de bull case voor aandelen
Er zijn een heleboel redenen waarom aandelen aan zo’n mooie opmars
bezig zijn en de meeste van die redenen gaan niet meteen weg.
Het belangrijkste is de zee aan geld die de centrale banken
aan het creëren zijn. Geldgroei is bijzonder sterk en op korte termijn gaan de
centrale banken door met QE en andere praktijken die zo rampzalig zijn voor
pensioenfondsen in Nederland. De korte rente zal daardoor nauwelijks veranderen
en de lange slechts met de stijging van de inflatieverwachtingen en hogere
geëiste termijnpremies. Het bedrijfsleven staat bol van de cash en lost
leningen met hoge rente af.
Daaraan gerelateerd is er de wall of worry, de hoop op
stimulering, betere tijden. FOMO. TINA. Dit verhaal blijft nog geruime tijd.
Door het vaccin komt
er economisch herstel omdat diverse sectoren weer opengaan. Nog even een of
twee slechte kwartalen en daarna herstel. Daardoor ontstaat een nieuwe opgaande
economische cyclus. In het begin van de cyclus is er een sterke verbetering van
de winstmarge en inhaalvraag waardoor omzetten meevallen. Men wordt
optimistischer en minder risicomijdend. Herstel uit een recessie gaat daarom vrijwel
altijd gepaard met een flinke periode van stijgende beurskoersen met af en toe
een niet al te erge correctie.
Chart technisch zien de beursgrafieken er bijzonder degelijk uit. Het herstel wordt nu breed gedragen, maar is nog niet zodanig breed geworden als je ziet bij een beurstop.
Nog wat te gaan dus.
Vergeleken met de rente zijn aandelen nog steeds niet duur
genoeg (PE van 27 naar 31, let wel door Tesla wordt het al 29).
En niet te vergeten: China. Daar gaat het goed. de yuan is ijzersterk en dat neemt de hele wereld mee naar boven tegenwoordig. Zo lang als de yuan sterk is, lijken de bulls de beste papieren te hebben (totdat er iets onverwachts slechts gebeurt).
De bear
De waarderingen zijn extreem geworden op alleen die na waarbij men alleen kijkt naar de lage rente. Waarderingen zijn zelden zo hoog dat het de aanleiding vormt voor een bear markt. Maar het maakt beurzen kwetsbaar en de vergelijkingen met 1999/2000 en 1987 dringen zich op. De sterkste correlatie is met 1980/1981, alhoewel die correlatie zoals zo vaak even plotseling kan wegvallen als deze is gekomen.
Maar het verhaal van 1981 kan in eigentijds
jasje opdoemen in 2021. In 1980 stegen de koersen flink, terwijl het met de
economische fundamentals helemaal niet goed ging. Men kwam uit de recessie,
maar in 1981 kwam die recessie terug: we kregen een W-recessie. Inflatie was
uit de hand gelopen en moest via draconische renteverhogingen bedwongen worden
en dat zorgde voor een nieuwe diepe recessie. Een W-recessie, niet veroorzaakt
door renteverhogingen maar door andere tegenvallers kan in 2021 ook. De schade
door corona in 2021 is groot en nu veel minder gecompenseerd door fiscus (dit zit
onvoldoende in de winstverwachtingen), terwijl centrale banken niet nog royaler
worden. Er is een uitgestelde sanering van zombiebedrijven, minder vertrouwen
in vastgoed (vooral commercieel maar ook voor appartementen in dure steden, overheden/
centrale banken maken zich zorgen over huizenbubbel), zorgen over hogere
belastingen, delen van bedrijfsleven die minder gaan investeren zoals olie- en gassector,
zorgen over onvoldoende pensioen door lage rente, hogere ziektekosten,
oplaaiende handelsoorlogen, snel verder wegvallend vertrouwen midden- en
kleinbedrijf onder Biden (NFIB daalt al hard), veel minder vertrouwen Trump-stemmers, minder vertrouwen stedelingen, etc.
Er komt iets onverwachts dat erg gaat tegenvallen.
Beurzen verdisconteren op het ogenblik een strakblauwe hemel. Er is euforie. Niets is meer erg, alles wordt positief uitgelegd.
(noot PV: de hond links kan veel harder bijten dan dat kartonnen ding rechts)
Er is
consensus dat 2021 een goed beursjaar wordt. Men zit meer dan normaal overwogen
aandelen. In dat soort tijden liggen tegenvallers voor de hand. Er komt
waarschijnlijk geen W-recessie, maar economische groei voor 2021 wordt denk ik
te hoog ingeschat. De kans op een W-recessie zal hoger worden ingeschat,
misschien pas beginnend in 2022.
Centrale banken zorgen voor heel veel liquiditeit, maar het lijkt erop dat ze iets minder hun best gaan doen. Iets minder QE is al dodelijk voor aandelenmarkten bij de huidige ongekende overheidstekorten en overspannen vraag naar hypotheken.
Beleggers hebben weinig cash op het ogenblik. In januari
komt er een rebalancing van pensioenfondsen uit aandelen naar vastrentend en
andere beleggingen (misschien zelfs bitcoins). Deze rebalancing is volgens de
berekeningen van de effectenhuizen deze keer uitzonderlijk groot.
Dan is er de waanzin van Tesla dat 50% steeg vanwege opname
in de S&P500, toch geen reden waarom Tesla fundamenteel een cent meer waard
zou moeten zijn. Het trekt geld weg uit andere beleggingen dan Tesla. De
waanzin van IPO’s die veel geld wegtrekken uit andere aandelen. De idiote
hoeveelheid calls die gekocht zijn en waar in ieder geval de tijdwaarde van
gaat wegtikken. Een en ander kan de volatiliteit plotseling omhoog doen gaan
met een correctie of erger (flash crash à la 1987) als gevolg.
Het kopen gebeurt nu vooral door wilde millennials via calls
en via institutionele beleggers die slaaf zijn van indexering via marktindexen.
Dat heb ik al de nodige keren zwaar mis zien gaan. Dat kan nog een paar jaar
duren, maar wie in 1998 uit aandelen stapte (en niet instapte voor 2003) deed
het goed ondanks de grote stijging daarna tot 2000. In 2008 leek de FED de zaakjes onder controle
te krijgen via behoorlijke verruiming, maar nee dus. 1987, het leek echt alleen
maar omhoog te kunnen. Er zijn natuurlijk meer tegenvoorbeelden dat het wel
goed gaat, want op lange termijn stijgen aandelen zo ongeveer altijd. Soms is
veel geduld nodig, zo heeft de AEX nog steeds niet de 705 van 2000 aangetikt en
de Japanse Nikkei niet de 40.000 van 1990 of duurde het tot in de jaren 80 voor
de Dow Jones weer op de reële niveaus van 1929 kwam. Dividenden moesten voor de
goede opbrengsten zorgen. The only way is up, but not everywhere and always.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten