lagere olieprijzen en dan

De olieprijs is gedaald omdat plotseling alles tegenzat voor de olie
boeren. Men is er nog niet uit of het meer komt door tegenvallende vraag dan overdadig aanbod. Boven een van de plaatjes (bron Quarz) waarom de vraag tegenviel: China (N.B. niet alleen de olieprijs daalde daar op, maar ook de rente).

http://www.ritholtz.com/blog/2014/12/awesome-oilenergy-infographic/

Dit is extreem belangrijk: de vraag naar olie gaat veel minder omhoog op wat je zou verwachten op basis van de groei van het BNP. De olieprijzen zijn na 2006 zo hoog geworden dat het olieverbruik moest kelderen, vergelijk 1985-86. De daling van de vraag komt niet alleen omdat de groei van het BNP in de wereld laag is. De daling van de olieprijzen is dus vooral gunstig, niet ellende voorspellend. We realiseren ons nu pas dat de olieprijs na 2006 een bubbel was op basis van het sprookje dat China meer extra olie zou blijven opslorpen dan er extra geproduceerd kon worden.

Dit kan een lange trend zijn. De stijging van de grondstoffenprijzen door China was een bijzonder fenomeen. Door hun schuldenberg moet de excessieve vraag voorbij zijn. Je gaat het niet meer vrijwillig als collateral buffer bij de bank aanhouden. Het Jacobs winstmodel van verzekeraars (buffers aanhouden en op die buffers koerswinst maken) is voorbij. Dat lijkt een Minsky moment.

 Maar dat gebrek aan vraag was het niet alleen. Speculanten konden hun record long posities niet meer volhouden. De geopolitieke risicopremie van $10+ sneuvelde door de gretigheid waarmee Poetin door moet produceren en de drie partijen in Irak (Bagdad, IS, Koerdistan) en de noodzaak Iran extra productie te gunnen.
Maar het was vooral de schalieolieproductie in de VS en Canada die voor overproductie zorgde.

(plaatje Bespoke http://www.bespokeinvest.com/thinkbig/2014/12/10/nothing-going-right-for-crude-oil.html). De voorraden groeien voortvarend en dat terwijl de economische groei in de VS goed is. Buiten de VS is het overaanbod waarschijnlijk groter.

De val van de olieprijzen lijkt op wat eind 1985 gebeurde.  7 maanden lang leek er geen bodem te zitten in de val van de olieprijs. Er was absoluut geen dreiging van een recessie toen. Toch was het ineens gedaan met de verschrikkelijk hoge olieprijzen die economisch herstel zo in de weg zaten. Het was ineens duidelijk dat de hoge olieprijzen hadden geleid tot meer olieproductie (in de noordzee bijvoorbeeld) en minder vraag (betere isolatie, zuinigere auto's). Na die 7 maanden kwam er een herstel van de olieprijs, maar niet naar de oude hoogtes.
Dat lijkt het draaiboek voor 2015. Een herstel naar zo ongeveer $80 is mogelijk en dat kan het dan nog enige jaren blijven.
In 1986-1987 werd de economische groei flink geholpen door die duikeling van de olieprijzen. De winstverwachtingen vlogen omhoog en de koersen ook. Tot de krach van 1987 de droom verstoorde (en nog kwam er geen recessie). Als we dit scenario herhalen krijgt de documentaire The Forecaster toch gelijk met in oktober 2015 een krach. Maar dan moeten de koersen eerst flink omhoog. Deze keer gaat men dan eerder roepen dat de koersen te hoog zijn en dan gaat de stijging gematigder, want this time is different.