spinaziedip rond september?

En hij komt maar niet die dip. Al doet Trump nog zo belabberd, zakten de indices voor economische verrassingen in de VS diep onder nul, zit bijna iedereen te klagen over complacency omdat er geen volatiliteit is, record lage VIX, 

(en daarmee lage credit spreads) en een FED die QE terugdraait

en daardoor is iedereen het erover eens dat de FANG-aandelen erg zijn opgelopen, het wordt maar niets met dat kopen op de dip. Waarschijnlijk zitten er ook niet zo veel partijen met  cash aan de zijlijn die echt willen kopen. 

Goldman Sachs chartisten krijgen er een onbehaaglijk gevoel van. Het gaat tergend langzaam omhoog, maar omhoog. 2531 voor de S&P hebben ze uitgerekend. Wat dan? wie weet een koersval tot 2368. Niet bepaald het onheilscenario waarvoor je alles moet verkopen.

Dames en heren, herstel, beste bloglezers, zet u schrap voor de spinaziedip D-E van de vierjaarscyclus (dit hoort 10-15% zijn en bij de huidige lage volatilteit wordt het misschien maar 6%).

Wanneer komt die dip? Uiteraard is dat onduidelijk, maar er komen altijd van tijd tot tijd dips. Nu nog niet, maar plotseling kan die zonder dat je het van te voren zag begonnen zijn.

Spinaziedip noemt Strategas de komende correctie. Strategas ziet politieke ellende in de VS in september, toch al vaak een zwakke beursmaand. Angsten om ontijdige verhoging van schuldenplafond overheid met veel gekrakeel en gedoe om netto tot belastingverlaging te komen anders dan de nu geplande belastingverlaging voor bedrijfsleven/ hoge inkomens gefinancierd met lagere uitkeringen/ lagere subsidies Obamacare. Beslommeringen over renteaftrek voor belastingen, geen aftrek meer voor belastingen geheven per deelstaat, met name voor de dure democratische bolwerken als Californië/New York/ Illinois. Kommer en kwel, helemaal geen fenomenale belastingverlagingen, precies zoals de Tea Party voorschrijft. Trump blijkt een buitengewoon slechte politieke onderhandelaar te zijn, iedereen veegt de vloer met hem aan met dan Trumps rancuneuze reacties. Dat wordt smullen op Twitter.

Trump is gevaarlijk bezig met geforceerd mensen te ontslaan die hem niet helpen om het Ruslandonderzoek te stoppen. De beurs vergeeft niet alle zonden van Trump. 

Buy the dip, maar niet te vroeg en vooral niet te laat (meestal volgde plotseling sterk herstel na de correctie).

Timing blijft een hachelijke zaak, maar je hoopt toch elke keer weer het goed te doen.

Nu zit je ook met moeilijke afwegingen. De inflatie is toch echt Goldilocks, winsten stijgen prima, groei is niet te hoog en lijkt niet al te veel gaan afzwakken en zelfs even iets beter te worden in de VS. China trakteert ons op veel goed nieuws, al zijn de somberaars niet helemaal onterecht bezorgd over de komende minieme afzwakking en de doorgaande schuldenopbouw. Voorlopig zet de koperprijs echter nieuwe hoogtepunten en dat duidt op goede groei in China.

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

Een karrenvracht aan winstcijfers, deze vielen overwegend mee, maar ze konden de markt niet echt bekoren. Zoals zo vaak na weinig winstwaarschuwingen vooraf zijn de winstcijfers extra meevallend, maar de markt gaat er niet van omhoog, omdat nog meer werd verwacht.

Trump was teleurgesteld dat democraten met enkele republikeinen die onzalige Obamacare, zelfs niet met de ‘skinny bill’ niet weg wilden stemmen, landverraders zijn het volgens hem die belastingverlaging voor rijken tegenhouden ten gunste van subsidiëring ongezonde armen. Trump is zijn best aan het doen Sessions weg te krijgen en een hielenlikker op zijn plaats te krijgen die al het onderzoek naar Russische invloeden bij de familie Trump in de doofpot stopt, Mueller kalt stellt. De republikeinse elite stribbelt nog tegen.

 Persvoorlichter Spicer is ingeruild voor lompe botterik Scaramucci die als een bulldozer opponenten van Trump onder de politieke zoden praat. Stafchef Priebus ontslagen, vervangen door generaal Kelly. Trump heeft grote moeite staf te benoemen, maar wie wil zijn politieke carrière voor hem te grabbel gooien, weggepest te worden?

De FED deed zoals alom verwacht niets, deed een beetje zorgwekkend over inflatie, maar was niet op de rem aan het trappen vanwege financial conditions (te veel stijging van beurzen).

Er was ook economisch nieuws. Groei van het BNP over het tweede kwartaal van 2,6% in de VS en Frankrijk 0,5%+ VK 0,3% (niet geannualiseerd). Arbeidskosten (ECI) stegen maar 0,5% in het tweede kwartaal (niet geannualiseerd)

De IFO zette weer een record, niet zo zeer voor verwachtingen. Het gaat beter met Italië, nieuwe orders, industriële productie. Flash PMI’s vielen mee in Europa en de VS. Soft data zijn heel sterk, maar alom wordt enige afzwakking in het derde kwartaal verwacht, met name door minder kredietgroei.

Olieprijzen waren flink in herstel. OPEC gaat wat gedisciplineerder de productie beperken en diverse Amerikaanse oliemaatschappijen gaan de investeringen terugschroeven. Koperprijs doorbrak steunlijnen naar boven (=China OK). Goudprijs ook omhoog. De zwakte van de dollar hielp ook.

17 jaar herstel van de productiviteitsgroei

John F. Cogan, Glenn Hubbard, John B. Taylor, and Kevin Warsh: On the Prospects for Higher Economic Growth: "Productivity growth declined in the 1970s, rose markedly through the 1980s and 1990s, and fell again sharply in recent years. The data are not supportive of the popular contention that the United States is in the midst of a long-term decline in productivity growth..." http://www.hoover.org/sites/default/files/research/docs/on_the_prospects

De gele stippellijn is mogelijk als er enorm geïnvesteerd gaat worden in infrastructuur.

Dit soort investeringen volgen een soort Kuznetzgolf en die duurt ongeveer als aangegeven.

De blauwe pijlen zijn meer in lij met het algemene denken van economen, zoals Brad DeLong bijvoorbeeld aangeeft. Maar dan nog, dan is er enig herstel van de productiviteitsgroei te verwachten. Dan moet er cyclisch herstel optreden door lagere belastingen om investeringen te steunen, de consument moet meer van zijn overwaarde van zijn huis gaan opeten (zoals de trend al is). De animal spirits moeten wakker blijven. 

.

Brad DeLong vindt het verhaal van Cogan c.s. broddelwerk, slechts gebaseerd op het speculatief trekken van een pijl. Het is republikeinse propaganda [Taylor en Warsh zijn veel genoemde, verguisde kandidaten om Yellen op te volgen]. De trend van productiviteitstijging is omlaag sinds 1950. Geloof toch in het verhaal van Evangelist Summers. En  van Gordon die gelooft in afnemende meeropbrengst van technologische vooruitgang. De belangrijke dingen zijn al ontdekt en de doorsnee Amerikaan is te deplorable, te dom, steeds meer aan pijnstillers etc. verslaafd om nog iets slims te kunnen implementeren.

Fernald, naast Gordon de andere belangrijke goeroe over productiviteitsgroei, geeft aan dat er mean reversion is van de multi factor productiviteit (efficiëntie).

Maar er is te weinig geïnvesteerd en daarom wordt het niets met capital deepening, de andere belangrijke factor van productiviteitsstijging(die van human capital is piepklein).

Cogan c.s. zetten af tegen het beleid van Obama dat het herstel nodeloos zwak maakte. Investeringen vielen nodeloos ver terug, bedrijven kochten te veel eigen aandelen in, in plaats van te investeren. Onzekerheid was te groot.

De groeiterugslag was onvermijdelijk omdat hypotheekschuld moest worden afgebouwd en begrotingstekort niet verder omhoog kon volgens Tea Party principes.

Lier: Begijnhof en rondvaart met Vettige Teen

Na twee dagen Antwerpen togen we afgelopen zondag naar Lier. Dat is een oud stadje vooral bekend van het prachtige Begijnhof (van rond 1200, nu terecht op de UNESCO erfgoedlijst), 

de majestueuze kerk van de plaatselijke grote heilige St Goemmer, de aartsvader van rond 700 van het Christendom in België  (en rond 1500 al goed voor 232 opgetekende mirakels),
met de jaarlijkse processie waarbij de zilveren schrijn van 800 kilo wordt rondgezeuld

de Zimmertoren met zijn eigenaardig uurwerk (voor de wereldtentoonstelling in New York in 1939) en 

de leuke Grote Markt (o.a. goed voor het nuttigen van de plaatselijke bieren Caves en Lieter van Pallieter). 

Het Begijnhof is een soort ommuurde veste van circa 2 hectaren, een parochie. Alles moet nu hetzelfde blijven als toen en dat is voor de bewoners vaak geen pretje (zo goed was de goede oude tijd niet).

Hierboven de belangrijkste ingang met links van de poort een beeld achter glas waar heel wat verhalen de ronde doen.

Het beeldje is rond 1500 aangespoeld uit de plaatselijke rivier, de Nete.

De plaatselijke grote schrijver en illustrator Felix Timmermans verhaalde over dit beeldje, Onze Lieve Vrouw van Remedie enige keren.

Hij laat het beeld stelen door palingvisser Vettigen Teen. Deze werpt het beeld overboord en enige tijd later is er een wonderbaarlijke visvangst.

Daarna de rondvaart over de Nete. De rondvaart door de Moedige Bootvissers (overigens is de Nete geen bruut stromende rivier, maar toch) in de nieuwe boot die Vettige Teen heet.

(even schuilen onder een brug voor de regen; het zijn lage bruggen, bij elke werd iets gesuggereerd dat er iets bijzonders gebeurde als je de brug aanraakte, bijvoorbeeld de ware liefde vinden; dit werd enthousiast getest door de meisjes naast ons)

De schipper vertelde de nodige bijzonderheden zoals de gevolgen van een vorige Brexit, de afscheiding van de kerk van Engeland door Hendrik VIII met als gevolg een vluchtelingenstroom van o.a. nonnetjes richting eurozone, in dit geval dus Lier. Daar bouwden ze een klooster aan de Nete, met als bijzonderheid dat af en toe de ramen hoger gebouwd moesten worden om inkijk te voorkomen.

Dan het huwelijk van Johanna van Aragon met Filips de Schone. Daar waren zo veel nieuwsgierigen op afgekomen (o.a. vanwege vrij drinken) dat de brug waarop ze deels verzameld waren instortte. 

overpeinzingen S&P

De S&P zet nieuwe hoogtepunten. Er wordt alom gebibberd om het gebrek aan volatiliteit in plaats van dat we er blij om zijn. De VIX is record laag, maar nog steeds een stuk hoger dan de gerealiseerde volatiliteit van de afgelopen tijd. Kennelijk zijn er redenen voor die lage volatiliteit, gezonde redenen zelfs zoals gebrek aan kans op recessie en deflatie of te hoge inflatie.

Winsten komen meer dan gebruikelijk boven de omlaag geprate verwachtingen door bedrijven waar analisten gedwongen intrappen. 

Omzetgroei valt ook mee en dat is minder gebruikelijk. Een en ander is overigens gebruikelijk als ISM > 55.

Ik zag nog een plaatje dat markit PMI achter loopt op ISM onderdeel productie. Weer een zorg minder, je hoeft je niet druk te maken over een lagere Markit PMi. Er is ook geen reden om blij te zijn met de hogere uitkomst dan verwacht (men keek gewoon te weinig naar de ISM).

 Reflatie komt gewoon weer terug.

Kan het alleen maar omhoog? Nee, natuurlijk niet.

Price/sales terug op 2000 hoogte is vast wel een punt om te denken dat een correctie even nodig is. De S&P komt dan 12%+ boven het 40 weeks gemiddelde. Dat is te veel van het goede.

In mijn ouderwetse vierjaarscyclusanalyse (die de afgelopen 40 jaar wel vaak succesvol is geweest) wijst op het naderen van punt D, waarna een correctie van 10-15% normaal was.

reflatie hoort een hogere rente te betekenen, maar wie ben ik vergeleken bij wijze hedgefundmanagers?

de do nothing president

geen vervanging obamacarewet, maar via sabotage gaat ooit iets veranderen

toch even niet, dankzij Trump c.s.
Castro zou 30.000 vrouwen gehad hebben, daar kunnen Trump en Clinton niet aan tippen.

korte cycli gevaarlijk?

http://swingcycles.blogspot.co.uk/2017/07/july-17-2017-outlook.html?aaReferenceFrom=mcverryreport.com

Dit gaat wel tegen het gevoel in dat we nu alle korte cycli mee hebben ondanks de sell in May cyclus, dit jaar is verstoord: FED werkt ineens mee, inflatie werkt mee, olie herstelt, China OK, nieuw hoogtepunt ISM.

via Strategas

samenvatting financieel nieuws van de afgelopen week

Yellen deed haar uiterste best bij haar halfjaarlijkse getuigenis voor congres en senaat om voor duif te spelen. Ze zou de rente niet veel gaan verhogen, ook niet vanwege te gunstige financial conditions (de beurs mag bubbelen, Yellen grijpt de mogelijkheid die de markt biedt om de rente te verhogen en financiële instabiliteit te bestrijden niet met beide handen aan, zelfs niet met een hand). Ze wil een steile yield curve en niet de groei om zeep helpen. De inflatie is lager dan verwacht en als dit zo blijft, worden renteverhogingen uitgesteld, lager dan de dots aangeven. Als het niet mee zit met de economie, dan wordt het tempo waarin de balans van de FED van QE moet worden ontdaan vertraagd of gestopt.

Draghi gaat naar het seminar van de centrale bankiers in Jackson Hole om iets te gaan vertellen in augustus. De schrik sloeg de obligatiebeleggers om het hart, alles wat de man nu zegt kan tegen de obligatiemarkt gebruikt worden, en de rentedaling vanwege Yellen werd deels ongedaan gemaakt. Na de teleurstellende Amerikaanse retail sales cijfers en de te lage (kern) inflatie ging de rente echter opnieuw omlaag.

De verwachtingen voor economische groei in de VS voor het tweede kwartaal en daarna gingen hierdoor omlaag richting 2,5%, lager dan de 3% op jaarbasis die nu in de EU verwacht wordt. het sentiment van midden- en kleinbedrijf NFIB daalde iets. het JOLTS report over de arbeidsmarkt liet enige aarzeling zien bij het aantal vacatures, het aannemen van mensen (in o.a. gezondheidszorg). Het consumentenvertrouwen volgens University of Michigan daalde.

Het reflatiegeloof nam toch toe. Tech deed het weer opperbest en de ingeprijsde inflatieverwachtingen stegen verder, de yield curve versteilde.

De mooie 0,4% stijging van de industriële productie vorige maand hielp uiteraard.

China had puike cijfers, de handelscijfers waren prima. De zorgen over toename van slechte kredieten blijven uiteraard.

de staalprijs is een goede barometer voor het welzijn van de economische cyclus (vooral die van China) en die staat weer op reflatie

De olieprijs leed onder hogere productieverwachtingen voor Libië, Nigeria en de VS (no way dat ze bij een olieprijs boven $40 de productie gaan verminderen), maar hogere vraagverwachtingen in de wereld en opnieuw meer dan verwachte daling van de olievoorraden in de VS zorgden uiteindelijk toch voor hogere olieprijzen.

In Canada verhoogde de centrale bank voor het eerst de rente, de Canadese dollar is hierdoor al enige tijd sterk geweest. De Canadese huizenmarkt is ernstig oververhit.

Republikeinen blijken niet erg slagvaardig om te gaan met hun meerderheden in de diverse huizen. Weer uitstel van stemming over Obamacare (zal niet helpen), geen oplossing voor verhogen schuldenplafond overheid, gedoe over Russische invloeden bij de familie Trump. 

Voor het eerst keurde FDA gentherapie goed
 https://www.washingtonpost.com/national/health-science/first-gene-therapy--a-true-living-drug--on-the-cusp-of-fda-approval/2017/07/11/bd7872a0-618a-11e7-a4f7-af34fc1d9d39_print.html?utm_campaign=40ffc32d5d-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_source=DailyAR

Overpeinzingen: inflatie en retail sales weer lager dan verwacht in VS: toch reflatie als men haast maakt met Obamacare overeind houden en belastingverlagingen in 2018

De groeiverwachtingen voor de VS werden opnieuw naar beneden bijgesteld vanwege vooral de tegenvallende retail sales. 

Men begint een vast neerwaarts patroon te ervaren voor de voorspelling van de Atlanta FED voor de groei van het afgelopen kwartaal: men begint hoog en eindigt laag.

Toch zal de consumptie redelijk groeien (vooral door de lage inflatie), dragen de investeringen en voorraden bij aan de groei en zal er toch wel iets van 2,5-3% uitkomen voor de groei in het tweede kwartaal.

Groeizorgen blijven vanwege de tegenvallende kredietgroei, alhoewel dit gecorrigeerd voor veel nieuwe bedrijfsobligaties en financiering door private equity niet erg dramatisch lijkt. 

Belastinginkomsten zijn tegenvallend, waardoor het overheidstekort toeneemt.

Herstel komt, als de ISM goed blijft.

NFIB lijkt herstel van productiviteitsgroei aan te geven (ongetwijfeld niet zo goed als het plaatje suggereert).

De consument staat er goed voor, er is goede groei van het reële beschikbare inkomen en als daar nog belastingverlaging overheen komt, is het helemaal hosanna. De rentelasten op de schulden zijn nog steeds extreem laag.

De onmacht van Trump om ook maar iets voor elkaar te krijgen begint de economie te raken. Zelfs het schuldenplafond van de overheid wordt zo een probleem en dat terwijl de republikeinen overal aan de macht zijn. Er is zo veel onzekerheid over Obamacare dat dit de groei van de werkgelegenheid aan het remmen is in de gezondheidssector. Ook het vertrouwen van het midden en kleinbedrijf NFIB brokkelt daardoor iets af.

Men begint uitstelgedrag te vertonen om dure dingen als een auto (niet zijnde een SUV, die lopen als een trein) te kopen vanwege de oplopende onzekerheid en minder vertrouwen in die belastingverlagingen. Liever nog even wachten met investeren. Als dit doorzet, gaat de Amerikaanse economie verder afzwakken en bij te kordate taal van de FED en geen belastingverlagingen (allebei onwaarschijnlijk) is een recessie mogelijk.

Allemaal zorgen, maar de beurzen zijn er niet van onder de indruk. Vooralsnog lijkt de inflatie Goldilocks, verhoogt de FED de rente met de snelheid van een slak die afremt voor de bocht, staat de snoeptrommel van Draghi nog wijd open, komen de winstcijfers erg veel beter binnen dan verwacht (zo niet dan is dat vaak zeer slecht voor het betreffende aandeel), gaat het beter dan verwacht in de EU en China, lijken de inflatieverwachtingen hun dalletje te hebben gevonden, is de rust op de beurzen en met de grondstoffenprijzen verbazingwekkend laag en stabiel.

de beurzen lijken weer het reflatiepad op te gaan, men koopt weer high beta en hoge groei.

De beurscommentaren draaien van de correctie komt er aan naar wat te doen als je de hausse van een paar procent hebt gemist. Waarom hebt u de dip ook deze keer weer niet gekocht? Te veel naar gezaghebbende onheilsprofeten geluisterd en dan is er toch zo veel mis in de wereld. Groei valt tegen in de VS en Draghi heeft gesuggereerd dat hij gelooft dat hij genoeg gedaan heeft: it is enough.
 Altijd dezelfde smoezen. Men wil gewoon per se wachten met kopen tot het echte hoogtepunt van de beurs is bereikt en zo ver is het kennelijk nog niet.

Draghi even machtiger dan Yellen

Alleen al de mededeling dat Draghi gaat optreden in de jaarconferentie van de FED in Jackson Hole was genoeg om de obligatiemarkt alle duivenwoorden van Yellen te doen vergeten.
Draghi moet de mond gesnoerd worden, anders komt er alleen maar ellende van. Draghi redde de euro met zijn uitspraak: whatever it takes, believe me, it will be enough.
En nu zegt hij : believe me, it was enough.
Obligatiebeleggers beginnen spontaan te braken van zo veel rampspoed, die Draghi moet duidelijk de mond spoelen na zo veel onzedelijke woorden voor een centrale bankier te hebben gezegd.
Nee, zazel op zijn pad zou Marten Toonder zeggen, laat hem niet zijn vreselijke nieuwe toverwoorden uitspreken: it is enough.

Yellen kreeg het weer voor elkaar: ze is een Goldilocks duifje

Het is een van de grote beleggingsanomalieën dat de beurs stijgt als de FED vergadert of de voorzitter optreedt. Gisteren had yellen haar halfjaarlijkse getuigenis voor het congres en vandaag voor de senaat.
Ze stelde beleggers gerust: ze gaat de rente maar langzaam verhogen, was niet onder de indruk over de noodzaak om de rente te verhogen vanwege financiële instabiliteit, zag de inflatie naar 2% stijgen, maar was daar minder gerust op. Ze zag minder inflatiedruk vanuit de lage werkloosheid dan normaal en daarom ook een structureel lagere neutrale FED rente en dacht daarom dat de FED rente reeds vrij dicht bij neutraal zat: weinig stimulering/ nog geen hinder voor de economische groei (en hinder is beslist nog niet de bedoeling van de FED).
Brainard suggereerde afgelopen week dat als de inflatie te laag blijft de rente niet verhoogd dient te worden en dat als de economische groei niet goed genoeg is, dat dan de balans van de FED niet afgebouwd kan worden of minder snel moet worden verlaagd. Dat leek Yellen gisteren te beamen.

De 10 jaar rente kwam daardoor zoals de chart van Goldman Sachs in de vorige blogpost al voorspelde in de zone 2,29-2,33%. Eens kijken of het komende meevallende nieuws de rente gaat opstuwen. Men kijkt met argusogen naar de komende inflatiecijfers: is de kerninflatie 0,2% of hoger, dan rente omhoog of is de kerninflatie lager, dan rente omlaag lijkt op het ogenblik het consensusdenken van de markt.

een jaar voorbij dieptepunt rente

De Duitse 10 jaar rente had net -0,197% aangetikt. Gezaghebbende goeroes wisten nu: de rente kan nog veel verder dalen. Echt, -2% moet de rente bij simulaties in ALM-studies wel kunnen halen.
Ik dacht,wat een onzin dat de rente nog veel verder kan dalen, we bewaren die bladzijde uit het FD.

Nu weten de goeroes het weer zeker de rente gaat stijgen.
Hierboven plaatje van Goldman Sachs. Obligaties zijn een beetje oversold, maar tussen 2,29-2,33% krijg je straks nog een unieke kans om je te ontdoen van die laagrentende dingen, eerst naar 2,63% en dan naar 3,4% zo berkenen ze volgens het evangelie van Fibonacci. . Fischer heeft gewaarschuwd: voortaan is het geen pretje meer om obligaties te bezitten, hij is niet in dienst genomen als animeermeisje voor vastrentende beleggers.

samenvatting financieel economisch nieuws van de afgelopen week

De schade van de koersdaling op vooral donderdag werd vrijdag voor een belangrijk deel gerepareerd door de goede werkgelegenheidsgroeicijfers in de VS (222.000, bijna 50.000 meer dan verwacht en ook nog eens 47.000 opwaartse bijstelling in vorige maanden) bij laag blijvende (2,5%) loongroei. De werkloosheid liep 0,1% op vanwege meer mensen die werk willen hebben (beroepsbevolking volgens Household Survey +361.000, werkgelegenheid +245.000, participatiegraad steeg), gunstig dus.

De Nasdaq is wat volatieler aan het worden, meer omhoog op goede dagen, af en toe meer onderuit. Tesla ging onderuit na de wel heel grote koersstijgingen na een tegenvallende verwachte groei van de productie (Musk overdrijft te veel zegt markt). 

 De ISM steeg naar 57,8, veel meer dan verwacht en 4%+ groei suggererend (afgaand op de lagere markit PMI wordt het 2%+). ISM non manufacturing steeg naar 57,4, ook meer dan verwacht en 3%+ groei aangevend. Nieuwe orders daalden iets meer dan verwacht.

Reflatie is terug, al zag je dit niet aan de olieprijs (omlaag op meer productie Libië, Nigeria en VS horizontal rigs).

De rente steeg daarom onverdroten voort. Vervlakking sloeg om in versteiling van de rentecurve. Impliciete inflatieverwachting na te grote daling eindelijk omhoog. Het doorbreken van 0,5% voor de Duitse 10 jaar rente na goede PMI’s in Europa ex VK (Engeland zakt alsnog weg richting recessie vanwege Brexit) leidde tot ontzetting, tantrum, bij chartisten. In Amerika ging het wat rustiger, al viel het economische nieuws daar relatief meer mee.  De FED notulen bevestigden dat men door de lage inflatiecijfers heen kijkt en vanwege ‘financial conditions’ toch door wil gaan met balansverkorting en renteverhogingen, zij het in traag tempo.

 Trump sprak op de G20 meer dan 2 uur met Poetin, langer dan verwacht en Melania werd er op af gestuurd om in te grijpen. Te laat, de Russen hadden hem al ingepakt, Trump gaf toe aan Poetin: bedankt, geen ontoelaatbare [maar juist gunstige] Russische inmenging bij de verkiezingen. Op de talrijk circulerende filmpjes en foto’s http://www.msn.com/nl-nl/nieuws/buitenland/zes-opvallende-g20-momenten-rollende-ogen-de-handdruk-en-lachen-om-de-formatie/ar-BBE0rL9?ocid=iehp vocht Macron zich naast Trump, deed Trump de House of Cards handreiking naar Poetin en de rollende ogen van Merkel spraken boekdelen dat ze Trump en Poetin maar rare, onbehouwen rakkers vond. Ze leidde overigens de vooral buiten woelige G-20 voortvarend.

Er zijn veel minder winstwaarschuwingen dan gewoonlijk voor de komende stortvloed aan kwartaalwinsten. Winstgroei gaat waarschijnlijk meevallen, maar dit is vaak een contrair signaal geweest omdat men vaak nog optimistischer was (al lijkt dit nu minder het geval, de winstverwachtingen houden volgens mij echt geen rekening met ISM>55, maar duidelijk is dat men nu flink negatief reageert als de cijfers niet mooi genoeg zijn (of zelfs als at wel zo is, zie Samsung).

een vleugje romantiek op de brug voor mijn huis

overpeinzingen reflatie en rente en India

Hoe snel is het sentiment over de rente en enkele beurslievelingen van de Nasdaq omgeslagen (de Nasdaq houdt zich overigens nog steeds kranig)..

Taper tantrum, razende rentestijging omdat het opperhoofd van de centrale bank heeft geïnsinueerd dat er minder QE gaat komen. Bernanke liet de rente flink oplopen in 2013 hierdoor en nu is het Draghi’s beurt.

Yellen c.s. hebben laten weten dat waarschijnlijk in september gestart gaat worden met het niet meer helemaal terugkopen van aflossende leningen.

Duitse staatsleningen om nog bij te kopen door de ECB raken op. Alleen daarom al moet QE verminderen. Wie dan die stortvloed aan Zuid Europese leningen moet kopen, dat weet men niet. Men vreest het ergste.

JP Morgan becijfert in vijf jaar een rentestijging van 0,3% hierdoor in de VS. In de EU betekent de vermindering iets als 5% van het BNP minder kopen. Dat is veel ernstiger dan wat de FED doet. Als QE ineens wordt afgebouwd berekenen zij een rentestijging van 0,75%. Misschien doet de ECB er vijf jaar over, misschien korter.

Vastrentende beleggers zijn flink op het verkeerde spoor gezet dit jaar. Eerst zette men in op meer reflatie vanwege fenomenale belastingverlagingen, daarna ging men meehuilen met de lagere inflatiecijfers. Momentumbeleggers (en die zijn in de meerderheid tegenwoordig) zagen ineens 20+ jaar leningen als fantastische beleggingen vergeleken met dure Nasdaq-aandelen. Gaddoeme, weer mis [zoals vroeger mijn leraar Duits vaak schold, inclusief grapjes hoe de dondergod de zondaars tegen de Duitse taal weer miste bij blikseminslag], hoor je de hedge funds beleggers weer zeggen.

De Bank of Japan moest ingrijpen om de tienjaar rente voldoende dicht bij 0 te houden bij al die rentestijgingen vooral in Europa.

Trump reflatie zorgde voor een verwacht tempo van 2,5 renteverhogingen door de FED per jaar. Wegvallend geloof in reflatie halveerde het verwachte tempo. Nu komt geloof in reflatie terug en gaat men meer verhogingen inprijzen (2?).

plaatje Gavekal. Zo heel veel groei krijgen we ook weer niet, nu de groei van de werkgelegenheid herstelt, maar toch, het is een versnelling.

Wegvallende kredietgroei in de VS. Ik lig er niet zo wakker van, omdat dit lijkt te gaan keren en inclusief extra uitgegeven obligaties is een en ander minder erg. Kredietgroei loopt achter op de ISM.

zo lang het verhaal dat investeringen en wereldhandel gaan aantrekken overeind blijft, is reflatie het basisscenario

De olieprijs. Het lijkt er op dat de olieprijs voorlopig het dieptepunt heeft gezet. De voorraden in de VS nemen eindelijk snel af. De productie in de VS lijkt te stabiliseren, maar het aantal horizontale rigs, boorplatformen, lijkt nog toe te nemen, die schijnen nog steeds zeer rendabel te zijn bij een olieprijs van $40.

Metaalprijzen. Die lijken iets te stijgen op vraag van China (en India). De groei in China lijkt iets af te zwakken, maar aan de industrie lijkt dit voorlopig voorbij te gaan.

(het standaardplaatje dat het weer mis is met China, ik denk dat het wel meevalt)

Agrarische prijzen. Heel wat prijzen stijgen ineens (van graan tot sojabonen, suiker, huiden).

Inflatie. Die blijft hardnekkig neerwaarts verbazen. Vanuit de arbeidsmarkt komt er maar geen meer loongroei en inflatie. Hieronder plaatje met initial claims voor werkloosheid. This time is different…

De fiscale hervorming in India. Sinds 1 juli heeft India een landelijke soortement BTW in plaats van overal per staat iets anders. Dit heeft jarenlang extreem veel moeite gekost (in alle staten waren er vele belanghebbenden die zich met hand en tand verzetten, met name de filmindustrie is uiterst verbolgen) en het succes of de mislukking daarvan kan het lot van Modi bepalen. Een en ander gaat zoals verwacht behoorlijk chaotisch, maar er lijken ook successen te zijn via bijvoorbeeld 7% lagere autoprijzen. De beurs van India ging de afgelopen week, bemoedigend, omhoog. 

groei werkgelegenheid in VS nog steeds prima, beter dan verwacht

De groei van de werkgelegenheid in de vorige maand was volgens de voorlopige cijfers 222.000. Dat is bijna 50.000 meer dan verwacht (geeurt vaak in juni, maar de laatste tijd kwam bijna alles slechter binnen dan de consensus verwachtte). De groei in de vorige maanden werd 47.000 naar boven bijgesteld.
Prima cijfers dus, maar men was teleurgesteld door de loongroei, 2,5%, men had wat meer verwacht. Het aantal gewerkte uren steeg nog iets meer, de lengte van de gemiddelde werkweek nam met 0,1 toe. De werkloosheid steeg 0,1% omdat betrekkelijk veel meer mensen ineens een baan zijn gaan zoeken, een goed teken. De participatiegraad nam toe.

De kerngroep van de arbeidsmarkt zijn de 25-54 jarigen. Daaronder zi de jeugd die steeds langer naar school moet en daarboven de ouderen die steeds vaker doorwerken of omdat het kan of omdat het moet vanwege onvoldoende pensioen.
Eindelijk is de participatiegraad (blauwe lijn) aan het stijgen. Dat is goed, maar de VS zit nog onder het niveau van 2000.

Vrouwen participeren nu minder in de VS. Dat is niet normaal, in Canada zien we geen verslechtering.
Goldman Sachs denkt dat de participatiegraad, ook die van 25-54 jarigen structureel lager is geworden en niet veel verder kan stijgen. Er is een epidemie uitgebroken aan verslaafden aan pijnstillers en aanverwante drugs. Daardoor worden steeds meer mensen definitief uitgeschakeld. [nog  even afgezien van obesitas, diabetes, waardoor men ook minder kan werken].

In 2015 gebruikten 97,5 miljoen Amerikanen pijnstillers, waarvan 12,5 miljoen problematisch. Als de stijgingstrend doorzet, dan haalt Amerika 2100 niet. Trump gaat de volgende verkiezingen met overmacht winnen vanwege deze ongelooflijke opmars van deplorables, zo lijkt het.

rente omhoog= beurs? Niet zo duidelijk!

Sinds 1998 is er een negatief verband tussen de koersen van aandelen en staatsobligaties. Ofwel een positief verband tussen rente en aandelenindices.
Voor 1998 was dit omgekeerd In die periode was er een inflatierisico dat beleggers ernstig dwars zat. Als de inflatie te hoog werd, dan ging de FED over tot dramatische maatregelen en moest je inpakken, er volgde een recessie. Ondertussen was de rente hoog geworden en dat bood een goed alternatief voor aandelen.
Na 1998 was er geen probleem met te hoog oplopende inflatie, althans bijna nooit. De kerninflatie bleef als een blok liggen rond ongeveer 2%. Grondstoffenprijzen zorgden hoofdzakelijk voor de uitslagen in de inflatie, niet hogere loonstijging. Van tijd tot tijd was er angst voor deflatie.
Het grote probleem voor beleggers na 1998 was groei, niet inflatie. Daardoor ontstond een negatief verband tussen de opbrengsten van aandelen en obligaties.

Plaatje van Morgan Stanley (berekening: Equity Correlation Index is average of the pairwise correlation of five regional equities (US, Europe, Japan, UK and EM). Rates Correlation is the average pairwise correlation of G4 Rates
Markets)

De laatste paar jaar is het verband tussen aandelen en staatsobligaties vaak niet zo overtuigend negatief geweest. 

De correlatie geeft het verband weer tussen bewegingen in korte tijd van rente en aandelen. Als je langere periodes neemt, dan is het verband ineens anders. Op dagbasis zag je vaak dat rente en aandelen samen opliepen, maar op lange termijn zag je vaak het tegenovergestelde. De rente is al jaren structureel aan het dalen en de beurs ging structureel omhoog.

Pas sinds ongeveer half vorig jaar lijkt de rente structureel het dieptepunt gezet te hebben.

Daarna zijn rente en aandelen samen omhoog gegaan, maar met veel minder samenhang dan voor 2014.

Er is nog wel een positief verband: relatie leidt tot hogere rente en hogere winstverwachtingen en daarmee aandelenkoersen.

De rente reageert nog steeds sterk op de trend van economische verrassingen

  Maar de S&P reageerde daar ineens veel minder duidelijk op, waarschijnlijk omdat het verhaal van meevallende winstontwikkeling steeds mooier werd tegen die verrassingen in.

plaatje Tostrams https://www.iex.nl/Column/268397/TA-Stijgende-rentes-slecht-voor-aandelen.aspx

Het verband tussen rente en aandelen is even weg.

Dat komt, omdat de hoofdbron voor de rentestijging nu niet is dat de economische groei en/of inflatie  meevalt/ aan het verbeteren is, maar dat men bang is dat centrale banken gaan verkrappen, QE gaan afbouwen en de rente gaan verhogen om andere redenen: financiële stabiliteit.

Het schrikbeeld, plaatje van JP Morgan: in 2018 houdt QE ineens op en gaat het de andere kant in. In diverse toonaarden wordt bij dit plaatje de ondergang van de (aandelen) wereld bezongen. QE heeft de koerswinstverhoudingen opgepompt en straks loopt dat leeg.

Dat hoeft allemaal niet zo erg te zijn denken sommige goeroes, waaronder die van JP Morgan. de rente hoeft er niet zo heel veel van te stijgen (6 basispunten per jaar in de VS, 15 in de EU als men gematigd blijft). Dit kan overwonnen worden door een beter winstverhaal.

In de VS gaan denk ik de economische verrassingen veel beter worden, de werkgelegenheidsgroei en ISM waren afgelopen week hiervan de sterkste voorbeelden.

Gecorrigeerd hiervoor (economische redenen) is er in de VS eigenlijk geen rentestijging geweest, in de EU wel. Daar hakt een stoppen van QE er veel harder in, dit is men wel erg snel aan het inprijzen, veel harder dan het al opgelopen optimisme over de economie oploopt in de EU, en daarom deden Europese aandelen het de afgelopen maand betrekkelijk slecht en Amerikaanse aandelen niet (met enige uitzonderingen op de Nasdaq)

Dus: als de rente stijgt vanwege betere economische verwachtingen kan de aandelenbeurs omhoog, maar als de rente vooral stijgt door meer angst voor renteverhogingen vanwege financial conditions, dan is dat niet goed voor de beurs. Als de centrale banken de rente zo veel verhogen dat de recessiekansen hoger worden aangeslagen, dan is dat reen voor een bear markt. Zo ver is het nog niet (denk ik).

Ja, Janet, houd hem in toom, hij gelooft in de sprookjes van Trump, kameraad Fischer is te snel een havik aan het worden, hij ziet herstel van de productiviteit als Trump de juiste kunstjes doet. dat moet dan zijn angsten voor oververhitting van o.a. de huizenmarkt bedwingen.