert gewoon alles om: de opstandelingen van 6 januari zijn weer vrij en krijgen een onderscheiding en degenen die ze vervolgden worden ontslagen en in de kerker gegooid, want zij zijn toch de echte boeven die in de hel moeten branden zonder hulp van Jezus.. De volledige triomf van anti woke die niet lang meer zal onderdoen van de communistenvervolging onder Mc Carthy. Onvrijheid die als nieuwe vrijheid wordt verkocht, daar gingen de communisten in Europa uiteindelijk aan ten onder.

We kregen al een klein voorproefje in de laatste economische cijfers van de VS. In december werd er snel zo veel extra geïmporteerd dat er een voor de derde bijstelling reuze-aanpassing kwam van de groei in het vierde kwartaal van 3,2% via 2,9% naar 2,3% (2,6% verwacht door consensus die niet helemaal goed zat te rekenen of nog niet door iedereen rekening was gehouden met het laatste reusachtige handelstekort). Nu minder import, maar dat zal groei niet erg helpen vanwege gedwongen afbouw voorraden en exportproblemen. Maar de consument heeft nog steeds zin om nog veel meer extra te consumeren. 0,7% meer in december uit 0,4% meer inkomen. Het kan nog even doorgaan op basis van optimisme door Trump en potverteren uit hogere waarde bezittingen, maar het is niet bestand tegen een schok op de beurs, die nu op de loer zou moeten liggen. De markt is groter dan Trump en hij zal wel in enige mate betrekkelijk snel buigen voor de beurs (dat heeft hij beloofd), met in werkzetting van vlerken als de heer Powell die maar eens een flinke pot QE moet opentrekken om de belastingverlagingen te kunnen betalen. Gelukkig gaat AI gewoon door met die enorme investeringen (wel deels made in China, Mexico en Canada en natuurlijk ook Veldhoven). 

 

De FED weet het niet en doet daarom maar niets en EU reguleert verder

 Zoals alom verwacht heeft de FED de rente niet veranderd. Ze sidderen van angst voor Trump en vooral zijn tarievenoorlog, maar houden de mond stijfdicht hierover.. Inflatie zou denk ik hierdoor misschien niet zo hoeven op te lopen vanwege de daardoor sterkere  dollar wat vroeger lagere grondstoffenprijzen betekende. We zullen zien. In gering genoege mate overleef je gif meestal uitstekend. Met mate handelen staat helaas niet in het woordenboek van Trump. 

QT staat uiteraard onder druk, nu de overheid van de VS zo'n enorm gat in de hand heeft en dus enorm moet lenen. Powell gaf aan gewoon ijzerenheinig met QT door te gaan totdat de bankreserves nog steeds wat te ruim zijn zonder aan te geven wat dat betekent. 

Powell gaf aan dat de economie nog te sterk is om een eind te maken aan het huidige ietwat restrictieve monetaire beleid. De FED zal voorzichtig zijn (uiteraard, het zijn niet zo'n wildemannen). Daarom vond men Powell hawkish. Overigens ga hij aan dat de rente wel degelijk verder verlaagd kan worden zonder dat de inflatie onder de 2% is. Rente op leningen omhoog dus.

Gelukkig hebben de klanten van JP Morgan een onverzadigbare dorst naar Treasuries op deze rente volgens hun survey. Ook op de optiebeurs valt menige (wat heet: uitzonderlijk vaak) dobbel op een lagere rente waar te nemen

De importtarieven en ander beleid horen schadelijk te zijn voor economische groei. Maar Trump wordt waarschijnlijk gered door AI. Hierin wordt zo ongelooflijk veel geïnvesteerd door alleen al de magnificent 7 dat iedereen wel aanvoelt dat de groei van de investeringen in 2025 duidelijk hoger zal zijn dan de doorsnee macro econoom nu voorspelt. En dat betekent een winstgroei die mee hoort te vallen tenzij er belastingtegenvallers zijn (waaronder importtarieven en vooral exporttarieven)

Fokke en Sukke hebben hier meer een schot in de roos dan men zou denken. Bij nader inzien ziet men in goedkopere AI door DeepSeek een reden om hier nog veel meer gebruik van te maken. Nog meer en niet minder chips nodig. In de Europese Unie houdt men zich niet zo zeer bezig met het ontwikkelen van chatprogramma's van AI maar veel meer met het ontwerpen van regelgeving, een niet erg winnende formule, zo hoor ik menige europessimist al zuchten. Dan maar weer een renteverlaging van de ECB.

DeepSeek schudt ons wakker uit boze Chinese droom

 DeepSeek lijkt een goedkoop alternatief te zijn voor chatGPT (de app is te downloaden als je al je digitale gegevens wil delen met DeepSeek) . Het heeft voor een appel en ei met tweederangs chips een slimme AI versie gemaakt. Het blijkt allemaal veel simpeler te kunnen waardoor je veel minder omvangrijke zoekoperaties hoeft te doen met verbazend goed behoud van wat relevant is. Veel minder dure chips nodig van Nvidia (-16%) en ook huilen met andere chipmakers zoals ASML en ASMI. Microsoft wat minder in de malaise. Het is de vraag of je met DeepSeek het beste AI programma hebt, want de betrouwbaarheid is wat onduidelijk en of het voldoende is op te schalen ook. Maar het lijkt voor heel wat gebruikers goed genoeg.

Het laat weer eens zien hoe goed China kan zijn in disruptieve innovaties. Dat is ongebruikelijk voor een communistisch land, maar het zijn natuurlijk gewoon kapitalisten in China onder een totalitair regiem. Dat bemoeilijkt creatieve ideeën, maar met discipline kun je ook een eind komen. China heeft enorm veel ervaring gekregen met investeren in industrie en in op grote schaal produceren. In de nodige industrieën is China de concurrentie in andere landen aan het wegvagen. Europa lijkt kansloos en Amerika lijkt er niet veel beter aan toe. Een en ander wordt goed uitgelegd in -zoals vaker een uitstekend- artikel van Gavekal  Prejudice And China - Gavekal Research  

China is al jaren zwaar in aan het zeten op industrie als nieuwe grote motor van de groei, nu vastgoed problematisch is geworden. Dat zag men -zoals je kunt zien in de grafiek- al jaren aankomen, maar toch zijn de problemen van de vastgoed heel wat groter dan men voorzag. 

De dominantie van de Chinese industrie is op de bekende stiekeme Chinese wijze veel te groot geworden om zo maar geaccepteerd te worden. Trump heeft al flink op de rem getrapt en ook in Europa is de roep om protectionisme tegen China luider geworden. Voorlopig ziet men nog weinig gevaar in de macht van de Chinese industrie en denkt men dat het probleem van immigranten veel groter is.

Zowel Amerika als China willen flink marktaandeel winnen in de industriële productie in de wereld. Dat kan alleen maar ten koste van Europa. 

Plotseling is er twijfel of Amerika wel in alles zo machtig kan zijn onder Trump. De dollar wordt zwakker en bitcoin even nog niet naar 1 miljoen. Landen komen met uitgebreide vergeldingsmaatregelen tegen de hoge importtarieven van Trump, maar zitten wel in een zwakke positie. Overheidstekorten zijn zo enorm geworden dat het niet lang kan uitblijven dat de FED gesommeerd wordt weer eens flink met QE aan de slag te gaan. 

inflatiemeevaller van 0,02% maakt tientallen procenten koerswinst mogelijk

 

Na een dikke maand sukkelen op de beurzen vanwege te veel stijging van de lange rente vanwege opbloeiend vertrouwen in de Amerikaanse economie en meer inflatie lijken de bordjes verhangen en zou de bull markt weer door kunnen stomen (helaas geen garantie). Het sentiment is voldoende afgekoeld en er is een brede koersstijging op gang gekomen afgelopen week. Vijf dagen achter elkaar 68%+ van de aandelen van de S&P500 omhoog, iets dat zelden voorkomt. Chartisten zijn weer in de wolken en het plaatje van Macrocharts hierboven ziet er kansrijk uit.

Het kwam pas goed op gang nadat de kerninflatie in de VS niet met 2,5% maar 2,48% was gestegen. De lange rente lijkt weer iets te dalen. Men is weer pessimistisch genoeg over de renteverlagingen van de FED (0 of 1, misschien wel renteverhoging, terwijl het best minstens  2 renteverlagingen kunnen zijn in 2025 om Herr Trump te bekoren). GS heeft het over mogelijk eenmalig 0,4% extra inflatie door hogere importtarieven. Wie weet, heel veel extra inflatie lijkt niet zo waarschijnlijk in de VS. Dat maakt een lagere lange rente mogelijk.

Torsten Slok vindt de lange rente 0,4% te hoog op basis van de rente van de FED. Zelf had ik jarenlang als rentemodel 0,3* korte rente+0,7* tienjaars gemiddelde hiervan +1% (later gebruikte ik 0,5%) en dat wijst nu ook op een te hoge lange rente, maar er is natuurlijk wel een breuk geweest in de termijnpremies voor de lange rente.

De eerste winstmeldingen over het vierde kwartaal wijzen op minstens normaal meevallende winstverwachtingen in de VS bij een ietsje beter dan verwachte omzetstijging..  De vooruitzichten blijven uiteraard ongewis, maar door Trump ziet men toch wel omzetgroei, is het niet door economische groei dan wel door inflatie. In Europa werkt de sterke dollar door in betere verwachtingen voor groei (in de VS juist niet). Overigens is het sentiment voor de dollar wel veel te optimistisch op het ogenblik.

In China valt de groei mee dankzij de export, maar zo voelt het dus niet voor de doorsnee Chinees. Het pessimisme over China lijkt voorlopig groot genoeg. Trump is uitermate vriendelijk voor Xi en dat lijkt positief.

In Japan lijkt de BoJ eindelijk dapper genoeg om de rente te verhogen. Er is een mooie stijging van de lonen.  

Trump heeft zijn eigen meme crypto munt uitgegeven en die is in enkele dagen kapitalen waard geworden. Als de familie Trump het merendeel heeft, is hun vermogen afgelopen week ruimschoots verdubbeld en bij nog een week zo'n stijging wordt Trump bijna net zo rijk als Musk en Bezos. Hij moet nu wel haast de FED dwingen bitcoin als reservevaluta te accepteren. In enkele weken tijd is volgens de wedkantoren de kans hierop gestegen van 40% naar 65% (wederom: geen enkele garantie).  

D.w.z. er is genoeg animo om er maar op los te speculeren, terwijl de verwachtingen even niet te hoog gespannen lijken en de angsten over de importtarieven van Trump overdreven lijken. De Nobelprijs voor de vrede lijkt Trump haast niet meer te kunnen ontgaan, als hij woord houdt.  

de gedachten over asset allocatie veranderen

 De afgelopen decennia was een 60/40 allocatie oer aandelen en vastrentende waarden zo ongeveer het evangelie voor vooral Amerikaanse beleggers. Als je te veel ouder was dan moest je aan een lager gewicht dan 60% voor aandelen denken. Buiten Amerika is men meestal wat minder dapper en gooit men institutionele portefeuilles vol met liefst langlopende obligaties en in vooral Nederland en het VK ook met renteswaps.

Door de lange periode met een negatieve correlatie tussen aandelen en obligaties kwamen er beleggingsproducten die met leverage, hefboomwerking daarop inzetten. Nog meer vastrentende waarden, want dan kan men ook wat meer aandelen kopen. En vooruit, ook in andere zaken beleggen zoals private capital, grondstoffen en natuurlijk vooral ook vastgoed. Bridgewater is er groot mee geworden.

Die negatieve correlatie tussen aandelen en obligaties is verdwenen door de inflatieangsten. Die negatieve correlatie is er alleen bij de gratie van angst voor deflatie. Die zendt de rente extreem naar beneden juist in tijden dat het slecht gaat. Zie China waar je dit soort strategie nog wel zou kunnen toepassen. Langlopende obligaties kopen tegen record lage rentes en dan nog koerswinst boeken ook. Gevaarlijk, maar het was zeer renderend in het Westen van 1995 tot ongeveer 2022. 

Naar verwachting is de periode met langdurig vechten tegen deflatie weg in vooral Amerika. Eerst was er een waanzinnige geldgroei vanwege stimulering met corona, nu ziet men importinflatie en hoge loonstijging. Arbeid is schaars geworden en de goedkope immigranten dreigen op te raken. Er is een groeiende vraag naar zorg en dat is slecht nieuws voor de mensen die hopen op lagere inflatie. 

Scott Grannis is niet bang voor inflatie omdat de geldgroei (M2) weer op de oude trend van 6-7% zit. Importtarieven hebben dan niet zo'n verstorende werking zo lang er geen aanbodschok is. Maar opstekend optimisme over de toekomst onder Trump kan leiden tot de gedachte dat men minder geld als voorzorg tegen slechte tijden hoeft aan te houden. Geldgroei is inflatoir als de vraag naar geld niet even veel toeneemt. Bij oplaaiende optimisme is dat niet zo en dus dreigt meer inflatie dan we gewend zijn bij 7% groei van M2. Behalve natuurlijk als het belegd wordt vanwege vertrouwen in de toekomst. Dat lijkt ook het geval en daardoor lijkt het toch wel mee te gaan vallen met die inflatie.

De particulier heeft duidelijk meer vertrouwen in beleggen in o.a. aandelen gekregen onder Biden en dat lijkt zo te blijven onder Trump. 

De institutionele belegger lijkt iets minder enthousiast geworden over aandelen, maar vooral ook over obligaties. Iedereen wil nu een betere risicobeloning over beleggen in obligaties. nu het inflatieverhaal niet meer zo zonnig is en men over van alles en nog wat enthousiaster is geworden, misschien met uitzondering van commercieel vastgoed. De risicopremie van obligaties wordt geschat met denkbeeldige termijnpremies.

De gouden tijden van obligaties met negatieve termijnpremies lijken voorbij. Pensioenen moeten meer inflatiebestendig worden en  daar horen andere beleggingen bij dan langlopende obligaties, niet geïndexeerd voor inflatie.  Men heeft de buik vol van de wanprestaties van langlopende obligaties en kijkt verlekkerd naar de mooie, veel betere resultaten van bijvoorbeeld goud en vooral crypto voor de belegger met stalen zenuwen of die beleggen als een loterij ziet. 

Plotseling zit men te dubben of je als institutionele belegger in crypto moet. Als het fout gaat is dat een groot reputatierisico en dus doet men het liever niet, het heeft immers geen inkomen is vrijwel geheel gebaseerd op speculatie. Die speculatie kan trouwens nog veel groter worden als Trump de FED weet te dwingen in crypto te beleggen. Wedkantoren houden het op een ongeveer 40% kans daarop. Maar de FED wil echt niet, want dat bedreigt het privilege van het gratis uitgeven van nieuwe dan waarschijnlijk niet meer zo betrouwbare dollars

Maar duidelijk is dat men door het verdwijnen van d negatieve correlatie tussen aandelen en obligaties uit leverage moet en uit langlopende obligaties. Men moet meer in grondstoffen zoals goud en liefst ook meer in andere zaken die het goed doen bij hogere inflatie en economische groei door AI en robotics. Er was angst dat de winsten zouden worden afgeroomd als arbeid schaarser zou worden, maar door het aan de macht komen van rechts populistische regeringen is die angst flink afgenomen. Importtarieven zijn slecht voor consument, niet producent. Trump moet de aandelenkoersen hoog houden, anders is het gedaan met zijn populariteit (och hadden we maar die mooi stijgend beurzen onder Biden roept men dan). Dus winsten mogen wel hard stijgen, ook al is dat zeer tegen de zin in van links. 

Meer aandelen, grondstoffen en alternatieve beleggingen en minder obligaties en wellicht ook commercieel vastgoed. En bij meer geloof in de toekomst blijft men flink in technologie beleggen, maar natuurlijk niet tegen steeds hogere koerswinstverhoudingen als de rente stijgt. Beurzen houden niet van een lange rente boven 4,5% in de VS.

het nieuwe jaar met meer van hetzelfde: rente China omlaag, dollar omhoog, Duitsland bashing en weinig aandelen trekken de beurs

 De oude trends zetten zich nog even voort. Of misschien blijft het wel langer zo, men vertrouwt erg op momentum. Dezelfde aandelen worden bijgekocht. De breedte van de markt is abominabel slecht en vroeger was dit een tamelijk betrouwbaar voorteken van naderende ellende op beurzen. Nu even niet (?), al enige tijd niet dus. De winstverwachtingen in de VS stijgen rooskleurig, er wordt behoorlijk veel winstgroei en omzetgroei verwacht bij een niet zo hoge verwachte groei van het BNP in de VS. De magnificent seven, misschien 8 doen hun plicht in de verwachtingen althans. Teleurstelling bij Nvidia is een populaire angst in de voorspellingen voor 2025. Maar men koopt onverdroten voort, althans voorlopig.

Het rentegeweld lijkt even gestopt in de VS. In China daalt de rente verder naar steeds verder onder die van Japan. Ze gaan Japan na-apen met steeds grotere fiscale stimulering die tegenvallend weinig zoden aan de dijk zetten. Maar het helpt wel wat natuurlijk. Chinese economen gaan veel positiever worden, anders worden ze opgepakt door de regering en oneervol ontslagen, zo is de nieuwe oekaze ongeveer. Ondertussen stijgen de schulden in China versus BNP in rap tempo door en dat bij een wellicht iets optimistische meting van dat BNP (een grafiek met nu hogere schulden China dan VS was erg populair afgelopen week). Hoe moet de groei in China op 5% blijven bij een krimpende beroepsbevolking, stijgende jeugdwerkloosheid en een zieltogende huizenmarkt en volop "hidden debts" bij de lokale overheden die al veel te veel bruggen en lege gebouwen etc. hebben neergezet? Het is in China verboden om de economie de put in te praten, maar gelukkig woon ik in Amsterdam. Ze kunnen beter Kekius Maximus, alias Elon Musk tegenwoordig op X, inhuren om wat positieve algoritmes op Chinezen los te laten met vernietiging van negativiteit verspreidende algoritmes. 

Somberheid blijft over de groei in Duitsland, nu ze geen goedkoop aardgas uit Rusland krijgen en niet lekker kunnen exporteren en importeren met China. De rem op de schulden lijkt voorlopig stand te houden, al hoop ik van niet. Een hoger tekort op de staatsbegroting was in de tijd dat ik studeerde goede politiek als dat gebruikt werd voor investeringen (in digitale zaken, andere infrastructuur, onderwijs, goedkope energie etc.)

  In Nederland gaan de reclames voor gokken gewoon door. Men verpakt het met het een beetje steunen van goede doelen zoals zielige dieren en sportverenigingen in de regen. Hoop doet kopen. Beleggen/ speculeren wordt verkocht met: baby, jij kunt het ook. Als baby(boomer) het kan, dan is het ook voor jou mogelijk. Het is wat ouderwets, want het zou nu babe moeten zijn. Maak niet te veel kosten met verhandelen van shitcoins roept men. Overmaken van geld via de bank blijft goedkoper natuurlijk, maar dan heb je niet de koersstijging die alle dromen te boven gaat. Had ik maar fartcoins hoor ik af en toe. Saylor is op bezoek bij Trump geweest in Mar-a-Lago en koopt flink bitcoins bij, zo'n $ 2 miljard schijnt het plan te zijn. Want hij gelooft vast dat bitcoins een deel gaan worden van de valutareserves van de FED. Niet logisch, want dat ondergraaft het privilege van onbeperkt dollars creëren, maar niet onwaarschinlijk onder Trump. Wedkantoren gaan voor ongeveer 40% kans in 2025 of 2026.  

zijn we over een jaar blij of geschokt met Trump

 Trump maakt heel wat los, goede dingen en slechte dingen. We waren niet meer zo verrast als in 2016. Deze keer kan Trump echter veel meer van zijn plannen doorvoeren dan in 2016, toen hij slechts met de grootste moeite een ploeg trouwe volgelingen bij elkaar wist te vinden. Hij heeft nu niet alleen de steun van de partij, de popular vote maar ok de meerderheid in de senaat en het congres.  We hebben op het ogenblik een president zonder macht, een president elect met meer macht en op de achtergrond de president non elect die steeds meer gewantrouwd wordt door de originele volgelingen van Trump. Herrie met Musk is een veilige voorspelling als hij te veel aan de touwtjes gaat trekken. Voorlopig heeft Trump meer dan ooit de touwtjes in handen en moet Musk zien dat hij nogal eens niet zijn zin krijgt. 

Het is volstrekt onduidelijk wat Trump voor elkaar gaat krijgen. Hij heeft de loden last van een uit de hand gelopen overheidstekort met bijbehorende fiscal cliff. Het wordt al heel moeilijk de oude belastingverlagingen overeind te houden, laat staan om nieuwe door te gaan voeren. Die vrede in Oekraïne is niet in één dag te regelen. Inflatie is nog steeds een probleem. De lange rente is niet zo maar zo veel gestegen. Handelsoorlogen lopen volgens de theorie altijd verkeerd af. Voor China overigens met meer kans dan voor de VS. Natuurlijk zorgt dat voor meer inflatie. Maar Trump zal veel voorzichtiger met die handelsoorlog zijn dan nu lijkt, dat is een tamelijk veilige voorspelling. Ook wel dat hij veel kans maakt op de Nobelprijs voor de vrede vanwege het regelen van een soort wapenstilstand rond Oekraïne en Israël. Immigratie wordt niet zo erg afgeknepen als hij gezegd heeft. Nuttige immigranten zijn welkom, H1B (langdurig visum voor o.a. kennismigrant) is geweldig zegt Trump, ook al sputtert de president non elect nog zo tegen. 

Er is een enorm optimisme neergedaald op de Trump-stemmers. Alles ziet er ineens veel rooskeuriger uit. In oktober vonden de meeste mensen nog in de VS dat ze het de afgelopen vijf jaar slechter hadden gekregen, in november vonden de meeste mensen ineens dat het beter hadden gekregen. Vol goede moed gaat men investeren en consumeren, dat is duidelijk. Veel hoeft Trump dus niet te doen om de economie goed door te laten pruttelen. Geen grote schok krijgen, daar draait het om. Xi niet Taiwan in laten pikken, Poetin niet heel Oekraïne geven en de impopulariteit van de geestelijke van Iran uitbuiten.

In deze fase van de cyclus, overigens ietwat onduidelijk wat dat is maar toch, komt er vaak een contractie van de PE's. Lagere koerswinstverhoudingen dus die opgevangen moeten worden door winststijging. Dat lukt meestal niet helemaal. Die lagere waarderingen voor aandelen komen door te veel optimisme, te hoge rente en tegenvallende inflatie en winststijging. Als je zo redeneert, is de Amerikaanse beurs veel kwetsbaarder dan die van Europa (of Japan). Er zitten al veel tegenvallers verdisconteerd in de koersen van Europese aandelen. Ze profiteren bovendien bovenmate van een staakt het vuren in Oekraïne en Israël , de ECB is liever en de euro is verzwakt (=concurrerender).. Men krijgt vast meer trek in een lekker cognacje of parfum van LVMH. Goedkopere batterijen zorgen voor meevallers.

 
Misschien is Europa over een jaar blijer met Trump dan Amerika.

zo slecht hebben we het niet

 

In Amerika klagen ze dat de dollar stores het zo slecht gedaan hebben qua koers. Dat zien ze als teken dat het slecht zal gaan met de lage inkomens in Amerika.

In Nederland zie ik een ongekend dikke kerstfolder van Albert Hein vol tamelijk dure dingen. Toch zijn ze niet zo duur dat Albert Hein denkt dat het niet goed zal verkopen. Nee, men heeft er vol vertrouwen in dat massa's klanten dit kunnen en gaan kopen. De folder staat vol met dingen waar ik nog nooit van gehoord had. Wat is een bavette met bimi? Nashipeer? Spinazierotolo?Tja, ik ben overduidelijk niet zo'n goede keukenprins als mijn zus of vader. Naast alle nieuwigheden ook tal van klassiekers gelukkig die wat gemakkelijker te bereiden zijn. Ingewikkelde stellages die de oven in moeten (verkrijgbaar à € 7.99) en na een dag voorbereiden de dag erna nog een finishing touch nodig hebben. We hebben het duidelijk beter dan enige jaren geleden, aldus de folder van Albert Hein.  De Albert Hein gaat mee met zijn tijd. Geen vegetarische uitgave. Geen vermelding meer van de CO2-uitstoot. De mensen op de foto's voldoen nog wel aan de DEI-eisen. Wel hoe moeilijk het klaar te maken is, aangegeven via het aantal koksmutsjes.

de pendule van de tijdgeest gaat naar rechts

 

De tijdgeest is naar meer inflatie en naar rechts.

Afgelopen week kwam er een paniekreactie op de FED, die precies deed en zei wat men verwachtte. Maar ineens ging men zich te buiten aan negatieve fantasieën (ik ook overigens). Natuurlijk verlaagde de FED de korte rente met 0,25% en stelde men groei en inflatieverwachtingen naar verwachting naar boven bij. En de dotplot van de voorspellingen van de FED-leden gaf inderdaad aan dat men maar twee renteverlagingen in 2025 ziet. Maar toch een negatieve reactie. De FED liet met zich sollen, trapte in de val van even niet dalende inflatie (vooral door basiseffecten, d.w.z. niet onverwacht en tijdelijk). Bianco verweet de FED te veel gewicht te hebben gegeven aan de Sahm-rule, die bijna helemaal aangaf dat Amerika op de rand van een recessie stond. Een vals signaal voorlopig, al is de groei van de werkgelegenheid in het tweede kwartaal wel naar onder nul bijgesteld (van 442.000) als men de aanpassingen mag geloven.

Verder kijk ik te veel op X, het voormalige twitter. Dat is helemaal doorgeslagen naar rechts. Ik krijg een bombardement van hoe slecht links is en dat het rampzalig is, zie Duitsland en Frankrijk. Doorgeslagen regelgeving maakt alles kapot (eens dat minder regelgeving een zegen zou zijn, maar helaas hebben we veel regels nodig). Weg met sociaal verantwoord belegen en bevorderen diversiteit, vooral als het ten koste van de winst gaat. Het kan niet meer goed komen zonder revolutionair ingrijpen à la Argentinië, zo lees ik steeds vaker. Musk steunt daarom Farage en -uitermate ergerlijk- AfD, totaal verwerpelijk met denkbeelden die het ergste voor hebben met hele volksstammen.

Woke is totaal in de ban gedaan. De herverdeling van linkse regeringen naar de zwakkeren wordt als misdadig afgeschilderd, het is nog erger dan Noord-Korea. 

Er is uiteraard ook wel wat tegengas op X, vooral bij de mensen die ikzelf volg en vooral van mensen in Europa, maar hun meningen worden steeds meer ondergesneeuwd door de profeten die het rechtse licht zien gloren. Eventueel met een flinke schep complottheorie. 

Ik ben zelf een tevreden mens die het financieel goed gaat. Ik vind het prima als het andere mensen ook goed gaat. Daar heb ik graag belastinggeld voor over. Ja, de overheid moet niet te groot worden en efficiënter, maar we hebben een grote overheid nodig. Er worden steeds meer taken richting overheid geschoven, en terecht.. Het is niet alleen maar defensie, wetgeving en aanleg wegen, maar steeds meer, zoals onderwijs, bijstand, zorg, maar ook klimaat, privacy waarborgen etc. etc. 

Ik ben voor zo min mogelijk racisme en discrimineren en voor zo veel mogelijk gelijke kansen. Dat is erg woke en zet de deur open voor miljarden immigranten. Ik blijf graag op mijn oude dag woke, al moet je me niet gaan overhoren over wat alle lhbti++ groepen precies zijn en hoe ze moeten worden aangesproken. 

Maar de pendule van de tijdgeest die sinds de flower power naar links ging met minder discriminatie gaat weer naar rechts. Dat is denk ik een structurele trend die nog wel enige tijd zal aanhouden. Belasting is legale diefstal. En toch kan de ongelijkheid niet straffeloos nog groter worden, dat is niet stabiel.. Net doen of klimaatgekkies moeten worden genegeerd omdat de grootste president uit de geschiedenis van Amerika sinds 2024 het een hoax vindt, kan niet blijven goedgaan.  

van de puinhopen van Powell naar de puinhopen van Trump

 Weinig verrassend verlaagde de FED de rente met 0,25%. Eigenlijk was dat wel verrassend, want de FED ziet duidelijk meer inflatie en meer groei, maar dat vooral voor 2024. Het inflatieverhaal ligt een beetje in duigen zegt Powell en de markt ruikt stagflatie, ondanks Trump of juist door Trump.

Want wie weet hebben de ouderwetse economen gelijk en maakt Trump er een puinhoop van. Te hoge verhoging van de importtarieven die inclusief inclusief naar nu beloofd ernstige vergeldingsmaatregelen, wel vooral van een wankelende Canadese regering en daar nog bovenop forse maatregelen om illegale immigranten te importeren. Met als gevolg o.a. te weinig mensen voor de oogst, veel hogere voedselprijzen en prijzen vor importgoederen. Stakingen in bedrijfstakken die ruiken dat er veel in het vat zit en die gecompenseerd moeten worden vooruitlopend op hogere inflatie. Ondertussen staat Trump voor een fiscal cliff, allerlei fiscale stimulering valt weg en de begrotingstekorten zijn zo hoog dat de automatische piloot bezuinigingen afdwingt (tenzij Trump dit weet uit te schakelen). Het zou zo maar kunnen dat Trump op de blaren moet gaan zitten van inflatiepuinhopen bij uit de hand lopende overheidstekorten. Dat is nog niet het basisscenario, maar toch zeker niet zo onwaarschijnlijk. Ouderwetse economische theorie zegt nou eenmaal dat protectionisme verkeerd afloopt, ontaardt in America second..   

de lat ligt hoog voor 2025, maar niet zo voor komende weken

 De lange rente vloog in de VS in een week zo maar 0,25% omhoog, bij de grootste uitstroom van lange staatsleningen ETF TLT ooit. De FED zou niet streng genoeg zijn en de risicopremie op lange leningen is niet hoog genoeg in vergelijking met andere zaken zoals bitcoins en aandelen. De wat hogere inflatieverwachtingen zin toch wat hoger geworden, men gelooft het verhaal van dalende inflatie op stijgende importtarieven en deportatie van goedkope immigranten niet zo erg. De recente rentestijging lijkt me voorlopig wel genoeg.

 Aandelen deden het erg slecht in de breedte en je ziet nu voor de korte termijn weer wat hoopvolle analyses die smachten naar nog meer stijging van de beurzen en bitcoin.  

Men is helaas niet meer bang voor recessie en dat zit dus in de koersen. We zijn nu al jaren gewend dat de Atlanta FED begint met mooie cijfers van de groei in het desbetreffende kwartaal, terwijl de consensus daar maar onder bleef zitten. Als Trump echt een handelsoorlog van betekenis begint en de immigranten zoals beloofd met miljoenen tegelijk gaat uitzetten, dan zou de groei wel eens tegen kunnen vallen. Dat denkt zelfs oer-republikein Scott Grannis. Maar dit is maar heel tijdelijk (Trump gehoorzaamt de S&P500 bijna onmiddellijk) , de positieve onderstromen van deregulering (DOGE), meer optimisme ondernemers, AI, ruime liquiditeit bij lage credit spreads, dalende huurstijging en doorgaande hoge productiviteitsgroei in andere sectoren dan tech zoals ,verbazend belangrijk, olie en gas, blijven.

Ach dat is natuurlijk ook het basisscenario. Zonder grote schok kabbelt het waarschijnlijk allemaal wel door. Trump stimuleert en dat vangt de afnemende fiscale stimulering van het verkiezingsjaar ongeveer wel op. Meer industriële productie in China en de VS en Duitsland maakt dat via lagere productie enigszins mogelijk voorlopig. Maar de DAX geeft aan dat je Duitsland nog niet moet afstrepen qua economie. Ja, de autobedrijven staan niet meer in de top 10 van de DAX.

Geopolitiek kan zoals altijd een bron van tomeloze volatiliteit zijn. Maar het kan ook meevallen. Trump kan de Nobelprijs voor de vrede haast niet ontgaan bij succesvolle wapenstilstanden in Oekraïne en Midden-Oosten.

Syrië gaf aan dat een en ander plotseling geheel onverwacht ineens de goed kant op kan draaien. Alleen Adam Tooze schreef in september al dat Assad erg zwak stond, helemaal niet zo sterk als de afgelopen zes jaar werd gedoogd. Knap!

  Er is natuurlijk wel wat erg veel optimisme over aandelen van de VS. Ineens werd populair dat de Trump Hausse tot mei aanhoudt en dat in de correctie daarna de helft van de stijging van 2025 in rook op gaat. Zo zal het daarom wel niet gaan, maar zonder schok kan het opnieuw een mooi beursjaar worden. Helaas kan dat zo niet doorgaan, er komt een erge schok ooit en anders loopt de waardering van aandelen uit de hand en krijgen we iets als 1987. Vooral met bitcoin verwacht iedereen dat en ook al verwacht iedereen dat, het zal toch wel gebeuren denk ik, want er is te veel leverage bij bitcoin.

centrale banken verlagen de rente, maar 2025 lijkt tegen te vallen

 De centrale banken ex Japan (maar die hebben geen haast zeggen ze zelf, kunnen nog leven met huidige te lage rente) zijn nog steeds druk bezig met het verlagen van de rente. De ECB vandaag -0,25% en de Zwitserse centrale bank zelfs 0,5%. Volgende week komt de FED met ruim 99% kans ook met -0,25%. China is ook toe aan renteverlaging door de PBoC. De ECB heeft eigenlijk al half spijt van maar -0,25% in plaats van -0,5%. Maar ze hebben geen mandaat om de Duitse economie te stimuleren, slechts om de inflatie rond 2% te houden.  De euro zou te veel verzwakken als ze -0,5% zouden doen en dat zou inflatoir zijn.

Er was enkele weken geleden nog twijfel of de FED wel zou verlagen. Na enige inspanning van Timiraos, ingefluisterd door de FED zoals alom bekend is, werd volstrekt duidelijk dat de FED voor -0,25% ging, whatever it takes. Groei boven trend, een iets te sterk banenrapport, een niet meer dalende inflatie, nee, de FED hield toch vast aan -0,25%. Niet bang voor inflatoire fratsen van Trump, je moest kijken naar de miniscule stijging van de werkloosheid en enkele andere niet zo sterke punten van de arbeidsmarkt en die inflatie ging, geleid door huren, toch echt de goede kant op.  

Maar in 2025? Dan gaat de FED pauzeren en dat kan het hele jaar duren denkt Jim Bianco. Dat zou kunnen, als er wat tegenvallers zijn bij de inflatie (importtarieven etc.) en de groei niet genoeg afzwakt. In 2025 komt er voorlopig minder fiscale stimulering en weinig tot geen monetaire stimulering in de VS. Tegenvallers dus voor het oprapen en dat moet dan goed gemaakt worden door tomeloos optimisme van midden- en kleinbedrijf en republikeinse kiezers en door technologische vooruitgang. Het kan, maar is moeilijk. De VIX staat laag en lijkt dus alleen maar te kunnen stijgen. Het fiscale tekort is dermate enorm dat er niet veel gestimuleerd kan worden. De olieproductie is al gigantisch en kan niet snel verder uitbreiden (wel nog meer wegraken van de groene utopie).

China kan nog wel voor meevallers op korte termijn zorgen. Het is Xi c.s. echt wel duidelijk dat ze meer moeten gaan stimuleren en deze keer de consumptie niet moeten overslaan. Ook is Xi geschrokken van het oordeel uit het Westen dat het China van Xi niet beleggingswaardig is. Dus moet men in China nu eigen aandelen opkopen, dividenden verhogen en andere zaken waardoor het net lijkt of China een kapitalistische beurs heeft, niet een schoofhondje van de partij waar verliezen van banken geparkeerd moeten worden. China heeft voorlopig genoeg ruimte om fiscaal te stimuleren en vooral ook monetair (nog geen QE in de tent). De problemen van de huizenmarkt gaan dan niet weg, maar kunnen even wat meer vergeten worden.

De Trumpmanie en wat daar aan vast zit, staat borg voor gevaarlijke teleurstellingen. Leverage wordt niet meer als zo gevaarlijk gezien, terwijl het nu extra onveilig is bij te hoge verwachtingen. Men vindt bedrijven als MSTR en MARA geweldig, nu ze met bakken geleend geld erg veel crypto kopen en Trump meetrekken in eventuele bezweringsformules dat iedereen meer crypto moet kopen en goud verkopen volgens Saylor van MSTR. Trump moet goud gaan demoniseren en de reserves van de FED in crypto beleggen uit de verkopen van de goudreserves. Opvallend is dat de koers van United Health van de vermoorde CEO na diens moord een duikvlucht neemt, al bijna -15% (door dreigende wetgeving o.a.).