31 mei 2015

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

De beurzen hadden er geen zin in (alleen Japan was nog in een vrolijke stemming. De Chinese beurs had één zeer slechte dag van meer dan -6%). De rentes konden veelal dalen, al lijkt de inflatie wat aan te trekken. Allemaal de schuld van grexit en veel te veel kijken naar de groeicijfers over het tweede kwartaal in de VS van de AtlantaFed. Griekenland maakt toch wel heel erg duidelijk dat we grote verliezen gaan lijden op de door de ECB en Europese landen verstrekte leningen. Grexit dreigt, al willen de Grieken dit niet. Er moet nog heel wat gebeuren voor een stevig hulppakket aan Griekenland op tafel ligt waar de Griekse regering mee thuis kan aankomen. Het animo in met name Duitsland voor extra steun is nagenoeg verdwenen.
(voor paniekverhaal: http://globaleconomicanalysis.blogspot.nl/2015/05/april-greek-capital-flight-5-billion.html
)

In Spanje kondigde de PSOE, de socialistische partij, aan wel te willen gaan regeren straks met Podemos. Dat wordt even geen hosanna op de Spaanse beurzen, terwijl het economische herstel in Spanje juist zo goed gaat.

Het economisch nieuws in de VS lijkt weer iets te gaan verbeteren, al daalt de Dow Jones Transport onverdroten door en was de Chicago ISM erg slecht.Kern nieuwe orders verbeteren gelukkig weer en vooral de cijfers over de huizenmarkt zijn aan het verbeteren (zoals pending home sales, hypotheekaanvragen om een huis te kopen, nieuwe huizenverkopen). Initial claims voor werkloosheid gingen omhoog, maar blijven zeer laag. Het consumentenvertrouwen (Conference Board) steeg weer.
De groei van het BNP in de VS werd bijgesteld van 0,2% naar -0,7%(-0,8% verwacht). Netto export was de boosdoener en ook de voorraadgroei droeg minder bij. Straks worden de jaarlijkse herzieningen gedaan voor de Amerikaanse groei in de afgelopen jaren en men verwacht dat men de seizoenaanpassing flink gaat bijstellen richting meer groei in het eerste kwartaal en minder groei in de andere kwartalen. Dan wordt de groei over het eerste kwartaal weer positief, zo denkt men.

In Duitsland stegen de detailhandelsverkopen over april een stevige 1,7% en verbeterde het vertrouwen veder. In de rest van de eurozone was er een stabilisatie van het vertrouwen.

goed nieuws afgelopen week

Het begint steeds duidelijker te worden dat de soft patch in de VS achter de rug is. De groei lijkt veel minder aan te trekken dan vorig jaar na de krimp in het eerste kwartaal, maar er is verbetering zichtbaar aan het worden.
Iedereen kijkt nu veel te veel naar de cijfers van de Atlanta FED. Een bubbel zou je zeggen. Daar zie je nog niet de cijfers (want die zijn er nog niet) die in het tweede kwartaal de verbetering moeten gaan geven: netto export, overheidsuitgaven en de bouw.

De consument is niet nog meer aan het sparen gegaan zo lijkt het. De consument ziet de daling van de benzineprijzen nu niet langer iets dat zo voorbij is. (plaatje Goldman sachs)

Daardoor durft men iets meer uit te geven van het uitgespaarde benzinegeld.

Met de huizenmarkt gaat het beter. Voor optimistisch verhaal van Josh Brown: (plaatje Barclays) http://thereformedbroker.com/2015/05/29/housing-market-shall-we-say-ballistic/

 Meer hypotheekaanvragen om een huis te kopen. Pending home sales weer omhoog. Met de bouw gaat het nog steeds zeer matig, huizenbouw zit nog steeds op recessieniveau. Er is nu wel meer gezinsvorming, maar dat leidt vooral tot flink grotere vraag naar huurwoningen. Die moeten overigens ook gebouwd worden, Yardeni overdrijft het negatieve er een beetje van. Per saldo is die groei van het aantal gezinnen zeer gunstig voor de economische groei in de VS.


De bijstelling van de groei van het BNP in de VS was iets minder erg dan gevreesd. De bijdrage van de voorraden was kleiner en de negatieve invloed van netto export was groot. Ook de negatieve bijdrage van de overheidsuitgaven zal verbeteren in het tweede kwartaal zo denkt men.
De olieprijs is iets aan het stijgen door afname van de wel zeer hoge olieproductenvoorraden in de VS. Dat wijst op meer vraag, een betere economie. De olieproductie in de VS lijkt te stabiliseren ondanks de enorme daling van het aantal rigs. Men kan kennelijk nog heel wat rendabel produceren bij een olieprijs van $50, ook met fracking.  Diverse bedrijven die olie en gas winnen via fracking durven nog te investeren en geld op te halen, sommige zijn nog steeds heel winstgevend (maar er zijn wat drama’s gaande bij de minder goede bedrijven, die alleen maar kas aan het verbranden waren zoals Einhorn uitlegde).


In de eurozone zie je ex Griekenland een doorgaand herstel. De geldgroei M3 lijkt nu zo’n 5% te groeien en dat is genoeg voor meer groei bij de huidige lage inflatie.
plaatje aegon bij VBA. Investeringen lopen voor. Werkloosheid daalt.
Rusland heeft klap gehad en is aan het herstellen.
Overigens stegen de detailhandelsverkopen over april in Duitsland een niet te versmaden 1,7%.

Nee Piketty, je wordt niet rijk met rentenieren maar met ondernemen



Piketty suggereert dat de rijken vanzelf steeds rijker worden, omdat beleggen zo veel meer opbrengt dan de groei van het BNP.
5% reëel rendement zou voor het grijpen liggen op lange termijn bij beleggen.
No way. Zeker niet na belastingen, oorlogen en andere rampspoed.
Het plaatje laat zien hoe de meeste miljardairs aan hun geld kwamen: door ondernemer te zijn (en daarin fantastisch succesvol te zijn), niet door het erven van familiekapitaal. Dat helpt natuurlijk wel, maar het is niet hoe Bill Gates de rijkste man ter wereld werd.
Rentenieren is niet de hoofdbron van inkomsten en kapitaal geweest bij de miljardairs. Voor de wat armere lieden geldt dit meestal ook.

Wel is het zo dat eigenaren van hedge funds tegenwoordig goed vertegenwoordigd zijn onder de miljardairs. Zo’n 30% van de Amerikaanse miljardairs heeft via ondernemen in de financiële sector zijn vermogen gemaakt.

30 mei 2015

De voortdurende stijging van de levensverwachting

Bron http://ourworldindata.org/data/population-growth-vital-statistics/life-expectancy/
In het Westen stijgt sinds de Industriële Revolutie de levensverwachting fors. Als landen rijker worden zie je ineens een buiging van de trend van de levensduur, die gaat dan ineens veel sneller omhoog.
Als je die stijgende trends ziet, dan ben je al snel verbaasd waarom de actuarissen de stijging van de verwachte levensduur zo hebben onderschat in het afgelopen decennium. De belangrijkste reden hiervoor was dat die stijging van de verwachte levensduur de afgelopen eeuwen vooral kwam doordat men veel minder vaak jong stierf, ver voor de pensioendatum. Het aantal levensjaren dat een 65-jarige nog kon verwachten te leven steeg nauwelijks.
Dat is nu aan het veranderen. Je ziet nu aan het plaatje in het geciteerde artikel  dat na 1995 die verwachte levensduur van een 65-jarige ineens behoorlijk aan het stijgen is. Bij hoge leeftijden, vooral 90+, zie je dat de verwachte resterende levensduur nog steeds een bijna horizontale lijn is.
Van de week had je nog een plaatje van de oudste mens door de tijd heen. Je ziet weinig vooruitgang. Je ziet een outlier,  mevrouw Calment die dik 122 jaar werd. Verder zie je dat het verder tot op heden bijna steeds ophoudt bij 116 jaar. Er zijn nu wel veel meer mensen die dicht bij de record hoge leeftijd liggen. De huidige is maar 44 dagen ouder dan nummer 2. Wel zie je dat je voor 1970 al op 110 jarige leeftijd de oudste vrouw ter wereld kon zijn (mannen zijn dat hoogst zelden), maar nu moet je echt 114+ zijn.  

Godot gaat de rente verhogen in de VS, maar nu komt hij wel, echt.

Het lijkt allemaal maar gekkenwerk, die plannen van de FED om de rente te gaan verhogen. De economische groei valt tegen, de lievelingsindicator Labor Market Conditions Index (plaatje Morgan Stanley, Zentner) is weer weggezakt onder nul, de voorspellingen voor de economische groei voor 2015 moeten naar beneden worden bijgesteld en de lonen stijgen niet harder en weinig wijst erop dat er plotseling vaart in zou komen te zitten.
 Inflatie is te laag en de stijging van de olieprijzen van de laatste tijd lijkt te zijn gestopt en zou wel eens opnieuw kunnen gaan dalen (maar door dalende voorraden in de VS is de olieprijs aan het stijgen).
Er is wel een beetje hulp vanuit de stijgende Employment Cost Index, de dalende werkloosheid en zeer lage intial claims voor werkloosheid, maar je kunt uit de economische cijfers zelfs met fantasie nog niet eruit halen dat het zo veel beter gaat met de Amerikaanse economie vergeleken met de afgelopen paar jaar.
Die aandrang, kennelijk niet te beheersen behoefte, om de rente te verhogen, komt kennelijk ergens anders vandaan. De FED staat bij de ooit komende recessie met lege handen als daarvoor de rente niet verhoogd wordt. Dan kan men de rente niet of nauwelijks nog verlagen en uitbreiding van de balans heeft groeiende nadelen.
Het is dus net als bij het stoppen van extra QE: de economische cijfers gaven de logica daarvan niet aan, maar toch gebeurde het.
De FED gaat de rente dus verhogen en liefst beginnend in 2015, want in een verkiezingsjaar is minder prettig voor de FED, dat leidt tot gemopper van de politiek en wie weet komt die tot akelige nieuwe regels die de vrijheid van de FED zullen gaan insnoeren (audit de FED roept men al).
De FED moet iets doen wat nooit eerder is geprobeerd, nooit is goed gegaan sinds 2008 bij geen enkele centrale bank in het Westen: de rente verhogen, QE wegdoen en dat nog wel met nieuwe instrumenten. Allemaal nooit eerder uitgeprobeerd.
De markt lacht de FED uit. De korte rente blijft 0, ook als je de rente zou willen verhogen. Je doet het toch niet en als je het we doet zal de markt niet volgen. De korte rente blijft 0.
Er zijn nu veel te veel vrije reserves (11% van hun kapitaal). Banken hoeven niet te reageren op het beperkt terugtrekken van vrije reserves door de FED. Dat was heel anders toen de vrije reserves in de buurt van $100 miljard lagen, maar niet nu het eerder $3000 miljard is. Toen maakte $10 miljard terugtrekken indruk van de vrije reserves, nu merken ze het niet eens. 
De FED weet dat ook wel. Daarom gaan ze de markt op met reverse repo’s. Daarmee kun je geldmarktfondsen de repo rente geven. Maar daar zit nu een maximum op van $300 miljard (meer durft de FED nu nog niet). Er is minstens $1500 miljard nodig. Dan echter komen bepaalde banken in problemen, dus dat gaan ze bij de FED niet doen. I rest my case zegt de markt. Weg met de dots, de voorspellingen van de FED over hun rente zeggen niets..
De FED moet dus de balans verkorten, anders kan het niet. Dat durven ze ook niet. Nee, de FED kan voorlopig de rente niet omhoog krijgen, pas als ze net zo brutaal worden als Volcker dan gaat dat lukken.
En toch dus, dat kleine dametje gaat het samen met haar secondant Fischer voor elkaar krijgen: een hogere rente vanwege dat het moet (een soort vrouwenlogica die ons al zo vaak gered heeft) en de lage werkloosheid de markt doet geloven dat 0,5% rente niet al te absurd is.

28 mei 2015

Bianco: hoge volatiliteit lange staatsobligaties blijft extreem hoog

Vijf van de laatste zeven jaren hadden de meest positieve en negatieve opbrengsten in een jaar ooit. De laatste jaren is de volatiliteit van de opbrengsten van lange staatsobligaties extreem. Het zijn de meest enge beleggingen geworden die je je haast kunt voorstellen. Bij dat gigantische risico hoort een gigantisch lage verwachte opbrengst. Negatief begint duidelijk te worden. Maar zo gaat het vaak niet.
Januari 2015 liet de hoogste maandopbrengst aller tijden zien. In mei dreigde het omgekeerde te gebeuren, maar de draai naar beneden kwam net op tijd om dit te verhinderen. Die gigantische volatiliteit blijft nog wel even voortduren.
De modified duration, die de rentegevoeligheid van een lening bepaalt, is nog nooit zo hoog geweest als nu.
Daarnaast zijn er extreem sterke opinies over de rente. Iedereen is er zeer van overtuigd dat de rente gaat stijgen. Men positioneert zich hiervoor en dan gebeurt er weer iets waardoor de rente zoals zo vaak de laatste decennia naar beneden gaat. Dat zorgt dan weer voor enorme herstelpogingen om weer duratie in de portefeuille te krijgen.
De dealers moeten zich positioneren tegen al die domme klanten die zo hoog nodig short willen gaan (dat heb ik ook al de nodige keren ten onrechte gedacht, de rente gaat omhoog). De dealers zitten daardoor ook extreem gepositioneerd, en naarmate de duratie langer werd, werd het al maar erger, die positionering.

Bij elke gril kan de obligatiemarkt nu exploderen of instorten. Bianco denkt dat nu toch wel minstens drie keer per jaar moet gebeuren. Het is niet eens de lagere liquiditeit die de banken verschaffen, maar gewoon de extreem lange duratie en de extreem extreme meningen over waar de rente naar te gaat. The only way is up, immers. Of toch weer Oeps, weer omlaag.

productiviteitsstijging valt tegen (FT)

De laatste tijd zie je steeds meer verhalen komen dat het afgelopen is met de economische groei in de komende decennia vanwege een grote afzwakking van de productiviteitsstijging. Eerst gaf men de schuld van de afzwakking van de economische groei alleen aan demografie (vergrijzing), maar nu komt men ook met verhalen van afzwakking van de productiviteitsstijging door andere zaken. De FT had een aardig artikel hierover:

Productivity: It’s a drag (Sam Fleming and Chris Giles); Restoring productivity levels is crucial to boosting living standards and filling tax coffers http://www.ft.com/intl/cms/s/2/cc8e68bc-ffc1-11e4-8c46-00144feabdc0.html#axzz3bFPWLrtt

Bovenstaand plaatje wordt veel getoond. Na 2005 gaat het mis. Het is alsof je het plaatje van de vergrijzing met het percentage 65+ op zijn kop houdt.

De op een na belangrijkste reden lijkt de nu al de nodige jaren te lage groei van de investeringen.

Verder is er een groeiend aantal mensen dat Gordon steunt. Hij stelt dat alle belangrijke uitvindingen al gedaan zijn. Fernald, de huidige belangrijkste profeet over productiviteitsgroei, steunt hem nu ook. De wet van Moore is aan het wegsmelten, want transistors moet nu kleiner worden dan een atoom en ze wekken veel te veel warmte op, waardoor ze minder goed functioneren.
De dienstensector komt op want men wil beleven in plaats van bezitten. De dienstensector kent weinig productiviteitsstijging tot nu toe.

Dan heeft het artikel nog enkele argumenten dat een en ander niet zo slecht is. We meten de innovaties niet goed (gratis informatie internet, gratis Facebook, betere kwaliteit medicijnen etc.).
En volgens McKinsey hebben we niet genoeg geduld. De industrie wordt straks weer productiever.

yield curve wijst op weinig loonstijging in VS

 De rentecurve is een goede voorspeller geweest voor de loongroei over een jaar. Hierboven het verband uit regressieanalyse dat ik vind met de 2 en 10 jaars rente een jaar vertraagd.
Plaatjes met het verband met het percentage bedrijven dat volgens het survey NFIB van midden en kleinbedrijf in de VS dat aangeeft van plan te zijn de lonen over 3 tot 6 maanden te gaan verhogen zijn populair, maar als je dat toevoegt als variabele aan de regressieanalyse dan vind je geen significant verband.
.Morgan Stanley had bovenstaand plaatje via de verhouding vacatures/ werklozen. Dat doet het ook niet zo indrukwekkend.
Er is wel wat anecdotal evidence dat de lonen wat harder gaan stijgen en we zijn ongeveer op het punt in de cyclus waar dit moet gaan gebeuren. Maar de rentecurve zegt dat de loonstijging maar heel weinig zal aantrekken. De laatste jaren vind je ook weer enig verband met de vertraagde loongroei, maar ook dan krijg je geen plaatje waar een loongroei uitrolt waarbij de FED enthousiast de rente moet gaan verhogen.

27 mei 2015

Morgan Stanley: drie concurrerende theorieën waarom groei decennia laag blijft spreken elkaar tegen

Manoj Pradhan van Morgan Stanley legt het maar eens uit. Er zijn nu zo veel theorieën waarom de groei laag zijn dat ze niet allemaal op kunnen gaan.
De drie belangrijkste theorieën zijn die van secular stagnation met als grote profeten Hansen en Summers, de superschuldencrisis van Rogoff (en reinhart) en de theorie van het einde van de productiviteitsstijging van Gordon.

Hansen heeft in 1938 zijn theorie geponeerd. De economische groei was gewoon te laag en daar hoorde een reële rente bij die ver onder nul moest zijn en dat was op de kapitaalmarkt niet voor elkaar te krijgen. Het kon daarom nooit meer goed komen met de economische groei. Even later brak de periode met de grootste economische groei uit de geschiedenis aan.  Summers heeft voor een revival gezorgd en de secular stagnation theorie is nu de basisverklaring voor waarom de economische groei zo laag is en de komende decennia haast niet kan verbeteren.
Consequentie is dat de centrale banken de rente veel verder omlaag moeten brengen om evenwicht te krijgen. Negatieve rentes zijn niet genoeg, het moet minstens -5% zijn in de eurozone en bergen QE moeten er komen. Overheden moeten meer Keynesiaans beleid gaan voeren.

Rogoff heeft samen met de Reinharts onderzoek gedaan naar de economische ellende na het uitbreken van een financiële crisis. Dat is vijf tot zeve n jaar minstens lagere groei en vaak nog langer.Zijn theorie was tot enkele jaren geleden , toen bleek dat men iets te veel met de cijfers had gegoocheld, de meest populaire theorie.Landen met te veel overheidsschuld konden het schudden, vooral als de huishoudens en bedrijven ook te veel schuld hadden.
Het interessante is dat Rogoff recentelijk zei dat de schuldencrisis in Amerika lang genoeg had geduurd en niet meer de groei moest drukken (in Europa en Japan zijn de schulden nog te hoog en daar kan men nog wel last hebben van de schuldencrisis). Technologische vooruitgang is hoog, zeker niet lager dan in de afgelopen eeuwen. Het zal beter gaan in de emerging Markets.
Met andere woorden, het zal weer beter gaan met de economische groei in Amerika, al zal de potentiële groei vanwege demografische redenen iets lager liggen.

Dan hebben we Gordon. Sinds de Industriële revolutie zijn er vele grote ontdekkingen gedaan en wat er nu nog ontdekt wordt is peanuts. Twitter wordt als voorbeeld genoemd, het communcieren met minder dan 140 tkeens als een van de grootste innovaties. Een en ander gaat niet veel meer bijdragen aan de economsiche groei en technologische vooruitgang. De wet van Moore stopt binnen vijf jaar. Energie wordt steeds moeizamer gewonnen, tegen steeds hogere kosten nu alle conventionele bronnen voor oliewinning op raken. De enorme slag naar betere opleiding, meer universitair onderwijs is achter de rug. De PISA scores laten zien dat de Amerikanen tegenwoordig dommer zijn dan het achtereind van een varken en de trend is duidelijk met al die immigranten.
De vergrijzing is verschrikkelijk, een oude hond leer je geen kunstjes meer, dus daar kun je niets meer van verwachten. Bovendien zijn 70-plussers te lui om nog 40+ uur te werken (met uitzondering van Bill Gross).. Kortom, er wachten ons nog duizend jaar van lage groei (iets dat Batra enige jaren geleden ook voorspelde, in zo'n periode zijn er ook veel oorlogen om de wereldbevolking weer terug te brengen tot milieutechnisch weer aanvaardbare omvang).

Uiteraard denk ik dat Rogoff nog steeds het dichtste bij de waarheid zit. De schuldencrisis drukte de groei de afgelopen jaren, nu wordt dit minder. Technologische vooruitgang is enorm. Denk aan de medische revolutie, smart phones, gratis informatie op internet, nieuwe materialen, de zelfrijdende auto, doorgaande vooruitgang met zonne-energie en vooral fracking et aardgas, stemherkenning, nieuwe materialen, de communicatierevolutie met Facebook, Linkedin, Twitter en de internetverkopers amazon, Ali Baba etc.

26 mei 2015

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

Weinig bewegingen op de beurzen (behalve Sjanghai waar de koersen maar blijven doorschieten), maar het was wel overwegend omhoog. De rentes konden her en der wat dalen. Het lijkt een soort doormodder Goldilocks waarin alles heel langzaam gaat. Griekenland, de eerste renteverhoging  in de VS, de terugkeer naar wat betere groei in de VS, het duurt en het duurt maar.

Er komen meer verhalen dat de groei in het eerste kwartaal gemiddeld lager is en de seizoenaanpassing 1,1% te laag is zoals http://thereformedbroker.com/2015/05/24/ignore-the-annual-first-quarter-recession/. De aanpassing hoort groot te zijn en de bewerking van de cijfers is problematisch. Bij de groei van de werkgelegenheid zijn er minder aanpassingsproblemen voor het eerste kwartaal.
Als er dan ook nog extra weersinvloeden zijn, dan blijft er niets over van de groei. De rest van het jaar hoort beter te zijn en afgezien van een negatieve invloed van hogere belastingen in april zal dit waarschijnlijk ook in 2015 het geval zijn. Het gaat duidelijk weer beter met de huizenmarkt (meer vergunningen en housing starts dan gedacht in april bijvoorbeeld). De aanpassing van de spaarquote zou voorbij horen te zijn nu de rente niet meer zo daalt of zelfs stijgt, maar er is nu nog niets te zien van een daling van de spaarquote. De leading indicatrs stegen een fraaie 0,7% over april.
Het economisch nieuws was niet zo goed de afgelopen week. De flash PMI’s waren niet geweldig in China en Europa (alleen de dikke 49 van Frankrijk viel mee, maar PMI’s onder 50 zijn niet echt goed). Service PMI’s waren beter, maar vielen iets tegen. De daling van de Duitse IFO was maar 0,1 en dat viel mee. In de VS was de belangrijkste voorloper van de ISM, de Phillyfed lager dan verwacht, maar wel duidelijk boven 0.
Het belangrijkste nieuws was het oplopen van de kerninflatie in de VS van 0,2 naar 0,3% door vooral hogere zorgkosten, overigens de huren stijgen ook heel consequent met 0,3%. Dat brengt de FED in de stemming om de rente te verhogen, vooral nu initial claims voor werklosheid record laag zijn als % van de beroepsbevolking. Yellen herhaalde daarom ook dat het haar ernst is om de rente ooit te gaan verhogen, ook al is dat waarschijnlijk nog niet in juni.

In Japan vallen de economische cijfers nu eindelijk mee. 2,4% groei in het eerste kwartaal en een aantrekkende groei vanuit de PMI;s, ook al verslechterde de handelsbalans. Lonen stijgen eindelijk, winsten ook.

24 mei 2015

Overpeinzingen JP Morgan over de markt

Zit de markt erg in over een renteverhoging van de FED?
Niet zo erg. Als Yellen zeer plausibel maakt dat ze de rente gaat verhogen in september, dan hoeft de S&P maar een paar procent te dalen. Als de FED laat doorschemeren de rente niet te gaan verhogen in 2015, hoort dat ook niet tot een stijging van d beurs van meer dan een paar procent te leiden.
Als de beurs wel heftig zou reageren, dan wordt dit alom als koopmoment gezien (ik vul aan: aannemend dat dit niet komt door meer angst voor recessie of stagflatie).

Is er meer nodig voor een eerste renteverhoging in september dan doorzetten van de huidige trends op de arbeidsmarkt van 175.000 groei werkgelegenheid per maand en een werkloosheid van ongeveer 5,4% en loonstijging van 0,2% per maand?
Waarschijnlijk niet. Een tweede verhoging in 2015 zou dan ongeveer 50/50 zijn. (ik denk dat de werkloosheid bij 175.000 groei werkgelegenheid tot 5,2% daalt, dat betekent dat de indicator voor de arbeidsmarkt die Yellen hanteert voor het eerst van de kleine min nu naar de plus zou draaien; er is enig risico dat de groei van de werkgelegenheid nu al wat lager wordt (groeiberoepsbevolking is lager dan 100.000)).

 Gaan de voorspellingen van de FED, de dots, flink dalen?
Waarschijnlijk niet.(Ik ben niet zo stellig. De FED volgt de markt. Ze roepen steeds harder dat ze de rente zeer geleidelijk gaan verhogen. Daarbij past een langere periode voordat men op de neutrale rente komt van nu denken ze 3,75% maar volgens de markt eerder 3%. Daar staat tegenover dat het inflatienieuws de laatste tijd zeer slecht is en een hogere inflatie dan 2% plausibel maakt (snelle stijging Employment Cost Index, negatieve arbeidsproductiviteitsstijging met daaruit volgend 4-5% stijgende arbeidskosten per eenheid product, snel stijgende lonen in Californië, werkloosheid die dicht bij NAIRU, non accelerating inflation rate of unemployment ligt, terwijl er nog niet eens één rentestap is gedaan).

Gaat men het hebben over afbouw van de balansen van de FED en ECB?
Dat is onvermijdelijk, al zal de ECB dat zeker niet doen voor januari 2016 en de FED hier pas toe over hoeft te gaan bij FED rentes van 1%+. De markt gaat zich dan hierover al lang van te voren druk maken.(Ik denk nu al, verhoging van de rente van de FED bij de huidige omvang van de balans zorgt voor allerlei nieuwe problemen zoals het creëren van een soort geldmarktfonds waarop men onbeperkt de vergeleken met andere veilige mogelijkheden torenhoge FED rente kan ontvangen, banken kunnen de renteverhoging haast niet doorgeven bij de huidige zee aan vrije reserves)

Gaat de Bank of Japan door met meer QE?

Kuroda doet net of hij gaat stoppen, maar het kan ook zijn dat hij de markten fors positief wil verrassen.

Hanergy Op papier de rijkste Chinees was in luttele minuten zijn kapitaal voor het grootste deel kwijt

$15 miljard verlies in een paar minuten. Dat is zelfs voor de rijkste Chinees veel.
En ineens stortte de koers van Hanergy in. Na maanden de koers opgedreven te hebben met geleend geld besloot de rijkste Chinees eens iets te gaan verkopen van zijn 80% bezit van Hanergy (beurswaarde tot $39 miljard opgedreven door zijn aankopen op de beurs) .  Het bedrijf maakt zonnepanelen die het vooral aan een dochtermaatschappij verkoopt. Recentelijk waren er twijfels gerezen over de boekhouding. Ineens kwam onze rijke Chinees niet opdraven bij de aandeelhoudersvergadering van Hanergy. Hij wilde eens iets anders gaan doen. Hij was al wat short gegaan in Hanergy, maar daardoor was de markt ineens niet voorbereid op zijn verkopen en gezien zijn short positie knalde de koers in elkaar en moest de notering opgeschort worden. Het is onduidelijk of er nog noteringen komen gezien de problemen.
(koersverloop op de beruchte dag)
overigens stond bij het stopzetten van de notering de koers nog steeds hoger dan aan het begin van het jaar.
Duidelijk is dat via een soort Ponzischema de koersen idioot hoog geworden waren. De bedoeling was dat Hanergy een soort Tesla+ zou worden, maar dat zat er niet in.
Het is zorgelijk dat zo'n zeepbel niet eerder doorgeprikt kon worden. Men is bang geworden dat er geen bodem zit in de Chinese beurs.

De laatste weken maakt men zich zorgen over koersmanipulatie via spoofing of andere methodes. Dat zou flash crashes veroorzaken. Dat soort zaken maakt fin tech interessant. Technologie die alles afroomt in millisecondes, dat is vermogens waard, denkt men. Als liquditeit opdroogt, dan gaat dit voor enorme koersuitslagen zorgen, daar begint zo ongeveer iedereen van overtuigd te raken. Alhoewel, de VIX blijft heel laag. 

Stagflatie in de VS of doormodder Goldilocks

De cijfers die de laatste tijd uit de VS kwamen, benauwden me toch enigszins. Waar kwam die afzwakking toch vandaan, terwijl er toch en versnelling hoorde te komen uit de olieprijsdaling die als een soort belastingverlaging wordt gezien?
Hoe komt het toch dat in zo grote delen van de westerse wereld de groei gedrukt wordt door de netto export?
Die slechte cijfers over april, dat was toch niet te danken aan slecht weer of stakingen aan de Westkust?

Een deel komt door de hogere belastingen vanwege gestegen vermogen in huizen, aandelen. Een ander deel komt door reactie op onverwacht tegenvallende vraag. Een gewone voorraadreactie die pijnlijk voelbaar is in de wereldhandel.

Ondertussen zagen we deze maand doorgaande verbetering op de arbeidsmarkt (groei werkgelegenheid, lage initial claims, hoge jolts & voluntary quits), herstel huizenmarkt, niet al te slechte indicaties voor investeringen.

De lage rente is nu een hogere spaarquote aan het forceren omdat je veel meer geld nodig hebt om een annuïteit te  kopen voor na je pensioen. Veel daling van de spaarquote in de VS in de komende kwartalen lijkt er daarom niet in te zitten. De rentedaling lijkt gestopt en daarmee hoeft de spaarquote niet veel verder op te lopen, maar iets verder lijkt wel nodig. Dat betekent niet veel meer dan 2,5% groei voor de rest van het jaar in de VS en daarmee een nog lagere groei dan in 2014.

Ondertussen zijn de investeringen zo lang laag gebleven dat de productiviteitsstijging het laat afweten en er zo veel stijging is van de arbeidskosten per eenheid product dat de kerninflatie moet stijgen. De laatste inflatiecijfers laten zien dat de kerninflatie inderdaad stijgt. Er is eindelijk enige pricing power voor hogere prijzen, nu de kosten stijgen.  Dat is gunstig, want daardoor kan de reële rente ooit weer op niveaus komen dat sparen een pensioen weer bereikbaar maakt.


De stijging van de kerninflatie in de VS is het meest verbazende economische nieuws van de afgelopen week. Maar het stelt me eerder gerust. Een en ander gaat toch nog een beetje begrijpelijk aan toe in de economische wereld.


De economische cijfers van China vallen tegen, maar de huizenmarkt is weer aan het herstellen, ze zijn flink meer olie aan het importeren (wat de belangrjkste oorzaak lijkt voor het prijsherstel) en ook de koperprijs is in herstel. De wereld lijkt daarom niet af te glijden naar een recessie.

Dus toch maar weer doormodder Goldilocks. 2% groei in het tweede kwartaal in de VS en doorgaande groei in Europa, Japan, en in mindere mate China.

21 mei 2015

euro dollar , olie en economische verrassingen

de euro versus de dollar loopt vrij keurig in de pas met de olieprijs, al begon de olieprijs iets eerder te herstellen. Een zwakke euro ging de afgelopen jaren vaak samen met oplopende grondstoffenprijzen.
de euro versus de dollar loopt nog iets beter mee met hoe relatief het economisch nieuws meevalt van de eurozone versus de VS. Het gaat niet goed met de cijfers in de VS, maar je ziet het goede nieuws in de eurozone afbrokkelen. In de Sv lijkt het wat beter te kunnen gaan straks.

Groei in de wereld valt bijna overal tegen door netto export

Bijna overal meldt men een stevige tegenslag in de economische groei door een negatieve bijdrage van de netto export. Vooral in de VS en in Duitsland is dit het geval, maar ook in de Pacific ex China. In Japan is het overigens slechts 0,3%. Er klopt iets niet, het nieuws is te negatief.
Misschien wordt straks het tekort met Mars dat zo is ontstaan weer herzien.

Is Draghi een gestoorde koekenbakker dat hij gelooft dat de negatieve rente door QE goed is?

Uit Pensioen Pro:
Draghi: ‘QE uiteindelijk in belang pensioenspaarders’
De politiek van Quantitative Easing (QE) is op lange termijn in het belang van pensioenspaarders, zelfs al is de lage rente op korte termijn een probleem. Dat zegt ECB-president Mario Draghi.
Draghi reageerde bij een toespraak vorige week in Washington op klachten uit de pensioenindustrie, dat de lage rente hen in problemen brengt: de lage rente jaagt de verplichtingen op en maakt het steeds moeilijker om rendement op de beleggingen te halen.
Draghi erkende die problemen. ‘De lage rentes kunnen ongewenste gevolgen hebben. Voor spaarders zouden de lage rentes een stimulans kunnen zijn om meer te gaan sparen, om te compenseren voor een langzamere groeien van hun pensioenkapitaal.’ Dat effect is ongewenst, omdat het doel van de lage rente juist is om mensen te stimuleren om meer uit te geven en minder te sparen, aldus Draghi.
Toch zou het niet het belang zijn van spaarders als de ECB nu zijn doel zou opgeven om, door middel van QE, de inflatie in de Eurozone omhoog te tillen naar 2%, zei Draghi.
‘Het is in het belang van spaarders dat we het productieniveau van de economie verhogen naar zijn volle potentieel, zonder uitstel,’ zei hij.
‘Dat is hun belang omdat hun financiële activa uiteindelijk nooit meer zijn dan een claim op het productieve deel van de economie. Pensioenspaarders hebben belang bij groei.’
Als die groei er eenmaal is, komt het met de rente ook wel goed, aldus Draghi. ‘Hoe meer het monetaire beleid investeringen aanmoedigt, des te sneller kunnen de rentes terugkeren naar normalere niveaus.’
Heel vreemd. Hogere inflatie is verschrikkelijk voor een spaarder. Het vernietigt koopkracht.  Streven naar hogere economische groei is goed, maar staat niet in de doelstellingen van de ECB. De markt gelooft niet in die hogere groei, want dat zou in een hogere lange rente moeten uitmonden vooral versus de korte rente. De laatste weken overigens wel. Dat is een punt voor Draghi, al zal die de rentestijging als negatief beoordelen.


Draghi gaat ervan uit dat de schuldenaren geholpen moeten worden en er dus meer schuld gemaakt moet worden. Wat een rare koekenbakker is die Draghi toch, hij wil hogere inflatie en meer schulden. Hij waakt over de euro die hij zo veel mogelijk wil ontwaarden. Sinds de kredietcrisis is het niet zo heilzaam te streven naar meer schulden zou je zo denken. Weg met die druiloor, Nout Wellink for president!

20 mei 2015

de natte droom van Syriza: het plan Juncker

Het Juncker plan: gebruik de winstmachine van de Griekse leningen
Juncker geeft € 5 miljard cadeau aan Griekenland (http://blogs.ft.com/brusselsblog/2015/05/18/what-to-make-of-the-new-juncker-plan-for-greece/: the €1.8bn remaining in the EU’s portion of the current bailout; €1.9bn in profits from Greek bonds purchased by the European Central Bank back in 2010; and another €1.3bn or so in additional Greek bond profits the ECB will get in July.). Eis daarvoor een 0,75% overschot op de primaire begroting. Eis dat ze hogere onroerendgoedbelasting handhaven. Dat kan betaald worden uit rente en terugbetalingen aan de EU. Dat ziet men als pure winst, waar alleen de Grieken recht op hebben.
Het IMF heeft de hoop opgegeven en helpt niet meer. Duitsland is tegen, maar wordt overruled door de rest van Europa. Dat is eenvoudig te doen gezien de grote macht van Griekenland en de kleine van Duitsland dat hoort te zuchten onder herstelbetalingen aan Griekenland voor de Tweede Wereldoorlog zoals beloofd door de Duitse president.
Het FT blog beschrijft hoe kansloos het voorstel is, dat overigens door Juncker zelf wordt ontkend. Ik denk dat het een soort natte droom is van de onderhandelaars van Griekenland en in die droom was Juncker heel aardig, zoals het staatslieden uit het groothertogdom betaamt, met het glaasje te veel op.

Griekenland is de EU op aan het voeden dat geld vragen van Griekenland misdadig is. Chantage. Grexikkelijk.

groei in VS omlaag door hogere belastingen en Obamacare en tijdelijke afzwakking investeringen

Ik ben enigszins van mijn stuk gebracht door de zeer slechte groei in de VS in 2015 tot op heden. Dat was absoluut niet verwacht. Zo langzaam aan beginnen de verhalen binnen te druppelen waarom de groei zo tegenvalt. Gunstig is dat deze verhalen allemaal betere groei in de komende kwartalen beloven. Maar we zijn onderhand wel gewend dat een en ander wat tegenvalt. De groei in de VS was na de kredietcrisis relatief hoog, maar toch slechts 2%. Men verwachtte in die periode voortdurend 3%.
Algemeen wordt voor de tegenvallende groei het koude weer aangehaald en de stakingen aan de Westkust. Dat drukte de groei, maar niet zo veel. De uitgespaarde kosten aan benzine, stookolie etc zouden gemakkelijk hiertegen moeten opwegen. In april gold een en ander al helemaal niet meer, terwijl de groei volgens de nu bekende cijfers minder dan 1% lijkt.
JP Morgan en Strategas halen de hogere belastingbetalingen als reden aan voor de zwakte in april. Dat zou goed kunnen. Obama is ongemerkt op een soort Clintonomics overgegaan. Clinton kreeg het overheidstekort enorm omlaag op hogere belastinginkomsten op vermogensbelasting en het peace dividend. Dat is nu ineens ook gaande.

(plaatjes Strategas).
Helaas verbetert dit na april niet langer het begrotingstekort van de VS.
Daarvoor stijgen de kosten van Obamacare veel te hard.
De groei in de VS wordt grotendeels gedragen door Obamacare.
Je hebt een meevaller van $120 miljard aan energie. De fiscus neemt daarvan $20 miljard+ en aan gezondheidszorg ben je ook iets als extra $20B kwijt. De fiscus is alleen maar zo naar in maart/april en gedraagt zich weer daarna weer normaal. Niet alleen de federal taxes zijn omhoog, ook de local taxes (huizen zijn meer waard geworden). Maar die negatieve invloed hoort in mei ook voorbij te zijn.


Daarentegen: in de VS stopt men pensioenspaarders steeds meer in annuïteiten. Dan zie je onmiddellijk de negatieve gevolgen van de lage rente. Men wordt steeds meer gedwongen meer te sparen. De jeugd weet dat schuld vies is en houdt zich in met schulden maken. Ze kunnen overigens nog steeds erg moeilijk een huis kopen.

AGMR denkt dat de huidige zwakte tijdelijk is en er weer terugkeer naar de trend komt die sterker wordt in lijn met o.a. de groei van de werkgelegenheid. Investeringen, huizenbouw gedragen zich nog wel volgens de voorspelmodellen en dat houdt verbetering in voor de komende kwartalen. 

De San Francisco FED vindt dat men een potje maakt van de seizoensaanpassingen. Volgens hun aanpassingen was de groei 1,8% in het eerste kwartaal. de Washington FED vindt die studie overigens prutswerk en denkt dat er geen reen is om de seizoenaanpassingen naar boven te brengen voor het eerste kwartaal. 

Ik denk dat groei van de consumptie lager is dan verwacht en dat dit voor ongeveer 1% komt door hogere vermogensbelasting die even opgehoest moet worden in maart/april. De afzwakking van de investeringsgroei is normaal gezien o.a. de olieprijs en andere zaken. Een en ander zal verbeteren volgens de modellen, maar er is nog steeds iets dat de consumptiegroei drukt ten opzichte van de inkomensgroei. dat iets is denk ik de lage rente die hogere pensioenbesparingen veroorzaakt en lager schulden maken van de millennials. Dat blijft voorlopig. Zelfs AGMR denkt dat de groei slechts 2,5% is in de VS in 2015 en zij zitten nooit te laag met hun verwachting.

19 mei 2015

niets aan de hand, gewoon all time highs maar…

Zorgen te over. Griekenland is bijna aan het einde van zijn Latijn. Het geld is op, uiteraard kunnen ze niet tot nieuwe bezuinigingen komen en daarom wordt de komende week (misschien zijn nog een paar weken langer nodig) het dictaat van Europa overhandigd. Het politieke gekrakeel in Griekenland barst dan los: accepteert men het dictaat of niet? Syriza kan een en ander natuurlijk niet accepteren en de oude politieke partijen zullen aandringen op verkiezingen/ referendum om Syriza te laten exploderen in honderden stukjes (zo ongeveer als Kim Jung Un mensen fusilleert als ze niet hard genoeg klappen of een beetje geeuwen tijdens zijn toespraken)

In de VS vallen de economische cijfers zo tegen dat Hilsenrath de FED opdraagt de rente niet te verhogen, zo is hem ingefluisterd. Niet in juni, misschien niet in 2015 of 2016. De markt kan het niet dragen, zo denkt men. Dat is dan weer goed nieuws voor de markt.
Een Albanese meerderheid ziet het weer goed komen met de Amerikaanse economie. Het is allemaal diensten waarom het draait en dat komt dadelijk pas in de cijfers. Met de huizenmarkt gaat het tegenvallend, maar de huizenbouwers houden de moed erin, al valt hun optimisme uiteraard wat tegen.
JP Morgan probeerde in de Global Data Watch uit te leggen waarom we een twee sigma tegenvaller hebben in de consumptie. In het eerste kwartaal zagen we 1,7% groei van de consumptie terwijl alle modellen 4%+ aangaven vanwege o.a. de lagere olieprijzen. Via zes bijzondere situaties kan men 1% van de tegenvallers wegpraten (weer, stakingen westkust, belastingen etc.). Maar toch weet men zich geen raad. Het consumentenvertrouwen was tot voor kort in stevig herstel. De rente daalde. Het wealth effect werd sterker. En toch vertikt de consument meer uit te geven. Idem voor de producent, terwijl de overheid onder curatele van de Tea Party staat.

Dan de Emerging Markets. Die doen niet wat hun naam aangeeft. De trend van de groei is tegen de voorspellingen in verder omlaag. Dat helpt ze wel aan betere netto exportcijfers. Die leiden dan weer tot enorme tegenvallers van de netto export in de VS en Duitsland (daarom viel de groei in het eerste kwartaal daar tegen). Alleen in Midden Europa gaat het voor de wind (Tsjechië +11% in het eerste kwartaal groei).


Toch gaat de markt omhoog. Inclusief inkoop eigen aandelen stijgen de winsten. Winst een jaar vooruit stijgt weer naar verwachting in de nodige landen. We onderschatten het herstel in Japan en Europa. De koperprijzen geven aan dat het goed gaat met de wereldeconomie. De schulden zijn zo groot geworden dat de centrale banken nooit meer op kunnen houden met stimuleren. 2% inflatie is niet genoeg, hoor je sommige FED-gouverneurs al zeggen. 

17 mei 2015

samenvatting financieel economisch nieuws van d afgelopen week

Na al het rentegeweld toch een nipt all time high voor de S&P500. De economische cijfers in de VS waren bar slecht (vooral voor vijfde maand op rij daling van de industriële productie, 0% groei detailhandelsverkopen). Daardoor en door meevallende economische groei in Frankrijk en Italië werd de euro sterker en vat men moed in de VS dat de opmars van de dollar niet te desastreus wordt. De olieprijs kon iets omhoog op de betere cijfers in Europa en Japan, ondanks nog meer tegenvallers in de VS en China (groei industriële productie een miezerige 6%, detailhandelsverkopen nauwelijks meer dan 10% omhoog op jaarbasis; groei M2 afzwakkend naar ruim 10%, het is maar wat je een harde landing noemt van de economie).

De economic surprises (Citigroup) zijn op zeer laag niveau gekomen in China, terwijl een en ander niet herstelt in de VS (nog niet). In de eurozone daalt de economic surprise index wel, maar is nog steeds positief. In Japan is deze op aan het marcheren tot in mooi positief terrein.

In Duitsland viel de groei met 0,3% tegen, in Nederland was deze met 0,4% als verwacht, in Italië was men blij met 0% groei op jaarbasis en in Frankrijk kon men zijn geluk niet op et 0,5% in het eerste kwartaal.

In de VS steeg het sentiment NFIB van midden - en kleinbedrijf weer na enige maanden van daling. Vacatures (jolts) waren iets lager, maar nog steeds overvloedig. Initial claims voor werkloosheid beleven extreem laag  (record laag als % van de beroepsbevolking). Producentenprijzen en importprijzen daalden in april. Het Empire Survey (New York), een voorloper van de ISM,  werd weer positief. Het consumentenvertrouwen (University of Michigan) daalde zeer veel.

In Japan stegen de leading indicators, verbeterde de handelsbalans, waren er minder faillissementen, stegen de orders voor machines en stegen de producentenprijzen met 0,1%.

goed financieel economisch nieuws van de week

Er lijkt weer wat rust te komen op de beurzen na die forse rentestijgingen. Het sentiment is weer erg bearish geworden, bijna iedereen die bearish wilde worden is het nu al (plaatje blog Bespoke).
 Winstverwachtingen een jaar vooruit kruipen weer omhoog in de VS. Stabilisatie van de olieprijzen draagt hieraan bij. De frackingproducenten willen meer olie gaan produceren, signalerend dat een olieprijs van $60 niet laag genoeg is om ze uit de markt te krijgen. De kostprijs schijnt 20% gedaald te zijn het afgelopen jaar en als dit (al is het maar gematigd) doorzet, is dat wel een mooi deksel op hogere olieprijzen. Er is een onverwachte toename van de olieproductie in Saoedi-Arabië, Rusland, Brazilië. Kennelijk is de vraag ook omhoog, anders zouden de olieprijzen moeten dalen.

Enkele cijfers in de VS waren zeer teleurstellend, maar bij nadere analyse zag men toch ook wel enkele pluspunten. Detailhandelsverkopen in winkels groeit niet, maar daarbuiten wel. Er zijn steeds meer tekenen dat men meer geld uitgeeft aan beleven en voor het kopen van dingen minder wil uitgeven.
 Daarom is de diensten ISM veel hoger dan de industrie ISM. De lage inflatie zorgt ervoor dat lage nominale groei van de detailhandelsverkopen (inclusief opwaartse herzieningen van de vorige maanden) in reële termen toch enige groei oplevert. Maar voor de goederen ziet het er nog steeds niet goed uit, deflatie daar dus nodig en dat houdt de stagflatoire krachten voorlopig nog in bedwang.
Morgan Stanley Business Conditions Indicator sprong tien punten omhoog in mei, dat wijst op weer enige sterkte na de zwakke cijfers van december/april.

Dan de rente. Er komt weer een positieve termijnpremie en dat betekent een steiler worden van de rentecurve. Dat toont meer vertrouwen in de toekomst van het bedrijfsleven en een en ander zie je ook terug in een betrekkelijk sterke kredietgroei. Veel nieuwe emissies van credits en dit drijft de rente iets omhoog natuurlijk.  De meningen zijn verdeeld of de centrale banken zo ver doorgegaan zijn dat een Minsky moment is gecreëerd waarbij de grootste sukkel nog kan zien dat de (rente)trend te ver was doorgeschoten en er na het begin van QE er in de VS steeds een behoorlijke rentestijging was (bijvoorbeeld analyse DB).   Draghi wordt er nu op aangesproken dat hij de pensioenfondsen te gronde aan het richten is en een enorme spaarschok voor ouderen aan het creëren is. Dat is nodig stelt hij, anders is deze periode van te lage groei niet snel genoeg voorbij. Er zijn nog steeds te veel schulden, vooral in zijn vaderland, en dan is een lage rente gunstig. Daar in het Noorden moeten ze niet zeuren, daar moeten ze ook maar eens leren lijden onder de geneugten van de euro. Maar toch, Draghi is niet helemaal doof voor de argumenten van zijn betaalmeesters. Financial stability staat nu ook in zijn woordenboek als nieuwe Italiaanse krachtterm.

De ECRI kwam er vorige week na meer dan drie jaar achter dat ze een verkeerde recessiewaarschuwing hadden gegeven voor de VS. Hun leading indicator is trouwens degelijk aan het oplopen, waarschijnlijk op de hogere metaalprijzen en de zeer lage initial claims voor werkloosheid in de VS.
Met de arbeidsmarkt gaat het nog steeds goed in de VS. Afgelopen week had we de jolts (vacatures) en de quits (vrijwillig verlaten van baan). Deze waren stevig omhoog en onderstreept het beeld van een nog steeds verbeterende arbeidsmarkt.

 Griekenland liet afgelopen week zien hoe gemakkelijk hun financiële problemen op te lossen zijn. Aflossing IMF krediet betaalden ze gewoon met een nieuw noodkrediet van het IMF. Zo simpel is het. Idem met de schulden aan Europa: dat kunnen ze gewoon betalen met extra noodkrediet van de ECB. Weidmann is het daar niet mee eens, maar hij is een roepende in de grexitwoestijn.

basketballer die $154 miljoen verdiende failliet, pompbediende laat vermogen na

Dat is het verhaal van de basketballer die na tijdens carrière $154 miljoen naar binnen harkte is failliet gegaan. Niet zo bijzonder overigens, 60% schijnt ernstige financiële problemen te krijgen. Niet alleen in de VS, maar ook in bijvoorbeeld Engeland. In Nederland is een en ander iets beter geregeld, maar ook in Nederland deinst men er niet voor terug om boven zijn stand te leven terwijl men miljoenen verdient.
Een dure smaak zo meldt men, hij kon $ 1 miljoen op een avond vergokken.
Na 2030 breken er wellicht betere tijden omdat een van de sponsors een potje van $30 miljoen heeft klaargezet voor zijn oude dag.

Dat is een totaal ander verhaal dan dat van de 92-jarige pompbediende die na zijn pensioen toch weer aan het werk ging. Hij gaf vrijwel geen geld uit en potte zo een vermogen op. Hij was een succesvolle belegger die vooral zijn winsten door liet rollen, wist wat hij kocht en daardoor uit zijn modaal loontje toch een vermogen wist op te bouwen van $ 8 miljoen. Hij deed het tegenovergestelde van de basketballer. Hij verdiende niets, gaf niets uit en werd schatrijk. Dat is bepaald ook weer niet goed. Al die miljoenen hadden toch kunnen leiden tot wat meer uitgaven of een hoger aanzien als filantroop bij leven.

???

Wat een grote rentestijging en vooral wat een koersdalingen voor lange obligaties de afgelopen weken. Aandelen zijn er nauwelijks door van hun stuk gebracht. Daar lage volatiliteit. Wat wel merkwaardig is dat de rentestijgingen nu veelal samengaan met dalingen van de beurs. Toch weer een all time high voor de S&P vrijdag met een van de kleinste fluctuaties op de dag ooit.
  Op zich is dat niet vreemd. Enige stijging van de reële rente is niet zo slecht voor aandelen.
Het verhaal voor obligaties heeft een deukje gekregen via liquiditeit die wat minder jofel is. China en de OPEC verkopen valutareserves, er zijn wat andere verkopers van obligaties. VaR berekeningen dwingen ertoe bij de populaire gestandaardiseerde risicostrategieën van hedgefunds, Bridgewater etc.. Een en ander betekent niet dat de liquiditeit die centrale banken geven niet langer royaal is, maar het verbetert niet meer. Dat is nog steeds gunstig voor aandelen zegt de theorie, maar niet gunstig voor obligaties. Maar misschien this time is different.
Wat ook vreemd is, dat de rentestijging zo veel later begon dan de keer in de inflatieverwachting

Natuurlijk is dat de schuld van Draghi. In aanvankelijk overmatig geloof in de toverkracht van Draghi, maar daarna was de markt denk ik vooral onder de indruk van de verhalen over de negatieve risicopremie (term premium) volgens Bernanke, GMO, Gross, e.v.a. 

15 mei 2015

Spaarschok brengt Amerika op rand van recessie


Na de bedroevende cijfers van de detailhandelsverkopen en de nieuwe daling van de industriële productie is het duidelijk: de Amerikaanse economie balanceert op het randje van de recessie.
Het is een groot raadsel: de Amerikaanse consument koopt niet meer dan hij eigenlijk kan besteden. Shop until you drop. Maak gebruik van je teflon coated credit card. Onderschat de spilziekte van de Amerikaanse consument niet, dat is wat je steeds voorgehouden werd bij het voorspellen van de Amerikaanse groei.
En nu, terwijl de olieprijzen gedaald zijn, de lonen gestegen zijn, de werkgelegenheid is gegroeid en het consumentenvertrouwen stijgt, vallen de detailhandelsverkopen maand na maand flink tegen. Lagere benzineprijzen, daar profiteren de lagere inkomens relatief veel van en die kunnen helemaal niet sparen was de veronderstelling.
Ik denk dat de val van de olieprijzen een schok heeft veroorzaakt waardoor men ineens al die verhalen over secular stagnation veel meer ging geloven: de Amerikaanse consument ziet de rente ineens als permanent laag en ziet dat zijn beleggingen straks geen inkomen (lage rente, laag dividendrendement) gaan geven na het pensioen. Men gelooft niet meer dat de FED naar een normaal neutraal niveau gaat verhogen van 3,75% in 2018. Zijn beleggingen zijn niet toereikend om met een financieel onbekommerd  pensioen te gaan. Hij moet meer gaan sparen. Hij doet dit ook en kan het, want de participatiegraad van de grote spaarders (45+) is toe aan het nemen.  Al dat doorwerken tot op hogere leeftijd zorgt voor meer sparen, grotendeels gedwongen.
De lagere benzineprijs en langer doorwerken maken het mogelijk om pijnloos (zonder consumptieoffer) meer te sparen. Dat doet men dan maar, zo geschrokken dat een pensioen zo buiten bereik aan het raken is.

In de eurozone heb je die schok ook gehad: de lagere olieprijs zorgde voor een deflatoire schok die de ECB op een permanent lage rente zou houden, wie weet wel dertig jaar onder 0. De eerste renteverhoging van de ECB werd in sneltreinvaart naar de toekomst uitgeprijsd: niet na een à twee jaar maar naar minstens vijf jaar of tien jaar.

Na 20 april is men een beetje terug aan het komen van die paniek. De olieprijs stijgt weer, de FED spreekt over renteverhogingen, ook al zullen deze langzamer gaan dan vroeger. In de eurozone valt voor de verandering de groei mee. Geen enorme groei, maar beter dan we in jaren gezien hebben. 0,3% groei in Italië over het eerste kwartaal. Dat is meer dan 1% op jaarbasis. WOW!

In de VS zit men onverwachts op het randje van een recessie: negatieve groei in het eerste kwartaal en groei die heel dicht bij 0 ligt in het tweede kwartaal. Voor een recessie kijkt men in de VS naar vier economische indicatoren: de groei van de industriële productie (dicht bij 0), de detailhandelsverkopen (dicht bij 0), de reële inkomensontwikkeling (heel kleine plus) en groei van de werkgelegenheid (degelijke plus). Twee van de vier indicatoren dreigen negatief te worden. Is dat genoeg voor een recessie? Nog niet, maar als er wat meer inflatie komt, dan kan de reële inkomensgroei en reële groei detailhandelsverkopen negatief worden en dan zou dat wel eens genoeg kunnen zijn om een recessie te zien. Men werkt langer door om meer te kunnen sparen, maar beslist niet om minder te gaan uitgeven. Verdere verlaging van de rente door de FED/ meer QE maakt in de huidige omstandigheden een verdere stijging van de besparingen noodzakelijk.

Amerika is toe aan een stimulerend beleid van meer infrastructuurinvesteringen en een hogere korte rente.

14 mei 2015

vierjaarcyclus trend S&P500

Het is bepaald geen vierjaarscyclus meer na 2009, maar er zijn wel vierjaartrends.
Misschien moet je een en ander in meerder stukken knippen. Van maart 2009 tot whatever it takes van Draghi en daarna (E in het plaatje).
De Fase FG kan lang duren, had drie correcties in de vorige cyclus.
de S&P gedeeld door het vierjaarsgemiddelde is aan het dalen, al lijken de koersen nog steeds volgens de trend van de laatste jaren aan het stijgen. Toch een beetje zorgelijk.