overpeinzingen

Een rustige week voor de beurzen, in Europa iets meer positivo’s dan in Amerika.

De AEX is uit de ergste downtrend gekomen, net als diverse andere beurzen, maar het 40-weeks gemiddelde lijkt nog een onoverkomelijke barrière te zijn. Trendvolgende strategieën blijven dan voorzichtig, al helpt wel dat de S&P al een week boven het 50-daags gemiddelde staat.

Er wordt gemiddeld positief gereageerd op meevallende winstcijfers, veel meer dan over die van vorig kwartaal. De winstcijfers zijn ongeveer een normaal aantal keren beter dan verwacht, maar de  ‘beat’ (3%) is iets minder dan normaal.

De economische data zijn verslechterd, in Amerika weer het minste. Japan wat meer dan gedacht. De economische data in Europa geven nog steeds verzwakking aan (zorgelijk, AKK moet fiscaal stimuleren)). De Duitse regering verlaagde de groeischatting voor 2019  van 1,6% naar 1%.

China is weer eens onduidelijk. Er is enige afzwakking, maar niet erger dan het Chinese plan. In hoeverre de cijfers kloppen blijft nog steeds de vraag en ook wat dit betekent voor de import van China en daarmee de groei/ krimp van de wereldhandel (waar winstmarges meer dan je zou denken van afhangen).

(plaatje Strategas, trend is slecht, in dollars nog slechter)

De industriële productie lijkt verder af te zwakken, maar er zijn ook wel enige positieve signalen hierover. Op heel korte termijn zwakker, maar daarna zou het weer goed komen, zo interpreteert men alom.

De dienstensector groeit verder, alhoewel hier toch wel enige afzwakking zichtbaar begint te worden in de flash PMI’s.

De Amerikaanse ISM is dit keer nog moeilijker dan anders te voorspellen. Nieuwe orders tuimelden omlaag vorige maand, voorlopers als Empire New York waren zwak, maar de Phillyfed viel mee en de SLIM-index van Norbert Ore van tegenwoordig Strategas herstelden flink na de grote val vorige maand. D.w.z. enige weken geleden dacht ik nog dat de ISM zo’n punt of 5 zou dalen, maar nu weet ik het niet meer. Enig herstel is zelfs mogelijk, zo geeft de consensus aan en de flash PMI van Markit, maar dat zou niet in lijn zijn met de korte high frequency data van bijvoorbeeld de bonddad.

Tja, dan is er nog het probleem dat je je laat meeslepen in je verwachtingen door wat voor drama zich op de beurs afspeelt. De val in december leidde tot flinke neerwaartse bijstellingen en het herstel vanaf kerstmis doet vermoeden dat men ineens minder somber is, dat men het pessimisme had overdreven. De Amerikaanse beurs leed onder de aanslag op de liquiditeit door de FED en de overheid met haar groeiend tekort met hedgefunds die door oplopende volatiliteit en minder diversificatiemogelijkheden risico moesten afbouwen. Macro was een en ander niet meer volgens wens in vooral Europa en China, maar in de VS leek alles OK.

We zagen enorme verslechtering in de winstverwachtingen van tot in de hemel naar ongeveer normaal. Is dat goed genoeg voor een goede beurs? Alleen als de neerwaartse bijstelling van de winstverwachtingen stopt en de FED ook stopt met verkrappen, d.w.z. zowel geen renteverhogingen meer als geen verkorting van de balans (vrijdag hintte de WSJ hierop via oude citaten, maar de WSJ geldt als belangrijkste doorgeefluikje van de FED om nieuws te lekken, d.w.z. de FED staat achter dit suggereren van discussie over stoppen met balansverkorting).

Met die winstverwachtingen gaat het niet goed de laatste tijd. Omzetverwachtingen worden voorzichtiger en de winstmarge kan haast niet meer verder stijgen van de huidige niveaus terwijl de analisten dit toch vrolijk in hun schattingen zetten. Dit terwijl de lonen harder stijgen, men meer piept over zwakke pricing power en men niet voldoende reorganiseert uit angst voor moeilijk nieuw personeel te vinden. Afzwakking van de economische groei is niet goed voor winstmarges. Een sterke dollar ook niet voor de VS. Geen groei van de wereldhandel is slecht oor de winsten, vooral buiten de VS. Er zijn dus redenen te over om niet optimistisch te zijn over de winstgroei in 2019. Overigens kan de winstmarge nog wel verder stijgen, ook al is de winstmarge reeds hoog. Dan moet je echter wind mee hebben uit China, de grondstoffenmarkt en productiviteitsgroei. Een beetje veel gevraagd, maar het kan.

Volgens historische vergelijkingen komt de piek in de winstmarge ongeveer een jaar voor de piek in de winsten en de beurs. Een piek in de winstmarge voor het vierde kwartaal hoeft nog niet het onmiddellijke startschot voor een bear markt + recessie te zijn.