Hoge inflatie loont voor Britse minister van Financieën

Misdaad loont, zo kun je de plaatjes van HSBC (Karen Ward) interpreteren. De inflatie laat men uit de hand lopen (via verhogingen van de BTW o.a.) en daardoor vallen de belastinginkomsten mee. Schuld/BNP valt hierdoor mee in het VK.
Dit is een gevaarlijk spel: als de inflatie te lang boven 4% blijft loopt hij vanzelf uit de hand à la de jaren 70. Dat weet men in het VK, maar inflatie is zo pijnloos om de schulden in toom te houden.

Alexander de Ondankbare geeft Duitsland de schuld

De Grieken nemen het niet langer. Waarom schelden de Duitsers niet al hun schuld kwijt en steunen ze daarna Grieklenland niet met 15% extra per jaar, zodat de overheid een sluitende begroting heeft? Duitsland had toch eerder in moeten grijpen toen Griekenland te veel leende. Men had toch moeten zien dat het niet goed ging en verdienen daarom een haircut van 100% en een flinke Wiedergutmachung. Men voelt zich bijna even erg door Duitsland geschoffeerd als in de Tweede Wereldoorlog.
Men verbrandt de Duitse vlag en toont Merkel in nazipakje. Nee tegen het vierde Duitse rijk, zo scandeert men. Men is furieus over de benodigde bezuinigingen in Griekenland en de komende uitverkoop van Griekse bezittingen (na duizend jaar).

Men gaat nu pas echt ernst maken met staken. Ze zien dat slecht gedrag uitstekend beloond wordt: je krijgt dan veel meer dan Portugal of Ierland.

Men (Portugal, Spanje, Ierland) gaat staan dringen in de rij om schulden afgeschreven te krijgen à la Griekenland of in ieder geval wil men de rente halveren, zo lees je overal. Nu Berlusconi geroemd wordt vanwege de enorme stabiliteit die hij in Italië bracht, is de pas herboren moed om weer in riscovolle dingen beleggen als sneeuw voor de zon gesmolten. Het wordt tijd dat de nazis orde op zaken stellen, de Grieken zien het goed.

bron:http://www.dailymail.co.uk/news/article-2054779/The-Greeks-revolting-German-flag-burned-streets-react-angrily-historic-Eurozone-deal.html#ixzz1cNM1kxjg

Groei consumptie veel beter dan consumentenvertrouwen

Het verschil tussen de groei van de consumptie en het consumentenvertrouwen in de VS is zo groot geworden, dat men theorieën gaat ontwikkelen hoe dit toch kan.

Een theorie is dat de top 20% qua inkomen meer dan de helft van de uitgaven doet en maar 20% van de index van het consumentenvertrouwen. Omdat het uitstekend gaat met deze gezinnen die meer dan $100.000 per jaar verdienen, gaat het ook goed met de consumptie. Retailers die die hogere inkomens verdienen hebben een goede groei van de omzet gezien (zie Coach, Tiffany, Nordstrom etc.).

De Fed had altijd al z'n bedenkingen. Jean Kinsey schreef in 1993 al dat consumentenevrtrouwen iets is als een koutje: je kunt je er niet aan onttrekken om dan op te passen, maar het verandert weinig aan hoe het met je gaat.

Een andere theorie is dat consumentenvertrouwen emotie is en dat is per definitie verdacht. De mensen zijn nu boos dat de werkloosheid zo hoog is en niet daalt. Daarom zeggen ze te vaak geen vertrouwen te hebben, maar ondertussen kan de consumptie best met 2% groeien. In rustiger tijden kun je meer op het consumentenvertrouwen vertrouwen als indicator voor de groei van de consumptie.

Weer een andere theorie is dat de meeste mensen zo weinig verdienen dat ze gewoon al hun geld uitgeven, ook al hebben ze geen enkel vertrouwen in de economie. Ze moeten wel om aan de basisbehoeften te voldoen.

bron: BLOOMBERG News (BN) Economy Revives as Consumer Shows What’s Done Refutes Sentiment. (Oct 30) By Steve Matthews and Cotten Timberlake

plaatje van Bianco

China drukte staalprijs omlaag

De laatste tijd begint men in China echt benauwd te worden over de speculatie in onroerend goed. Baken beginnen hoogst onaardig te worden tegen mensen die een hypotheek willen en onroerend goed ontwikkelaars beginnen flink te zweten en bieden in sommige gevallen korting aan voor de nieuwe kopers, waardoor de oude kopers flink kabaal beginnen te maken.
Een en ander schijnt aan het leiden te zijn tot een lagere bouwactiviteit. De staalprijs is hier niet ongevoelig voor, de ijzererts prijst klettert eveneens naar beneden. (plaatjes van Watling, Longview). Echt laag zijn de staalprijzen nu ook weer niet, maar je kunt nu wel beter begrijpen waarom Arcelor Mittal zo'n oplawaai kreeg op de beurs.

Dubbele dip denken in dip (VS BNP op all time high)

He, he, het heeft lang geduurd, maar het BNP van de VS is nu volgens de officiële statistieken een pietsje groter dan voor de kredietcrisis.

Er zijn heel wat mensen die vinden dat als er nu een recessie zou losbreken in de VS de hele periode sinds de kredietcrisis een grote recessie is, omdat het BNP nog niet hersteld was tot het niveau van voor de kredietcrisis. Dat verhal kan nu in de prullenbak (eigenlijk pas echt als de groei in het vierde kwartaal ook positief is).

Het voelt nog niet echt als herstel, omdat per hoofd de welvaart nog niet terug is op het niveau van eind 2007 en vooral de werkloosheid nu een stuk hoger is.
Maar het economisch herstel lijkt door te zetten, als de huizenmarkt enigszins gaat herstellen (dat is rationeel bij de huidige hypotheekrente en prijzen, huren is nu duurder) en de ondernemers door blijven investeren (dat is ook rationeel, gezien de winstmarges en lage rente).

Groei BNP VS in derde kwartaal 2,5%

Uiteindelijk viel de groei in het derde kwrataal in de Verenigde Staten mee: 2,5%, terwijl brokers eerst aan 1% hadden gedacht. Opwaartse herzieningen zijn nog mogelijk vanwege de netto export.
Consumptie had met 1,72% de grootste bijdrage (de dienstensector nam 1,38% voor zijn rekening), maar de investeringen in vaste activa waren met 1,6% bijna net zo belangrijk (vooral investeringen in software & equipment droegen mooi bij met 1,2%).
Voorraden drukten de groei met 1,08% (een aanwijzing dat netto export nog wat kan verbeteren, want netto export en voorraden heffen elkaar vaak op in de VS).
De invloed van de overheid was 0,00%, omdat de negatieve invloed van de locale overheden goed werden gemaakt door iets je hogere defensieuitgaven.
Enigszins verrassend was dat de consumptieve autoverkopen het BNP met 0,08% drukten (bij het bedrijfsleven was dit +0,34%).

Een en ander had tot gevolg dat men voorlopig even niet dacht aan een recessie. Want als de voorraadgroei weer aantrekt, dan krijg je zelfs nog hogere groei dan 2,5%.

Door het kwartaal heen was augustus heel zwak en september een stuk sterker. beschikbaar inkoemn ging omlaag in augustus en dat werd helemaal gecompenseerd door het herstel in september. Omdat de spaarquote naar 3,6% daalde (men denkt dat dit 5% moet zijn), zit er weinig extra consumptiegroei in voor het vierde kwartaal. Het vertrouwen moet nog toenemen anders vallen de kerstverkopen in het water.

Groei china het nieuwe probleem volgens Strategas

Strategas vroeg aan zijn lezers wat ze de meest onderbelichte problemen vonden.
Op 1 stond de teruggang van de groei in China (en andere opkomende landen), op 2 de schuldencrisis van Japan, op 3 het met pensioen gan van de babyboomers (demografie), op 4 de Eurocrisis (ik kan me niet voorstellen dat dit een onderbelicht probleem is, maar ik ben niet verbaasd dat het toch genoemd werd) en op 5 de begrotingsperikelen van de VS (het dralen van het Super Committee dat moet zorgen voor een begrotingscommissie).

Occupy Wall Street (sociale onrust) kwam pas op 8, na inflatie.

De teruggang van de groei in China is onmiskenbaar, maar de omvang ervan is maar beperkt vooralsnog. De teruggang is de premier opgevallen en hij is zich her en der op de hoogte aan het stellen van de problemen. Het begon met Wenzhou waar de speculatie in onroerend goed en andere zaken het meest uit de hand is gelopen. Het begint steeds duidelijker te worden dat de monetaire politiek versopeld gaat worden, voor het eind van het jaar kan de reserve ratio requirement voor de banken al verlaagd worden. Dan moet de inflatie wel dalen (dat is de consensus).

Het 1998 scenario als Grand Plan

De aandelen beurzen zijn al enkele weken het rampscenario aan het uitprijzen. Men kijkt ineens welwillend aan tegen de probeersels van politici om een Grand Plan te ontwerpen. De markt lijkt aan te geven dat implementatie van dat Grand Plan voldoende is voor het bereiken van die gunstige fase in de verliescyclus (in de ontwerpfase gaan de koersen naar beneden, in de implementatiefase omhoog).
Meevallend macronieuws in de VS hielp de beurs natuurlijk ook.

Daardoor lijkt de beurs zich te gaan ontwikkelen volgens het 1998 paniek scenario, zoals reeds eerder beschreven als basisscenario. De problemen van Europa zijn erg voor Europa, maar niet langer zo erg dat de economie in de rest van de wereld door de grond gaat.

De markt geeft aan dat herstel van de financiële kracht van het bankwezen nog belangrijker is dan 100% van alle nieuwe staatsleningen van de PIIGS.

Mijn collega Ted Scott vindt de herkapitalisatie van de banken (zie tabel) een mooie eerste stap, maar niet voldoende

Verwachte winst voor 2012 in glijvlucht naar beneden

Zoals je kon verwachten worden nu de winsten voor 2012 flink naar beneden bijgesteld. Alleen voor het VK valt het nog wel mee.
De meevallende winstcijfers over het derde kwartaal in de VS hebben die neergang nog niet kunnen stoppen. In Europa is dat nog wel te verklaren: als de groei echt zo dicht bij 0 ligt of negatief, zoals de consensus denkt, dan hoort de winst van 2012 helemaal niet hoger te zijn dan in 2011 en dat betekent nog wat verdere daling van de verwachtingen.
Misschien dat de groeicijfers voor het derde kwartaal in de VS de val kunnen stuiten, maar voorlopig durft men nog niet winstverwachtingen te verhogen.
Het is overigens heel normaal dat de consensus voor de winsten voor het volgende jaar in een dalende trend zitten, maar de huidige trend is wel behoorlijk sterk naar beneden.
Dit zit ruimschoots in de koersen verwerkt. Als het daaltempo verzwakt (dat gebeurt als de ISm boven 50 blijft) is dat bullish voor aandleen. Als het tempo zo doorgaat is dat uiteraard slecht voor aandelen (ook de VS krijgt dan te maken met een recessie).

Capelli: Veel moeilijk vervulbare vacatures in VS: men leidt niet genoeg op

Het meest populaire artikel in de Wall Street Journal is op het ogenblik: Why Companies Aren't Getting the Employees They Need van Peter Capelli.
Zelfs bij de huidige enorme werkloosheid kunnen bedrijven in veel gevallen niet het juiste personeel krijgen. Er zijn veel moeilijk vervulbare vacatures. In een ver verleden heb ik onderzoek gedaan naar moeilijk vervulbare vacatures (eind jaren zeventig). Ook toen zat men zich te verbazen en te ergeren dat de nodige vacatures zo moeilijk te vervullen waren, terwijl de werkloosheid zo op aan het lopen was.
Eigenlijk is de oorzaak van al die moeilijk vervulbare vacatures nog steeds hetzelfde: bedrijven vragen steeds meer, voor steeds meer gespecialiseerde banen, maar leiden zelf veel te weinig mensen hiervoor op.

In de VS is er nu een extreme situatie ontstaan dat je alleen maar makkelijk aan een baan kunt komen als je al een baan hebt. Bedrijven leiden hun eigen personeel onvoldoende op, omdat men na opleiding het bedrijf verlaat en men die kosten niet meer wil nemen nu de werkloosheid zo groot is. 52% van de bedrijven in de VS zeggen nu dat ze problemen hebben om de juiste mensen te vinden, en dat bij de huidige enorme werkloosheid. 2/3 van de vacatures worden vervuld door mensen van buiten het bedrijf, terwijl dat een paar decennia geleden maar 10% was. Toen vulde men vacatures op door interne promoties en horizontale verschuivingen van mensen naar nieuwe functies. Dat deed men door opleiding binnen het bedrijf. Men had veel meer vertrouwen in de eigen werknemers dan nu. Om promotie te krijgen moet je nu naar een ander bedrijf, het eigen bedrijf geeft weinig kans, alleen als je perfect duidelijk kunt maken dat je aan promotie toe bent zonder nieuwe extra opleiding en ervaringen.
Capelli en vele anderen zien dat als een falen van het Amerikaanse systeem.
In Europa wordt veel meer geïnvesteerd in de eigen mensen en zijn er in landen als Duitsland veel meer mogelijkheden in het eigen bedrijf.

Het gevolg is dat men in de VS gratis stages en opleidingen op eigen kost moet doen om aan werk te kunnen komen waar een beperkte nieuwe hoeveelheid kennis en ervaring nodig is. Volgens Capelli overschat men de investeringen die nodig zijn om het eigen personeel geschikt te maken voor een nieuwe baan binnen het bedrijf. Men trekt daardoor personeel van buiten aan dat minder geschikt is dan mensen binnen het eigen bedrijf die met extra training en hun betere kennis van het bedrijf en de klant beter kunnen zijn. Capelli raadt daarom bedrijven aan mensen zo veel mogelijk in te schakelen bij speciale projecten zodat ze nieuwe vaardigheden op kunnen doen.

Dit artikel heeft duidelijk een gevoelige snaar geraakt, gezien de vele honderden commentaren en de enorme aantallen keren dat men dit artikel heeft doorgemaild. Heel veel mensen herkennen de situatie, ook in Nederland. Allerlei frustraties komen boven van mensen die vanwege de verkeerde redenen kansen hebben gemist of niet aan het werk kunnen komen vanwege de extreme eisen van bedrijven (tientallen jaren ervaren van jonge enthousisate economen, dogmatisch vasthouden aan bepaalde universitaire opleidingen terwijl de kandidaat zijn kwaliteiten op andere wijze heeft laten zien, discriminatie van ouderen, vrouwen, diverse groepen).
Tegen dit soort praktijken demonstreren heeft meer zin dan occupy wall street denk ik.

Nederlandse pensioenfondsen hoogste rendement dankzij FT K

Bij de tabel van de beleggingsrendementen van pensioenfondsen wereldwijd (in de Financial Times) prijkt Nederland qua rendement fier bovenaan in 2010.
Dat komt door FTK waarbij het door DNB afgedwongen beleid om het renterisico af te dekken groots scoorde. Het rendement van de Nederlandse pensioenfondsen is daardoor geweldig, maar we rekenen ons arm (de rekenrente van de verplichtingen is kunstmatig te laag). het nieuwe toezichtskader FFTK was een meesterzet van DNB: daardoor werden pensioenfondsen gedwongen oneigenlijk veel te beleggen in vastrentende waarden via derivaten (swaps), en dat tegen de wensen van de pensioenfondsen in.
Nu komt DNB via het pensioenakkoord met een nieuwe meesterzet: men verlaat de eis om zo idioot veel vastrentende waarden exposure te hebben, juist op de veel te lage rentes die o.a. door DNB zelf veroorzaakt zijn.

Leidt PMI van China weer die van Europa?

Een plaatje van Catalpa:

Ja/ nee crash afhankelijk van EFSF 3

Het is raadselachtig volgens Sassen van Elsloo bij IEX bijvoorbeeld waarom de beurs de laatste tijd omhoog gevlogen is, even afgezien van de verbeterende macro economische fundamentals. Die zijn immers onbelangrijk, wat telt is wat de politici trachten uit te stellen en wat banken trachten camoufleren. Een en ander zou toe te schrijven zijn aan computerprogramma’s die ineens aan short dekking zouden doen .

Waarom denkt Sassen van Elsloo dan dat er heel binnenkort een crash komt?
1.Dat de eurotop alleen maar tot teleurstelling kan leiden lijkt mij duidelijk; dus een buy the rumour sell the fact-situatie gaat zich ontvouwen.
2.Dat verder niet alles koek en ei is wordt ook bevestigd door de kredietmarkt waar Europese staatsspreads alleen maar zijn toegenomen. Zelfs een Duitse Bund-veiling liep vorige week uit op een mislukking!
3.De kredietmarkt laat het tegenovergestelde zien van de aandelenmarkt. Gezien we hier te maken hebben met een schuldencrisis gaat hij liever af op de kredietmarkt als leidende indicator.

Zelf maak ik het meeste zorgen over de nakende teloorgang van de AAA rating van Frankrijk. Dit drijft de rentes op van Frankrijk en alles wat minder solvabel is in Europa. Argument 2 en 3 zijn hierdoor sterk.
De wall of worries is nog steeds torenhoog en het percentage mensen dat denkt dat de crisis woensdag wordt opgelost is nul (=argument 1 niet zo sterk), wel zijn er wat mensen die denken dat een mooie stap voorwaarts gemaakt wordt en daarin teleurgesteld kunnen worden.

Alle hoop is nu op EFSF versie 3 (=met veel hulp IMF via extra aparte potjes van nieuw geld van China en Brazilië een bankvehikel opzetten dat geleveraged heel veel Italiaanse, Spaanse en Portugese (omgekeerde ontwikkelingshulp van Brazilië) schuld kan opkopen). Misschien dat EFSF versie 3 de ideale bankverzekeraar wordt die Merkozy voorstaan (Merkel is van de inzet van EFSF als verzekeraar en Sarkozy van de inzet van een bank vehikel voor EFSF).

Een paar weken geleden dacht ik dat van de drie scenarios’: eurobonds als oplossing, pappen en nathouden, instorting euro het middelste scenario het minst waarschijnlijk was, nu lijkt het het meest waarschijnlijke scenario te worden, al lijkt dat nu wel een beetje op het eerste scenario.

De nalatenschap van Kaddafi: $ 200 miljard en mode voor Afrika

Kaddafi was volgens de los Angelos Times $ 200 miljard waard, meer dan de drie rijkste mensen ter wereld (Carlos Slim, Bill Gates en Warren Buffett) bij elkaar. Heel wat meer dan Marcos in de Fillippijnen of Moboetoe in Congo.
Dat kan een mooie economsiche stimulus worden voor Libië als dat geld over enige (geruime) tijd loskomt.

Misschien is Kaddafi belangrijker voor de mode. Dat vond hij zelf tenminste wel. Hij had een enorme collectie gewaden en dat moest het nieuwe modebeeld voor de zelfbewuste Afrikaan worden.
Michael Jackson imiteerde in zijn kleding Muammar en diverse Afrikaanse leiders vonden het ook allemaal prachtig wat Kaddafi droeg.

Op het bovenste plaatje kun je Kaddafi zien als voorzitter van de Afrikaanse raad temidden van de grote staatshoofden, waar hij in wit tenue het zwarte Afrika vertegenwoordigde en met zijn pak indruk maakte door er zoals gewoonlijk flink uit te knallen
.
Het meest belangrijke tenue was de op een na bovenste waarmee hij met alle grote staatsleiden gesignaleerd werd, bijvoorbeeld Sarko. Dit was zijn grote signaal tegen het imperialisme.

Rare oorwarmers à la Kaddafi zijn doorgedrongen in de mode (zie foto).

Hemd volgens Zanga Zanga mode, in dit geval de kleuren van de belangrijkste tent van Kaddafi (andere foto).

Kaddafi wilde een zeer uitgebreide tentoonstelling van zijn mode in bijvoorbeeld New York Met. De mode zal zijn inspiratie missen.

Hoe staat de VS ervoor: recent nieuws is goed

Het meeste nieuws over de VS was de laatste paar weken aan de positieve kant, niet in overeenstemming met het algemene crisisgevoel.
Amerikanen zeggen van Europa dat Europeanen wel veel over de crisis praten, maar dat in de meeste (kern)landen weinig te merken is van een crisis, men geeft gewoon zijn geld uit.
* In de VS was de Phillyfed (algemeen survey van industrie en economie van de FED van Philadelphia) geweldig goed, weer op positief terrein (misschien herinner je je dat de enorme val van de Phillyfed twee maanden geleden een belangrijke oorzaak was voor recesssieangst in de VS, het meest aangehaalde argument waarom de cyclus in de VS naar beneden ging). Het soortgelijke Empire State survey was ook iets beter.
* De inflatie was iets te hoog (niet zo erg als je een schuldenprobleem hebt).
* De huizenmarkt lijkt wat aan te trekken, het aantal niuewe starts was 15% omhoog vergeleken met vorige maand (vreemd was dat aantal vergunningen daalde). Het sentiment van de huizenmarkt NAHB steeg van 14 naar 18 (zie blogpost).
* De groei van M2 accelereert (meer dan vier procent in de afgelopen drie maanden, ofwel 17% geannualiseerd). Dat wijst op meer economische groei.
De havens aan de westkust (40% van de handel) meldden een groeiende export en dalende import in september (dat is goed voor derde kwartaal, in vierde kwartaal zal import hierdoor wat harder groeien).
* Het sentiment van het midden en kleinbedrijf (NFIB) werd iets minder slecht.
* De winsten over het derde kwartaal vallen normaal mee, zelfs de omzetten vallen niet tegen. De guidance is uiteraard wel voorzichtig, maar minder voorzichtig dan ik dacht.
*Initial claims voor werkloosheid daalden een beetje en dat wijst op een groeitempo van 2% of beter.
* Nieuwe hypotheekaanvragen zaten wel in het slop, maar dat trekt wel weer bij als de hypotheekrente zo laag blijft als hij nu is.

Deze week zal veel aandacht uitgaan naar de eerste schatting van de economische groei in de VS in het derde kwartaal. De consensus denkt aan 2%. Het cijfer kan nog wat hoger worden uiteindelijk als de netto export meevalt.

Vila Real de Santo Antonio

Aan de grens met Spanje waar de rivier Guadiana de zee instroomt ligt Vila Real de santo Antonio. Het was er verrassend druk (vooralrond het plein ter ere van Marquez Pombal, die de stad binnen vijf maanden uit de grond wist te stampen in 1774), vol met Spaanse toeristen (het ligt te ver van Faro voor andere toeristen) die duidelijk wilden profiteren van de lagere prijzen in Portugal. Dat was een heel gekluif aan de duurdere schaaldieren door al die Spanjaarden. Een paar kilometer noordelijker ligt het imposante kasteel.
Aan de overkant van de rivier ligt Ayamonte in Spanje.

Groei valutareserves stokt: slecht nieuws voor Chinese aandelen en kopeprijs

De drie plaatjes laten de Chinese valuatreserves en de groei ervan zien.
Het bovenstaande plaatje laat het verband zien tussen de rie maands % groei van de valutareserves van China (CHreserva) en de Chinese beurs (FT25, XINFTSE, waar je als westerling in kunt beleggen).
Het weede plaatje laat de verandering van de koperpijs (cophgrd in dollars) en de groei van de valutareserves,
het onderste plaatje laat de groei van de valutareserves van China zien en de absolute groei hiervan per kwartaal.
Goed te zien is de plotselinge afzwakking van de groei van de valutareserves van China. Dat ging ook deze keer weer samen met een zwakke beurs en lagere koperprijzen.

Bianco en de pensioen indignado's: iedereen verwacht steeds hogere rente, maar wordt teleurgesteld

Een van de stokpaardjes van Jim Bianco is dat de consensus maand in maand uit een hogere rente voorspelt. Dat gebeurde 100 keer van de laatste 104 maanden.
Kortom, men voorspelt altijd dat de rente stijgt.

Als je voorspelt dat de rente stijgt, dan moet je een beter verhaal hebben dan dat de rente laag is en staatsobligaties van nog veilig geachte landen veel te duur zijn.
Daar is eigenlijk iedereen het over eens, zelfs Bianco.

Waarom is de rente desondanks toch zo vaak gedaald? Dat komt niet allleen door het zoeken naar veilgheid, maar vooral ook doordat er kopers zijn die tegen elke prijs kopen, onafhankelijk van wat de prijs is. Na 2003 deed eerst de Bank of Japan enorm zijn best om zich totaal lam te kopen, daarna kocht de Peoples Bank of China met kornuiten nog veel meer westerse staatsleningen.
Daarna kwam quantitative easing in de mode en de Chinezen en Japanners werden glansrijk overtroffen door de FED (en het kleine broertje in Engeland) die tegen elke prijs leningen insloeg(en).
Zo lang er kopers blijven die tegen elke prijs blijven doorkopen blijven obligaties veel te duur.

Ondertussen maken die kopers tegen te dure prijzen nog winst ook. De korte rente wordt op 0 gehouden en men gaat steeds meer er in geloven dat dit voor een steeds langere periode zo zal blijven. Men wordt zo slapend rijk met obligaties door het roll down effect dat gegarandeerd wordt door de centrale banken van Amerika, Japan en Europa.

Om met succes te kunnen voorspellen dat de rente gaat stijgen moet men ervan overtuigd zijn dat men meer vertrouwen in de economie krijgt, maar desondanks de aankopen van China etc. verminderen. Die bijzondere situatie kan gaan optreden in de komende weken als de Europese politici volgens de kapitaalmarkten met succes een wonderbaarlijke oplossing gevonden hebben voor de eurocrisis terwijl in China de periode aanhoudt waarin de valutareserves niet groeien, zoals sinds ongeveer een/twee maanden het geval lijkt. Daarnaast moet men geloven dat de FED niet met QE3 komt aanzetten vanwege te hoge inflatieverwachtingen.
Dat kan allemaal best het geval zijn, maar de kans op dit scenario is geen 100%. Bovendien loopt men het risico van het missen van het roll down effect: de rente stijgt minder dan de rentecurve heeft ingeprijsd.

Ondertussen zitten we met een kunstmatig lage rente opgescheept. Tegen die rente worden de verplichtingen van pensioenfondsen in Nederland gewaardeerd. Die zijn door de kunstmatig lage rente kunstmatig hoog. Die situatie blijft gezien het voorgaande met behoorlijke kans bestaan. We zitten in een situatie waarin pensioenverzekeringen onbetaalbaar zijn geworden (namelijk door de te lage rente, de snel stijgende levensverwachtingen (alleen al reden genoeg om uitkeringen te korten) en tegenvallende opbrengsten van zakelijke waarden (een tijdelijke zaak volgens mij, vooral als je in Opkomende Landen belegt).
Het wordt tijd dat pensioen indignado's à la Spanje op gaan staan en gaan protesteren voor een hogere rente van de ECB. Duitsland op te grote schaal laten garanderen voor het EFSF is misschien ook een probaat middel om de lange rente te doen stijgen. Kortom er is werk aan de winkel voor de indignado's: occupy Frankfurt

Ritholtz bullish na kooppaniek: was in 13 van 16 gevallen goed

Ritholtz (van The Big Picture) is door het dolle heen: koop, koop, koop. De S&P lijkt eindelijk uitgebroken (naar boven). We hebben in de VS een kooppaniek achter de rug waarbij de koersen in vijf sessies met 11,4% stegen. dat gebeurde slechts 16 keer sinds 1950. Een keer vielde de koersen daarna terug, twee keer bleven de koersen ongeveer gelijk en 13 keer stegen ze gewoon door. In zijn tactische asset allocatie gaat hij nu van 50% aandelen naar 75-80%. Het gunsige aandelenseizoen (oktober/april is veel beter dan gemiddeld) is aangebroken, vooral november en december zijn gemiddeld heel goede maanden voor aandelen. Het sentiment was vorige week el erg pessimistisch (record shorts).
Dat allemaal bij elkaar was genoed om Ritholtz echt bullish te krijgen, ook al is hij nog steeds Spaans benauwd voor een recessie.

Op zijn blog kreeg hij bijval, al deden zijn engelse lezers het nog steeds in de broek, want de credit spreads van diverse landen gaan nog steeds richting van wat het was voor het eurotijdperk of erger. Er is gewoon niet genoeg geld in Europa om alle banken plus Italië overeind te houden en die krenten in de VS en het VK willen geen cent exttra aan het IMF spenderen om te verstoken in Europa zo lijkt het voorlopig (dat zou toch een beetje dom zijn, maar och, heel deze crisis is geen toonbeeld van intelligentie van politici).

Het optimisme wordt ook gevoed door stijgende koersen terwijl de ruzie tussen onderhandelaars van Ditsland en Frankrijk groter wordt en men terugvalt in de beproefde tactiek van uitstellen (kick the can down the road). Men begint bang te worden dat operatie Twist toch de beurzen omhoog krijgt, terwijl niemand er nog iets van verwachtte.
Men kan niet geloven dat de beurs in de VS verder omhoog kan. Je hebt niet veel meer nodig voor een jaar high en niemand kan zich dat voorstellen terwijl het Griekse Lehman+ moment niet meer voorkomen kan worden.

Bianco en de eurocrisis: natuurlijk vindt men de oplossing niet

De eurocrisis is niet snel op te lossen. Er zijn maar drie oplossingen mogelijk: 1. een fiscale unie, waarbij alle landen een soort Duitsland worden (dat gebeurt niet, zo leert duizenden jaren van oorlog in Europa),2. er komt een fiscale unie waarbij men op de koop toeneemt dat er transfers komen naar de PIIGS maar waar Duitsland wel kan ingrijpen als men te veel geld uitgeeft, 3. Duitsland betaalt alles (Frankrijk kan het niet, dat is straks geen AAA meer).

Het Grand Plan is gebaseerd op de derde oplossing: Duitsland betaalt alles.
Een grote meerderheid van landen in Europa vindt dat een geweldig plan, een wonderbaarlijk goed idee zelfs.

Maar in Duitsland verzet men zich tegen dit wonderbaarlijk mooie plan (en in sidekicklanden als Nederland en Finland is men solidair). Er is te veel muiterij van de kiezers en daar is Merkel niet helemaal doof voor.

Aanstaande zondag (misschien wat later als men eerst nog eens de raad in gaat winnen hoe men het verdrag van Lissabon (geen bail out van landen toegestaan) voldoende kan saboteren) komt er iets uit de bus.
Politici hopen dat de markt zich met de dan gepresenteerde schijnoplossing voor de gek laten houden. De echte oplossing, daar gaat het nog niet slecht genoeg voor om politici warm voor te krijgen (fiscale unie waarbij Duitsland plus bijwagens flink meebetalen in ruil voor tollenaars uit te zenden naar knoflookland naar keuze om die de juiste arische fiscale beginselen bij te brengen).

Wordt vervolgd.

Bami doet wonderen voor bouwaandelen

De laatste jaren is er een heel sterk verband tussen het survey van het vertrouwen in de bouw, het BAHMI survey (en daarom bami genoemd) en de performance van de bouwaandelen, zie het plaatje. De bami-index sprong ineens van 14 naar 18 en de spider van de bouwaandelen vloog in sympathie daarmee ruim 9% omhoog.

De bamiindex loopt vaak iets voor (soms weinig, soms veel, zie 2007 en de S&P) op de performance van alle aandelen en in het bijzonder natuurlijk de bouw.

18 is nog steeds een droevig laag cijfer. Bij een beetje normale huizenmarkt staat dat ding dik boven de 50.
Het begint erop te lijken dat de bami-index de komende tijd verder gaat stijgen, zeg naar 25+ in het komend jaar. De bouw van huurhuizen trekt flink aan en ook koophuizen worden straks weer mondjesmaat gebouwd zo denkt men.

update vierjaarscyclus (2)

Een alternatieve benadering van de vierjaarscyclus is dat we een recessieperiode ingaan dan wel stagnatieperiode waarbij de winstverwachtingen worden teruggeschroefd omdat winstmarges dalen en omzetgroei negatief wordt bijgesteld (in mijn ogen 25-40% kans).
De schok vanuit Japan, Europa wordt zo groot dat de wereldhandel er erg onder lijdt en het consumentenvertrouwen verder daalt.
Er ontstaat dan een serieuze bear markt in de VS (en nog erger in Europa) die eind juni begon.

Het positieve is dat de mooie fase AB er tamelijk snel aan kan komen, het slechte nieuws is dat JL nog moet beginnen en de daarbij behorende daling is groter dan die van HI.
Dit is overduidelijk wat er gaat gebeuren als de Europese politieke oplossing mislukt.

Pessimisten vinden dat we er zo veel slechter voorstaan dan in 2007. Dat is denk ik niet het geval. De schulden zijn nog even hoog, maar beter verdeeld (minder bij het bedrijfsleven en de particulier, maar meer bij de overheid). De winstmarges zijn nu beter en er is meer pent up demand (auto’s, huizen). De huizenmarkt in de VS staat er mijlen beter voor op het moment (dat geldt niet voor veel Europese huizenmarkten). Er zijn dus goede redenen waarom de S&P zo veel minder is gedaald dan de Europese beurzen.

Update vierjaarscyclus (1)

In het plaatje zijn veel lijnen en ranges getekend.
In principe gaan de koersen in drie of vier trends omhoog: de eerste fase (AD) is het hardste omhoog, aangegeven met 1, de tweede fase (2) al minder omhoog (DF) en daarna komt de derde fase die nog minder omhoog is. Als er nog een vierde fase komt, kan deze sterker omhoog zijn (GH).

De fase FG had drie correcties in de vorige cyclus en duurde uitzonderlijk lang. Vooral de derde correctie was betrekkelijk groot.
Vanaf het hoogtepunt van de vorige cyclus, vooral vanaf J is de volatiliteit toegenomen. Dit lijkt structureel (the Great Moderation is voorbij).
In deze cyclus was AD, DE, EF veel heftiger dan in de vorige cyclus (en bijna alle cycli daarvoor).
In dat stramien zou kunnen passen dat de eerste correctie in de huidige cyclus c1 heftig was. De Coppock moet dan wel binnen een paar maanden stabiliseren en niet verder dalen.
Of we nu drie correcties krijgen is uiteraard onzeker, maar een tweede lijkt wel kansrijk, als men een normale lengte van de vierjaarscyclus veronderstelt. Als er een lange komt met hoogtepunt na de verkiezingen, dan lijkt een derde en misschien zelfs vierde correctie nog wel mogelijk.
In zo’n opnieuw extreem lange fase FG moet de ontwikkeling van de verwachte winsten een jaar vooruit betrekkelijk regelmatig stijgen, de economische groei ongeveer op trend zijn en het monetaire beleid zeer ruim.

Het lijkt nu erg op 1998 en toen kwalificeerden we de plotselinge val van de koersen als JL en het herstel daarna als AB.
In 1998 was de val ongeveer vergelijkbaar met nu, maar had toen wel plaats in een enorm sterk stijgende opwaartse trend (die van 1995-2000 van “the New Era”). Nu is de trend volgens ons ook sterk omhoog, maar wat minder dan toen. De afwijking van de trend zou dan nu minder groot zijn dan in 1998.

N.B. Als controle staat de waarde van de Coppockindicator ingetekend. Als deze omhoog buigt vanaf negatieve waarden dan zit je bijna altijd in AB. De Coppockindicator topt in de buurt van E en als de Coppockindicator onder 0 daalt is dat een sterke (niet onfeilbare) aanwijzing dat je in fase JL zit.

Der Untergang: hoe EFSF hoofdsomgaranties de AAA landen kunnen ruïneren

RBS had maar liefst elf redenen waarom het verzekeraar (of zoals de Amerikanen zeggen: monoline verzekeraar zijn) spelen door EFSF een gevaarlijke bezigheid is.
De belangrijkste redenen zijn:
1. het risico is niet gespreid maar heel erg geconcentreerd (op vooral Italië)
2.de schades zijn heel erg met elkaar gecorreleerd (problemen in het ene land besmettelijk voor andere landen)
3. de risico's die gedekt moeten worden zijn veel groter dan het EFSF kapitaal (en daarom is je verzekeren bij EFSF niet aantrekkelijk)
4.de verzekeringspremie te betalen door Zuid Europa is niet objectief te bepalen, zal vermoedelijk veel te laag zijn
5.Men verzekert insolventie, het is lucratiever liquiditeit te verzekeren
6.Onbedoelde neveneffecten (verzekerde leningen verdringen betere niet verzekerde leningen zoals Belgische staatsleningen)
7.Je geeft verkeerde prikkels (tekortlanden maken te veel schulden), moral hazard
8. Onvoorspelbare niet liniaire prijsvorming ontstaat als de markt denkt dat verliezen de garantie beginnen te overtreffen.
etc.

Het EFSF monoline verzekeraar laten spelen is spelen met vuur. Het kan allemaal goed gaan, maar net als bij de subprimehypotkene kan ineeens een verlies van 100% geleden worden.

Malaria bezwijkt onder dollartoevloed

The Economist had het terugdringen van malaria als grafiek van de dag, naar aanleiding van een rapport hierover (http://www.rbm.who.int/ProgressImpactSeries/docs/report9-en.pdf, het andere plaatje met de wereldwijde verbreidng van malaria komt hieruit). Via flink wat investeringen wordt malaria in steeds meer landen teruggedrongen. Alleen in arme landen is er nu nog malaria. Het is een geldkwestie, anders was malaria al lang uitgeroeid. Via hulp van de stichting van Bill en Melinda Gates is er grote vooruitgang geboekt en schijnt er een vaccin tegen malaria te komen.

Renteverschil Frankrijk - /- Duitsland terug naar de tijd voor de val van de muur

Het renteverschil tussen Frankrijk en Duitsland is weer meer dan 1%. Het verhaal van Moody's dat de AAA rating van Frankrijk niet meer zo vanzelfsprekend is, is hier mede debet aan.
Alle plannen om het EFSF zeer krachtig te maken en de PIIGS schulden van de Franse banken doen de rente vigilantes huiveren.
Via het verzekeren van de eerste 20-30% van de verliezen (en daarna moet het IMF in de slag) zijn de rating agencies tot de conclusie gekomen dat het basisscenario van het EFSF is dat al het geld dat hierin gestopt is bij de eerste de beste crisis totaal verloren zal gaan. Recovery rate 0% zo stellen ze, net als bij subprime leningconstructies. Dat kan Frankrijk niet betalen. Ik denk dat als men dit wat eerder had rondbazuind het EFSF nooit door de parlementen was gekomen.

Het plaatje van het renteverschil van Frankrijk met Duitsland laat zien dat 1% veel is, maar vóór 1990 waren de renteerschillen veel groter, ongeveer wat nu Italië-/- Duitsland is. Toch vond men toen dat Frankrijk niet failliet was en dat Europa en dus de hele wereld daardoor in een gigantische crisis moest komen. This time is different.

Yardeni: inflatie goed voor hogere koerswinstverhoudingen

Sinds 2007 leven we in een wereld met andere waarderingen voor aandelen dan daarvoor. Dividenden moeten hoog zijn versus de rente op staatsleningen anders gaan de koersen omlaag.
Heel anders dan vroeger is nu hoge inflatie een plus voor de koerswinstverhoudingen zoals het plaatje van Yardeni laat zien. Hoe hoger de inflatieverwachting volgens voor inflatie geïndexeerde Amerikaanse staatsleningen (TIPS), des te hoger de koerswinstverhoudingen. Daarom vindt de FED Quantitative Easing zo verleidelijk: dat veroorzaakt hogere impliciete inflatieverwachtingen. Dat moet via hogere koerswinstverhoduingen en dus aandelenkoersen zorgen voor meer vertrouwen, het weer op gang brengen van de huizenmarkt, kredietverlening en andere zaken die zo moeizaam zijn sinds de kredietcrisis.

Occupy Wall Street in de wereld volgens Economist en BCA

De Occupy Wall Street beweging krijgt veel pers, maar is al voorafgegaan in de nodige landen en wel in veel grotere aantallen.
The Economist bracht een en ander in beeld via de jeugdwerkloosheid, de tekorten van de overheden en de overheidsschulden. Opstand in Griekenland en Spanje ligt voor de hand.
BCA had een special, waarin o.a. dit plaatje van de inkomensongelijkheid stond. Dat betekent opstand in de VS en China (alleen de 1% rijken gaan er op vooruit, de rest niet in de VS).
Het lijkt nog het meest op 1968, waarbij de eisen van de jeugd ook niet zo duidelijk om te zetten waren in daden. Het enige is de afkeer van de financiële wereld en soms politici die de huidige crisis veroorzaakt hebben.
De politiek weet nog niet hoe ze op een en ander moeten inspringen. De linkse kerk voelt sympathie, maar weet dat de zwijgende meerderheid juist uit angst voor Occupy Wall Street op rechts zal stemmen aldus BCA.

BCA haalde Cain aan die Reagan aanhaalde om het verschil tussen culturen aan te halen: "er staat een vader langs de weg en er komt een Rolls Royce aan. In Engeland zegt de vader: er komt een dag dat we de bestuurder uit zijn auto gaan sleuren. In de VS zegt de vader dat er een dag komt waarbij zijn zoon in de Cadillac zal zitten".
Occupy Wall Street is een teken van het einde van de Amerikaanse droom van de middenklasse. Men krijgt geen reële loonstijging en kan zijn welvaart niet meer aanvullen door zich te pletter te lenen met hypotheken op in waarde stijgende huizen. Daarom neemt men het niet meer. De Amerikaanse droom veroorzaakte dat men lage belastingen voor de rijken electoraal acceptabel vond, maar nu de droom uit is vindt zelfs 53% van de republikeinen dat de belastingen voor de zeer rijken best wel verhoogd kan worden. De Tea Party heeft het pleit nog niet beslist, maar de democraten ook niet zo lang ze een toonbeeld blijven van besluiteloosheid.

Het wachten is op het uitkristalliseren van gedachten van al die opstanden. Alleen weg met de bankiers is niet genoeg. Baby boom bashing ligt ook voor de hand om de angsten voor onvervulbare wensen van de (bijna) gepensioneerde ouderen te reduceren.
Duidelijk is dat er iets gedaan moet worden aan de jeugdwerkloosheid in veel landen en dat kan via beter onderwijs (hoog opgeleiden zijn veel minder vaak werkloos (maar in deze tijden is ook onder hoog opgeleide jongeren wel de nodige werkloosheid)) en via meer infrastructuurinvesteringen, die bij een lage rente al snel rendabel zijn

Tostrams ziet AEX niet boven 325 en meer daling in 2012

Het plaatje is uit de Financiële Telegraaf, waar Tostrams uitlegt dat de AEX misschien kan herstellen tot 325, maar dat de structurele rode trend nog steeds naar beneden is. In 2012 gaat die trend onverdroten verder omlaag tot onder de 200.
Ik geloof uiteraard meer is de rode stippellijn (van Tostrams) als de structurele trend voor de AEX.

M1 leidt: groei industrie Europa toch positief

Matejka van JP Morgan had het plaatje met het verband tussen de groei van M1 en de PMI's in de Eurozone. M1 leidt met ongeveer zes maanden. Omdat de M1 groei weer aangetrokken is, zou dit een redelijke groei van de industriële productie zijn in de Eurozone.

Het andere plaatje is een update van het verhaal M1 M3 somberaars uit mei waar (http://beleggenopdegolven.blogspot.com/2011/05/m1-m3-somberaars-beurzen-gevaarlijker.html) ik signaleerde dat als M3 harder groeit dan M1 je vaak moeilijke tijden had op de Europese beurs. Het lijkt erop dat de groei van M1 nu wijst op minder gevaarlijke beurzen.

Verwaterde nieuwe kapitaaleisen?

Huw Van Steenis van Morgan Stanley (via FT Alphaville) berekende de benodigde hoeveelheid extra kapitaal voor diverse Europese banken op twee manieren: de verwaterde eisen die het zouden gaan worden en de aanvankelijk veel strengere eisen (in onderste tabel).
Van Steenis concludeert dat Europese banken even los nog van een herkapitalisatie nog enorm moeten deleveragen (zo'n 2000 miljard denkt hij).

de zon breekt door

Na een paar zonnige dagen in Zeeland (Middelburg en omgeving) ziet een en ander er wat beter uit. AZ zet zijn opmars niet meedogenloos voort (het is altijd zonder meer rampzalig voor de beurs als AZ bovenaan staat, zie 1981, de kredietcrisis en nu), maar het bijgeloof is nog niet helemaal de kop ingedrukt om echt goede beurzen mogelijk temaken.

In de VS waren de retail sales uitstekend (=ISM omhoog) en ligt de consumptie in de VS op koers voor een groei van 2%+, de export viel niet tegen en de investeringen ook niet.
In Europa ziet het er somber uit, maar het rampscenario wordt solide uitgeprijsd (ja, dat met de ECB valt wat tegen, maar het EFSF is uitgebreid en krijgt extra bevoegdheden (niet genoeg) en het bankwezen wordt geherkapitaliseerd (niet genoeg), er komt een haircut voor Griekenland (niet genoeg). De koersen zijn zo laag en de winstmarges zo hoog dat men dit knarsentandend goed genoeg vindt.

It is the asset economy stupid: herkapitaliseer de banken!

Na 1940 was tot 2008 ellende op de kapitaalmarkten (Wall Street) niet voldoende om een recessie te creëren in de reële economie (Main Street), zelfs in 1987 gebeurde dit niet. Na 1995 is de asset economy echter zo groot geworden dat schokken hierin Main Street aanzet tot spaarschokken die groot genoeg zijn om recessies te veroorzaken.

De grootste schokken komen door plotselinge realisering dat de leverage veel te groot is geworden door een ineens veel groter risico op bezittingen dan men ooit voor mogelijk had gehouden (rommelhypotheken in 2007/8, Europese staatsleningen in 2010/11). Banken hebben de grootste leverage en lijden het meeste. Zij moeten zo drastisch ingrijpen dat Main Street ook door de knieën gaat.
In ons boek gaven we al aan dat het wegvallen van de securitiseringsmarkten de doodsteek was voor de kredietverlening. Vooral de hypotheekverstrekking moest daardoor ontzettend terug.

De banken dachten dat ze ongeveer nul kapitaal nodig hadden als dekking tegen de risico’s van al die hypotheken al dan niet gesecuritiseerd. Dat bleek een enorme vergissing en het slikken van het TARP medicijn à $ 700 miljard werd noodzaak. Dat bedrag was eigenlijk nog te klein om het wegvallen van de securitiseringsmarkten helemaal op te vangen, maar het hielp wel de banken overeind te blijven en weer het aansterkingspad op te gaan.

De banken in Europa denken nu ook dat ze bijna nul kapitaal nodig hebben tegen de risico’s van staatsleningen van Italië en Spanje etc en ze dachten dat van Griekenland. Ook dat was een enorme vergissing en nu moeten ze ook medicijn slikken (€ 152 miljard+ volgens Morgan Stanley, er worden bedragen tot € 375 miljard genoemd). Het ophoesten van dit soort bedragen zet de landenratings verder onder druk (het is ondoenlijk voor de PIIGS) en Frankrijk is blij dat hun banken het via de kapitaalmarkt gaan proberen (want dan is er minder druk op de rating van Frankrijk).

Samen met een liquiditeitsinjectie van de FED kwam Amerika er weer bovenop via TARP. In Europa spartelt de ECB helaas nog verschrikkelijk tegen en het ziet er volgens Cailloux niet naar uit dat de ECB voor 3 november capituleert (toch wel een zorg die een rem zet op een al te uitbundige beursrally).

Herkapitalisering van banken in Europa is essentieel om de asset economy weer op gang te brengen en dat is weer essentieel om de economische groei in Europa overeind te houden. Yes we can, moeten Sarkozy nu roepen, Deutschland über alles.

Benderly: koop aandelen

De risicopremie van aandelen is hoog geworden, zelfs in de VS. Benderly laat dit zien aan koers versus boekwaarde maal de creditrente (BAA rating).
In normale tijden zou dat in de komende zes maanden een mooie stijging van de beurs betekenen (zoals Benderly dan ook verkondigt).
Benderly, altijd al een optimist, schreeuwt het bijna uit: koop aandelen (maar misschien moet je nog een beetje wachten). Er komt geen recessie in de VS, hooguit en lichte. De winsten gaan dan helemaal niet dalen.
Je moet aandelen kopen vlak voor de ISM op zijn dieptepunt staat, midden in de groeiafzwakking/ lichte recessie (niet als de recessie al is afgelopen, dan ben je betrekkelijk laat).

Benderly krijgt helaas alleen maar gelijk op korte termijn -zelfs als er geen recessie komt in de VS-als de aandelenmarkt vindt dat de politici de eurocrisis voldoende aan het olossen zijn.
Op wat langere termijn hoeven de VS en Opkomende Landen zich niet veel aan te trekken van de misère in Europa, omdat hun economie ook zonder Europa (mits niet in depressie) kan groeien en vooral ook de winstgroei alleszins redelijk tot goed kan zijn.

•The Onion: Approval rate van president schiet omhoog na klap in gezicht Wall Street bankier

The Onion had een reportage over Obama die een Wall Street bankier een flinke muilpeer verkoopt. Volgens The Onion, zo verzonnen ze verder, is nu de approval rating van Obama flink de lucht in geschoten. De actie zou ondernomen zijn om Obama de goedkeuring van de Occupy Wall Street beweging te krijgen.

Nu de Occupy Wall Stereet beweging naar Nederland overdrijft: is dit Obama plaatje een idee voor Hero Brinkman?

Vooruitgang in de eurocrisis maar zorgen nog niet weg

Het gonst van de geruchten over waar overeenstemming is bereikt in de eurocrisis. Even afgezien van de Slowaaakse klucht was er behoorlijke vooruitgang: de Fransen lieten hun eis los dat het EFSF gebruikt moest worden om Franse banken te herkapitaliseren, de herkapitalisering van de Europese banken wordt behoorlijk groot tot 9 of 10% van hun assets at risk (=€ 300 miljard minstens extra kapitaal op te hoesten in zes tot negen maanden bij voorkeur door de kapitaalmarkt), Allianz/ Munich Re meldden dat hun plannetjes om het EFSF in te zetten voor garanties (men neemt 20% van het verlies op PIIS (ex G) voor eigen rekening tegen een bereidstellingsvoorziening à la Dexia) waardoor je wel € 3000 miljard kunt garanderen voor emissie van Zuid Europese rommelleningen,Rehn zei dat er goede vooruitgang is geboekt om tot een Europees voorstel te komen in de afgelopen dagen (Rehn heeft er echt vertrouwen in), etc.

Wenzhou wijst de weg naar een hogere Chinese beurs

De beleggers in Chinese aandelen hadden de laatste tijd (12 tot 18 maanden) vooral twee zorgen: de te hoge inflatie en misschien nog wel meer de woeste groei van de investeringen van locale overheden. Vooral de enorme infrastructuurinvesteringen die ineens uit de lucht kwamen vallen om de kredietcrisis te bestrijden in 2008-2009 leidde tot nogal wat zorgen: was daar niet een hoop weggegooid geld, door de haast/ corruptie verliesgevend?
De ontwikkelingen in het dorpje (naar Chinese maatstaven) Wenzhou van 1,2 miljoen mensen stonden symbool voor wat er mis was in China. Wenzhou ligt een beetje ongelukkig (achter bergen) aan de kust onder Sjanghai en daardoor waren er weinig buitenlandse investeringen (tot nog toe). Desondanks (of juist daardoor) ontstond er een uitzonderlijk vrij ondernemingsklimaat en werd Wenzhou toch rijk naar Chinese begrippen. Het is het voorbeeld van de zwarte markt met veel schaduwbankactiviteiten. Vooral de laatste dagen kwam Wenzhou negatief in het nieuws door allerlei zakenlieden (zo'n 200) die met achterlating van enorme schulden het dorpje ontvluchtten. Wang Xiaodong spande de kroon met schulden van 1,2 miljard yuan aan de schaduwbanken waarop naar men zegt Wang voorstelt 30% af te schrijven. Door het lijstje van particuliere financiers aan de regering over te leggen hoopt hij sterk te kunnen onderhandelen. Men is een beetje geschokt in China dat het grijze schaduwbanksysteem zo groot is. Peking heeft ingegrepen en naar verluid krijgen de schaduwbanken in Wenzhou heel wat terug van hun slechte schulden. Het strenge monetaire beleid van de Peoples Bank of China heeft de mensen in de handen van de schaduwbanken gedreven en dat is ongewenst (want oncontroleerbaar).

Peking grijpt nu hard in bij Wenzhou (wel met heel veel steungeld) en maakt duidelijk dat Wenzhou het voorbeeld is hoe men van plan is heel het financiële systeem in China weer gezond te maken, hoe je een slecht functionerend bankysteem en roekeloze verstrekking van leningen moet rechtbreien. Alom zien de Chinologen dit als een omslag in het vertrouwen dat je moet hebben in het Chinese financiële systeem: van onduidelijk, wild, gevaarlijk naar goed gereguleerd goed gefund.

China schijnt nu een redelijk inzicht te hebben hoe veel slechte schulden er ontstaan zijn door de wilde infrastructuurinvesteringen door locale overheden etc, door schaduwbanken. Men grijpt nu overtuigend in, niet alleen in Wenzhou dat het standaardvoorbeeld moet worden maar overal.
De communisten hebben hun zaakjes nog steeds verbijsterend goed onder controle. Dit is zeer gunstig voor de Chinese beurs. Men kan de monetaire teugels laten vieren nu de grondstoffenprijzen gezakt zijn en men heeft weinig moeite de excessieve valutareserves voor een klein deel in te zetten.

Bron: Bianco the view from Shanghai october

Ammunitie voor verder beursherstel even op

De stijging van het percentage ondernemingen in de S&P500 dat boven het 50 daags gemiddelde staat is erg hard gegaan in de afgelopen week. Op die manier komt men heel snel bij de 65-80% die in de huidige situatie als overbought gezien kan worden. Dat remt verdere stijging van de S&P voorlopig even af.

De plannen voor Europa: bazooka of muizenkeutel?

Niemand heeft nog een overtuigend plan op tafel gelegd hoe je de eurocrisis in goede banen kunt leiden.
Het is duidelijk dat voor 3 november Merkozy een shock and owe strategie moeten voorleggen die genade vinden als bazookaplan in de ogen van Cameron (plaatje is van bazookaspel van www.chud.com van het spel Crysis 2 waarvan Cameron een groot fan zou zijn).
Zo'n plan zou moeten hebben: een EFSF dat leningen voor Italië en Spanje in ongekende hoeveelheden kan uitgeven en dat de banken kan herkapitaliseren via leverage en garanties op covered bonds. De ECB moet zijn best doen door EFSF obligaties ongelimiteerd te kopen en vooral ook flink covered bonds van o.a. banken inslaan. Het IMF moet ook meedoen via een uitgebreid kapitaal (met medewerking China). Ook de FED en de Bank of England moeten iets doen, liefst aangevuld met China en Japan. Daarmee moet zeer pausibel zijn dat je de komende jaren voor € 2000 miljard staatsleningen kan opkopen en bankkapitaal kan uitbreiden met minstens 5 200 miljard.

Allereerst moet het bankkapitaal geforceerd verhoogd worden (de Europese versie van TARP), vooral de grote banken hebben weinig kapitaal versus hun vermogen, zo'n € 200 miljard onder bepaalde voorwaarden anders volgt nationalisatie (die € 200 miljard steekt schril af tegen de $ 700 miljard TARP). Landen moeten garant staan en daar een flinke bereidstellingsprovisie voor vangen.

Verder moet zo snel mogelijk op een ordelijke wijze het failliet van Griekenland verwerkt worden (staat en bankwezen). In 2012 moet Griekenland zo veel herfinancieren dat het beter is in 2011 een default te starten. Daarna moeten ze eerst eens og eens twee jaar geholpen worden.
Er zal veel met onderpand gewerkt moeten worden, ook al stuit het op verzet van landen als Griekenland waar geen dubbeltje collateral gevonden kan worden. Italië is schatrijk en bezit 50% van het BNP dat tamelijk gemakkelijk verkocht kan worden.

Hoe een en ander aangepakt gaat worden is nog volstrekt onzeker. Iedereen heeft andere scenario's met andere kansen. Komt er een eurobond? Kan de ECB gedwongen worden monetair te financieren? Kan Duitsland zich over alle wettelijke bezwaren heenzetten? Is Frankrijk streng genoeg voor zijn anken? Waar halen Italië en Spanje het geld voor herkapitalisering van hun banken vandaan?
In hoeverre is een Brady bond-achtige constructie toepasbaar voor Griekenland zonder dat Portugal en Ierland ook dolgraag failliet willen gaan (ze kunnen immers onbeperkt lenen bij het EFSF).

Tot op heden willen de politici echt niet zo ver gaan. Banken stribbelen ook tegen. Ieder land wil iets anders dat juist voor hen goed uitpakt. Er zijn allerlei bureaucratische hindernissen opgeworpen die invoering van een efficiënt EFSF haast onmogelijk maken als de wetten niet veranderd worden. Slowakije liet zien dat EFSF niet erg populair is. De politici willen liever niet verder gaan dan een muizenkeutel en dan testen of de kapitaalmarkt dat accepteert. Ondertussen is er te veel tijd verloren gegaan en tijd kost geld, zo leerde TARP (eerst was $ 50 miljard genoeg, later vond men $ 700 miljard te weinig).

Dividenden hoog: 20% koersstijging in komende zes maanden als politici er gen potje van maken

Aandelen zijn heel goedkoop en zullen flink stijgen als de politici de komende maand met iets op de proppen komen dat lijkt op stabilisatie van de eurocrisis.
Het dividend is veel te hoog vergeleken met de rente op staatsleningen en sinds 2008 is dat een goede voorspelling voor de koersstijgingen. Als het waarderingssysteem van aandelen sinds 2008 niet veranderd is door de eurocrisis (mijn basisveronderstelling), dan is er een goede kans op flink koersherstel.