Eerst Italië c.s. kopje onder, dan komt redding: te populair scenario om niet ingeprijsd te zijn: waarschijnlijk gebeurt iets anders

Iedereen die je hoort zit op het spoor dat eerst dat vuiltje in Europa weggeruimd moet worden dat de ECB Italië onvoorwaardelijk steunt en Griekenland definitief de drachme weer omarmt. Totdat dit gebeurt, moeten de Italianen op de knieën gedwongen worden met rentes van 10%+ en de Grieken moeten een soort harakiri plegen in plaats van de sirtaki te dansen op de brandende puinhopen van het Syntagmaplein in Athene na de zoveelste bezuiniging van de regering tegen de wil van elke rechtgeaarde belastingontduikende Griek in die graag ambtenaar wil blijven. De koersen gaan dus eerst zeer volatiel de afgrond in en dan gloren er betere tijden.

Als iedereen dit verhaal gelooft, waarom zou je dan nu al niet vast beginnen met het dumpen van Italiaans gif en aandelen op grote schaal dumpen? Waarom zou dit niet ingeprijsd zijn?
Dat verhaal waar iedere expert in gelooft is kennelijk niet zo waarschijnlijk.
Wat kan er dan wel gebeuren?

1. Roubini krijgt gelijk
De pessimisten zullen zeggen dat dit gedroomde herstel na half 2012 een luchtkasteel is.
De recessie in Europa wordt onderschat, is dieper en langer dan nu gedacht wordt. De daling van de beurzen zal eerst ordelijk gaan en in de tweede helft van 2012 vaart gaan maken. De daling wordt dan groter dan bij de kredietcrisis van 2008-2009, omdat veel meer banken gaan omvallen, niet meer door overheden gered kunnen worden en overheden de economie niet meer kunnen stimuleren in tegenstelling tot de enorme stimuleringen van 2008-2009.

2. De optimisten krijgen gelijk
De anderen kunnen zich het hoofd breken over hoe de aandelenmarkt kennelijk niet van zijn stokje gaat vallen in 2012. Het begint ernaar uit te zien dat het doormodderen wordt met meevallende volatiliteit en vooruitzichten op verbetering naarmate het jaar verstrijkt. Geen fiscale unie, geen ECB all in, wel economische tegenwind door overheidsbezuinigingen, iets terugvallende investeringsgroei en hand op de knip bij de consument totdat die echt weer open moet vanwege te lang uitgestelde aankopen. De spaarquote loopt op totdat de consument er al snel achterkomt dat het deleveragen snel genoeg gaat en niet verder versneld hoeft te worden, zoals de Amerikaanse consument ontdekte eind 2009. Lagere inflatie en olieprijzen zullen helpen.

Gaat de ECB onverwacht all in zonder dat de rente van Italië door het dak gaat en zonder fiscale unie? Dat is niet waarschijnlijk, want de ECB is eigenlijk al lang in het geheim all in gegaan. Men geeft al lang oneindige liquiditeit aan het bankwezen, men verkondigt al vanaf het begin dat PSI niet mag en tegen elke prijs voorkomen moet worden en hun driejarige LTRO financiering van banken is gewoon een loterij zonder nieten voor de banken die het spel mee kunnen spelen (banken met solvabiliteit >>9%) of moeten spelen (banken in Italië en Spanje die toch failliet zijn als hun overheid failleert Griekse stijl). Men onderschat de kracht van de nieuwe ECB speeltjes. De rente van < 3 jaar Spanje is in heel korte tijd in elkaar geploft.
Er zijn in 2011 al heel veel hulpfinancieringsbronnen voor Italië, Spanje etc. verzonnen: ESM, EFSF, IMF, SMP van ECB, swaphulp van de FED, aanwijzingen van nationale banken om staatsleningen te kopen, initiatieven als dat van België de burgers aan te sporen voor eigen staatsleningen eerst politiek etc.
De meeste van die initiatieven moeten nog goed op gang komen. Geen enkel initiatief is voldoende groot om alleen alle financiële nood te lenigen, maar allemaal bij elkaar? De markt denkt dat het niet genoeg is, het zou geruststellender zijn als de ECB all in gaat. Het is volgens mij plausibel dat alles bij elkaar meer dan groot genoeg is om overheden te financieren. Voor de banken is dat iets onzekerder, maar als men ziet dat staatsleningen tot rust komen, dan wordt men ook minder bang voor bankleningen.

Er komt natuurlijk geen fiscale unie, maar men ziet dat steeds meer landen hun vrome beloften van fiscale kuisheid inruilen voor een echte tering naar de nering, zoals in Spanje en waarschijnlijk over korte tijd ook Italië (de tijd om flink te hervormen in Italië door Monti is maar heel kort, straks wordt het te moeilijk). Net als bij Ierland wordt dit ineens geloofd en steeds meer obligatiehandelaren zien dat korte Spaanse staatsleningen echt geen rente van meer dan 2% horen te hebben als de ECB de rente op 0,5% heeft staan.

Ondertussen is de euro iets aan de zwakke kant tegen de dollar, niet onrustbarend zwak maar met straks ongeveer 1,20-1,30 beter concurrerend voor Duitsland, Nederland, België, Oostenrijk, Scandinavië en Spanje.
Die Duitsers somberen helemaal niet met ons mee (de IFO blijft torenhoog), wij moeten ons in Nederland niet zo arm rekenen. De handel met de opkomende landen blijft goed groeien. In de VS herstelt de huizenmarkt langzaam, blijven de investeringen groeien en vallen de winsten mee. Kortom er is ruimte genoeg voor meevallers nu iedereen zo pessimistisch is. We durven nog niet te geloven in sterk stijgende winsten in Europa in 2013, maar dat kan zo maar gaan gebeuren.