Bordo Haubrich versus Reinhart Rogoff

Ik zit zelf in mijn maag dat de economische groei zo moeizaam is, terwijl ik in ons boek verkondigd heb dat we mondiaal in een voorspoedscenario zitten, vooral voor beleggers.

Nu gaat het sinds maart 2009 inderdaad prima met beleggingen, zowel vastrentend als bij aandelen, risk on is de winnende strategie geweest (je moest wat klipjes omzeilen zoals staatsleningen Zuid Europa en aandelen van die landen en China).

Mondiaal was de groei niet slecht, vooral 2010 en 2011 waren goed dankzij de Emerging Markets.  Overeind staat dat hier 70-80% van de groei in de wereld vandaan moet komen.

Maar de groei in het Westen lijkt in de verste verten niet op voorspoed, veel meer op het Nieuwe Normaal: je komt niet meer op het structurele pad van voor de kredietcrisis terug voordat de ontschulding, deleveraging, is gestopt.

Was die groeiterugval inderdaad zo onvermijdelijk als Reinhart Rogoff aangaven? Door de lage groei in het Westen wordt het verhaal als zoete koek geslikt, maar is dat terecht?

Zelfs ik denk nu dat de lage groei in het westen het beste is te verklaren met het Nieuwe Normaal, maar was die groeiterugval echt onvermijdelijk?

 Als de groeiterugval niet zo groot had moeten zijn, dan moet je hard oordelen over het beleid van politici in de VS en Europa.

Dat politici de crisis in Europa ernstig hebben verergerd lijdt weinig twijfel.

Maar in de VS, was daar het herstel na de kredietcrisis ook belemmerd door politici (lees Obama)?

D.w.z. als je zegt dat de economie in de VS beter had moeten herstellen dan tot nog toe gebeurde, dan zeg je dat Obama het verkeerd deed en heul je met de republikeinen.

De republikeinen smullen namelijk van alle verhalen die dit suggereren. Het verhaal van Bordo-Haubrich (Cleveland FED)  is het meest populair.

http://noahpinionblog.blogspot.co.uk/2012/10/reinhart-rogoff-vs-bordo-haubrich-with.html en

http://www.clevelandfed.org/research/workpaper/2012/wp1214.pdf

In de VS was het herstel van een financiële crisis in het verleden (in tegenstelling tot de doorsnee bananenrepubliek) meestal niet of nauwelijks slechter dan bij een normale recessie. Het herstel was sterker naarmate de recessie dieper was, zoals de tot voor kort algemeen aanvaarde theorie van Zarnowitz aangaf.

Er is wat discussie over de indeling van financiële recessies door Bordo Haubrich en de nodige cijfers zijn van de 19^de eeuw, maar een en ander geeft te denken.

In de VS is de rente laag gebleven, de valuta is niet aangevallen, de overheid kon naar hartelust stimuleren. Heel wat redenen waarom door een financiële crisis de groei laag zou moeten blijven, gaan niet op voor de VS.

Wat zou je Obama kunnen verwijten?

In de eerste plaats de vertrouwenscrisis. Die is erg diep geworden en had al lang voorbij moeten zijn. Obama heeft die crisis niet uit het hoofd gepraat. Vooral het sentiment van midden- en kleinbedrijf is abominabel gebleven, de indicator hiervoor BFIB staat nog steeds op recessieniveau.

Ten tweede. Hij heeft al zijn energie gestopt in (bijna) iedereen de mogelijkheid te geven zich (betaalbaar) te verzekeren tegen ziektekosten.  Dat is te moeizaam gegaan en de betaalbaarheid is dubieus. Hij had eerst de kosten aan moeten pakken, maar dat kon niet, dan was de window of opportunities (60 democratische senatoren, democratisch congres) weg. Andere maatregelen om de economie te stimuleren zijn te veel in het gedrang gekomen.

Ten derde. Investeren in infrastructuur had veel en veel zwaarder er door gedrukt moeten worden. De stimulering van autoaankopen via cash for clunkers was weggegooid geld, evenals de tijdelijke subsidie voor starters om een huis te kopen. Het midden- en kleinbedrijf had veel meer gestimuleerd moeten worden.

Ten vierde zijn de investeringen door het bedrijfsleven veel te laag gebleven vergeleken met de winsten en de marginale winstgevendheid per werknemer. Daar hadden meer prikkels voor gecreëerd moeten worden

Aan de andere kant waren er zaken die een snel herstel tegenhielden. De prijzen voor huizen moesten eerst terug, de hypotheekschulden moesten eerst enigszins gesaneerd worden. Overbuilding moest verwerkt worden. Republikeinen zouden zeker ook niet fors geïnvesteerd hebben in infrastructuur. Al die overheidsstimulus in de VS kwam met een hoge prijs: de overheid drukt de groei behoorlijk sinds 2009 door bezuinigingen en daaar lijkt in 2013 (fiscaal klif) geen verbetering in te komen.

Een herstel dat zwakkere groei oplevert dan de neergang in de recessie is betrekkelijk zeldzaam geweest in de VS. De twee voorbeelden van na de Tweede Wereldoorlog laten een samengaan zien van een bankencrisis, credit crunch en neergang van de huizenmarkt. Voor de Tweede Wereldoorlog leverde een financiële crisis wel een normaal herstel op.


Al met al is ce analyse van Bordo Haubrich zwakker dan die van Reinhart Rogoff, maar er worden nuttige kanttekeningen gezet: in Amerika kwam er na financiële crises vaak toch een goed economisch herstel, maar als de huizenmarkt in de versukkeling zit is dit niet zo te verwachten

Uiteindelijk kun je zeggen dat het economisch herstel vooral zo zwak was door de ingestorte huizenmarkt en eigenlijk niet zo erg door de te hoge schulden.

vervolgpost op deze discussie: http://beleggenopdegolven.blogspot.co.uk/2012/10/waarom-is-economisch-herstel-zo-traag.html