Na nog een flinke stijging van de beurzen vanwege de beloftes van Draghi zie je de mensen denken: dit is toch overdreven. Een paar weken geleden dachten we nog dat de beurzen in een bear markt moesten komen vanwege China, renteverhogingen van de FED, zieltogende grondstoffenfondsen met bijbehorende junk bonds en bijna al het economisch nieuws viel tegen.
Een beetje rebellie binnen de FED, reactie hierop van Draghi en China en ineens denkt men heel anders. De groeiafzwakking in China is niet voorbij, daar komt geen flink herstel. In de VS worden de groeiverwachtingen in snel tempo naar beneden bijgesteld (1% in het derde kwartaal is misschien niet eens haalbaar, 2,5% in het vierde kwartaal lijkt al veel) en ook in Duitsland/ Eurozone loopt het optimisme uit de voorspellingen. Iedereen wordt geraakt dor de zwakke wereldhandel in nominale termen. De consumptie is sterk, maar de groei van de industriële productie is verdwenen. In de Opkomende Landen gaat het nog steeds bergaf, met Brazilië voorop, maar uit Venezuela en Argentinië hoor je ook niets goeds. In Japan zal de groei ook in het drde kwartaal verstek laten gaan, opnieuw een kleine krimp.
De winstcijfers komen nauwelijks beter binnen dan de naar beneden bijgestelde verwachtingen, de omzetgroei valt tegen. De winstrecessie in de VS is een feit aan het worden. Winstverwachtingen hebben bepaald nog niet de opwaartse lijn te pakken gekregen.
De trend van de economic surprises van Citibank bijvoorbeeld is erg slecht in veel landen. Al heel lang valt het economisch nieuws tegen vergeleken met de verwachtingen in China en de VS. Het valt minder mee in Japan en de eurozone de laatste tijd.
Alleen de centrale banken lijken nog de koersen voort te stuwen. En het vertrouwen in een eindejaarsrally.
Die is al geweest, roepen de pessimisten
Maar zit er meer in het vat? Op jaarbais is de Amerikaanse beurs nog vrijwel onveranderd van de beginstand. Dat wijst niet op overmatige stijging.
Ik denk dat er toch behoorlijk wat koersstijging mogelijk is. Er is iets geknapt bij heel wat beleggers: het komt namelijk niet meer goed met de rente. Draghi wil Zuid Europa redden en de noordelijke pensioenfondsen/ verzekeringsmaatschappijen kunnen naar de maan lopen. NRC had dit weekend een artikel met als kop: hoe Draghi uw pensioenfonds sloopt. En zo is het.
Voor schuldenaren is de lage rente geweldig. Het aantal onderwaterhypotheken slinkt zienderogen in Nederland (en de zuidelijke markten), door de waardestijging vanwege betere betaalbaarheid van een huis door die lage rente.
Het subzero tijdperk duurt voort, de korte rente zet nieuwe dieptepunten die steeds verder onder nul liggen.
Als je rendement wil hebben, zul je veel meer risico moeten nemen. Als je ooit met pensioen wil gaan, dan moet je wel erg veel bij elkaar sparen als je maar 0% rendement haalt. Die 0% zit er zelfs niet in als de korte rente zo negatief is en vooral na belastingen gaat dat niet lukken zonder risico te nemen.
Dan maar risico nemen. Aandelen geven een hoger dividend dan de rente en laten winststijging zien, al is dat nogal eens met behulp van inkoop eigen aandelen. Junk bonds geven weer een goede rente, al doen ze helaas nu en dan wel hun naam eer aan.
Dan maar een hogere koerswinstverhouding betalen.
En dat net na een periode dat we moesten ondervinden dat er allrlei onvermoede risico’s zijn over China, Volkswagen, Glencore, Valeant etc. maar daardoor is de wall of worry dus te hoog geworden.
Verder moeten er meevallers komen die niet in de koersen verwerkt zijn.
Het meest voor de hand ligt dit te geloven op basis van veel royaler dan gedachte centrale banken.
Verder kan de winstgroei erg gaan meevallen. Dat was ook het geval na1986, de andere periode waarin de olieprijs duikelde zonder recessie omdat Saoedi-Arabië meer marktaandeel wilde. Op zeker moment trokken de olieprijzen wat aan en herstelden de winsten van oliemaatschappijen hierdoor en door draconische bezuinigingen. De kostprijs ging omlaag door de lagere producentenprijzen, de consumptie herstelde en er was een florissante winststijging alom in 1987/1988. Winsten kunnen dus mee gaan vallen met een beetje geduld. De verwachtingen hebben een dreun gekregen, dat helpt enorm om winsten te krijgen die beter zijn dan verwacht.
Er is veel meer somberheid over economische groei in de wereld gekomen. Vooral het optimisme over Emerging Markets is totaal verdwenen. Ook voor Amerika is men somberder, er komt maar geen hogere loongroei en de werkloosheid is nu zo laag geworden dat de groei van de werkgelegenheid moet afzwakken.
Vorig jaar dacht iedereen dat de lagere olieprijzen voor flink wat extra groei zouden zorgen. Nu ziet men het als de reden voor extra afzwakking van de groei. Dat is te negatief . De consument is op gang gekomen en de afzwakking van de wereldhandel in nominale termen door de lagere grondstoffenprijzen en voorraadcycluseffecten (In China/VS in eerste kwartaal, in Japan in tweede kwartaal en ook in de rest van Azië belangrijk) moet ongeveer voorbij zijn. Lagere valutakoersen zijn nu een bron van extra winst buiten de VS.
Kortom, qua macro wordt de vergelijking met 1987 in 2016 sterker. Inclusief de krach? Nee, niet zo waarschijnlijk zonder eerst 40% hogere koersen. Overigens niet uitgesloten als we nu in de AB-fase zitten van de vierjaarscyclus zou Ter Veer me voorhouden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten