Plan Z: het scenario van de Grexit

Deel 2 van de zeer interessante serie van Peter Spiegel in de Financial Times over de eurocrisis.

http://www.ft.com/cms/s/0/0ac1306e-d508-11e3-9187-00144feabdc0.html#ixzz31mwHaJAF

Inside Europe’s Plan Z: How the euro was saved

 

Grexit kwam in de Van Dale als belangrijkste nieuwe woord in 2012. Maar je hoort er niets meer over. Vreemd toch, dat je zo snel de zorgen over Grexit achter je laat, aan het vergeten bent. De situatie was in 2011 en vooral 2012 uitermate kritiek. Griekenland stond letterlijk  en figuurlijk in brand, ging economisch totaal door de grond. Europese banken dreigden een opdoffer van jewelste te krijgen door de Grexit die dan ongetwijfeld navolging zou vinden. Dan had plan Z uit de kast gehaald moeten worden

 Inside Europe’s Plan Z

Het plan om de Grexit door te voeren. Zo zwaar geheim gehouden, dat zelfs Merkel het niet gezien had. Maar het was er wel, gedetailleerd, hoe je een nieuwe valuta in Griekenland moest invoeren, kapitaalvlucht voorkomen (Cyprus maakte handig gebruik van de plannen) en nog veel meer.

Dat die run op de bank er niet kwam (of beter gezegd: slechts in beperkte, controleerbare mate) in Griekenland was een wonder. De ECB had bij een echt grote bankrun niet voldoende te hulp kunnen komen, omdat er voor die hulp onderpand nodig was van banken en dat onderpand was er in volstrekt onvoldoende mate.

Syriza had bijna de verkiezingen gewonnen en dan zou Grexit waarschijnlijk niet meer te voorkomen zijn geweest.

Er was een dominokamp in de Europa en het “infected leg”- kamp. Schäuble zat in het laatste kamp. Snij Griekenland af van Europa, stop niet nog meer geld in die bodemloze put, niet nog meer moral hazard.

Merkel werd half 2012 overgehaald het dominokamp te kiezen. Er kon in Europa nooit overeenstemming komen hoe Grexit zou gaan. De kosten van Grexit waren onmogelijk te schatten.

Barroso heeft een veel belangrijkere rol gespeeld dan ik dacht. Hij deed eigenlijk het zware werk (na Grexit was immers Portugal aan de beurt) om Samaras te overtuigen dat hij moest luisteren naar de wensen van de plannen van IMF/Europa en haalde hem over die minstens een jaar uit te voeren. Samaras moest ophouden met tegenstribbelen, betere voorwaarden eisen.
Dat moest Samaras aan Merkel gaan vertellen, zei Barroso.

Maar Merkel besloot op eigen kracht onder de redenering dat niemand wist hoe erg Grexit zou worden het een te groot risico was (Lehman failliet laten gaan vanwege moral hazard bleek achteraf niet zo’n wijze beslissing) en dat Griekenland oneindig geholpen moest worden. Ze ging zelf in oktober naar Griekenland om dat te vertellen. Ze werd niet als heldin binnengehaald zoals zou moeten, maar als naziwijf. Toch ging het vanaf dat moment de goede kant op met de eurocrisis. Iets eerder al, Draghi had zijn whatever it takes speech al gehouden en dat werkte vooral omdat Merkel hem onmiddellijk onvoorwaardelijk steunde.