22 mei 2010

Paul Krugman: Lost Decade Looming?

Paul Krugman schreef in zijn column in de New York Times (http://www.nytimes.com/2010/05/21/opinion/21krugman.html?src=me&ref=homepage) dat we met behoorlijke kans opnieuw een lost decade gaan krijgen. Bush kreeg de schuld van de vorige ellende, maar ondanks Obama is Krugman niet optimistisch. De overheid stimuleert niet genoeg en overal in de wered is men het er plotseling over eens dat de overheid terugmoet. Dat kan niet goed gaan en we krijgen de situatie van Amerika 1937 (5 jaar pijn kwam er toen na het stopzetten van de overheidsstimuleringen).
Krugman is bang dat iedereen probeert geen Griekenland te worden en er daardoor een Japanscenario ontstaat.
In ieder geval is het duidelijk dat de overheid in de VS voorlopig niets gaat doen, hooguit stopzetten van geldstromen die nauwelijks gebruikt worden. Was de stimulering genoeg om een doorzettend herstel te krijgen? Krugman hoopt het, maar hij had liever zekerheid gehad die je krijgt van overheidsstimulering.

Mijn commentaar: dit soort columns hoort een contrair signaal te zijn, een teken dat de stemming te negatief is geworden (vooral ook omdat te veel mensen deze column naar me opstuurden). De economische groei hoeft niet sterk te zijn om toch een doorgaand winstherstel te bewerkstelligen. Als het winstherstel doorzet, dan zet het investeringsherstel ook door. Als het investeringsherstel doorzet, dan zet het herstel van de werkgelegenheidsgroei ook door. In de VS kan de werkgelegenheidsgroei aan de matige kant blijven (=200.000 per maand), omdat de voorzichtigheid groot is bij het bedrijfsleven en doorgaande kostenbesparing vereist wordt (=doorgaande hoge stijging vande productiviteit). Dat zou moeten verklaren waarom de initial claims voor werklooshid zo hoog blijven terwijl er toch werkgelegenheidsgroei is (volgens de oude verbanden tssen het aantal initial claims en werkegelegenheidsgroei moeten de initial claims gedaald zij tot onder 393.000 per week wil je werkgelegenheidsgroei zien. Nu meent men dat 450.000 initial claims voldoende laag is om toch groei werkgelegenheidsgroei te krijgen. We zitten nu duidelijk boven 450.000).
Winsten hangen relatief sterk van investeringsgroei af en exportgroei. Beide komen iets in het gerang: investeringen door afname vertrouwen en export ook door minder vraag van Europa, vooral Griekenland, Portugal en Spanje (export VS naar die landen 1,1% van BNP, bij China gaathet om 3% van hun export). Winstafzwakking hierdoor zal nog niet zichtbaar kunnen zijn over het tweede kwartaal. Als de beurzen stabiliseren dan kandewinstgroei goed doorzetten, bij een koersval zullen investeringsgroei en export wel geraakt gaan worden (in ieder geval gaat men dat verdisconteren) en zal consumptie doorafnemend vertrouwen ook niet best gaan. D.w.z. een verder instortende beurs kan een self fulfilling prophecy worden.

Moeten overheden nu gaan bezuinigen? Als de recessie voorbij is moeten overheden snel stoppen met stimuleren, anders gaan overheidsschulden bedrijfsinvesteringen in de weg zitten. In de recessie moet de overheid voor vraag zorgen (niemand doet dat anders), maar na de recessie niet. Bezuinigen moet dan, maar niet zo veel dat je weer in een recessie komt (als je financiën niet te slecht zijn, anders moet je wel zo veel bezuinigen dat je in een recessie komt zoals Griekenland en met enige kans ook Spanje). Met al dat bezuinigen van de overheid kun je nog steeds groeien, zoals de programma's van de VVD (creëert meer werk dan we werklozen hebben en gelovers n de wet van Okun zien dan economische groei ver boven potentie) en de PvdA (redelijke werkgelegenheidsgroei en koopkrachtverbetering, dat leidt tot misschien nog meer groei dan bij de VVD) laten zien. Groei is een keuze!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten