In de NRC trekt Bas Jacobs (met titel van blogpost) van leer tegen Rutte/ Asscher die zich het sociaal akkoord laten aanleunen dat niets wil hervormen.
Zijn elegante analyse is dat we een vraagprobleem hebben, niet een aanbodprobleem zoals in 1981 toen het akkoord van Wassenaar het vraagprobleem moest oplossen. Nu is er een vraagprobleem, er is geen excessieve vraag door jarenlange loonstijgingen boven de magere productiviteitsstijgingen van toen (er was toen een aanbodprobleem, zoals Reaganomics terecht aanpakte).
In de huidige situatie kom je niet uit de problemen door extra te bezuinigen (de multipliers van bezuinigen zijn erg hoog op het ogenblik van grote onderbezetting), maar moet je Keynes weer op een eresokkel zetten. De huidige lage rentes (vergeleken met 10% toen in de wassenaartijden) horen de overheid aan te zetten tot grootscheeps investeren.
Het is jammer dat we de crisis verprutsen door niet te hervormen. Jacobs vindt dat het nieuwe pensioencontract had moeten worden ingevoerd met zachte rechten die wel reëel zijn (dat is tenslotte al de realitieit: zelfs de nominale aanspraken worden gekort, die zijn dus niet keihard, dat nodigt uit over te gaan op een niet 100% keihard systeem (onmogelijk te handhaven bij de huidige rente) dat betere kansen biedt op een reële pensioenuitkering). Er wordt te veel pensioen beloofd en de jongeren gaan dat niet krijgen (ik denk dat dit wel meevalt als pensioenfondsen doorgaan met een behoorlijk deel renterisico afdekken en een behoorlijk deel beleggen in andere zaken in hun returnportefeuille).
De regering laat na de woningmarkt te saneren en vooral de bankbalansen. Er zit te veel slechte schuld op de bankbalans die men maar aan laat tobben omdat de rente zo laag is. Maar dit veroorzaakt wel enorme terughoudendheid bij het verstrekken van nieuwe kredieten. Dus er moet kapitaal bij (zoals de VS deed met TARP) voor de banken. Dan is er kans dat de balansrecessie (particulieren en delen van het bedrijfsleven hebben te veel schulden die ze langzaam aflossen wat de groei drukt; bij banken idem) die ook in Nederland de groei zo drukt minder lang duurt.
De Nederlandse overheid treft zo'n voortdurend wisselende maatregelen dat het vertrouwen hierdoor niet extra snel terugkomt, zeker niet door peptalk van Rutte om maar eens met geld te gaan smijten terwijl de onzekerheden niet afnemen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten