Rutterecessie verergert: -1,1% krimp in derde kwartaal (-4,5% geannualiseerd)

De kabinetsplannen zijn de bodem uit het vertrouwen aan het wegslaan bij de consument en het bedrijfsleven. -1,8% krimp van de consumptie is veel, -6,4% voor investeringen ook. De bouw -8% spant de kroon (en we bouwen al zo weinig). Export moet ons redden, maar de export naar Zuid Europa is niet bepaald sterk. In de vorige kwartalen werd de groei naar boven bijgesteld door meevallende exportgroei, er is ook deze keer weer enige hoop van hulp van export. In het vierde kwartaal krijg je de verhoging van de BTW als drukker van de groei erbij (dit zou de consumptie in het derde kwartaal moeten helpen geholpen). De daling komt niet helemaal onverwacht voor de gelovigen in de IFO als indicator voor de groei in Nederland.


Het soort recessie in Nederland is door de krimp van de investeringen van het zwaardere soort: een Juglarrecessie met ernstige consequenties voor de winsten, deze keer gelukkig wel gedempt door groei van de export (winsten groeien extra sterk met investeringen en export mee, bij krimp helaas ook). Kostenbesparingen breken weer los om de winstmarges op peil te houden en dat lukt de laatste tijd overigens beter dan in vorige perioden zonder economische groei.

Overheidsbezuinigingen verergeren deze keer de diepte van de recessie en de lengte ook: het vierde kwartaal 2012 en eerste kwartaal 2013 zullen ook wel behoorlijk negatief zijn. We zullen zien of die multipliers van de bezuinigingen in Nederland en Europa duidelijk onder 1 liggen zoals de regering zegt of dat ze wel degelijk boven 1 liggen zoals de nodige economen zoals Dumas/ IMF stellen.

Tja, wat kan Rutte doen?

1. De bouw uit het slop halen door voor een lagere hypotheekrente te zorgen (NHG garantie makkelijker te laten verkrijgen bijvoorbeeld via beperkte hulp van overheid). Pensioenfondsen aanmoedigen om in particuliere hypotheken te beleggen kan helpen, beleggingstechnisch is dit best verantwoord, denk en hoop ik.

2. Infrastructuur meer laten financieren door pensioenfondsen, zodat contraproductieve besparing van 250 miljoen ongedaan gemaakt wordt

3. Stellen dat bezuinigingen minder worden na 2013 wat er ook gebeurt, zodat consumentenvertrouwen kan herstellen

Wat kan ons verder helpen

1. een lagere euro (moeilijk doen over Griekenland kan hiertoe leiden) voor exportherstel

2. tijd: als besparingen te veel oplopen en consumptie te veel daalt, komt na enige tijd herstel. Overigens is het huidige beleid gericht op het maximaliseren van die tijd in plaats van minimaliseren.

Nederland doet het slechter dan de kernlanden van Europa waarschijnlijk dankzij onze bezuinigingen, de slechte huizenmarkt en dreigende afstempelingen op pensioenen