12 september 2010

Het Griekse drama volgens Michael Lewis

Ritholtz attendeerde me op het lange verhaal van Michael Lewis (van het boek Liars'Poker) in Vanity Fair (http://www.vanityfair.com/business/features/2010/10/greeks-bearing-bonds-201010: Beware of Greeks Bearing Bonds).

Michael Lewis beschrijft zijn pelgrimage naar het klooster Vatopaidi, de wortel van het kwaad voor de Grieken. Het schandaal over de plotselinge rijkdom van het klooster dat in ruil voor onduidelijke rechten op een meer allerlei overheidsgrond kreeg dat in waarde explodeerde na bestemmingsveranderingen. Uit het niets hadden de monniken ineens een onroerend goed imperium van $1 à 2 miljard.
Dat was zelfs voor de Grieken wat te gortig en de regering Karamanlis kon niet uitleggen hoe een en ander gegaan was. De verkiezingen werden verloren door dit schandaal en Papandreou kwam aan de macht.
Die liet zijn minister van financiën schoon schip maken in de puinhoop die was achtergelaten.
Dat was begrijpelijk, maar een beetje dom. De gammele Griekse financiën werden ineens te duidelijk zichtbaar. Grieken waren decennia meester geweest om die puinhoop te verbergen en hadden er vermoedelijk nog de nodige jaren mee door kunnen gaan op basis van de volkomen onduidelijke boekhouding van de overheidsfinanciën.

De Griekse aard vond het oude systeem prima, men betaalde gewoon te weinig belasting, de overheid gaf veel te veel uit aan onduidelijke ambtenaren en iedereen was blij.
Omdat via dat creatieve boekhouden Griekenland in de euro terechtgekomen was, kon men ineens tegen meer dan gehalveerde rente enorme leningen aangan. Dat kon daarvoor niet. Nu ging men natuurlijk elk jaar flink meer hiervan gebruik maken en de schuldopbouw ging daardoor nog sneller dan anders in de Griekse historie. Tot het Minsky moment kwam via Vatopaidi. Dat had dus helemaal nog niet hoeven te gebeuren, maar door een voor de Grieken ongelukkkige samenloop van omstandigheden gebeurde het al in 2008. Nu zitten ze uitgebreid met de gebakken peren. De overheidsschulden zijn veel te hoog en niet te beteugelen. De toezeggingen aan pensioenen zijn helemaal rijkelijk, nog veel royaler dan in andere landen (door de snellere vergrijzing aldaar en het Griekse systeem). Dus de Griekse staatsschuld is in werkelijkheid volgens Lewis drie maal zo hoog als wat je ziet.

Ach, als je zijn zoals gewoonlijk vermakelijke verhaal leest, dan is het duidelijk dat Griekse overheidsschuld niets waard is nadat Europa er zijn handen van heeft afgetrokken. De mentaliteit van de Grieken moet toaal om en het is naief te verwachten dat dat zal lukken, zeker niet zonder slag en stoot (in Griekenland via moorddadige stkingen en aanslagen die volgens beide partijen moeten leiden tot voldoende dodelijke slachtoffers, omdat het anders een protest/ optreden van de politie van niets is).
Griekenland blijft natuurlijk zijn begrotingstekort te rooskleurig voorstellen (al is dat door de komst van de IMF een stuk moeilijker geworden) en zal daarom op papier moeiteloos voldoen aan het geëiste saneringspad, als de hsitorie zich herhaalt. Dus zo lang - en dat kan heel lang zijn- beleggers geloven dat het begrotingstekort van Griekenland zo mooi daalt als de Grieken met hun creatief boekhouden aangeven, dan hoeft Griekenland nog niet te defaulten op zijn staatsschuld.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten