Het wonk-blog van de Washington Post had een leuk verhaal over hoe de
huidige beschaving is ontstaan
Het is een curieus verhaal dat graan de beschaving bracht omdat het
telen hiervan om flink wat organisatie vroeg, defensie moest er komen om het
niet te laten stelen, je moest zorgen voor opslagmogelijkheden en transport van
graan.
Aardappeleters, zelfs terwijl aardappelen superieur zijn als voedsel,
zijn vaak onbeschaafd gebleven. Je stopt het in de grond en het rot weg. Geen
gedoe met opslag, allemaal simpele boel. Ze halen het voorbeeld van Columbus
aan die de Taino volken als primitief beschouwde, terwijl ze door de
aardappelen rijk en doorvoed waren. Maar ze hadden geen complexe organisatie
(en werden dus onder de voet gelopen).
Dat is heel anders dan Jared Diamond uitlegde. Hij verkondigde dat de
landbouw in plaats van het systeem van
jagen/verzamelen voor het ontstaan van beschaving had gezorgd. Daarbovenop
natuurlijk de geweren en de ziektes die zorgden voor de westerse suprematie.
Maar kennelijk moet je iets specifieker zijn: vooral graan was belangrijk,
aardappelen waren een remmer van beschaving. Aardappelen veroorzaakte te weinig
ongelijkheid in de beschaving en aldus de theorie, gebrek aan ongelijkheid is
funest voor vooruitgang (…).
Wie weet zit er wel wat in. Fast food is voor de dommen.
De aardappeltheorie is overigens nog zeer omstreden.
Het artikel neemt de aardappel overigens wel in bescherming. Eerst remt
het vooruitgang, maar daarna is het juist gunstig voor meer welvaart (tja, te
veel ongelijkheid is immers slecht).
Landes verklaart de opkomst van de Industriële Revolutie in het VK met o.a. grondstoffen maar vooral ook met de creativiteit en ondernemingszin die goed bloeien in een protestantse samenleving. Dan zou de schrijver van het artikel toevoegen: juist de katholieken aten veel aardappelen, denk aan Ierland en Zuid Nederland met de aardappeleters van van Gogh. Daarom daar geen start van de Industriële Revolutie, maar wel een snel aanhaken.
BeantwoordenVerwijderen