7 december 2025

bijna iedereen boos, K-economie

De inflatie is aan het oplopen in de VS, zij het niet zo veel als gedacht. De voedselprijzen stegen ongeveer 2,7% op jaarbasis, terwijl dat zonder de immigratiepolitiek van Trump 1-2% zou moeten zijn geweest aldus Grok. Minder dan ik vreesde, net als bij de importheffingen. Toch is dat allemaal een nodeloze aanslag op de Amerikaanse economie. Meer inflatie, meer onzekerheid, minder innovatieve krachten.

De economie draait steeds meer op de bubbelinvesteringen in AI. Ik zou niet weten hoe dit nog drie jaar kan doorgaan in dit tempo met het huidige elektriciteitsnet en de ongezonde financiering van een en ander. Een jaar nog wel, maar dan lijkt me toch onontkoombaar dat men wat moeilijker gaat doen over die hemelhoge investeringen. Het helpt de productiviteitsstijging waarschijnlijk wel flink, maar dat leidt tot aanvankelijk meer werkloosheid.

Nog meer redenen voor de kiezer om boos te worden op Trump (in Europa is de ontevredenheid vergelijkbaar groot). Inflatie is niet weg door het naar beneden praten van Trump. Hoe kon men ook geloven dat met hogere importprijzen de inflatie extra zou dalen. Wel is waar dat de inflatie niet zo veel steeg als gevreesd door economen. Trump had wel goed gezien dat import maar een klein deel van het BNP in de VS is en daarom niet direct leidend tot een recessie. Maar de cadeautjes van Trump gaan naar te weinig mensen. Te veel hebben last van te hoge prijzen, straks ook voor gezondheidszorg.

Men begon te schrijven over een armoedegrens van $140.000 inkomen per jaar. Dat bleek toch wel een beetje erg overdreven, maar zelfs inkomens boven de $100.000 kunnen toch als te laag worden ervaren door vele kiezers. Zelfs miljonairs vinden zich meestal niet rijk, volgens een recente poll vindt slechts 36% van de miljonairs in de VS zich rijk. De k-shaped economy met goede, steeds betere, inkomens voor de rijken en slechte, steeds slechtere, voor de rest dreigt een electorale ramp voor de republikeinen te worden bij de mid term elections in november.    

De beurzen doen het goed en dat vindt men niet meer raar in een K-shaped economy. Het wordt nu zelfs als ergernis aangehaald in de VS, die stijgende koersen bij dalende koopkracht. Ik zie wat bemoedigende technische signalen, bijvoorbeeld bij biotech en Brazilië.

In Europa is het ook allemaal niet meer zoals het was. Er zijn te veel oude sokken en te veel jongeren die meer verwacht hadden. Ze hebben wel een betere opleiding dan hun vader, maar niet meer een beter inkomen. Men denkt dat op te lossen via een agressieve immigratiepolitiek, maar dat stopt de oorlogen in de wereld niet en helemaal de vergrijzing niet. Dan maar liever wat armer, net als met de Brexit. 

In Nederland zijn de verkiezingen gewonnen met optimisme (D66) en degelijk bestuur (CDA), maar is rechts nog steeds het sterkste en dat leidt tot blokkades. Formeren is torpederen. Het schiet niet op, maar dat was eigenlijk altijd al verwacht, al had de nieuwe frisse wind vanuit het midden even weer tot hoop geleid. Waarom links zo erg verliest, al decennia overigens, is me niet zo duidelijk. Ja, de echte arbeider werkt nu bij de slachterij of in de tuinbouw, maar dat zijn niet stemgerechtigde buitenlanders. En ja, bedrijven het leven zuur maken werkt niet, zie hoe Ierland extra veel groeide door wel heel erg aardig te zijn voor het bedrijfsleven. Maar waarom ziet men links als elitair en het traditioneel veel elitairdere rechts als niet elitair? En ja, nog hogere uitkeringen is erg belastend voor de werkende middenklasse, die maar niet vooruit komt (al helemaal niet als je het afmeet aan consumptie ex zorg, iets dat verrassend weinig gebeurt en heel droef stemmende grafieken oplevert). En nee, de politiek wil niet ingrijpen, want men is al impopulair genoeg zonder vervelende ingrepen over pensioen en zorg. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten