De
notulen van de FED en de speech van Dudley, de na Yellen en Fischer meest toonaangevende FED bestuurder maken duidelijk
dat de FED nog lang een zeer ruim monetair beleid zal moeten voeren. Ja, het
gaat beter dan verwacht met de werkloosheid en de Amerikaanse economie valt
mee, maar er zijn nog te veel risico’s om een minder ruim monetair beleid te
gaan voeren. De inflatie is te laag en het wordt steeds moeilijker voor
centrale banken om het wegglijden naar beneden van de inflatieverwachtingen
tegen te houden. De FED ziet dat steeds duidelijker en de sterke dollar is een
nieuw risico voor te lage inflatie en voorkomt een te sterke groei in de VS. Nee,
men wil de fout van te vroeg verkrappen uit 1937 niet nog een keer maken. Inflatie
moet eerst wat duidelijker gaan stijgen voor je ook maar kunt denken aan
normale verhogingen van de rente. De notulen gaven volgens Bianco aan dat de
FED alleen nog maar op inflatie stuurt en zich niet in de war laat brengen door
lagere werkloosheid. De lonen zullen iets gaan stijgen, maar lagere
importprijzen, lagere olieprijzen en hogere productiviteitstijging kunnen zelfs
voor een dalende inflatie zorgen. Obamacare zorgt kennelijk voor lagere
stijging medische kosten (en daarmee arbeidskosten uiteindelijk) en daardoor is de huurstijging de enige belangrijke
reden waarom de inflatie niet daalt in de VS.
De
afgelopen weken hebben we een typische september/begin oktober terugslag op de
beurzen gezien. Men moet de voorspellingen voor het jaar in overeenstemming
brengen met de feiten tot dan toe en daardoor moest het IMF lagere groeivoorspellingen
laten zien. De nieuwe voorspellingen laten helemaal geen extra somberheid zien,
maar de pers bracht een en ander naar buiten of de wereld langzaam aan het
vergaan was.
Het IMF
vindt dat de wereldeconomie meer gestimuleerd moet worden (wie niet, er dreigt
echt geen te hoge inflatie als er meer groei komt), is altijd extra bang dat de
Opkomende Landen het te moeilijk krijgen en ziet een rol voor het Westen
weggelegd om meer te consumeren en om meer in ontwikkelingslanden te
investeren. Ze gaven aan dat bij de huidige rente meer investeren in infrastructuur
een free lunch is. Ook dat is een waarheid als een koe. Amerika heeft heel veel
extra investeringen nodig in te erg afgetakelde infrastructuur en ook in de
eurozone heeft de bouw nodeloos veel te weinig te doen. Gewoon de EIB fors geld
uit laten lenen voor infrastructuur met dat als onderpand en spreek dan af dat
dit niet telt voor het begrotingstekort en schuld/BNP en presto, weg is de
eurocrisis. [overigens: infrastructuur wordt via boekhoudregels nu aantrekkelijker gemaakt voor verzekeraars als langetermijnbelegging]
Gewoon
wat meer QE en je hebt een nog zwakkere euro en daardoor een beetje extra inflatie.
Even die Duitsers de oren wassen, maar die zijn er ook aan toe na al die
slechte economische cijfers.
De lage
olieprijzen helpen overigens de groei in de Eurozone en de VS en dat roept een
halt toe aan verhalen dat de economische groei steeds verder verslechtert.
Overigens
lieten al die nieuwe berekeningen van het IMF zien dat de Chinese economie op
koopkrachtpariteit gemeten nu groter is dan de Amerikaanse. In dollars gemeten
nog lang niet, maar toch, het is een teken dat de Opkomende Landen nu gewichtiger
zijn geworden op de economische weegschaal dan het Westen.
De groei
in de wereld is daardoor , door de Opkomende Landen zo’n groot gewicht te
geven, China voorop, niet lager dan in de jaren tachtig of een groot deel van
de jaren negentig.
We hebben
bij gebrek aan data een hele week sombere verhalen gehad zonder dat die echt
nieuwe zwakheden aan het licht brachten (even afgezien van het deflatieverhaal
van Vernet van Goldman Sachs waar ik gisteren over blogde). Slechte Duitse
cijfers, ja, maar deels kwamen die door moeizame correctie voor het seizoen en
de slechte cijfers veroorzaken nu acties van de ECB en Duitsland.
De
komende paar weken gaat de beurs kijken naar het cijferseizoen over het derde
kwartaal in de VS en later ook in de rest van de wereld. Er is wat slecht
nieuws vooruitgesneld, zoals altijd gebeurt (banken hebben grote hypotheekboetes
opgelopen, de energie-aandelen kampen met de lage olieprijzen, er zal wat last
komen van de sterke dollar in de VS). Daarna valt het cijferseizoen steeds mee.
Dat gaat nu waarschijnlijk weer gebeuren.
Er komen
steeds meer verhalen dat de Eurozone in een soort Japanscenario zit of in een
jaren 30 scenario met de gouden eurostandaard. Die verhalen beginnen in de fase
te komen waarin men er achter komt dat het Japanscenario niet zo erg is als
afgeschilderd. De groei is lager door lagere groei van de (beroeps)bevolking,
maar daardoor is er bij lagere groei eerder sprake van een redelijke groei per
hoofd van de bevolking. Verder moet je rekening houden met de lagere inkomens
van de 55-65-75+ bevolking. Daar komen er relatief steeds meer van. Maar je
ziet dat het inkomen van 65+ per leeftijdcohort stijgt. Het neemt wel af
naarmate je ouder wordt, maar het is beter dan vroeger. De inkomens per hoofd
gecorrigeerd voor de leeftijd zijn nu ongeveer hetzelfde als vlak voor de kredietcrisis
voor 20-55 jarigen, maar beter voor 65+. Toch meet je gemiddeld een daling van
de inkomens door het grotere deel 65+ en kleiner deel 35-55 jarigen. Maar voor
leeftijd gecorrigeerd is er dus vooruitgang. 1% economische groei nu is beter
dan 2% tien jaar geleden.
"Nee, men wil de fout van te vroeg verkrappen uit 1937 niet nog een keer maken. Inflatie moet eerst wat duidelijker gaan stijgen voor je ook maar kunt denken aan normale verhogingen van de rente."
BeantwoordenVerwijderenDe sterkere dollar is geen goed nieuws voor de Fed. De deflatie wordt hierdoor geïmporteerd ipv geëxporteerd. Bovendien liet de balans van de Fed deze week de eerste krimp zien. Nog een aantal (flinke) dalingen op de beurs en de volgende QE ronde is een feit. Aangezien de Fed al een substantieel deel van de US treasuries op zijn balans heeft, kan mevrouw Yellen het nu wel eens over een andere boeg gooien om import deflatie buiten de deur te houden: het opkopen van buitenlandse (lees eurozone) vermogenstitels. Dollars verkopen, euro's kopen en vervolgens langlopende staatsleningen opkopen om hiermee de Duitse deflatie exporteconomie een halt toe te roepen. Straks 2 dollar voor 1 euro?