19 juli 2012

Cartoon Hein de Kort: recht breien wat krom is: het vermogen stijgt dus de dekkingsgraad daalt, dat is het Nieuwe Normaal voor Nederlandse pensioenfondsen

Het plaatje van Hein de Kort in het FD geeft het goed aan: als straks de pensioenvermogens gaan dalen omdat de rente stijgt, gaat men roepen dat de dekkingsgraad stijgt en zijn we helemaal uit de brand.


In dat Nirwana van al maar toenemende verliezen op Nederlandse staatsleningen en swaps zitten we nog niet. Voorlopig zitten we in de harde realiteit van het Nieuwe Normaal: de vermogens van pensioenfondsen stijgen gestaag, maar de dekkingsgraad verschrompelt tot niveaus dat eigenlijk het busje van DNB voor moet komen rijden om alle pensioenverplichtingen voor eens en altijd af te stempelen en voortaan het fonds gaat laten beheren door een verzekeraar die gaat beleggen tegen rentes van 0, 1 of wie weet wel 2%, waar na aftrek van kosten hopelijk nog iets boven nul van overblijft.

Het vermogen van pensioenfondsen is tot recordhoogte is gestegen (ook per deelnemer). Voor dat vermogen kun je echter niet alle levenslange pensioenannuïteiten kopen die nodig zijn voor een gegarandeerd pensioen van actieven, inactieven, gepensioneerden bij elkaar, omdat de rente te laag is en dit soort annuïteiten nu een fortuin kosten. Vandaar dus die lage dekkingsgraad.

Politiek ligt het gevoelig om het busje voor te laten rijden bij bijvoorbeeld het ABP, omdat de rente waartegen de verplichtingen gewaardeerd worden een armrekenrente is, een door de centrale banken schandelijk naar beneden gemanipuleerde rente op basis van mooie beloftes de korte rente een tijd laag te houden, waarbij ook nog eens geen extra risico-opslag is gedaan die echt moet omdat pensioenen niet langer gegarandeerd zijn, maar voorwaardelijk (d.w.z. waardering op de risicovrije rente is te laag, want pensioenen zijn niet risicovrij)

Ik krijg mijn dagelijkse bombardement dat je toch echt geen rijkrekenrente in de vorm van een vaste hoge (ultimate forward rente) rente van wel 3,2% of nog erger moet gaan invoeren. De markt heeft immers gelijk, is groter dan jij. Wie ben jij om het beter te weten?

Heeft de markt altijd gelijk? Voor de korte termijn is er geen betere schatting dan de prijzen van nu. Maar geldt dat ook voor de lange termijn? Die lange termijn moet dan wel langer zijn dan arbitreerbaar is, dat is het geval voor de lange termijn van een pensioenfonds.

In 2000 kon je je rijk rekenen met aandelen op waarderingen hoger dan men in een mensenleven had gezien op de meeste beurzen. Die hoge waardering kon niet blijvend zijn, dat wist je.

In 1981 zag je torenhoge rentes. Dat die zo hoog zouden blijven was niet logisch, maar wel voor te stellen omdat de rente al drie decennia aan het stijgen was.

In 2012 zie je rentes die lager zijn dan ooit, aan de korte kant zelfs negatief. Het zou erg vreemd als die rentes zo laag zouden blijven, maar na drie decennia stijgende rentes en beloftes van centrale banken die zo ingetrokken kunnen worden als de bankwinsten het toestaan is het voor te stellen dat de rente nog lager kan.

Toch durf ik gerust de weddenschap aan dat de 30-jaars rente op Nederlandse staatsleningen over tien jaar boven 3,5% staat.

Daarom gaat minister Kamp flink aan het breien op aangeven van diverse pensioenfondsen die niet graag wilen korten, in iedre geval niet zo veel als nu dreigt. Via kromme rentes gaat men de boel weer ombuigen. Nu wordt het meer recht vinden de ouderen, nu wordt het helemaal krom vinden de jongeren. Een mooie gebreide trui voor iedereen zit er niet in. Jongeren worden net als altijd gedwongen ouderen te subsidiëren. Slechts de mate waarin kan ter discussie staan. Als men het niet eens is met wat nu dreigt, dan moeten ze lid worden van een jongerenvakbond, ze zullen zich moeten verenigen.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten