Het lijkt een beetje op de jaren 30. Amerika loopt voorop
met het bestrijden van de recessie. Roosevelt geloofde Keynes dat de overheid
een gat in de hand moest hebben en dat was terecht. Amerika gaf snel de gouden
standaard op de kwam met de New Deal. De dollar wordt zeer zwak tegen de gulden,
gaat ongeveer van een rijksdaalder naar daalder. In Europa houden diverse
landen lang vast aan de gouden standaard en houden de hand op de knip bij de
overheidstekort. Ondertussen moeten we rustig slapen en het gordijn dicht doen.
De deflatie wordt steeds erger. De landen die devalueren herstellen langzaam,
de andere landen komen in een steeds zwaardere depressie. Hitler zorgt voor een
bloeiende Duitse economie met de opbouw van een helse oorlogsmachine. Uiteindelijk
devalueren de secular stagnation depressielanden enorm. Dan herstelt ook hun
economie. De inflatie explodeert. De dollar komt de oorlog uit op een waarde
van bijna vier gulden. In Frankrijk is van 1945-1950 de inflatie ongeveer 50%
per jaar.
Dan de kredietcrisis. Amerika stopt de banken snel vol
geld en komt snel met QE. De dollar is zeer zwak, gaat naar 1,60 tegen de euro.
De landen die met geld smijten en devalueren doen het
goed. Het VK met name. Japan voert Abenomics in na een rampzalige tsunami die
de energievoorziening met kerncentrales lam legt. De economie herstelt ondanks
de verslechterende demografie met horten en stoten. De euro houdt vast aan de
gouden standaard, devalueert niet, geen QE, overheidstekorten moeten omlaag,
niet à la Keynes omhoog. De groei blijft steeds verder achter.
Uiteindelijk komt zelfs de ECB met QE. De rente is
ondertussen al onder nul gezakt. De FED kocht leningen op in de ogen van nu
absurd hoge rentes van wel 3% of hoger en werd daardoor verreweg de meest
winstgevende onderneming ter wereld. De ECB gaat leningen met negatieve rentes
opkopen en zal waarschijnlijk de meest verliesgevende onderneming ter wereld
worden. De euro zal wegzakken, wie weet naar 0,60 tegen de dollar, net zo zwak
als de gulden na de oorlog.
Er is alom een roep om een oorlogsmachine op te bouwen om
weerstand te bieden aan terrorisme en Poetin.
De parallel moet je niet te ver doortrekken. Een
wereldoorlog is onwaarschijnlijk. De demografie is richting vergrijzing en dat
houdt in dat een grote oorlog onwaarschijnlijk is. Bijna alle oorlogen na de
Tweede Wereldoorlog zijn gevoerd tussen en in landen met 4% bevolkingsgroei of
meer per jaar. De bevolking van Rusland krimpt, dus Poetin heeft niet genoeg
kanonnenvoer om een grootscheepse oorlog te voeren. Weinig bevolkingsgroei was
meestal deflatoir en dat kan inflatie-explosies als in Frankrijk en Duitsland
na de oorlog in toom houden, maar geen garantie uiteraard.
De rollen zijn nu ineens wel omgekeerd in de periode na
de kredietcrisis. Na 2010 zagen we de Amerikaanse beurs opstomen en de rest van
de wereld bleef liggen. De afgelopen week gebeurde het omgekeerde. Het
winstseizoen in de VS valt een beetje tegen en in Europa wat mee. De euro ligt
er als een dweil bij. Door de sterke dollar en val van de olieprijs is de
deflatoire druk in Amerika plotseling enorm (tja, dat pleit niet voor
renteverhoging van de FED).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten